Ο κόσμος της μουσικής είναι από σήμερα πιο φτωχός. Ο Ένιο Μορικόνε, ο Ιταλός συνθέτης που συνέβαλε να γίνουν γνωστά τα σπαγγέτι γουέστερν πέθανε σε ηλικία 92 ετών.
Ποιος ήταν ο Ένιο Μορικόνε
Ο Ένιο Μορικόνε γεννήθηκε στις 10 Νοεμβρίου 1928. Ήταν συνθέτης, ενορχηστρωτής, μαέστρος και πρώην τρομπετίστας, ο οποίος είχε γράψει μουσική για περισσότερες από 500 ταινίες και τηλεοπτικές σειρές, καθώς και σύγχρονα έργα κλασικής μουσικής.
Η καριέρα του περιελάμβανε ένα ευρύ φάσμα ειδών μουσικής σύνθεσης, καθιστώντας τον έναν από τους πιο πολύπλευρους, παραγωγικούς και με επιρροή συνθέτες μουσικής για ταινίες όλων των εποχών. Η μουσική του Μορικόνε έχει χρησιμοποιηθεί σε περισσότερες από 60 βραβευμένες ταινίες.
Ο Μορικόνε γεννήθηκε στη Ρώμη και από 1946 είχε συνθέσει περισσότερα από 100 κλασικά κομμάτια. Στο τέλος της δεκαετίας του 1950, υπηρέτησε ως επιτυχημένος ενορχηστρωτής στούντιο για την RCA.
Ενορχήστρωσε περισσότερα από 500 τραγούδια και συνεργάστηκε με μουσικούς όπως οι Πωλ Άνκα, Τσετ Μπέικερ και η Μίνα. Όμως, ο Μορικόνε έγινε παγκοσμίως γνωστός συνθέτοντας μουσική (την περίοδο 1960-75) για ιταλικά γουέστερν από σκηνοθέτες όπως ο Σέρτζιο Λεόνε, Ντούτσιο Τέσαρι και Σέρτζιο Κορμπούτσι, όπως η Τριλογία των δολαρίων (Για Μια Χούφτα Δολάρια, Μονομαχία Στο Ελ Πάσο και Ο Καλός, ο Κακός και ο Άσχημος).
Κατά τη διάρκεια των δεκαετιών του 1960 και 1970, ο Μορικόνε συνέθεσε μουσική για πολλά είδη ταινιών, από κωμωδίες μέχρι δράμα, θρίλερ και ιστορικές ταινίες. Αρκετές από τις συνθέσεις του γνώρισαν εμπορική επιτυχία, όπως το The Ecstasy of Gold, μουσικό θέμα της ταινίας Ο Καλός, ο Κακός και ο Άσχημος, το A Man with Harmonica, το Here’s to You, το οποίο ερμηνεύθηκε από την Τζόαν Μπαέζ, και το Chi Mai. Ανάμεσα στο 1964 και το 1980, ο Μορικόνε ήταν επίσης τρομπετίστας και συν-συνθέτης στο αβάν-γκαρντ συγκρότημα ελεύθερου αυτοσχεδιασμού Il Gruppo. Έγραψε το επίσημο τραγούδι για το Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου 1978.
Από το τέλος της δεκαετίας του 1970, ο Μορικόνε διακρίθηκε στο Χόλιγουντ, συνθέτοντας μουσική για Αμερικανούς σκηνοθέτες, όπως ο Τζον Κάρπεντερ, Μπράιαν ντε Πάλμα, Μπάρι Λέβινσον, Μάικ Νίκολς και Όλιβερ Στόουν.
Ο Μορικόνε συνέθεσε μουσική για αρκετές ταινίες που κέρδισαν Όσκαρ, όπως τα Days of Heaven, The Mission, Οι Αδιάφθοροι, Cinema Paradiso και Bugsy. Ο Μορικόνε συνεργάστηκε επίσης με τον Ιταλό σκηνοθέτη Τζουζέπε Τορνατόρε. Στον 21ο αιώνα, η μουσική του Μορικόνε ξαναχρησιμοποιήθηκε στην τηλεόραση και σε ταινίες όπως αυτές του Κουέντιν Ταραντίνο: Kill Bill (2003), Death Proof (2007), Άδωξοι Μπάσταρδη (2009) και Django: Ο Τιμωρός (2012).
Το 2007, ο Μορικόνε παρέλαβε το τιμητικό Όσκαρ «για τη μαγευτική και πολυπρόσωπη συνεισφορά του στην τέχνη της μουσικής για ταινίες». Είχε προταθεί για άλλα πέντε Όσκαρ την περίοδο 1979-2001.
Επίσης παρέλαβε και το Όσκαρ Καλύτερης Πρωτότυπης Μουσικής το 2016 για τη μουσική της ταινίας Μισητοί 8. Ο Μορικόνε έχει κερδίσει τρία βραβεία Γκράμι, τρεις Χρυσές Σφαίρες, έξι BAFTA, δύο Βραβεία Ευρωπαϊκού Κινηματογράφου, ένα τιμητικό Χρυσό Λέοντα και ένα Πολικό Μουσικό Βραβείο.
Το «αντίο» από καλλιτέχνες και πολιτικούς
Σύσσωμος ο πολιτικός κόσμος της Ιταλίας απέτισε φόρο τιμής στον μεγάλο καλλιτέχνη–από την αριστερά μέχρι την άκρα δεξιά, ενώ ένας βουλευτής πρότεινε άμεσα να δοθεί το όνομα του εκλιπόντος σε έναν δρόμο της Ρώμης.
Μετά την είδηση του θανάτου του πολυβραβευμένου μουσικού, εκπρόσωποι του καλλιτεχνικού και του πολιτικού κόσμου απέστειλαν συλλυπητήρια μηνύματα:
«Θα θυμόμαστε για πάντα, με ατέλειωτη ευγνωμοσύνη, την καλλιτεχνική διάνοια του Μαέστρο Ένιο Μορικόνε. Μας έκανε να ονειρευτούμε, να προβληματιστούμε, μας συγκίνησε…γράφοντας αξέχαστες νότες που θα μείνουν για πάντα στην ιστορία της μουσικής και του κινηματογράφου», έγραψε ο Ιταλός πρωθυπουργός Τζουζέπε Κόντε.
«Αντίο μαέστρο και σε ευχαριστούμε για τα συναισθήματα που μας χάρισες», ανέφερε σε tweet του ο Ιταλός υπουργός Υγείας Ρομπέρτο Σπεράντσα.
Ο Ζιλ Ζακόμπ, ο πρώην πρόεδρος του Κινηματογραφικού Φεστιβάλ των Καννών, τον χαρακτήρισε «αυτοκράτορα» της μουσικής για τον κινηματογράφο.
Ο Ιταλός κινηματογραφικός παραγωγός Αουρέλιο ντι Λαουρέντις δήλωσε: «Με τον Ένιο Μορικόνε χάνεται ένα μέρος του παγκόσμιου κινηματογράφου. Η μετριοφροσύνη του σε συνδυασμό με την τεράστια αξία του, την οποία ποτέ δεν επεδείκνυε, τού επέτρεπαν να υποστηρίζει μικρές και μεγάλες ταινίες, δίνοντάς τους μια μοναδική ψυχή και κάνοντάς τις τέλειες και αξέχαστες».
Ο Ένιο Μορικόνε υπήρξε «μια διαρκής πηγή έμπνευσης, σαν ένα μέλος της οικογένειάς μου», σχολίασε ο μουσικός Ζαν-Μισέλ Ζαρ. «Είναι σαν μέλος της οικογένειάς μου. Είναι περίεργο που το λέω αυτό αφού έχω έναν σπουδαίο συνθέτη μουσικής για τον κινηματογράφο στην οικογένειά μου (τον πατέρα του Μορίς), αλλά ο Μορικόνε ανήκε στον στενό μου κύκλο, υπήρξε πανταχού παρών στην ζωή μου. Χωρίς τον Μορικόνε, όπως και πολλοί άλλοι μουσικοί πιστεύω, δεν θα ήμουν σήμερα αυτός που είμαι».
Μιλώντας στην εκπομπή του BBC «Breakfast on Monday» ο συνάδελφός του μουσικοσυνθέτης Χανς Ζίμερ δήλωσε ότι ο Μορικόνε ήταν «μοναδικός», ένα «ίνδαλμα». «Η μουσική του ήταν πάντα εξαιρετική, έργο ενός δημιουργού με μεγάλη συναισθηματική γενναιότητα και σπουδαία διανοητική ικανότητα».
Σύμφωνα με τον Βρετανό σκηνοθέτη Έντγκαρ Ράιτ, ο Μορικόνε «μπορούσε να μετατρέψει μια μέση ταινία σε μια ταινία που δεν πρέπει να χάσετε, μια καλή ταινία σε τέχνη και μια εξαιρετική ταινία σε μύθο». «Δεν βγήκε ποτέ από το στερεοφωνικό μου σε όλη μου τη ζωή. Οποίο κληρονομιά αφήνει πίσω του! Συλλυπητήρια», έγραψε ο Ράιτ.
Η συγγραφέας Τζόαν Χάρις επίσης απέτισε φόρο τιμής στον Μορικόνε και θυμήθηκε ότι σε μια συνάντησή τους στην τελετή απονομής των βραβείων BAFTA, το μόνο που είχε καταφέρει να του πει ήταν «Sono una fan» («Είμαι θαυμάστριά σας»).
«Τόσο θλιμμένος με τον χαμό του τεράστιου Ένιο Μορικόνε. Ο μικρός Τοτό του ‘Σινεμά ο Παράδεισος’ και όλοι οι αγαπημένοι του συνθέτη είναι συγκλονισμένοι σήμερα», σχολίασε από την πλευρά του ο Γάλλος βιολονίστας Ρενό Καπισόν.
