Θετικά αποτιμούν στην ελληνική κυβέρνηση τη χθεσινή δίωρη κατ' ιδίαν συνάντηση του Έλληνα πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα με τον Τούρκο πρόεδρο Ταγίπ  Ερντογάν, η οποία θεωρείται ότι επιβεβαίωσε την αισιοδοξία που υπήρχε  τις προηγούμενες βδομάδες στην Αθήνα για μια γενναιότερη προσέγγιση των δύο πλευρών, παρόλο ότι είχε γίνει η επιλογή να κρατηθεί χαμηλά ο πήχης επικοινωνιακά.

Καταρχάς, εκτιμούν ότι υπήρξε ειλικρινής διάλογος και καθαρές κουβέντες για το σύνολο της ατζέντας, με τον Αλέξη Τσίπρα να αναφέρεται ρητά στις τουρκικές παραβιάσεις των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Ελλάδας, τα επικίνδυνα επεισόδια στο Αιγαίο, το casus belli και στην ανάγκη σεβασμού του διεθνούς δικαίου από την Τουρκία ευρύτερα στην ανατολική Μεσόγειο.

Τα δύο νέα βήματα 

Ωστόσο, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, το σημαντικότερο είναι ότι επιτεύχθηκαν δύο νέα βήματα προόδου στις σχέσεις Ελλάδας και Τουρκίας, με τους δύο ηγέτες να εκφράζουν δημόσια μάλιστα την εκτίμηση ότι προτάχθηκε η θετική ατζέντα για τις σχέσεις των δύο χωρών. Χαρακτηριστικού του κλίματος αυτού ήταν η αναφορά του Έλληνα πρωθυπουργού ότι δεν πρέπει να αποδεχθούμε το φαύλο κύκλο της έντασης ως κισμέτ και πρέπει να ακολουθήσουμε τους λαούς μας που έρχονται πιο κοντά. 

Συγκεκριμένα, το πρώτο βήμα αφορά τη συμφωνία για τη διαμόρφωση Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης για τη μείωση της έντασης στο Αιγαίο μεταξύ των υπουργών Άμυνας Ευάγγελου Αποστολάκη και Χουλουσί Ακάρ, κάτι που είχε τεθεί στην κορυφή των προτεραιοτήτων της ελληνικής πλευράς το προηγούμενο διάστημα αναφορικά με τη συνάντηση στην Άγκυρα. Στα διπλωματικά θέματα συμφωνήθηκε, ακόμη, η εκκίνηση προπαρασκευαστικών συζητήσεων για το Κυπριακό ανάμεσα στον αναπληρωτή υπουργό Εξωτερικών Γιώργο Κατρούγκαλο και τον υπουργό Εξωτερικών της Τουρκίας Μεβλούτ Τσαβούσογλου και η εμβάθυνση της συνεργασίας για την προσφυγική και μεταναστευτική κρίση μεταξύ του υπουργού Μεταναστευτικής Πολιτικής Δημήτρη Βίτσα και τον Τούρκο υπουργό Εσωτερικών Σουλεϊμάν Σόιλου. 

Το δεύτερο βήμα, σύμφωνα με στελέχη της ελληνικής κυβέρνησης, έχει να κάνει με την οικονομική συνεργασία των δύο χωρών. Σε αυτή την κατεύθυνση, αποφασίστηκε να συνεχιστούν οι επαφές των δύο υπουργείων Οικονομίας για την ακτοπλοϊκή σύνδεση Θεσσαλονίκης-Σμύρνης, καθώς και η διοργάνωση επιχειρηματικού φόρουμ για επενδύσεις.

Απέφυγαν τα αγκάθια

Σε ό,τι αφορά το θέμα των «8», κυβερνητικά στελέχη ισχυρίζονται ότι δεν βρέθηκε ψηλά στην ατζέντα των συζητήσεων. Αντιθέτως, όταν κατά τη συνηθισμένη τακτική του το έθεσε ο Τούρκος πρόεδρος, ο πρωθυπουργός επανέλαβε την πάγια θέση της Ελλάδας για τον σεβασμό των αποφάσεων της ανεξάρτητης ελληνικής Δικαιοσύνης.

Τέλος, από την κυβέρνηση τονίζουν τη σημασία του ότι ο Ταγίπ Ερντογάν απέφυγε να κάνει αναφορά σε "μειονότητα", γκρίζες ζώνες και τη συνθήκη της Λωζάννης.

 
Η επίσκεψη του πρωθυπουργού στη γειτονική χώρα ξεκίνησε με αρνητικό «πρόσημο», καθώς το υπουργείο Εσωτερικών ανακοίνωσε χτες την απόφασή του να επικηρύξει με 700.000 κάθε έναν από τους οκτώ Τούρκους στρατιωτικούς που έχουν βρει άσυλο στη χώρα μας, προκαλώντας αναταράξεις στην ελληνική πολιτική σκηνή.

Ο Αλέξης Τσίπρας προσήλθε στη συνάντηση με τη θέση να χτιστεί μια σχέση αμοιβαίου σεβασμού βασισμένου στο διεθνές δίκαιο, ώστε Ελλάδα και Τουρκία να καταφέρουν να ξαναπιάσουν το νήμα της θετικής ατζέντας του 2015-2016.

Σύμφωνα με πληροφορίες, ο Αλέξης Τσίπρας ζήτησε ενημέρωση για τα δικαιώματα της ελληνορθόδοξης μειονότητας ενώ παράλληλα έθεσε το θέμα της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης. Την ίδια ώρα, έθεσε επί τάπητος και άλλα ζητήματα που έχουν να κάνουν με τους Κωνσταντινοπολίτες και ενημερώθηκε για αυτά.

Με τη σειρά του, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ζήτησε να ενημερωθεί σε σχέση με τη Θράκη –κάτι που έκανε ο πρωθυπουργός.

Ωστόσο, ο πρωθυπουργός ξεκαθάρισε ότι οι μεταρρυθμίσεις στη Θράκη είναι ζήτημα δεσμεύσεων έναντι Ελλήνων πολιτών και δεν έχουν να κάνουν με τις διμερείς σχέσεις, είτε συμπίπτουν με τις διακηρύξεις της Τουρκίας είτε όχι.

Οι ίδιες διπλωματικές πηγές τονίζουν ότι τα σημαντικά στοιχεία που αναδείχτηκαν μέσω της χτεσινής συνάντησης του πρωθυπουργού με τον Τούρκο πρόεδρο είναι:

1. Σε ό,τι αφορά στη μείωση της έντασης στο Αιγαίο η ενεργοποίηση ενός σημαντικού διαύλου των υπουργών Άμυνας Ελλάδας και Τουρκίας και η πρώτη τους συνάντηση θα γίνει στις Βρυξέλλες, στο περιθώριο της Συνόδου του ΝΑΤΟ. Επίσης, η προοπτική της συνεργασίας, μέσω συναντήσεων των γενικών γραμματέων των υπουργείων Εξωτερικών, οι οποίοι έχουν καιρό να συναντηθούν, και έχουν να επιτελέσουν σημαντικό ρόλο στον τομέα στο θέμα των Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης.
2. Υπήρξε ένα σαφές μήνυμα από τον πρόεδρο Ερντογάν και στη συνάντηση με τον Έλληνα πρωθυπουργό και στις δηλώσεις του υπέρ της μείωσης της έντασης στο Αιγαίο.
3. Σε σχέση με το Κυπριακό αναμένεται να αρχίσουν σύντομα οι προπαρασκευαστικές συναντήσεις των υπουργείων Εξωτερικών, κάτι που ζητάει η ελληνική πλευρά από το 2016. Στην ανάγκη επίλυσης του Κυπριακού αναφέρθηκε και ο πρόεδρος Ερντογάν με όρους επανένωσης και μίλησε μόνο για πολιτική ισότητα και όχι για αναζήτηση λύσης σε άλλο πλαίσιο.

Ο κ. Τσίπρας επισήμανε την ανάγκη να υπάρξει σεβασμός του διεθνούς δικαίου στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο και υπογράμμισε το δικαίωμα της Κυπριακής Δημοκρατίας στην αξιοποίηση των πλουτοπαραγωγικών της πηγών.

4. Ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομίας και Ανάπτυξης Στέργιος Πιτσιόρλας συναντήθηκε με την υπουργό Εμπορίου της Τουρκίας και συζήτησαν θέματα συνεργασίας με πιο άμεσο να δρομολογηθεί το καλοκαίρι το πρώτο πλοίο στην ακτοπλοϊκή γραμμή Θεσσαλονίκη-Σμύρνη.
5. Υπήρξε ευρεία αναφορά στις ευρωτουρκικές σχέσεις και στο θέμα της αναθεώρησης της τελωνειακής ένωσης Ε.Ε.-Τουρκίας, προς όφελος όλων των χωρών της περιοχής στις οποίες συμπεριλαμβάνεται και η Κυπριακή Δημοκρατία και επομένως δεν μπορούν να υπάρχουν αποκλεισμοί.
6. Στο μεταναστευτικό θα υπάρξει και νέα συνάντηση του υπουργού Μεταναστευτικής Πολιτικής Δημήτρη Βίτσα με τον Τούρκο ομόλογο του, καθώς έχει αναπτυχθεί μια πολύ καλή και αποτελεσματική συνεργασία μεταξύ τους.

Στην Αγία Σοφία και τη Θεολογική Σχολή της Χάλκης σήμερα ο Αλέξης Τσίπρας

Ο Έλληνας πρωθυπουργός σήμερα  επισκέπτεται την Κωνσταντινούπολη.

Στις 9.15 το πρωί ο πρωθυπουργός θα ξεναγηθεί στην Αγία Σοφία, λίγο μετά τις 11.00 θα μεταβεί στη Χάλκη, όπου θα ξεναγηθεί στη Θεολογική Σχολή (είναι ο πρώτος εν ενεργεία πρωθυπουργός της Ελλάδας που την επισκέπτεται) και θα συναντηθεί με τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο.

Χθες το βράδυ ο κ. Βαρθολομαίος παρακάθισε στο δείπνο που παρέθεσε ο κ. Ερντογάν προς τιμή του Έλληνα πρωθυπουργού στην Άγκυρα, ύστερα από πρόσκληση του Τούρκου προέδρου.

Στις 18.30 ο πρωθυπουργός θα συναντηθεί με εκπροσώπους της ελληνικής ομογένειας στο Σισμανόγλειο Μέγαρο, στο οποίο στεγάζεται και το ελληνικό προξενείο της Κωνσταντινούπολης.