Σβήνει το ιστορικό τρίγωνο της Αθήνας

Σουρουπώνει. Στον πεζόδρομο της Ιάσoνος τα φωτάκια των οίκων ανοχής φεγγοβολούν σαν χριστουγεννιάτικα λαμπιόνια. Πιο κάτω, άνθρωποι – σκιές ξεπροβάλλουν από εγκαταλειμμένα νεοκλασικά. Στην Ιερά Οδό οι πρώτοι σερβιτόροι πιάνουν δουλειά για να υποδεχθούν τις ορδές των, διψασμένων για διασκέδαση, Αθηναίων. Στην Πλατεία Κουμουνδούρου, δεκάδες τοξικομανείς κουρνιάζουν μέσα σε χαρτόκουτα έξω από τον 3ο Δημοτικό Παιδικό Σταθμό. Αφήνοντας πίσω τα κινέζικα καταστήματα της Σταχτούρη, η ένταση της μουσικής από τα μπαράκια δυναμώνει, πλησιάζοντας την Αγίων Αναργύρων. Το τρίγωνο Κεραμεικός – Μεταξουργείο – Ψυρρή, άλλοτε ιστορικό τοπόσημο της πόλης, συνθλίβεται μέρα με τη μέρα. Προνομιούχα αστική κοιτίδα μέχρι και τα μέσα του 20ού αιώνα, περιοχή κατοικίας και βιοτεχνικής ανάπτυξης μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του ‘80, φάρος μαζικής ψυχαγωγίας ως τις μέρες μας αλλά και ζώνη ανέχειας, βιώνει σφοδρές αστικές συγκρούσεις.

Οπως σημειώνει η αρχιτέκτονας κ. Ολγα Μπαλαούρα, μέλος της δημοτικής κίνησης «Ανοιχτή πόλη» (κατά την εισήγησή της σε συνάντηση που οργάνωσε το Δίκτυο Νομαδικής Αρχιτεκτονικής για την ανάπλαση του Κεραμεικού), υποκείμενα αυτών των συγκρούσεων είναι οι παλιοί κάτοικοι, οι νέοι υψηλών στρωμάτων, οι επιχειρηματίες νεομποέμ χρήσεων και νυχτερινής διασκέδασης, οι μετανάστες και η βιομηχανία του Real Estate. Οσοι κάτοικοι δεν απωθήθηκαν από την τάξη πραγμάτων, που ολοένα γιγαντώνεται, υπερασπίζονται το τοπικό περιβάλλον. «Κάνουμε κύκλους για να μπούμε στο σπίτι μας. Οι προαγωγοί βρίζουν, φωνάζουν, μέχρι και πιστολιές ρίχνουν», λένε οι κυρίες Δήμητρα και Κατερίνα που μένουν σε πολυκατοικία της Ιάσονος. «Αν τους παραπονεθούμε απειλούν και μας προκαλούν να αλλάξουμε σπίτι. Για να καταλάβετε τι κίνδυνο ζούμε, από το αστυνομικό τμήμα Ομονοίας μάς συμβούλεψαν να μην αντιδρούμε».

Στο κύκλωμα της μαφίας των 30 οίκων ανοχής που λειτουργούν χωρίς άδεια, προστίθενται οι περιθωριακοί καταληψίες των νεοκλασικών κτιρίων. Η αξιοποίηση των κτισμάτων για νεομποέμ χρήσεις διαφαίνεται άμεση, αφού πρώτα μοσχοπουληθούν στους νέους ιδιοκτήτες.
«Η τεράστια επανεπένδυση», γράφει η κ. Μπαλαούρα, «δημιούργησε μια σύνθεση παλιού και νέου. Η περιοχή μεταμορφώνεται σε ένα μίγμα φτώχειας, εναλλακτικής κουλτούρας, ελιτίστικης αισθητικής και γιάπηδων».

Λίγα στενά πιο κάτω, γωνία Γρανικού και Πλαταιών, η κ. Χρυσούλα, κάτοικος της περιοχής πάνω από μισό αιώνα, περιγράφει καβγάδες μεθυσμένων μεταναστών στους δρόμους του Κεραμεικού και του Μεταξουργείου. Στην απέναντι όχθη της Πειραιώς, κάτω από τα χλομά φώτα της πλατείας Κουμουνδούρου, βασιλεύει η σιωπή των τοξικομανών. Περίοικοι, όπως η κ. Εφη και ο κ. Θόδωρος– μέλη του συλλόγου «Παναθήναια» - διηγούνται βάρβαρες σκηνές εξαθλίωσης, όπου χρήστες ξεγυμνώνονται για να κάνουν ένεση στα γεννητικά τους όργανα. Την ίδια ώρα, η δραματική εξάπλωση του κινέζικου εμπορίου απωθεί τα καταστήματα που εξυπηρετούν τη γειτονιά, όπως σημειώνει η πρόεδρος του συλλόγου, κ. Βάσω Νικολακοπούλου. Η κίνηση των τοξικομανών διοχετεύεται σε κάθε γωνιά του Ψυρρή. Οι δρόμοι του έχουν μετατραπεί σε μια τεράστια δημόσια τουαλέτα. Γόνιμο έδαφος για τη μονοκαλλιέργεια μπαρ και ταβερνών (που λειτουργούν στην πλειοψηφία τους με άδειες για άλλες χρήσεις) εδώ και μια δεκαετία η περιοχή του Ψυρρή έρχεται αντιμέτωπη με την απαράμιλλη αυθαιρεσία πολλών ιδιοκτητών τους. Οι πλατείες, ως δημόσιος χώρος, εξαφανίζονται κάτω από τραπεζοκαθίσματα, τα σκουπίδια των κέντρων κατακλύζουν τους δρόμους ενώ η μουσική μετασχηματίζεται σε υπερφυσικό ηχείο που δονείται καθ’ όλη τη διάρκεια της νύχτας. «Η περιοχή είναι εμπόλεμη ζώνη. Ο βόμβος από τα μπαρ σπάει τα τζάμια των σπιτιών μας κι όσες φορές έχουμε παραπονεθεί, δεχόμαστε απειλητικά τηλεφωνήματα», αποκαλύπτει κάτοικος της πλατείας Αγίων Αναργύρων. «Η καταγγελία ενός γείτονα για το θόρυβο από δύο κλαμπ, τον βρήκε αρχικά με καμένη τη μηχανή του και στη συνέχεια εκτός περιοχής». Τα βήματα κατοίκων που αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν την περιοχή Ψυρρή ετοιμάζεται να ακολουθήσει και η κ. Νίκη ύστερα από 46 χρόνια στην οδό Σαρρή. «Οι μπράβοι προσπάθησαν να με δωροδοκήσουν, πρότειναν να μου βάλουν κλιματισμό και ειδικά τζάμια στο σπίτι. Οταν αρνήθηκα, άρχισαν οι απειλές», λέει. Οπως τονίζουν οι αρχιτέκτονες κυρία Ελένη Τζιρτζιλάκη και κ. Νίκος Καζέρος, που διατηρούν γραφείο στην περιοχή, «η δυναμική του Ψυρρή, του Κεραμεικού, του Μεταξουργείου είναι η συνύπαρξη παράλληλων δράσεων στο εσωτερικό τους. Οι κάτοικοι, όμως, είναι αυτοί που τους δίνουν ζωή 24 ώρες το 24ωρο. Δεν είναι μια ουδέτερη ζώνη όπου όλα επιτρέπονται».

Κακοποίηση και έλλειψη σεβασμού

Ρημάζει ο αρχιτεκτονικός πλούτος

Η κυρίαρχη τάση του «εξευγενισμού» σε Κεραμεικό και Μεταξουργείο μέσω της δημιουργίας ενός νέου πολιτιστικού «κρατιδίου» και της εδραίωσης της νυχτερινής αναρχίας στην περιοχή του Ψυρρή αλλοιώνουν την αυθεντική ποιότητα των ιστορικών αυτών γειτονιών.

«Είναι δύο τα πεδία που συντελείται η αλλοίωση. Στον αρχιτεκτονικό πλούτο που ρημάζει ή κακοποιείται από τους νέους ιδιοκτήτες με αποτέλεσμα τα χαμηλά και μεσαία στρώματα να εκδιώκονται από την περιοχή για να δώσουν τη θέση τους στο real estate.

Από την άλλη, χάνεται η γειτονιά, επιλέγονται χρήσεις της πόλης ασυμβίβαστες με την κατοικία και ομάδες περιθωρίου ωθούνται εδώ μεθοδευμένα», εξηγούν οι αρχαιολόγοι Ειρήνη Γρατσία και Μαρία Κονιώτη, μέλη του ηλεκτρονικού περιοδικού «Monumenta» που ασχολείται με την προστασία της αρχιτεκτονικής και φυσικής κληρονομιάς.

Την έλλειψη σεβασμού στο ήδη υπάρχον και την έλλειψη υποδομής για την υποδοχή του καινούργιου στο ιστορικό τρίγωνο επισήμανε και η κοινωνιολόγος κ. Κατερίνα Νασιώκα στην εκδήλωση του Δικτύου Νομαδικής Αρχιτεκτονικής.

«H αδιαφορία για τον ανασχεδιασμό κεντρικών κοινωνικά διαχωρισμένων περιοχών - όπως ο Κεραμεικός», αναφέρει, «η πρόσκαιρη και αποσπασματική ανάπλαση χωρίς να λαμβάνονται υπόψη οι ιδιαίτεροι παράγοντες που συνθέτουν τη φυσιογνωμία της περιοχής και οι επενδυτικές πρωτοβουλίες αποτελούν παράγοντες που δεν οδηγούν στην αναζωογόνηση των υποβαθμισμένων περιοχών αλλά εντείνουν την κοινωνική αποδιάρθρωση του πληθυσμού».

Οπως εύστοχα παρατηρεί η αρχιτέκτονας Ολγα Μπαλαούρα, ακυρώνεται η μνήμη της πόλης και χαρίζεται στις δυνάμεις της αγοράς η ανεξέλεγκτη διαμόρφωσή της.

Δήμος Αθηναίων: Kάνουμε το καλύτερο

Διά στόματος του αντιδημάρχου κ. Ανδρέα Παπαδάκη, ο Δήμος Αθηναίων υπεραμύνεται της προσπάθειας να δοθούν λύσεις στα αδιέξοδα που αντιμετωπίζει η περιοχή. «Κάνουμε το καλύτερο για να “καθαρίσει” η πόλη». Στα επιμέρους προβλήματα, ο κ. Παπαδάκης τονίζει ότι στόχος της δημοτικής αρχής είναι οι οίκοι ανοχής να λειτουργούν μόνο με σχετική άδεια (σε αντίθεση με το καθεστώς που ισχύει έως τώρα, όπου στους 230 οίκους ανοχής μόνον οι δύο λειτουργούν νόμιμα), γεγονός που θα βοηθήσει στη διαδικασία ελέγχου τους.

Σε συνεργασία με το υπουργείο Δημόσιας Τάξης μπαίνει άμεσα σε εφαρμογή η 24ωρη αστυνόμευση των περιοχών όπου παρατηρείται κίνηση περιθωριακών ενώ στους επόμενους τρεις μήνες θα έχει γίνει η μεταφορά της μονάδας απεξάρτησης του ΟΚΑΝΑ από την οδό Σοφοκλέους. Στο μέτωπο της καταχρηστικής συμπεριφοράς που υιοθετούν τα κέντρα διασκέδασης, ο κ. Παπαδάκης επισημαίνει ότι τα μεν σκουπίδια θα συσκευάζονται από κάθε κατάστημα σε σακούλες με την επωνυμία του, ώστε να επιβάλλονται πρόστιμα σε περίπτωση παραβάσεων, για τα δε τραπεζοκαθίσματα απαντά πως τον τελευταίο χρόνο έχουν γίνει 6.800 έλεγχοι από τη Δημοτική Αστυνομία. Σχετικά με το ζήτημα της ηχορύπανσης ο γενικός αστυνομικός διευθυντής Αθηνών, κ. Γιώργος Μπαλογιάννης, βεβαιώνει ότι κλιμάκια αστυνομικών με πολιτικά κάνουν ηχομετρήσεις σε εβδομαδιαία βάση και προβαίνουν σε μηνύσεις όπου χρειάζεται.

πηγη: E-TIPOS 

Ακολουθήστε το Madata.GR στο Google News Madata.GR in Google News

Δείτε ακόμα