Γιατί ο Ερντογάν απελευθέρωσε τους δύο Έλληνες στρατιωτικούς;

Γιατί ο Ερντογάν απελευθέρωσε τους δύο Έλληνες στρατιωτικούς;

Χειρονομία καλής θέλησης ή κίνηση τακτικής; Πού τελικώς οφείλεται η αιφνίδια και για πολλούς απροσδόκητη απελευθέρωση των δύο ελλήνων στρατιωτικών που κρατούνταν για πάνω από 160 ημέρες στις τουρκικές φυλακές; Πολλά γράφτηκαν και ακούστηκαν τις τελευταίες 24 ώρες.

Όπως ήταν επόμενο η κυβέρνηση, τόσο μέσω του υπουργείου Εξωτερικών όσο και μέσω του Μεγάρου Μαξιμου, έσπευσε να επενδύσει το συγκεκριμένο γεγονός με την απαραίτητα θετικά μηνύματα, αποδίδοντας το από τη μια στις ευρωπαϊκές πιέσεις και από την άλλη στο τετ-α-τετ Ερντογάν με τον Αλέξη Τσίπρα αλλά και στη γενικότερη στάση που κράτησε η ελληνική κυβέρνηση στα ελληνοτουρκικά. Το υπουργείο Εξωτερικών μάλιστα έκανε λόγο και για νίκη της διπλωματίας.

Προσεκτικοί αναλυτές, ωστόσο, επιμένουν πως προφανώς η συγκεκριμένη κίνηση από την πλευρά του Ερντογάν εντάσσεται στο πλαίσιο που έχει δημιουργήσει την τελευταία περίοδο η τουρκο-αμερικανική αντιπαράθεση,  με αφορμή τη συνεχιζόμενη κράτηση στη Σμύρνη του αμερικανού πάστορα Άντριου Μπράνσον. Σημειώνεται ότι η υπόθεση Μπρανσόν ήταν εκείνη που οδήγησε στις αμερικανικές κυρώσεις προς την Άγκυρα, οι οποίες με τη σειρά τους έστειλαν στο… ναδίρ την τουρκική λίρα αναδεικνύοντας τα προβλήματα της τουρκικής οικονομίας.

Σε αυτό το πλαίσιο, ένα από τα σενάρια που θα μπορούσε ενδεχομένως να εξηγήσει την κίνηση του Ερντογάν είναι η προσπάθεια του να προετοιμάσει την τουρκική κοινή γνώμη για μια υποχώρηση προς τις ΗΠΑ στο θέμα του κρατούμενου πάστορα, ο οποίος βρίσκεται αντιμέτωπος με κατηγορίες περί «τρομοκρατίας». Υπενθυμίζεται ότι το πρωί της Τετάρτης, το δικαστήριο της Σμύρνης απέρριψε το αίτημα που είχε καταθέσει ο Μπράνσον για άρση του κατ’ οίκον περιορισμού του κατά τη διάρκεια της δίκης του. Η εξέλιξη αυτή σημαίνει ότι πλέον η υπόθεση μεταφέρεται σε επίπεδο ανώτατου δικαστηρίου. Την ίδια στιγμή, χθεσινό δημοσίευμα της τουρκικής εφημερίδας Χουριέτ, προανήγγειλε ουσιαστικά εξελίξεις στο θέμα του Μπρανσόν εντός του Σαββατοκύριακου. Σύμφωνα με αρθρογράφο της, που επικαλείται πηγές ασφαλείας της κυβέρνησης, “το Σαββατοκύριακο θα πρέπει να έχουμε το νου μας”.

Το σενάριο αυτό δείχνει να ενισχύει και το γεγονός ότι χθες η τουρκική δικαιοσύνη προχώρησε και στην αποφυλάκιση του Τανέρ Κιλίτς, του τοπικού προέδρου της Διεθνούς Αμνηστίας. Ο Κιλίτς βρισκόταν στη φυλακή έναν χρόνο με την κατηγορία της υποστήριξης προς τον ιερωμένο Φετουλάχ Γκιουλέν που ζει στις ΗΠΑ και τον οποίο η Άγκυρα κατηγορεί ότι βρίσκεται πίσω από την απόπειρα πραξικοπήματος τον Ιούλιο του 2016.

Eνα δεύτερο πιθανό σενάριο, που όμως κινείται στην ακριβώς αντίθετη κατεύθυνση, είναι ότι ο Ερντογάν προχώρησε στην συγκεκριμένη κίνηση ενόψει μιας σκλήρυνσης και όχι μιας χαλάρωσης της κόντρας με τις ΗΠΑ. Μπροστά σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο, ο τούρκος πρόεδρος βγάζει από τη μέση ένα μικρό σχετικά “αγκάθι” που έχει μια βασική και σημαντική διαφορά με άλλες παρόμοιες περιπτώσεις ξένων υπηκόων που κρατούνται, καθώς στην περίπτωση των δύο Ελλήνων δεν υπήρξε καμία κατηγορία για διασύνδεση με γκιουλενιστές ή το κουρδικό ζήτημα. Την ίδια στιγμή, δεδομένων των τεράστιων πιέσεων που δέχεται η τουρκική οικονομία, ο Ερντογάν πραγματοποιεί και ένα μικρό "άνοιγμα" προς την Ευρώπη, δείχνοντας ένα άλλο πρόσωπο, αλλά και προς τις διεθνείς αγορές στέλνοντας το μήνυμα ότι η τουρκική δικαιοσύνη λειτουργεί επιλύοντας ζητήματα.

Ο χρόνος θα δείξει εάν και ποιο από τα δύο προαναφεθέντα σενάρια (ή ποιο τμήμα των ανωτέρων σεναρίων) έχει κάποιες πιθανότητες να επιβεβαιωθεί. Εκείνο πάντως που θα πρέπει κανείς να σημειώσει είναι ότι η γειτονική χώρα περνά για ακόμη μια φορά μια πολύ εύθραυστη και άστατη περίοδο με αφορμή την κατάσταση της οικονομίας της.

Ο τούρκος πρόεδρος μπορεί να είναι απρόβλεπτος, αυταρχικός παρορμητικός και πολλά άλλα, διακρίνεται ωστόσο από και από ένα ισχυρό ένστικτο πολιτικής επιβίωσης που του ξυπνά αντανακλαστικά ρεαλισμού και αναζήτησης εναλλακτικών στις κρίσιμες περιόδους μεγάλων και σημαντικών διακυβευμάτων. Μια τέτοια περίοδος φαίνεται πως βρίσκεται σε εξέλιξη. Και ουδείς μπορεί εύκολα να προβλέψει την έκβασή της…

thetoc

Ακολουθήστε το Madata.GR στο Google News Madata.GR in Google News

Δείτε ακόμα