Ανυπολόγιστη είναι η οικολογική καταστροφή της πυρκαγιάς που ξεκίνησε από το δάσος στον Βαρνάβα και έκανε στάχτη πάνω από 100.000 στρέμματα μέχρι να σβήσει στο Χαλάνδρι.
Οι αποκαρδιωτικές εικόνες από το drone του MEGA αποτυπώνουν την έκταση του πρασίνου που έγινε στάχτη. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι μόνο μέσα στα τελευταία 8 χρόνια στην Αττική, έχουν καεί πάνω από 700.000 στρέμματα πρασίνου.
Στάχτη & αποκαΐδια
Χιλιάδες στρέμματα δασικής έκτασης στάχτη, με την πύρινη λαίλαπα να φτάνει μέσα στον αστικό ιστό, δεκάδες χιλιόμετρα μακριά από το κέντρο της πρωτεύουσας.
Οι εικόνες αποκαρδιωτικές. Οι πρώτες εκτιμήσεις αποτυπώνουν την τραγωδία καθώς δείχνουν ότι κάηκαν 102.780 στρέμματα, τα οποία αντιστοιχούν στο 2,5% της έκτασης της Αττικής.
Την ίδια στιγμή, δεκάδες σπίτια παραδόθηκαν στις φλόγες και είτε καταστράφηκαν ολοσχερώς είτε υπέστησαν σημαντικές υλικές ζημιές.
Μαύρο τοπίο
Ο πύρινος εφιάλτης άρχισε το έργο του από την περιοχή του Βαρνάβα και η καταστροφή που άφησε στο πέρασμά του είναι ολοκληρωτική, καθώς χιλιάδες στρέμματα δασικής έκτασης παραδόθηκαν στις φλόγες από το μεσημέρι της Κυριακής.
Η καταστροφική πυρκαγιά άφησε το αποτύπωμα της και στον δήμο Μαραθώνα όπου 51.786 στρέμματα έγιναν στάχτη.
Στις εικόνες που κατέγραφε το drone του MEGA από το Καλέντζι αποτυπώνεται το αποτέλεσμα της καταστροφικής πυρκαγιάς, ένα μαύρο τοπίο.
Η πύρινη λαίλαπα μπήκε μέσα στον αστικό ιστό, φτάνοντας σε σπίτια και εξοχικές κατοικίες στην Πεντέλη όπου εκτιμάται ότι κάηκαν 11.703 στρέμματα.
«Αυτό που αντικρίζω είναι κρανίου τόπος. Είχαμε ένα φυσικό περιβάλλον που όλα αυτά τα χρόνια δεν είχε πειραχτεί από τις φωτιές», λέει κάτοικος των Βριλησσίων.
Στα Βριλήσσια, όπως καταγράφεται από του drone MEGA, η πυρκαγιά πέρασε ανάμεσα στα σπίτια, καίγοντας εκτάσεις και σπίτια, προκαλώντας σημαντικές ζημιές.
Τραγικός απολογισμός
Οι καταστροφικές πυρκαγιές έχουν αφήσει έντονο το αποτύπωμά τους στην Αττική. Από το 2017 μέχρι και σήμερα, μεγάλες πυρκαγιές έχουν κάψει περισσότερα από 700.000 στρέμματα σύμφωνα με τις αναφορές από την Υπηρεσία Ταχείας Χαρτογράφησης Copernicus και το Ευρωπαϊκό Παρατηρητήριο για Δασικές Πυρκαγιές (EFFIS)
Συγκεκριμένα, το 2017 κάηκαν 30.000 στρέμματα, το 2018 68.800 στρέμματα, το 2021 253.700 στρέμματα, το 2022 32.600 στρέμματα, το 2023 215.6000 στρέμματα και το 2024 μέχρι τώρα 96.000 στρέμματα.
Οι επιστήμονες κρούουν το κώδωνα του κινδύνου για τις επιπτώσεις.
«Θα πρέπει τα δάση της Αττικής με προτεραιότητα να δούμε ανά περιοχή τι έχουμε. (…) Σε κάθε τμήμα να έχουμε διαχειριστικές μελέτες», είπε ο καθηγητής Γεωλογίας και Διαχείρισης Φυσικών Καταστροφών, Ευθύμιος Λέκκας, μιλώντας στο MEGA.
Όσον αφορά τις δασικές εκτάσεις, τα τελευταία 8 χρόνια έχουν καεί 450.000 στρέμματα δάσους, δηλαδή το 37% της επιφάνειας των δασών της Αττικής.
Και όλα αυτά σε μια χώρα που δεν έχει ολοκληρώσει το σύστημα του εθνικού κτηματολογίου, 80 χρόνια μετά την πρώτη εξαγγελία ως συνέπεια της μεγάλης φωτιάς του 1944 και στην οποία χρόνο με τον χρόνο οι οικοπεδοφάγοι καραδοκούν και επεκτείνονται.
Αναπάντητα «γιατί» μέσα στις στάχτες
Μαυρίλα, στάχτες, αποκαΐδια και ένα θλιβερό, «πληγωμένο» τοπίο άφησε πίσω της η φονική πυρκαγιά που ξεκίνησε από τον Βαρνάβα και μετατράπηκε σε ένα πύρινο ποτάμι φτάνοντας στον αστικό ιστό στο Χαλάνδρι.
100.000 στρέμματα ή αλλιώς το 2,5% της έκτασης της Αττικής παραδόθηκε στη μανία της φωτιάς. Καμένα σπίτια, επιχειρήσεις, αυτοκίνητα.
Οι κάτοικοι ξεσπούν. Ζητούν απαντήσεις για την έλλειψη συντονισμού.
Ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, επισκέφθηκε το πρωί την αεροπορική βάση των Canadair στην Ελευσίνα. Αφού ευχαρίστησε τους πιλότους που για 72 ώρες επιχειρούσαν στα πύρινα μέτωπα, έκανε λόγο για αστοχία.
«Σε μία εποχή μεγάλης κλιματικής κρίσης την οποία νομίζω τη βιώνουμε όλοι, πρέπει διαρκώς να γινόμαστε καλύτεροι. Και από όποια αστοχία μας ή από όποια φωτιά ξεφεύγει, πάντα να κοιτάμε να μαθαίνουμε τι μπορούμε να κάνουμε καλύτερο».
Αναφερόμενος στην εξέλιξη της καταστροφικής πυρκαγιάς, ο υπουργός Πολιτικής Προστασίας, Βασίλης Κικίλιας, τόνισε ότι οι ακραίες καιρικές συνθήκες κατέστησαν αδύνατο τον έλεγχό της και ότι οι ζημιές δεν ήταν μεγάλες.
Η κατάσταση ωστόσο που βίωσαν οι πρωταγωνιστές αυτής της τραγωδίας είναι εντελώς διαφορετική. Ο κύριος Σάκης, το σπίτι του οποίου καταστράφηκε στο Πάτημα Χαλανδρίου, μιλά στο MEGA και συγκλονίζει. Ήταν συνάδελφος της άτυχης 65χρονης που απανθρακώθηκε στη βιοτεχνία όπου εργαζόταν.
«Ό,τι ότι φοράω είναι όλη μου η περιουσία…».
Δεκάδες παραμένουν τα ερωτήματα που τους στοιχειώνουν. Το κυριότερο που παραμένει αναπάντητο είναι πώς η φωτιά από τον Βαρνάβα κατάφερε να διασχίσει 23 χιλιόμετρα και να σβήσει μέσα στην πόλη.
Πώς η φωτιά έφτασε στο Χαλάνδρι
Τις πρώτες ώρες μετά την εκδήλωση του φαινομένου και ενώ η πυρκαγιά είχε ήδη λάβει διαστάσεις, η Πυροσβεστική επιχείρησε να δημιουργήσει ζώνες ανάσχεσης του μετώπου στη λίμνη του Μαραθώνα και στον Βόθωνα.
Γιατί οι απόπειρες αυτές δεν έφεραν αποτέλεσμα με συνέπεια την επόμενη ημέρα η φωτιά να μπει στο Πεντελικό όρος; Ήταν ικανοποιητικός ο συντονισμός και η συνεργασία της Πυροσβεστικής με τους φορείς των περιοχών απ’ όπου πέρασε η φωτιά; Υπήρχαν ζώνες αντιπυρικού σχεδιασμού; Γιατί 24 ώρες μετά την εκδήλωση της πυρκαγιάς παρέμεναν ανοικτά τα μέτωπα σε Βαρνάβα, Γραμματικό, λίμνη του Μαραθώνα, Διόνυσο, περιοχές δηλαδή απ’ όπου η φωτιά είχε περάσει ώρες πριν;
Τα ερωτήματα πληθαίνουν και ζητούν απαντήσεις.
Ένας χάρτης του BEYOND EO Centre, που δημοσιεύει το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών δείχνει τη μαύρη αλήθεια για τις περιοχές της Αττικής που κάηκαν στην μεγάλη φωτιά που ξεκίνησε στις 11/8/24 από τον Βαρνάβα…
Σύμφωνα με το χάρτη, το 60% των περιοχών που κάηκαν στην τωρινή φωτιά της Αττικής, είχαν καεί ξανά το 2009 «γεγονός που κάνει έκδηλη την επιβάρυνση του οικοσυστήματος στην περιοχή με δυσοίωνες προβλέψεις αναφορικά με την φυσική αναγέννηση του τοπίου τα επόμενα χρόνια» όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά.
Η λεπτομερής αποτίμηση των καμένων εκτάσεων της πυρκαγιάς στη βορειανατολική Αττική 11-12 Αυγούστου 2024 έδειξε ότι κάηκαν συνολικά 9.948 εκτάρια γης, (99.480 στρέμματα μικτής δασικής και περιαστικής δασικής έκτασης) από τα οποία σύμφωνα με την κατηγοριοποίηση του Copernicus CLMS Corine Land Cover το 39% της επιφάνειας είναι μεταβατικές δασώδεις και θαµνώδεις εκτάσεις, το 26% σκληρόφυλλη βλάστηση, το 19.5% εκτάσεις µε αραιή βλάστηση με διάσπαρτη δόμηση, 12% γεωργικές εκτάσεις, και το 3,5% ασυνεχής αστική δόμηση.
Η πυρκαγιά αυτή είναι η 2η δυσμενέστερη περίπτωση πυρκαγιάς σε καμένη έκταση που έχει εκδηλωθεί στον νομό Αττικής μετά την πυρκαγιά στην ίδια περιοχή που συνέβη το 2009.
Μάλιστα ιδιαίτερο σημαντικό στοιχείο που προκύπτει από την εν λόγω καταγραφή είναι η σχέση που υπάρχει ανάμεσα στην προσφατή πυρκαγιά με την αντίστοιχη του 2009.
Ο χάρτης της αλήθειας
Όπως φαίνεται από τη χαρτογράφηση, η πυρκαγιά του 2009 αναπτύχθηκε με πολύ παρόμοιο τρόπο και έκαψε έκταση ίση με 13054 εκτάρια δασικής και περιαστικής έκτασης με τις δύο καμένες εκτάσεις να παρουσιάζουν αλληλοεπικάλυψη κατά ποσοστό 60%, γεγονός που κάνει έκδηλη την επιβάρυνση του οικοσυστήματος στην περιοχή με δυσοίωνες προβλέψεις αναφορικά με την φυσική αναγέννηση του τοπίου τα επόμενα χρόνια.
Με πορτοκαλί χρώμα, φαίνονται οι τωρινές εκτάσεις που κάηκαν και είχαν ξαναγίνει στάχτη στην παλαιότερη φωτιά, το 2009.
