Δυστυχώς, μια χαρούμενη παιδική ηλικία δεν είναι δεδομένη για όλους τους ανθρώπους. Αν και τα παιδικά χρόνια πρέπει να είναι ευτυχισμένα, γεμάτα με ικανοποίηση και ανακάλυψη, για πολλούς αποτελούν μια πραγματική δοκιμασία.
Οι λόγοι για τον καθένα, ποικίλλουν: Άλλου έχουν βιώσει παραμέληση, άλλοι κακοποίηση ενώ άλλοι, ένα σωρό απαίσιες εμπειρίες τις οποίες προσπαθούν να ξεπεράσουν για το υπόλοιπο της ζωής τους.
Το τραύμα από τα παιδικά χρόνια δεν είναι πάντα ορατό. Άλλωστε, πολλοί είναι οι άνθρωποι που δεν αναφέρονται ποτέ σ’ αυτό.
Παρόλα αυτά, έχουν παρατηρηθεί ορισμένες συμπεριφορές που μαρτυρούν αν ένας άνθρωπος έχει βιώσει μια δυστυχισμένη παιδική ηλικία.
Οι συμπεριφορές που προδίδουν το δύσκολο παρελθόν κάποιου, μπορεί να βοηθήσουν στην κατανόηση του ατόμου, καθώς και στην καλλιέργεια μιας βαθύτερης σχέσης μαζί του.
Οι πιο χαρακτηριστικές συμπεριφορές των ανθρώπων που έχουν βιώσει μια δύσκολη παιδική ηλικία
- Ζητήματα εμπιστοσύνης
- Άγχος στις σχέσεις
- Υπερβολική επιδίωξη της επιτυχίας
- Αποφυγή των συγκρούσεων
- Καταπιέζουν τα συναισθήματά τους για να ικανοποιούν τους άλλους
- Χαμηλή αυτοεκτίμηση
- Υπερβολική ευαισθησία
- Δυσκολία στον συναισθηματικό έλεγχο
- Τάση απομόνωσης
Ζητήματα εμπιστοσύνης
Οι γονείς είναι οι πρώτοι άνθρωποι που απολαμβάνουν την εμπιστοσύνη των παιδιών. Για τους περισσότερους, οι γονείς είναι η πρώτη και η καλύτερη εμπειρία αληθινής και άνευ όρων αγάπης.
Δυστυχώς, αυτό δεν ισχύει για όλους, αφού υπάρχουν γονείς που είναι κακοποιητικοί, νάρκισσοι, χειριστικοί, αδιάφοροι και παραμελούν τα παιδιά τους.
Η εμπειρία με αυτούς τους γονείς, έχει βαθιά επίδραση στον ψυχισμό των παιδιών, ακόμη και στην ενήλικη ζωή.
Το να μεγαλώνεις με αναξιόπιστους γονείς, διαμορφώνει την ικανότητα να εμπιστεύεσαι τους άλλους.
Η έλλειψη εμπιστοσύνης μπορεί να τους στιγματίσει κάποιον για όλη του τη ζωή.
«Όσο είμαστε μικροί, εξαρτιόμαστε εντελώς από τους φροντιστές μας για παροχή ασφάλειας και άνεσης. Βασιζόμαστε στους γονείς μας ώστε να μας δείξουν πως “πρέπει” να αισθανόμαστε σε κάθε περίσταση, τι είναι κατάλληλο και τι όχι, να διαμορφώσουν τη συναισθηματική μας κατάσταση», εξηγεί ο ειδικός σε θέματα παιδικού τραύματος, Darius Cikanavicius.
«Όταν δεν γίνεται αυτό, χάνουμε την εμπιστοσύνη μας στους άλλους, αφού οι ίδιοι μας γονείς δεν κατάφεραν να μας παρηγορήσουν, να μας καταλάβουν, να μας στηρίξουν».
Τα ζητήματα εμπιστοσύνης δημιουργούνται για πολλούς και διάφορους λόγους.
Η απουσία αξιόπιστων γονιών κατά την παιδική ηλικία είναι όμως ένας από τους κυρίαρχους λόγους που ένας άνθρωπος θα δυσκολεύεται να εμπιστευτεί τους ανθρώπους αργότερα στη ζωή του.
Άγχος στις σχέσεις
Η κακή σχέση με τους γονείς επηρεάζει βαθιά την ικανότητα των ανθρώπων να διαμορφώσουν υγιείς σχέσεις αργότερα στη ζωή τους.
Όσοι για παράδειγμα, βίωσαν την εγκατάλειψη ως παιδιά, αποκτούν έναν βαθιά ριζωμένο φόβο εγκατάλειψης.
Όταν, ως ενήλικες προσπαθούν να δημιουργήσουν σχέσεις, τους στοιχειώνει ο φόβος ότι θα τους εγκαταλείψουν, όπως έκαναν και οι γονείς τους.
Το συναίσθημα αυτό δημιουργεί μια στάση έντονης εξάρτησης ή ελεγκτική συμπεριφορά η οποία, κατά τρόπο ειρωνικό, οδηγεί τις σχέσεις σε αποτυχία.
Στον αντίποδα, άνθρωποι που βίωσαν εγκατάλειψη ως παιδιά, στην προσπάθεια να προστατεύσουν τον εαυτό τους από τον πόνο της επανάληψης των συναισθημάτων της τραυματικής εμπειρίας, γίνονται απόμακροι.
Ακόμη και αν αγαπούν τον σύντροφό τους, φοβούνται τα δυνατά συναισθήματα που γεννιούνται σε μια σχέση, με αποτέλεσμα να παραμένουν απόμακροι ώστε να μην πληγωθούν. Σε κάθε περίπτωση, η διαμόρφωση ικανοποιητικών και υγιών σχέσεων γίνεται ιδιαίτερα δύσκολη.
Υπερβολική επιδίωξη της επιτυχίας
Κατά κανόνα, η επιτυχία και η καταξίωση θεωρείται κάτι θετικό. Όχι όμως στην περίπτωση των ανθρώπων που έχουν βιώσει τραυματική παιδική ηλικία.
Για τους ανθρώπους αυτούς, η αξία τους πηγάζει από τα επιτεύγματά τους. Ακόμη και καλοπροαίρετα, ορισμένοι γονείς μαθαίνουν στα παιδιά τους ότι, η αγάπη τους εξαρτάται από τις επιτυχίες τους στο σχολείο ή τη ζωή.
Η πεποίθηση αυτή φωλιάζει μέσα στα παιδιά, πείθοντάς τα ότι πρέπει πάντα να είναι άριστα.
Ως αποτέλεσμα, γίνονται ενήλικες που πιέζουν τον εαυτό τους σε υπερβολικό βαθμό, αμελώντας άλλες πτυχές της ζωής τους. Εστιάζουν στην επιτυχία τους στην καριέρα ή τα ακαδημαϊκά κατορθώματα.
Για τους ανθρώπους οι οποίοι έχουν μεγαλώσει μ’ αυτή την νοοτροπία, είναι εξαιρετικά δύσκολο να νιώσουν ότι έχουν αξία από μόνοι τους ενώ συχνά εξαρτώνται, σε βαθμό αυτοκαταστροφικό, από την έγκριση των άλλων.
Αποφυγή των συγκρούσεων
Οι περισσότεροι από εμάς δεν επιθυμούμε τις συγκρούσεις. Όταν μάλιστα κάποιος έχει μεγαλώσει σε περιβάλλον αδικίας και επικινδυνότητας, η σύγκρουση μοιάζει τρομακτική.
Ειδικά άνθρωποι που έχουν βιώσει παιδική κακοποίηση, αποφεύγουν τη σύγκρουση πάση θυσία.
Η αποφυγή των συγκρούσεων όμως επιβεβαιώνει η σύμβουλος ψυχικής υγείας Kari Rusnak, δεν είναι αποτελεσματική τακτική.
«Η αποφυγή των συγκρούσεων τροφοδοτεί ακόμη μεγαλύτερες εντάσεις και δημιουργεί αίσθημα απόστασης και απομόνωσης στις σχέσεις», εξηγεί η Rusnak.
Αποφεύγοντας τη σύγκρουση, το χάσμα μεγαλώνει αφού οι άνθρωποι κλείνονται συναισθηματικά, δημιουργώντας ένταση και θυμό.
Καταπιέζουν τα συναισθήματά τους για να ικανοποιούν τους άλλους
Ένα συχνό σημάδι που παρατηρείται στους ανθρώπους οι οποίοι έχουν περάσει μια δύσκολη παιδική ηλικία είναι η ανάγκη τους να ικανοποιούν τους άλλους.
Αυτό σημαίνει ότι δίνουν προτεραιότητα στις ανάγκες και τα συναισθήματα των άλλων, παραγκωνίζοντας τα δικά τους. Από την παιδική τους ηλικία έχουν μάθει να φοβούνται μη τυχόν και προκαλέσουν τον θυμό των άλλων, μια φοβία που στιγματίζει την ενήλικη ζωή τους.
Σημάδια της συμπεριφοράς των ανθρώπων αυτών είναι:
- Θέλουν να αρέσουν σε όλους
- Ζητούν υπερβολικά συγγνώμη
- Επιτρέπουν στους άλλους να τους εκμεταλλευτούν
- Επιζητούν την έγκριση των άλλων
- Νιώθουν ενοχές όταν θέτουν λογικά όρια
- Υπακοή και έντονη συμμόρφωση με τους κανόνες
- Υπερβολικές απαιτήσεις από τον εαυτό τους
Όπως είναι φυσικό, η προσπάθεια να ικανοποιήσουμε τους άλλους με κάθε κόστος, βλάπτει με βεβαιότητα την ψυχική υγεία.
Πράγματι, όλοι μας θέλουμε να κερδίζουμε τη συμπάθεια των άλλων. Όταν όμως η ανάγκη αυτή επικρατεί, συνιστά σημάδι μιας δύσκολης παιδικής ηλικίας.
Χαμηλή αυτοεκτίμηση
Η παιδική ηλικία παίζει καθοριστικό ρόλο στην ανάπτυξη της αυτοεκτίμησης και του αυτοσεβασμού. Όταν η διαδικασία αυτή δεν είναι ομαλή, οι άνθρωποι πληρώνουν το συναισθηματικό κόστος για το υπόλοιπο της ζωής τους.
«Αν μεγαλώσατε ακούγοντας πως τίποτε απ’ ό,τι κάνετε δεν είναι καλό, πώς περιμένετε να έχετε θετική εικόνα για τον εαυτό σας στην ενήλικη ζωή σας;», αναρωτιέται η ψυχολόγος Suzanne Lachmann.
«Αν ως παιδιά, σας έκριναν διαρκώς, ανεξάρτητα από το πόσο προσπαθούσατε ή τι κάνατε, τότε θα είναι πολύ δύσκολο να νιώθετε άνετοι και με αυτοπεποίθηση στην ενήλικη ζωή σας»
Η σχέση μας με τους γονείς μας, είναι ένας από τους κυριότερους παράγοντες διαμόρφωσης της υγιούς αυτοεκτίμησης. Αν κάποιος δεν έχει αυτοεκτίμηση, η απάντηση μπορεί να βρίσκεται στη δυστυχισμένη παιδική ηλικία που ενδεχομένως έχει βιώσει.
Υπερβολική ευαισθησία
Τα παιδιά που έχουν μεγαλώσει με κυκλοθυμικούς γονείς, στην ενήλικη ζωή τους αναπτύσσουν ιδιαίτερα υψηλή ευαισθησία σε σχέση με τα συναισθήματα των άλλων.
Το παιδί, όσο είναι μικρό, εξαρτάται απόλυτα απ’ τους γονείς του και μαθαίνει ν’ αποκρυπτογραφεί το συναίσθημα και τη διάθεσή τους. Έτσι, ακόμη και όταν μεγαλώσουν, οι άνθρωποι που έχουν μεγαλώσει σε περιβάλλον συναισθηματικής αστάθειας, είναι ιδιαίτερα ευαίσθητοι ως προς τα συναισθήματα των άλλων.
Αντί για υγιή ένδειξη συμπόνοιας, το σημάδι αυτό μπορεί να τους οδηγήσει σε αποφευκτική συμπεριφορά ή άλλες, μη υγιείς στρατηγικές αντιμετώπισης του τραύματος.
Δυσκολία στον συναισθηματικό έλεγχο
H συναισθηματική αυτορρύθμιση μαθαίνεται από τους φροντιστές, στα πρώιμα χρόνια της παιδικής ηλικίας.
Οι γονείς μας παίζουν καθοριστικό ρόλο στην ικανότητά μας να καταλαβαίνουμε και να διαχειριζόμαστε τα συναισθήματά μας αποτελεσματικά και με υγιείς τρόπους.
Οι γονείς που είναι κακοποιητικοί ή συναισθηματικά ασταθείς, δεν καταφέρνουν να διδάξουν αυτή την πολύτιμη δεξιότητα στα παιδιά τους, οδηγώντας τα σε ιδιαίτερα δυσχερείς συναισθηματικά καταστάσεις αργότερα στη ζωή τους.
Όταν ενηλικιωθούν, οι άνθρωποι αυτοί θα αντιδρούν συναισθηματικά και στο παραμικρό ερέθισμα. Θα ζουν πιστεύοντας πως ό,τι νιώθουν είναι και η πραγματικότητα, πασχίζοντας να διαχωρίσουν τις συνειδητές αποφάσεις από τα συναισθήματά τους.
Τάση απομόνωσης
Στο σημείο αυτό, μπορούμε να καταλάβουμε πόσο αγχωτική είναι η ζωή για τους ανθρώπους που δεν μεγάλωσαν στο σταθερό έδαφος μιας υγιούς παιδικής ηλικίας.
Δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι, όσοι έχουν περάσει δύσκολα παιδιά χρόνια, έχουν την τάση να απομονώνονται από τους άλλους. Είναι άλλωστε γι’ αυτούς τόσο δύσκολο να διαχειριστούν τα συναισθήματά των ανθρώπων που είναι ασφαλέστερο να αποφεύγουν τις στενές, προσωπικές σχέσεις.
Tip: Τα δύσκολα παιδικά χρόνια είναι μια δυσβάσταχτη εμπειρία. H κληρονομιά μιας παιδικής ηλικίας που σημαδεύτηκε από την παραμέληση και την κακοποίηση εξακολουθεί να στοιχειώνει και την ενήλικη ζωή, επηρεάζοντας τις προσωπικές σχέσεις του ανθρώπου σ’ ολόκληρη τη ζωή του.
Τα παραπάνω σημάδια στη συμπεριφορά ενός ανθρώπου μαρτυρούν μια δύσκολη παιδική ηλικία και χρειάζεται κατανόηση και στήριξη.
Πηγή: enikos.gr