Ο Τζο Μπάιντεν έγινε ο πρώτος Αμερικανός πρόεδρος τόλμησε να κάνει το επόμενο βήμα, αναγνωρίζοντας επίσημα τη Γενοκτονία των Αρμενίων.
Ιστορική είναι η αναγνώριση της Γενοκτονίας των Αρμενίων από τις ΗΠΑ, με τον Τζο Μπάιντεν να γίνεται ο πρώτος εν ενεργεία πρόεδρος των ΗΠΑ που χρησιμοποίησε τη λέξη «γενοκτονία» για να περιγράψει τη συστηματική σφαγή των Αρμενίων από τους Τούρκους. Μετά την αποπομπή της Τουρκίας από το πρόγραμμα των F-35, με αυτή την κίνηση του Αμερικανού προέδρου μπαίνει ένα ακόμα αγκάθι στις σχέσεις ΗΠΑ – Τουρκίας.
Οι πρόεδροι των ΗΠΑ πριν από το Μπάιντεν χρησιμοποίησαν εκφράσεις όπως «καταστροφή» ή «σκοτεινή περίοδος της ιστορίας» αντί για «γενοκτονία των Αρμενίων» για τα γεγονότα του 1915. Η λέξη «γενοκτονία» χρησιμοποιείται δύο φορές στην ανακοίνωση του Λευκού Οίκου για την Ημέρα Μνήμης για τη Γενοκτονία των Αρμενίων. Μέχρι το Σάββατο ο μοναδικός πρόεδρος που είχει τολμήσει να χρησιμοποιήσει τη λέξη ήταν ο Ρόναλντ Ρέιγκαν κατά την διάρκεια μιας δημόσιας εκδήλωσης για τα εγκαίνια του Μουσείου Ολοκαυτώματος στην Ουάσιγκτον.Υπενθυμίζεται ότι και ο Μπαράκ Ομπάμα είχε αναγνωρίσει προεκλογικά ότι πρόκειται για γενοκτονία. Παρόλα αυτά όμως, δεν πρόφερε τη λέξη ούτε μια φορά κατά τη διάρκεια της θητείας του.
Στην ανακοίνωση, ξεχωρίζει και το ελληνικό όνομα της Κωνσταντινούπολης (Constantinople) και όχι η τουρκική ονομασία Ιστανμπούλ (Istanbul), η οποία έχει επικρατήσει και χρησιμοποιείται στις περισσότερες χώρες του κόσμου.
Σημειώνεται, ωστόσο, ότι σύμφωνα με πληροφορίες από Αμερικανούς διπλωμάτες, την περίοδο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας η πόλη αναφερόταν ως Κωνσταντινούπολη, και αυτός είναι ο λόγος που χρησιμοποιήθηκε αυτή η ονομασία στη σχετική ανακοίνωση.
Οι εξελίξεις έχουν προκαλέσει δυσαρέσκεια στην Τουρκία, η οποία εκφράστηκε και με συγκέντρωση διαμαρτυρίας έξω από την πρεσβεία της Τουρκίας στις ΗΠΑ.
Οργίλη αντίδραση της Τουρκίας στην αναγνώριση της Γενοκτονίας των Αρμενίων
Οργισμένη όπως αναμενόταν είναι η αντίδραση της Τουρκίας στην επίσημη αναγνώριση της Γενοκτονίας των Αρμενίων από τις Ηνωμένες Πολιτείες, με τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να κατηγορεί «τρίτους» ότι παρεμβαίνουν στις υποθέσεις της Τουρκίας.
«Κανείς δεν εκμεταλλεύεται το γεγονός ότι οι συζητήσεις – οι οποίες θα έπρεπε να διεξάγονται από ιστορικούς – πολιτικοποιούνται από τρίτους και γίνονται ένα μέσο παρέμβασης στη χώρα μας», δήλωσε ο κ. Ερντογάν σε μήνυμα που απηύθυνε προς τον Αρμένιο Πατριάρχη στην Κωνσταντινούπολη.
Νωρίτερα ο εκπρόσωπος του Τούρκου προέδρου, Ιμπραΐμ Καλίν είχε καλέσει τις ΗΠΑ να αναλογιστούν καλύτερα το δικό τους παρελθόν – θυμίζοντας την απάντηση που είχε δώσει η Τουρκία στη δήλωση του Ιταλού πρωθυπουργού Μάριο Ντράγκι ότι ο κ. Ερντογάν είναι δικτάτορας.
«Καταδικάζουμε σθεναρά και απορρίπτουμε τις δηλώσεις του Αμερικανού Προέδρου, οι οποίες απλώς επαναλαμβάνουν τις κατηγορίες εκείνων που η μόνη τους ατζέντα είναι η εχθρότητα έναντι της χώρας μας», ανέφερε σε ανάρτησή του κ. Καλίν.
«Εμείς συμβουλεύουμε τον Αμερικανό πρόεδρο να κοιτάξει το παρελθόν και το παρόν» της ίδιας του της χώρας, πρόσθεσε ο εκπρόσωπος του Τούρκου προέδρου.
Από την πλευρά του ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας Μεβλούτ Τσαβούσογλου είπε ότι η χώρα του «δεν χρειάζεται μαθήματα από κανέναν για την ιστορία της», σε μια πρώτη αντίδρασή του στις δηλώσεις του Τζο Μπάιντεν.
«Οι λέξεις δεν μπορούν να αλλάξουν ή να ξαναγράψουν τη ιστορία», έγραψε στο Twitter ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, λίγα λεπτά μετά την ανακοίνωση της απόφασης του προέδρου των ΗΠΑ. «Δεν θα δεχτούμε μαθήματα από κανέναν για την ιστορία μας», πρόσθεσε.
Ενθουσιασμός στην Αρμενία για την αναγνώριση της Γενοκτονίας από τις ΗΠΑ
Με ενθουσιασμό ο πρωθυπουργός της Αρμενίας Νικόλ Πασινιάν χαιρέτισε το Σάββατο την ιστορική απόφαση του Τζο Μπάιντεν να αναγνωρίσει επίσημα τη Γενοκτονία των Αρμενίων από τους Οθωμανούς πριν έναν αιώνα.
Ο κ. Πασινιάν ευχαρίστησε τον πρόεδρο των ΗΠΑ σε μια ανάρτηση στο Facebook για αυτό το «πολύ ισχυρό βήμα προς τη δικαιοσύνη και την ιστορική αλήθεια», και το οποίο προσφέρει «ανεκτίμητη υποστήριξη στους απογόνους των θυμάτων της Γενοκτονίας των Αρμενίων».
Η αναγνώριση της γενοκτονίας αποτελεί «ένα ενθαρρυντικό παράδειγμα για όλους εκείνους που θέλουν να οικοδομήσουν μια δίκαιη και ανεκτική διεθνή κοινωνία», πρόσθεσε ο επικεφαλής της αρμενικής κυβέρνησης.
Σε επιστολή του προς τον Τζο Μπάιντεν, ο Νικόλ Πασινιάν αναφέρει: «Ο λαός της Αρμενίας και οι Αρμένιοι σε όλο τον κόσμο δέχονται με μεγάλο ενθουσιασμό και χαιρετίζουν το μήνυμά σας … Η αναγνώριση της Γενοκτονίας των Αρμενίων είναι σημαντική όχι μόνο ως φόρος τιμής στο 1,5 εκατομμύριο των αθώων θυμάτων, αλλά και σε σχέση με την πρόληψη της επανάληψης παρόμοιων εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας».
«Η αναγνώριση της Γενοκτονίας συνιστά ζήτημα αλήθειας, ιστορικής δικαισύνης και ασφάλειας για τη Δημοκρατία της Αρμενίας, ιδιαιτέρως κατόπιν των γεγονότων που έλαβαν χώρα στην περιοχή μας πέρυσι», τόνισε ο Αρμένιος ηγέτης.
Ο κ. Μπάιντεν αναγνώρισε το Σάββατο τη γενοκτονία των Αρμενίων και έγινε ο πρώτος πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών που χαρακτηρίζει έτσι τον θάνατο 1,5 εκατομμυρίου Αρμενίων που σφαγιάστηκαν από την Οθωμανική Αυτοκρατορία το 1915.
