Έντονες αντιδράσεις έχουν δημιουργηθεί από την απόφαση της Αιγύπτου να κλείσει το αρχαιότερο χριστιανικό μοναστήρι σε όλον τον κόσμο, τη Μονή της Αγίας Αικατερίνης Σινά, παρά τις δεσμεύσεις του Αιγύπτιου Προέδρου Σίσι.
Ανατροπή στο ιδιοκτησιακό καθεστώς αιώνων και στην εύρυθμη και ουσιαστική λειτουργία της Ιεράς Μονής επιχειρεί το κράτος της Αιγύπτου μετά την απόφαση Εφετείου της Ισμαηλίας, σύμφωνα με την οποία δημεύεται η περιουσία της και μετατρέπεται σε μουσείο. Η απόφαση λήφθηκε στις 28 Μαΐου 2025, λίγες μόνο ημέρες μετά την επίσκεψη του προέδρου της Αιγύπτου, Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι, στον Έλληνα πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη και τις σχετικές αναφορές περί προστασίας του παλαιότερου χριστιανικού Μοναστηριού.
Όπως ήταν λογικό η συγκεκριμένη απόφαση προκάλεσε τα «πυρά» της αντιπολίτευσης για την εξωτερική πολιτική της κυβέρνησης, ενώ ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος Ιερώνυμος, έκανε λόγο για μία ακόμη ιστορική «άλωση», για κατάλυση κάθε έννοιας δικαίου και για υφαρπαγή και δήμευση της περιουσίας της Ιεράς Μονής.
Αυτό έχει ως αποτέλεσμα οι μοναχοί της Μονής να οδεύουν προς έξωση, ενώ η πρόσβασή τους περιορίζεται, με το αιγυπτιακό κράτος να αναλαμβάνει την ιδιοκτησία.
Η Ιερά Μονή Αγίας Αικατερίνης Όρους Σινά (Ιερά Αυτόνομος Βασιλική Μονή Αγίας Αικατερίνης του Αγίου και Θεοβαδίστου Όρους Σινά όπως αποκαλείται επίσημα, θεωρείται η παλαιότερη χριστιανική μονή στον κόσμο, παρόλο που και η Ιερά Μονή του Αγίου Αντωνίου κοντά στο Κάιρο, κατέχει ανάλογη διάκριση.
Το μέρος θεωρείται ιερό για Χριστιανούς, Μουσουλμάνους και Εβραίους. Ως απάντηση σε αίτημα μοναχών της μονής για προστασία, η μονή έλαβε από τον Μωάμεθ «ιδιόγραφη υποχρέωση» ή Διαθήκη (Αχτναμέ), επικυρωμένη με το αποτύπωμα της ίδιας της παλάμης του, που περιγράφει τα δικαιώματα των Χριστιανών που ζουν με τους Μωαμεθανούς.
Την ίδια ώρα, κυβερνητικές πηγές ενημέρωναν ότι στη διάρκεια της συνεδρίασης του Ανωτάτου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδας – Αιγύπτου, Μητσοτάκης και αλ Σίσι «αναφέρθηκαν στον ιδιαίτερο συμβολισμό της Μονής Αγίας Αικατερίνης στο Σινά και στη σημασία διατήρησης του χαρακτήρα της ως ζωντανού και λειτουργικού φάρου του Ελληνορθόδοξου κόσμου», καθώς η δικαστική εκκρεμότητα του αιγυπτιακού κράτους κατά της Μονής κρατά από το 2014 και την τότε κυβέρνηση των Αδελφών Μουσουλμάνων, ωστόσο, μετά το πραξικόπημα του αλ Σίσι η υπόθεση δεν αρχειοθετήθηκε.
Μάλιστα, κάποιες πληροφορίες αναφέρουν ότι ο αλ Σίσι μπορεί να τάχθηκε υπέρ της διατήρησης του status της Μονής, ωστόσο, λένε οι ίδιες πληροφορίες, φέρεται να είπε ότι δεν μπορεί να επηρεάσει τη γραφειοκρατία και τις δικαστικές αρχές της χώρας του. Τώρα, σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, ο Κ. Μητσοτάκης αναμένεται να έχει τηλεφωνική επικοινωνία μαζί του μέσα στην ημέρα, προκειμένου να του εκφράσει τη δυσαρέσκεια της Αθήνας για τις εξελίξεις και να του ζητήσει το αιγυπτιακό κράτος να εφεσιβάλλει την απόφαση, προκειμένου να μην κλείσει η αρχαιότερη εν λειτουργία ορθόδοξη Μονή.
Ενδεικτικές της αμηχανίας της κυβέρνησης ήταν και οι πρώτες χαμηλών τόνων δηλώσεις που έγιναν για το θέμα, με την εκπρόσωπο του ΥΠΕΞ, Λάνα Ζωχιού, να αναφέρει ότι «ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών επικοινώνησε αμέσως με τον υπουργό Εξωτερικών της Αιγύπτου και κατέστησε σαφές ότι δεν υπάρχει κανένα περιθώριο να αποκλίνουμε από την κοινή κατανόηση των δύο πλευρών» και τον κυβερνητικό εκπρόσωπο, Παύλο Μαρινάκη, να υπογραμμίζει ότι «ο Έλληνας πρωθυπουργός παραμένει στην δέσμευση που έλαβε δημοσίως και κατ’ ιδίαν από τον πρόεδρο της Αιγύπτου κατά τη διάρκεια του ΑΣΣ των δύο χωρών στην Αθήνα για την διατήρηση του λατρευτικού Ελληνορθόδοξου χαρακτήρα της Μονής και αναμένει άμεσα την υπογραφή της σχετικής συμφωνίας».
Την ίδια ώρα, οι πιέσεις στην κυβέρνηση να κάνει κάτι αυξάνονται δραματικά, με τον αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο (δηλαδή, την Εκκλησία της Ελλάδας) να υπογραμμίζει ότι «απευθύνω έκκληση προς την υπεύθυνη Ελληνική Κυβέρνηση και προσωπικά προς τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη να ενεργήσει άμεσα τα δέοντα, ούτως ώστε να επανέλθει η κανονική και νόμιμη τάξη και να μην καταργηθεί ουσιαστικά η Ιερά Μονή», ενώ ο Αντώνης Σαμαράς εκτόξευσε μύδρους κατά της κυβέρνησης τονίζοντας ότι «είναι πρωτοφανής και οδυνηρή η διεθνής ανυποληψία και περιθωριοποίηση της Ελλάδας. Τρέχουμε διαρκώς πίσω από τις εξελίξεις. Απαιτείται εδώ και τώρα κινητοποίηση, παγκόσμια, για τη Μονή Σινά. Με όλο το διπλωματικό κεφάλαιο του Ελληνισμού και της Ορθοδοξίας, από κοινού».
Όλο το παρασκήνιο της δραματικής εξέλιξης με το κλείσιμο της ιστορικής μονής στο Σινά.
Σαν βόμβα έσκασε η δικαστική απόφαση που υφαρπάζει τη Μονή της Αγίας Αικατερίνης του Σινά και εκδιώκει τους μοναχούς της.
Σύμφωνα με αιγυπτιακά μέσα ενημέρωσης «η απόφαση για το μοναστήρι εκδόθηκε εχθές από το Εφετείο της Ισμαηλίας, Τμήμα Τουρ Σινά, και αφορά την υπόθεση που αφορά τις αμφισβητούμενες εκτάσεις γης στην επαρχία του Νοτίου Σινά. Η απόφαση εκδόθηκε υπό την προεδρία του δικαστή Αλάα Μουστάφα Αμπντέλ Ραζέκ και με τη συμμετοχή των δικαστών Χασανίν Άχμεντ αλ-Ουασίφ και Αμίρ Χασάν Αμπού αλ-Λέιλ».
Η περιπέτεια για τη Μονή άρχισε να λαμβάνει δικαστικές διαστάσεις από το 2014, περίοδο κατά την οποία τη διακυβέρνηση της χώρας είχε αναλάβει η Μουσουλμανική Αδελφότητα.
Σύμφωνα με τα αιγυπτιακά ΜΜΕ το δικαστήριο έκρινε ότι οι μοναχοί της Μονής της Αγίας Αικατερίνης έχουν δικαίωμα χρήσης αυτής και των θρησκευτικών αρχαιολογικών χώρων στην περιοχή της Αγίας Αικατερίνης, ενώ η ιδιοκτησία αυτών των χώρων ανήκει στο κράτος ως δημόσια περιουσία. Αυτό βασίζεται στο γεγονός ότι οι μοναχοί βρίσκονται εκεί με θρησκευτική ιδιότητα και τελούν τα θρησκευτικά τους καθήκοντα υπό την ηγεσία του Μητροπολίτη της Μονής, ο οποίος έχει διοριστεί με Προεδρικό Διάταγμα αριθ. 306 του 1974. Οι αρχαιολογικοί αυτοί χώροι εποπτεύονται από το Ανώτατο Συμβούλιο Αρχαιοτήτων.
Το δικαστήριο αποφάνθηκε ακόμα ότι πρέπει να γίνονται σεβαστά τα συμβόλαια που έχουν συναφθεί μεταξύ της τοπικής διοίκησης της πόλης της Αγίας Αικατερίνης και της Μονής, αναφορικά με ορισμένα τεμάχια γης που χρησιμοποιούνται από τους μοναχούς, γεγονός που αποκλείει οποιαδήποτε παραβίαση ή αυθαίρετη κατάληψη αυτών των εκτάσεων.
Επίσης, η αιγυπτιακή δικαιοσύνη κατέληξε στο ότι οι υπόλοιπες αμφισβητούμενες εκτάσεις είναι φυσικά καταφύγια, όλες ανήκουν στη δημόσια περιουσία του κράτους, δεν μπορούν να μεταβιβαστούν ούτε να αποκτηθούν με χρησικτησία και δεν έχουν συναφθεί συμβόλαια γι’ αυτές από την αρμόδια αρχή».
Σημειώνεται πως η Egypt Telegraph υπενθύμισε τις δηλώσεις του προέδρου της Αιγύπτου Αλ Σίσι, κατά την επίσκεψή του στη χώρα μας, όταν και συναντήθηκε με τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη. Ο Σίσι εξέφρασε την ενόχλησή του για τις «ψευδείς φήμες» που υποστήριζαν ότι η Αίγυπτος έλαβε μέτρα εις βάρος της Μονής της Αγίας Αικατερίνης, εξηγώντας ότι «η Αίγυπτος δεν θα μπορούσε ποτέ να προβεί σε κάτι τέτοιο, διότι αυτό αντιβαίνει πλήρως στις σταθερές θρησκευτικές και πολιτικές μας αρχές».
Μαρινάκης: Ο Πρωθυπουργός αναμένει από την Αίγυπτο να υπογράψει τη συμφωνία
Τις εξελίξεις στην υπόθεση της Μονής της Αγίας Αικατερίνης της Μονής Σινά σχολιάζει ο Παύλος Μαρινάκης λέγοντας πως ο Πρωθυπουργός «αναμένει άμεσα την υπογραφή της σχετικής συμφωνίας, όπως είχε διαμορφωθεί μεταξύ των μερών».
Αναλυτικά ο Παύλος Μαρινάκης αναφέρει:
«Σχετικά με την Μονή Αγίας Αικατερίνης της Μονής Σινά, ο Έλληνας Πρωθυπουργός παραμένει στην δέσμευση που έλαβε δημοσίως και κατ’ ιδίαν από τον Πρόεδρο της Αιγύπτου κατά τη διάρκεια του ανώτατου συμβουλίου συνεργασίας των δύο χωρών στην Αθήνα για την διατήρηση του λατρευτικού Ελληνορθόδοξου χαρακτήρα της Μονής και αναμένει άμεσα την υπογραφή της σχετικής συμφωνίας, όπως είχε διαμορφωθεί μεταξύ των μερών. Όταν γίνει γνωστό το επίσημο και συνολικό περιεχόμενο της δικαστικής απόφασης και αξιολογηθεί σχετικά, θα υπάρξει επίσημη τοποθέτηση. Από ελληνικής πλευράς δεν αναμένουμε οποιαδήποτε διαφοροποίηση στα συμφωνηθέντα».
ΥΠΕΞ: Κανένα περιθώριο να αποκλίνουμε από την κοινή κατανόηση
«Οι κυβερνήσεις Ελλάδας και Αιγύπτου εργάστηκαν συστηματικά το τελευταίο διάστημα για μία συμφωνία, η οποία θα διασφαλίζει τον ιερό ελληνορθόδοξο χαρακτήρα της περιοχής», αναφέρει η εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών, Λάνα Ζωχιού, σε απάντηση ερώτησης δημοσιογράφου για τις πρόσφατες εξελίξεις αναφορικά με την Ι.Μ. Αγίας Αικατερίνης του Όρους Σινά.
«Είμαστε εν αναμονή της αποστολής της απόφασης του αιγυπτιακού δικαστηρίου που εξεδόθη χθες», προσθέτει.
Όπως αναφέρει:
«Ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών επικοινώνησε αμέσως με τον υπουργό Εξωτερικών της Αιγύπτου και κατέστησε σαφές ότι δεν υπάρχει κανένα περιθώριο να αποκλίνουμε από την κοινή κατανόηση των δύο πλευρών, η οποία εκφράστηκε από τους ηγέτες των δύο χωρών στο πλαίσιο του πρόσφατου Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας στην Αθήνα».
Ιερώνυμος: Η Ορθοδοξία βιώνει μια ακόμη ιστορική «άλωση»
Την απερίφραστη καταδίκη του εξέφρασε ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος Ιερώνυμος που χωρίς να κρύβει την «απέραντη θλίψη του και την εύλογη οργή του», ζήτησε κινητοποίηση από κάθε ελληνική και κάθε διεθνή Αρχή για το γεγονός ότι «η περιουσία της Μονής υφαρπάζεται και δημεύεται και ο πνευματικός αυτός Φάρος της Ορθοδοξίας και του Ελληνισμού αντιμετωπίζει πλέον ζήτημα πραγματικής επιβίωσης».
«Δεν θέλω και δεν μπορώ να πιστέψω πως σήμερα ο Ελληνισμός και η Ορθοδοξία βιώνουν μία ακόμη ιστορική “άλωση”» ξεκαθάρισε ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος σε δήλωσή του και διαμήνυσε ότι «αυτό δεν μπορούμε να το επιτρέψουμε».
Ο Αρχιεπίσκοπος κατηγόρησε την κυβέρνηση της Αιγύπτου ότι αποφάσισε «παρά τις περί του αντιθέτου πρόσφατες δεσμεύσεις του Αιγύπτιου Προέδρου προς τον Έλληνα Πρωθυπουργό, να καταλύσει κάθε έννοια δικαίου και, ουσιαστικά, να επιχειρήσει να σβήσει μονοκοντυλιά την ίδια την ύπαρξη της Μονής, αναιρώντας αυτή καθαυτή την όλη λειτουργία Της, το ίδιο το λατρευτικό και το πνευματικό Της έργο, ομοίως και το πολιτιστικό».
«Καλώ κάθε ελληνική και κάθε διεθνή Αρχή να αντιληφθεί το ύψιστο διακύβευμα και να προστρέξει άμεσα για την προστασία των θεμελιωδών θρησκευτικών ελευθεριών της Ιεράς Μονής του Σινά», επισήμανε ο αρχιεπίσκοπος και πρόσθεσε: «Καταδικάζω απερίφραστα κάθε προσπάθεια αλλαγής του καθεστώτος, που επί 15 αιώνες ισχύει στην εν λόγω περιοχή και απευθύνω έκκληση προς την υπεύθυνη Ελληνική Κυβέρνηση και προσωπικά προς τον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη να ενεργήσει άμεσα τα δέοντα, ούτως ώστε να επανέλθει η κανονική και νόμιμη τάξη και να μην καταργηθεί ουσιαστικά η Ιερά Μονή».
Ολόκληρη η δήλωση του Αρχιεπισκόπου Ιερωνύμου:
«Ύστερα από την χθεσινή σκανδαλώδη απόφαση βίαιης καταπάτησης των ανθρωπίνων και δη των θρησκευτικών ελευθεριών, που εξέδωσαν οι δικαστικές αρχές της Αιγύπτου, το παλαιότερο παγκοσμίως Ορθόδοξο Χριστιανικό Μνημείο, η Ιερά Μονή της Αγίας Αικατερίνης του Θεοβάδιστου Όρους Σινά, εισέρχεται σε μία μεγάλη δοκιμασία, που παραπέμπει σε άλλες σκοτεινές εποχές…
Ουσιαστικά, η ίδια η Αιγυπτιακή Κυβέρνηση αποφάσισε, παρά τις περί του αντιθέτου πρόσφατες δεσμεύσεις του Αιγύπτιου Προέδρου προς τον Έλληνα Πρωθυπουργό, να καταλύσει κάθε έννοια δικαίου και, ουσιαστικά, να επιχειρήσει να σβήσει μονοκοντυλιά την ίδια την ύπαρξη της Μονής, αναιρώντας αυτή καθαυτή την όλη λειτουργία Της, το ίδιο το λατρευτικό και το πνευματικό Της έργο, ομοίως και το πολιτιστικό.
Η περιουσία της Μονής υφαρπάζεται και δημεύεται και ο πνευματικός αυτός Φάρος της Ορθοδοξίας και του Ελληνισμού αντιμετωπίζει πλέον ζήτημα πραγματικής επιβίωσης.
Με απέραντη θλίψη και με εύλογη οργή, καλώ κάθε ελληνική και κάθε διεθνή Αρχή να αντιληφθεί το ύψιστο διακύβευμα και να προστρέξει άμεσα για την προστασία των θεμελιωδών θρησκευτικών ελευθεριών της Ιεράς Μονής του Σινά.
Καταδικάζω απερίφραστα κάθε προσπάθεια αλλαγής του καθεστώτος, που επί 15 αιώνες ισχύει στην εν λόγω περιοχή και απευθύνω έκκληση προς την υπεύθυνη Ελληνική Κυβέρνηση και προσωπικά προς τον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη να ενεργήσει άμεσα τα δέοντα, ούτως ώστε να επανέλθει η κανονική και νόμιμη τάξη και να μην καταργηθεί ουσιαστικά η Ιερά Μονή.
Εκφράζω ολόψυχα την αδελφική μου αλληλεγγύη τόσο προς την Αδελφότητα και προς τον Καθηγούμενο Αυτής, Σεβασμιώτατο Αρχιεπίσκοπο Σινά και Ραιθώ κ. Δαμιανό, όσο και προς τους έλληνες αδελφούς, που διακονούν θυσιαστικά στην ευρύτερη περιοχή του Σινά.
Δεν θέλω και δεν μπορώ να πιστέψω ,τέλος, πως σήμερα ο Ελληνισμός και η Ορθοδοξία βιώνουν μία ακόμη ιστορική «άλωση».
Διαβάστε ακόμα: Ο Δρόμος του Θανάτου: Η πιο επικίνδυνη διαδρομή στον κόσμο με εκατοντάδες θύματα κάθε χρόνο