Αναβάθμιση της Ελλάδας σε ενεργειακό και γεωοπολιτικό επίπεδο ταυτόχρονα ισχυροποίηση των διεθνών συμμαχιών της χώρας φέρνει μαζί της η επίσημη υπογραφή σήμερα το απόγευμα (18:30 στο Ζάππειο) της Διακυβερνητικής Συμφωνίας για τον αγωγό φυσικού αερίου EastMed, μεταξύ της Ελλάδας, της Κυπριακής Δημοκρατίας και του Ισραήλ.
To γεγονός προκαλεί ήδη αντιδράσεις από την πλευρά της Τουρκίας, η οποία προκαλεί προειδοποιώντας ότι δεν θα μείνει με σταυρωμένα χέρια, καθώς το πλάνο για την μεταφορά φυσικού αερίου στην Ευρώπη δεν την περιλαμβάνει.
Γιατί ο ΕastMed είναι η πιο ανταγωνιστική επιλογή μεταφοράς αερίου
Η συμφωνία θα υπογραφεί παρουσία των πρωθυπουργών της Ελλάδας και του Ισραήλ Κυριάκου Μητσοτάκη και Μπενιαμίν Νετανιάχου, και του Προέδρου της Κύπρου Νίκου Αναστασιάδη, από τους υπουργούς Ενέργειας των τριών χωρών Κωστή Χατζηδάκη, Γιουβάλ Στάινιτς και Γιώργο Λακκοτρύπη.
Μισή ώρα νωρίτερα, στις 18:00 θα πραγματοποιηθεί τριμερής συνάντηση του πρωθυπουργού, κ. Μητσοτάκη, με τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας και τον πρωθυπουργό του Ισραήλ. Η τριμερής θα ακολουθήσει τη συνάντηση του Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας, κ. Αναστασιάδη, με τον πρωθυπουργό του Ισραήλ, κ.Νετανιάχου, που θα πραγματοποιηθεί στις 17:00 στο Ζάππειο Μέγαρο.
Στις 10:00, ο πρωθυπουργός θα συναντηθεί στο Μέγαρο Μαξίμου με τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκο Αναστασιάδη, ενώ στις 2:00 μ.μ., ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα υποδεχτεί στο Μέγαρο Μαξίμου τον πρωθυπουργό του Ισραήλ, Μπένιαμιν Νετανιάχου και θα ακολουθήσει γεύμα.
Εκνευρισμός Τουρκίας για EastMed: Θα αποτύχει αν δεν μετέχουμε
Toν εκνευρισμό της Άγκυρας για την υπογραφή της διακρατικής συμφωνίας για τον αγωγό EastMed στην Αθήνα σήμερα Πέμπτη αποτυπώνουν οι δηλώσεις του Τούρκου αντιπροέδρου Φουάτ Οκτάι σε συνέντευξή του στο τουρκικό ειδησεογραφικό πρακτορείο Ανατολού.
“Υπάρχουν παιχνίδια εναντίον μας που στόχο έχουν να μην μπορούμε να βάλουμε τα πόδια μας στο νερό, να μην μπορούμε να ρίξουμε παραγάδι. Είμαστε εκεί για να τα καταστρέψουμε”, δήλωσε την Τετάρτη ο Τούρκος αντιπρόεδρος σε έμμεση αναφορά του για τον EastMed, υποστηρίζοντας ότι η Άγκυρα διέλυσε το παιχνίδι στην Ανατολική Μεσόγειο. "Όποιος και να συμμετέχει, κανένα σχέδιο στην περιοχή που αποκλείει την Τουρκία δεν έχει πιθανότητα επιτυχίας" υποστήριξε.
Ο Τούρκος αντιπρόεδρος δήλωσε πως είχαν διαπιστώσει ότι γινόταν σταδιακή "περικύκλωση" της Τουρκίας στην ανατολική Μεσόγειο. “Εμείς αυτό το βλέπαμε και άλλωστε λαμβάναμε τα μέτρα μας αναλόγως. Προχωρήσαμε στη διάλυση αυτού του παιχνιδιού, ειδικά με τη συμφωνία για την ΑΟΖ που υπεγράφη με τη Λιβύη. Καταφέραμε να ξεφύγουμε διαλύοντας το”, ανέφερε. Ο Τούρκος αντιπρόεδρος είπε ότι "διέλυσαν τα σχέδιά τους" στέλλοντας επίσης και τα γεωτρύπανα Φατίχ και Γιαβούζ, καθώς και το ερευνητικό πλοίο Μπαρμπαρός στην περιοχή.
“Υπάρχει ένας χάρτης που φέρνει η Ελλάδα στην ατζέντα εσχάτως. Βήμα βήμα… Νομίζουν ότι η Τουρκία είναι μόνο ενδοχώρα, η Τουρκία δεν είναι μόνο ενδοχώρα, η Τουρκία είναι μία χώρα που παρακολουθεί τις εξελίξεις λεπτό προς λεπτό, τόσο στην ενδοχώρα όσο και εκτός αυτής αλλά και με τους γείτονες της. Επομένως, παρακολουθήσαμε τις εξελίξεις πολύ προσεκτικά, και εξακολουθούμε να το πράττουμε. Είπαμε ότι δεν θα τα επιτρέψουμε αυτά. Αλλά ενώ το λέμε αυτό, προσθέτουμε και αυτό, όποιο και να είναι το αποτέλεσμα. Το ζήσαμε αυτό στο παρελθόν. Εάν υπάρχει ρίσκο, θα το αναλάβουμε, θα κάνουμε ό,τι χρειαστεί”, ανέφερε. Ο Φουάτ Οκτάι υποστήριξε ότι κανένα σχέδιο δεν μπορεί να επιτύχει στην περιοχή χωρίς την Τουρκία.
Φίλης: Η Τουρκία έχει λογική «πάρτα όλα»
Η Τουρκία έχει λογική «πάρτα όλα», με αυτή τη λογική δεν μπορεί να επιβάλλει κανείς τα σχέδια του, τόνισε στον ΣΚΑΪ ο καθηγητής Διεθνών Σχέσεων, Κωνσταντίνος Φίλης.
Αναφορικά με την υπογραφή του αγωγού EastMed την Πέμπτη στην Αθήνα από τους Κυριάκο Μητσοτάκη, Βενιαμίν Νετανιάχου και Νίκο Αναστασιάδη, σχολίασε ότι αναβαθμίζει γεωπολιτικά τη χώρα μας, και μπορεί να τροφοδοτηθεί αργότερα και από ελληνικό φυσικό αέριο.
Ξεκαθάρισε ότι η υπογραφή αποτελεί μεν «σημαντικό πρώτο βήμα για την υλοποίηση του σχεδίου, ωστόσο πολλά μένουν να γίνουν μέχρι την ολοκλήρωσή του».
Όπως αποσαφήνισε ο κ. Φίλης, ο αγωγός έχει υψηλό κόστος και τεχνικές δυσκολίες, όχι ανυπέρβλητες, αλλά συγχρηματοδοτείται από την ΕΕ που τα τελευταία χρόνια επιδεικνύει μεγαλύτερο ευρωπαϊκό ενδιαφέρον για την κατασκευή του. «Η δεσπόζουσα θέση της Ρωσίας δεν αμφισβητείται, αλλά είναι σημαντικό να υπάρχει διαφοροποίηση ενεργειακή πηγών» πρόσθεσε.
Σημείωσε ότι η θαλάσσια οδός που προκρίθηκε για τον αγωγό προσφέρει μεγαλύτερη γεωπολιτική βεβαιότητα από το να περνούσε από την τουρκική επικράτεια.
Οι υπογραφές στο υπουργείο Ενέργειας
Παράλληλα, στο περιθώριο της υπογραφής της Διακυβερνητικής Συμφωνίας, στον χώρο του Ζαππείου, στις 15:45, θα πραγματοποιηθεί τριμερής συνάντηση μεταξύ των υπουργών Ενέργειας, Κωστή Χατζηδάκη, Yuval Steinitz και Γιώργου Λακκοτρύπη, ενώ θα προηγηθεί στις 12 το μεσημέρι η υπογραφή στο υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας του Προσυμφώνου Συνεργασίας (Letter of Intent) μεταξύ της ΔΕΠΑ και της Energean Oil & Gas, για την προμήθεια φυσικού αερίου μέσω του αγωγού. «Με το Προσύμφωνο Συνεργασίας γίνεται ουσιαστικά το πρώτο μεγάλο βήμα για την εμπορική βιωσιμότητα του αγωγού φυσικού αερίου, EastMEd, καθώς η ΔΕΠΑ θα μπορεί να δεσμεύει και να προμηθεύεται ποσότητες φ.α. από την Energean. Το αμοιβαίο ενδιαφέρον των δύο εταιριών, ΔΕΠΑ και Energean αφορά στην εμπορική συνεργασία προμηθευτή και αγοραστή με τη διακίνηση και εμπορία ισραηλινού φυσικού αερίου που ήδη υφίσταται, όπως και αυτού που θα εξορυχθεί μεταγενέστερα στην Ισραηλινή ΑΟΖ» επισημαίνει το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Αναδεικνύοντας τη σημασία του αγωγού ο Κωστής Χατζηδάκης τόνισε: «O EastMed είναι ένα σχέδιο ειρήνης και συνεργασίας στη ΝΑ Μεσόγειο, σε μια περιοχή δυστυχώς διαχρονικά γνωστή για μια σειρά εντάσεων και συγκρούσεων. Είναι ένα σχέδιο που φέρνει πιο κοντά την Ελλάδα με την Κύπρο και το Ισραήλ. Ένα σχέδιο που στηρίζεται από την ΕΕ και συμβάλλει στην ενεργειακή ασφάλεια της ίδιας της Ευρώπης. Είναι όμως και ένα σχέδιο στο οποίο αποτυπώνεται - κατ΄εξαίρεσιν ίσως- η συνέχεια της εξωτερικής και ενεργειακής πολιτικής της χώρας».
Όπως επισημαίνει εξάλλου το ΥΠΕΝ, πρόκειται για μια πολύ σημαντική εξέλιξη διότι ανοίγει ο δρόμος για την υπογραφή της πρώτης εμπορικής συμφωνίας που θα δεσμεύει ποσότητες φυσικού αερίου για την υλοποίηση του αγωγού EastMed. Η ΔΕΠΑ θα μπορεί να αγοράζει ποσότητες φυσικού αερίου από την Energean Oil & Gas που δραστηριοποιείται στο Ισραήλ. Αυτές οι ποσότητες ανέρχονται περίπου στο 20% της αρχικής δυναμικότητας του δικτύου και δημιουργούν τις προϋποθέσεις για περαιτέρω ανάπτυξη των ισραηλινών αποθεμάτων φυσικού αερίου που βρίσκονται ή θα εντοπισθούν στην ΑΟΖ του Ισραήλ. «Αυτή η συμφωνία αποτελεί απάντηση σε όσους θεωρούν το σχέδιο του EastMed αισιόδοξο, καθώς δίνεται η προοπτική της εμπορικής υπόστασης και οικονομικής βιωσιμότητας στον αγωγό», τονίζει το ΥΠΕΝ.
Σύμφωνα με το ΥΠΕΝ, ο αγωγός EastMed παρουσιάζει ιδιαίτερο γεωπολιτικό ενδιαφέρον και πλεονεκτήματα για τη χώρα μας σε σχέση με τις εναλλακτικές λύσεις για τη διοχέτευση του αερίου της ΝΑ Μεσογείου (αγωγός μέσω Τουρκίας, υγροποίηση φυσικού αερίου σε εγκαταστάσεις της Αιγύπτου), καθότι:
- Συμβάλλει στην ανάδειξη της Ελλάδας σε ευρωπαϊκό διαμετακομιστικό κόμβο.
- Αναμένεται να δημιουργήσει άμεσες, έμμεσες και προκαλούμενες οικονομικές επιδράσεις, κατά τη φάση ανάπτυξης, κατασκευής και λειτουργίας του έργου.
- Ανοίγει ουσιαστικά έναν νέο ενεργειακό διάδρομο ο οποίος θα καλύψει μελλοντικά και τα κοιτάσματα του Ελλαδικού χώρου.
- Διευκολύνει την οικονομική ανάπτυξη της Ελλάδας και της Κύπρου, καθώς και την αύξηση του ανταγωνισμού στην τελική αγορά φυσικού αερίου.
- Διασφαλίζει την παροχή φυσικού αερίου σε περιοχές της Ελλάδας, οι οποίες δεν έχουν πρόσβαση στο Εθνικό Δίκτυο, όπως η Κρήτη η Πελοπόννησος και η Δυτική Ελλάδα. Συνεπώς, διευκολύνει την αντικατάσταση του πετρελαίου με φυσικό αέριο, με ισχυρό, θετικό αντίκτυπο στη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου στις προαναφερθείσες περιοχές.
- Ενισχύει την ασφάλεια εφοδιασμού της Κύπρου, της Ελλάδας και της Ευρώπης γενικότερα.
- Πληροί όλα τα κριτήρια διαφοροποίησης των Έργων Κοινού Ενδιαφέροντος (πηγή, παραγωγός, όδευση).
- Εξασφαλίζει την επένδυση μέσω της σύναψης μακροχρόνιων συμβάσεων προμήθειας αερίου πριν τη λήψη της επενδυτικής απόφασης, στα πρότυπα των συμβάσεων αερίου από το Αζερμπαϊτζάν (κοίτασμα Shah Deniz II).
Πρόσκληση προς τους πρώην υπουργούς Ενέργειας, Γιώργο Σταθάκη και Πάνο Σκουρλέτη από τον ΣΥΡΙΖΑ και Γιάννη Μανιάτη από το Κίνημα Αλλαγής να παραστούν στην τελετή υπογραφής της Διακυβερνητικής Συμφωνίας μεταξύ της Ελλάδας, της Κύπρου και του Ισραήλ για τον αγωγό φυσικού αερίου EastMed, έχει απευθύνει ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κωστής Χατζηδάκης, ύστερα από συνεννόηση με τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη.
