Οι εξελίξεις του τελευταίου διαστήματος, από τις καταστροφικές πυρκαγιές του καλοκαιριού μέχρι τις πλημμύρες στη Θεσσαλία, μαζί με το κύμα ακρίβειας που επιμένει, είχαν άμεσο αντίκτυπο στην εικόνα της κυβέρνησης στους πολίτες.
Αυτό τουλάχιστον δείχνει να είναι το συμπέρασμα της έρευνας που πραγματοποίησε η Metron Analysis για το Mega στο κεντρικό του δελτίο.
Αυτή η δυσαρέσκεια για την κυβέρνηση και την ευρύτερη κοινωνική και πολιτική συνθήκη αποτυπώνεται σε έναν βασικό δείκτη, που είναι αυτός που αφορά το εάν τα πράγματα στη χώρα πηγαίνουν προς τη σωστή ή τη λάθος κατεύθυνση.
Παρότι υπήρχε ένα προβάδισμα της απάντησης «πάνε προς τη λάθος κατεύθυνση» σε προηγούμενες έρευνες, αυτό ήταν μικρό σε σχέση με τις απαντήσεις ότι «τα πράγματα πάνε προς τη σωστή κατεύθυνση.
Είναι χαρακτηριστικό ότι στην έρευνα που πραγματοποιήθηκε στις 19-20 Ιουλίου 48% υποστήριξαν ότι τα πράγματα πάνε προς τη λάθος κατεύθυνση και 44% ότι πάνε προς τη σωστή.
Λιγότερο από δύο μήνες μετά, τα αποτελέσματα είναι πολύ διαφορετικά. Οι απαντήσεις «πάνε προς τη λάθος κατεύθυνση» εκτινάσσονται στο 66%, ενώ οι απαντήσεις πάνε προς τη σωστή κατεύθυνση υποχωρούν ραγδαία στο 28%.
Είναι σαφές ότι η έρευνα δεν αποτυπώνει απλώς μια δυσαρέσκεια για την κατάσταση της χώρας αλλά και την απώλεια της αισιοδοξίας που είχε αρχίσει έστω και ως ένα βαθμό να αποτυπώνεται το προηγούμενο διάστημα. Σε αυτό σίγουρα έχουν μετρήσει και τα τελευταία γεγονότα και μια συνολικότερη αίσθηση απροστάτευτης χώρας όσο και προβλήματα που παραμένουν έντονα, όπως η ακρίβεια.
Αυτό φαίνεται και στις αυθόρμητες απαντήσεις που δόθηκαν στην ερώτηση για το σημαντικότερο πρόβλημα που αντιμετωπίζει σήμερα η χώρα. Η ακρίβεια είναι το σημαντικότερο πρόβλημα για το 29%, όμως έχει ιδιαίτερη σημασία ότι το 15% θεωρεί ως μεγαλύτερο πρόβλημα την ανασφάλεια και την ανεπάρκεια της κυβέρνησης (απάντηση που τον Ιούνιο έδινε μόνο το 3%).
Αντίστοιχα, σημασία έχει ότι το 9% ιεραρχεί ως σημαντικότερο πρόβλημα τις φυσικές καταστροφές, απάντηση που δεν καταγραφόταν σε προηγούμενες έρευνες.
Όμως πέραν του γενικού κλίματος απαισιοδοξίας, υπάρχει και σαφής δυσαρέσκεια για την κυβέρνηση. Συγκεκριμένα το 61% έχει αρνητική γνώμη για την κυβέρνηση και μόνο το 32% έχει θετική γνώμη. Επιστρέφουμε, δηλαδή σε κλίμακα δυσαρέσκειας που είχαμε να δούμε από τον Μάρτιο και φαίνεται εν μέρει τουλάχιστον να αντιστρέφεται το κλίμα που είχε αποτυπωθεί τον Μάιο όταν οι θετικές γνώμες ήταν στο 37%.
Όλα αυτά προσθέτουν πολιτικούς πονοκεφάλους σε μια κυβέρνηση που έχει να αντιμετωπίσει τη μεγάλη πρόκληση της αποκατάστασης των υποδομών και της αγροτικής και βιομηχανικής παραγωγής στη Θεσσαλία, της αποζημίωσης των πληγέντων και την εκπόνηση ουσιαστικά νέων σχεδίων για την προστασία από φυσικές καταστροφές που γίνονται όλο και πιο πιθανές, την ώρα που τα όποια σχέδιά της για επιπλέον «παροχές» πάνε πίσω και η επίτευξη της επενδυτικής βαθμίδας δεν μεταφράζεται σε έναν άμεσο θετικό αντίκτυπο. Μένει να δούμε πώς θα προσπαθήσει ο πρωθυπουργός στη ΔΕΘ το Σαββατοκύριακο να «γυρίσει» το κλίμα.
Ποιος προηγείται στην κούρσα διαδοχής στον ΣΥΡΙΖΑ
Λίγες μέρες πριν ανοίξουν οι κάλπες για την ψηφοφορία για την εκλογή του/της νέου/ας προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ και όλα δείχνουν ότι η διαδικασία εξελίσσεται σε ένα ντέρμπι ανάμεσα στην Έφη Αχτσιόγλου και τον Στέφανο Κασσελάκη. Αυτό τουλάχιστον προκύπτει από τη δημοσκόπηση της Metron Analysis που παρουσιάστηκε απόψε στο κεντρικό δελτίο του Mega.
Ως προς τη μεθοδολογία της η έρευνα στηρίζεται σε ένα δείγμα 1001 ατόμων. Όμως, εντός του συνολικού δείγματος στέκεται και σε δύο κρίσιμα υποσύνολα, αυτά που αφορούν τους ψηφοφόρους του ΣΥΡΙΖΑ και αυτούς θα πάνε σίγουρα ή είναι πιθανό να πάνε να ψηφίσουν την Κυριακή. Δηλαδή, η έρευνα μετρά απήχηση των υποψηφίων στο γενικό κοινό, στο κοινό των ψηφοφόρων και στους ανθρώπους που θα συμμετέχουν στην εκλογική διαδικασία.
Καταρχάς η έρευνα μέτρησε τη δημοτικότητα των υποψηφίων προέδρων του ΣΥΡΙΖΑ, δηλαδή το άθροισμα των θετικών και μάλλον θετικών γνωμών. Εδώ προκύπτουν ενδιαφέροντα συμπεράσματα. Η Έφη Αχτσιόγλου έχει θετικές γνώμες σε όλες τις κατηγορίες. Με 48% προηγείται στο γενικό κοινό, έχει 72% αποδοχή στους ψηφοφόρους του ΣΥΡΙΖΑ και 66% σε αυτούς που θα πάνε να ψηφίσουν. Ο Ευκλείδης Τσακαλώτος έχει 35% στο γενικό κοινό, 53% στο κοινό του ΣΥΡΙΖΑ και 48% σε αυτούς που θα πάνε να ψηφίσουν. Ο Στέφανός Κασσελάκης μπορεί να μην έχει ακόμη πολύ μεγάλη θετική απήχηση στην κοινωνία (29%) όμως ήδη έχει θετική εικόνα στους ψηφοφόρους του ΣΥΡΙΖΑ (58%) και σε αυτούς που θα πάνε να ψηφίσουν (62%). Ο Νίκος Παππάς δεν έχει μεγάλο άνοιγμα στην κοινωνία όμως έχει εσωκομματικό κύρος, ενώ πιο χαμηλά είναιο Στέφανος Τζουμάκας.
Ενδιαφέρον έχει πώς διαμορφώνεται η εικόνα των υποψηφίων ως προς συγκεκριμένα ερωτήματα. Η Έφη Αχτσιόγλου έχει κατοχυρώσει εντός και εκτός ΣΥΡΙΖΑ ότι είναιν πιο ενωτική και ότι μπορεί να βελτιώσει την εικόνα του κόμματος και ως ένα βαθμό να σταθεί απέναντι στον Κυριάκο Μητσοτάκη. Αντιθέτως, ο Στέφανος Κασσελάκης δεν αντιμετωπίζεται γενικά ως «ενωτικός» όμως εντός των ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ και κυρίως αυτών που θα συμμετάσχουν στην εκλογική διαδικασία αντιμετωπίζεται ως κάποιος που μπορεί να αυξήσει τα ποσοστά, να βελτιώσει την εικόνα και τον λόγο του κόμματος και να σταθεί απέναντι στον Κυριάκο Μητσοτάκη. Έτσι ως προς τους ψηφοφόρους του ΣΥΡΙΖΑ το 39% πιστεύει ότι μπορεί να αυξήσει τα ποσοστά του κόμματος, έναντι 37% της Έφης Αχτσιόγλου, το 35% πιστεύει ότι θα βελτιώσει την εικόνα του κόμματος, έναντι 39% της κ. Αχτσιόγλου, και το 40% πιστεύει ότι μπορεί να κερδίσει τον Κυρικάκο Μητσοτάκη. Αντίστοιχα, σε αυτούς που θα πάνε σίγουρα να ψηφίσουν, το 43% πιστεύει ότι μπορεί να αυξήσει τα ποσοστά του ΣΥΡΙΖΑ, έναντι 29% της Έφης Αχτσιόγλου, το 38% ότι μπορεί να βελτιώσει την εικόνα και τον λόγο του κόμματος, έναντι 32% της κ. Αχτσιόγλου, ενώ το 40% πιστεύει ότι μπορεί να κερδίσει στο μέλλον τον Κυριάκο Μητσοτάκη (Αχτσιόγλου 29%). Αντιθέτως, οι υπόλοιποι συνυποψήφιοι έχουν πολύ μικρότερα ποσοστά, με την εξαίρεση του Ευκλείδη Τσακαλώτου.
Ποιον, όμως, θέλουν για πρόεδρο όσες και όσοι ρωτήθηκαν στην έρευνα; Εδώ βλέπει κανείς μια μετατόπιση των προτιμήσεων προς τον Στέφανο Κασσελάκη όσο πηγαίνουμε προς το κοινό που θα πάει να ψηφίσει στην εσωκομματική διαδικασία.
Στο σύνολο του δείγματος, που περιλαμβάνει και τους ψηφοφόρους των άλλων κομμάτων, η Έφη Αχτσιόγλου έχει σαφές προβάδισμα με 35% έναντι 19% του Στέφανου Κασσελάκη και 12% του Ευκλείδη Τσακαλώτου, ενώ ακολουθούν ο Νίκος Παππάς με 4% και ο Στέφανος Τζουμάκας με 3%. Όταν πάμε στους ψηφοφόρους του ΣΥΡΙΖΑ τα πράγματα είναι διαφορετικά. Πάλι προηγείται η Έφη Αχτσιόγλου με 41%, όμως ο Στέφανος Κασσελάκης έχει 35%, και ακολουθούν ο Νίκος Παππάς με 8%, ο Ευκλείδης Τσακαλώτος με 7% και ο Στέφανος Τζουμάκας με 1%.
Και όταν πάμε σε αυτούς που πρόκειται να συμμετάσχουν στην εκλογική διαδικασία στον ΣΥΡΙΖΑ είναι ο Στέφανος Κασσελάκης που προηγείται με 39%, ακολουθεί η Έφη Αχτσιόγλου με 31%, ο Ευκλείδης Τσακαλώτος με 13%, ο Στέφανος Τζουμάκας με 3% και ο Νίκος Παππάς με 3%.
Επειδή είναι πιθανόν να υπάρξει και δεύτερο γύρος, η έρευνα κάνει και σχετική ερώτηση για δεύτερο γύρο με συμμετοχή Αχτσιόγλου και Κασσελάκη. Και πάλι τα ποσοστά μετατοπίζονται όσο πηγαίνουμε προς το εσωκομματικό δυναμικό που θα συμμετάσχει στην ψηφοφορία.
Στο σύνολο των ερωτηθέντων σε έναν ενδεχόμενο γύρο το 52% θα προτιμούσε την Έφη Αχτσιόγλου έναντι 26% που θα προτιμούσε τον Στέφανο Κασσελάκη. Στους ψηφοφόρους του ΣΥΡΙΖΑ την Έφη Αχτσιόγλου θα προτιμούσε στο δεύτερο γύρο το 52% και το 39% τον Στέφανο Κασσελάκη. Όταν, όμως, δούμε αυτούς που σίγουρα/πιθανόν να συμμετάσχουν στην εσωκομματική εκλογική διαδικασία τότε έχουμε ένα οριακό προβάδισμα του Στέφανου Κασσελάκη με 45% έναντι της Έφη Αχτσιόγλου που συγκεντρώνει το 44% των προτιμήσεων.
Εάν πάμε τώρα στην «παράσταση νίκης» των υποψηφίων για την προεδρία του ΣΥΡΙΖΑ στο δείγμα των ερωτηθέντων παρατηρούμε ένα προβάδισμα της Έφης Αχτσιόγλου σε όλες τις κατηγορίες, που όμως είναι σαφώς μικρότερο μεταξύ εκείνων που θα συμμετάσχουν στην εκλογική διαδικασία. Έτσι στο σύνολο των ερωτηθέντων το 44% εκτιμά ότι θα κερδίσει η Έφη Αχτσιόγλου και το 23% ο Στέφανος Κασσελάκης, στους ψηφοφόρους του ΣΥΡΙΖΑ τα αντίστοιχα ποσοστά είναι 49% και 30% και ανάμεσα σε αυτούς που θα συμμετάσχουν στην εκλογική διαδικασία το 37% βλέπει νίκη Αχτσιόγλου και το 33% νίκη Κασσελάκη. Ας σημειώσουμε ότι λόγω τη υφής της ερώτησης καταγράφονται και ποσοστά των υπολοίπων υποψηφίων με τον Ευκλείδη Τσακαλώτο να είναι τρίτος στο γενικό κοινό και σε αυτούς που θα πάνε να ψηφίσουν και τον Νίκο Παππά να να έχει ισχυρότερη παράσταση νίκης από τον πρώην υπουργό Οικονομικών μεταξύ των ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ.
Μια αμφίρροπη μάχη
Τα αποτελέσματα παραπέμπουν σε μια αμφίρροπη μάχη. Είναι σαφές ότι η υποψηφιότητα του Στέφανου Κασσελάκη άλλαξε τα δεδομένα, παρότι ήταν σχετικά άγνωστος, δεν προερχόταν από τον κομματικό κορμό και δεν αποπνέει αρκετά από τα στοιχεία που έχουν συνηθίσει να συμπεριλαμβάνουμε στην αριστερή ταυτότητα. Αυτό σήμαινε ότι από μια εκλογική μάχη όπου το προβάδισμα της Έφης Αχτσιόγλου ήταν παραπάνω από σαφές καταλήξαμε σε ένα ντέρμπι.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει ότι, τουλάχιστον με βάση τα δεδομένα της έρευνας, το εσωκομματικό κοινό σκέφτεται διαφορετικά από το γενικό κοινό. Στο γενικό κοινό η Έφη Αχτσιόγλου φαντάζει μια πιο λογική υποψηφιότητα, άλλωστε είναι πιο γνωστή και έχει μια διαδρομή και ως υπουργός και ως βουλευτής. Αντιθέτως, στο εσωκομματικό κοινό φαίνεται η εκλογική ήττα να «εσωτερικεύεται» ως ανάγκη για μια ηγεσία που να μπορεί να σταθεί με αξιώσεις απέναντι στον Κυριάκο Μητσοτάκη και έτσι να κερδίσει εκλογές. Αυτό τροφοδοτεί την απήχηση του Στέφανου Κασσελάκη.
Ωστόσο, δεν πρέπει να περάσει απαρατήρητο το γεγονός ότι πάμε για μια εκλογή τύπου «ντέρμπι», όπου οι διαφορές θα είναι μικρές όποια / όποιος και εάν κερδίσει την εκλογή. Μένει να δούμε εάν αυτό θα είναι αφετηρία μιας ανασυγκρότησης ή νέων διαιρέσεων και εσωκομματικών αντιπαραθέσεων.
