Ήταν 21η Απριλίου 1967: Η χώρα έμπαινε στο γύψο

Ηταν ο πρώτος δημοσιογράφος που συνελήφθη στο πραξικόπημα της 21ης Απριλίου του 1967. Η κόρη του χρονογράφου - θρύλου των Νέων, Δημήτρη Ψαθά, Μαρία, μιλά στο TheTOC για τη σύλληψη του πατέρα της. ενώ ο αρχισυντάκτης της ίδιας εφημερίδας εκείνη την εποχή, Χρήστος Πασαλάρης, μας δίνει την άδεια να αναδημοσιεύσουμε τα απομνημονεύματά του από την τραγική βραδιά του πραξικοπήματος.

Χρήστος Πασαλάρης: "Ας κοπιάσουν παιδί  μου, θα τους περιμένω", μου είπε ο Γεώργιος Παπανδρέου

«Παρασκευή, 21 Απριλίου 1967,ώρα  1.40 μετά τα μεσάνυχτα. Είμαι αρχισυντάκτης στην εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ. Χτυπά το ιδιαίτερο τηλέφωνό μου: "Εμπρός, λέγετε!". Η φωνή είναι βραχνή απότομη. Εξι μόνο λέξεις : "Σε μισή ώρα κατεβαίνουν τα τανκς!".Τίποτε άλλο. Υπέθεσα ότι ήταν φάρσα. Πολλές φάρσες εκείνες τις μέρες. Ασχοληθήκαμε με τα θέματα της ημέρας που ήταν ένα αεροπορικό δυστύχημα στην Κύπρο και οι προετοιμασίες για την προεκλογική εξόρμηση του Γιώργου Παπανδρέου. Αλλά…Στις 2.00 νέο τηλεφώνημα: "Κατεβαίνουν λεφούσια από το Διόνυσο και το Γουδί!". Όχι, δεν ήταν φάρσα. Σήμανα αμέσως συναγερμό. Έστειλα τον Βασίλη Κοραχάη στο Διόνυσο και τον Τάκη Αγκαβανάκη στο Γουδί.  Έφυγαν σαν αστραπή και σε δέκα λεπτά επιβεβαίωσαν το γεγονός. Και έτσι άρχισε η πιο μαύρη νύχτα της δεκαετίας…Πήρα αμέσως τον Χρήστο Λαμπράκη στο απόρρητο τηλέφωνό του: "Ελάτε, έχουμε πραξικόπημα!.."

Πήρα αμέσως μετά το Γεώργιο Παπανδρέου: "Πρόεδρε, φύγετε αμέσως από το σπίτι. Εχουμε κίνημα".. "Ας κοπιάσουν παιδί  μου, θα τους περιμένω", είπε με την ολύμπια αταραξία του....

Στις 7 το πρωϊ μάθαμε τα πάντα. Κεφαλή ήταν ο συνταγματάρχης Παπαδόπουλος. Στα Νεα τον είχαμε περιλάβει άσχημα με το σαμποτάζ του Εβρου. Ο Ψαθάς ήταν ο πρώτος δημοσιογράφος που συνελήφθη.. »

Μαρία Ψαθά Η σύλληψη του πατέρα μου Δημήτρη Ψαθά μαζί με κορυφαίους παράγοντες της πολιτικής ζωής του τόπου κατά το Πραξικόπημα της 21ης Απριλίου 1967

«Ο πατέρας μου Δημήτρης Ψαθάς ήταν ο πρώτος δημοσιογράφος που παρέλαβε το καθιερωμένο χρονογράφημα, ένα καθαρά λογοτεχνικό είδος με παράδοση και το μετέτρεψε σε πολιτικό "βήμα" καυτηριάζοντας και καταγγέλοντας τα "κακώς κείμενα" του δημόσιου βίου και τα σκάνδαλα των πολιτικών. Το καθημερινό του χρονογράφημα στην πρώτη σελίδα της εφημερίδας "Τα Νέα" στην στήλη "Εύθυμα και Σοβαρά" με την τεράστια αναγνωσιμότητα και απήχηση στο κοινό προκάλεσε την οργή και την σύλληψή του από την δικτατορία της 21ης Απριλίου 1967. Θυμάμαι την μέρα εκείνη, και όπως ο ίδιος πολύ καθαρά περιγράφει στα χρονογραφήματά του που κυκλοφόρησαν μετά τον θάνατό του στο βιβλίο "Στου κουφού την πόρτα", γύρω στις 6 τα ξημερώματα χτύπησε την πόρτα φουριόζα  η θεία μου που τον προέτρεψε να πάει κάπου να κρυφτεί μόλις έμαθε και εκείνη πως έγινε δικτατορία και πως πιάσανε κόσμο. Ο πατέρας μου της απάντησε ήρεμα "δεν έχω να φοβηθώ τίποτα γιατί δεν έχω πράξει κάτι μεμπτό...". Πραγματικά, το μεσημέρι χτύπησε η πόρτα και εμφανίστηκαν δύο αστυνομικοί που τον συνέλαβαν και τον οδήγησαν στο τμήμα και από εκεί στο Γουδί, στο "Συγκρότημα τεθωρακισμένων". Οπως διηγείται ο ίδιος σε χρονογράφημά του ("Τα Νέα", 21-4-1972) "...οδηγήθηκα σ' ένα θάλαμο του οποίου βλέπω συγκεντρωμένα γνώριμα πρόσωπα: ο Μητσοτάκης, ο Κατσώτας και ενώ χαιρετούσα αυτούς, ακούω μία γνώριμη φωνή απ΄το ημίφως του θαλάμου: - Εμένα φίλτατε δεν με χαιρετάς; Ηταν ο Γεώργιος Παπανδρέου... Στον απέναντι θάλαμο κρατούνταν ο υπουργός Εθνικής Αμύνης Παπαληγούρας, ο υπουργός Δημοσίας Τάξεως Γεώργιας Ράλλης, ο Μανώλης Γλέζος, ο Ανδρέας Παπανδρέου..". Κατόπιν, ο πατέρας μου, μαζί με τον Γεώργιο Παπανδρέου και τους υπόλοιπους κορυφαίους παράγοντες της πολιτικής ζωής του τόπου, μεταφέρθηκε σε κράτηση στο ξενοδοχείο "Πικέρμι". Υστερα από ένα μήνα, αφέθηκε ελεύθερος από την κράτηση, τέθηκε όμως σε κατ’ οίκον περιορισμό, ενώ τα "Νέα" κυκλοφόρησαν υπό καθεστώς σκληρής λογοκρισίας, τα όργανα της οποίας, απαιτούσαν να συνεχίσει να υπάρχει το χρονογράφημά του στην πρώτη σελίδα της εφημερίδας, απειλώντας πως διαφορετικά θα την έκλειναν. Μην μπορώντας να αγνοήσει την τύχη τόσων άλλων συναδέλφων του, ο Ψαθάς συνέχισε να γράφει.Τα δύο επόμενα χρόνια, ωστόσο (1968-1970), ως ένδειξη διαμαρτυρίας ενάντια στη δικτατορία και την αυστηρή λογοκρισία, διακόπτει κάθε επαφή με την δημοσιογραφία. Αρθείσης της λογοκρισίας ξαναγυρίζει στην στήλη του και συνεχίζει τον αγώνα του κατά της Δικτατορίας. Το γερμανικό περιοδικό Der Spiegel αναδημοσιεύει μεταφρασμένο το χρονογράφημά του "Προτιμώ ...κουλούρια" (Τα Νέα, 10.8.1971) ως χαρακτηριστικό του αγώνα των Ελλήνων δημοσιογράφων κατά της Χούντας.

 

 

thetoc

Ακολουθήστε το Madata.GR στο Google News Madata.GR in Google News

Δείτε ακόμα