Στο «κόκκινο» είναι και στην αρχή της νέας εβδομάδας το Χρηματιστήριο Αθηνών, με τις τραπεζικές μετοχές να υφίστανται εκ νέου μεγάλες πιέσεις έχοντας πλέον να αντιμετωπίσουν και τις άσχημες εξελίξεις στην Ιταλία.
Στις 14:20 το μεσημέρι ο Γενικός Δείκτης υποχωρεί κατά 2,13%, ενώ η πτώση τον επιμέρους δείκτη των τραπεζών υπερβαίνει το 5%.
Τις μεγαλύτερες απώλειες καταγράφει η Τράπεζα Πειραιώς, η οποία χάνει το 10,3% της κεφαλαιοποίησής της, ενώ ακολουθεί η Eurobank με πτώση γύρω στο 8,6%. Πτωτικά κινούνται και οι άλλες δύο συστημικές τράπεζες, Εθνική και Alpha Bank. Αρνητικά κινείται και το 10ετές ελληνικό ομόλογο, με την απόδοσή του να κατρακυλά στο 4,64%.
Το χρονικό του μίνι κραχ
Με την κυβέρνηση να πανηγυρίζει για την «επική» διαπραγμάτευση για τις συντάξεις, οι αγορές «χόρεψαν» για τα καλά τραπεζικές μετοχές και ομόλογα θυμίζοντας ότι και μετά τις 20 Αυγούστου η κρίση για την Ελλάδα συνεχίζεται και ότι σύντομα το «μαξιλάρι ρευστότητας» θα αρχίσει να… αδειάζει.
Τελευταίο επεισόδιο στο «σκληρό ροκ» που παίζουν στην Ελλάδα οι αγορές σε μετοχές και ομόλογα ήταν το μίνι τραπεζικό κραχ στα μέσα της εβδομάδας, το οποίο, αν και εμφανίστηκε ως «κεραυνός εν αιθρία», είχε προαναγγελθεί αμέσως μετά την «ημερολογιακή» έξοδο της Ελλάδας από το τρίτο Μνημόνιο. Μετά τα ταξίδια του σε Λονδίνο και Νέα Υόρκη ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος είχε πάρει το μήνυμα ότι οι επενδυτές -κυρίως τα hedge fund- ήταν έτοιμοι να «επενδύσουν» στην κατάρρευση των ελληνικών τραπεζών οι οποίες θα πιεστούν να ξεφορτωθούν γρήγορα τα «κόκκινα» δάνεια και θα αναγκαστούν να αναζητήσουν νέα κεφάλαια από τις αγορές, τα οποία μάλιστα θα είναι δύσκολο να εξασφαλίσουν.
Ελλείψει πειστικής τοποθέτησης από την κυβέρνηση για επιτάχυνση εκκαθάρισης των «κόκκινων» δανείων και στήριξης των τραπεζών επιτέθηκαν στέλνοντας τη μετοχή της Τράπεζας Πειραιώς (που έχει τα περισσότερα «κόκκινα» δάνεια) στο limit down (-30%) αρκετές φορές κατά τη συνεδρίαση της Τετάρτης και σε υψηλές απώλειες τις μετοχές της Eθνικής, της Eurobank και της Alpha Bank.
Ακολούθησε ένας πυρετός συσκέψεων και συναντήσεων που οδήγησε σε διαρροή μιας «παλιάς» λύσης για την ταχεία μείωση των «κόκκινων» δανείων, που ακολουθήθηκε στην Ιταλία και την Ισπανία, ήτοι τη δημιουργία οχημάτων ειδικού σκοπού όπου θα μεταφερθεί μέρος των «κόκκινων» δανείων.
Αυτές οι «μονοσήμαντες» εταιρίες θα έχουν ως στόχο να εκδώσουν ομόλογα έναντι των απαιτήσεων από τα «κόκκινα» δάνεια. Αν η τιτλοποίηση αυτή γινόταν από την τράπεζα, το πιστωτικό ίδρυμα θα είχε ζημιά. Στο προτεινόμενο σχήμα προστασίας περιουσιακών στοιχείων (Asset Protection Scheme) το Δημόσιο θα εγγυάται την αποπληρωμή μεγάλου μέρους του ομολόγου και του κουπονιού ώστε η τράπεζα να μπορεί να μειώσει τις προβλέψεις και να χρηματοδοτήσει την πραγματική οικονομία. Μάλιστα το σχήμα αυτό διέρρευσε ως πρόταση του ΤΧΣ, κάτι που το Ταμείο διέψευσε θεωρώντας ότι η λύση αυτή θα έχει πρόβλημα τόσο από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ανταγωνισμού (DG COM) όσο και από τους δανειστές. Ωστόσο την Παρασκευή ζήσαμε άλλη μια μέρα ρευστοποιήσεων στις ελληνικές τράπεζες.
Ξεπουπούλιασμα
Ο στόχος των κερδοσκόπων είναι εκτός από το άμεσο και το μεσοπρόθεσμο κέρδος. Το άμεσο κέρδος ήρθε από το sell off των τραπεζών. Σε ανύποπτο χρόνο ο Ευκλείδης Τσακαλώτος, θέλοντας να αντιταχθεί στην προληπτική γραμμή στήριξης, είχε πει ότι ακόμη και αν χρειαστεί να ενισχυθούν οι τράπεζες, θα υπάρχει το μαξιλάρι ρευστότητας που θα έχει η Ελλάδα μετά το τέλος του προγράμματος.
Πράγματι, το μαξιλάρι αυτό είναι αρκετά μεγάλο, φτάνει τα 24,1 δισ. ευρώ και αυτό το ξέρουν όλοι. Αν λοιπόν η κυβέρνηση είναι πρόθυμη να αναλώσει μέρος του για τις τράπεζες, οι κερδοσκόποι θα την πιέσουν να το κάνει και μάλιστα το συντομότερο δυνατό είτε μέσω των APS είτε με άμεση χρηματοδοτική στήριξη (είναι βασικός μέτοχος και των τεσσάρων εμπορικών τραπεζών). Τούτο παρά το γεγονός ότι το μαξιλάρι (Cash Buffer) δεν έχει ως στόχο την ενίσχυση των τραπεζών αλλά την έκδοση ομολόγων. Η αλλαγή χρήσης θα απαιτήσει την έγκριση των θεσμών και του Eurogroup.
Ενας δεύτερος κύκλος πίεσης για τη χρήση του περίφημου αποθέματος ασκείται μέσω των αποδόσεων των κρατικών ομολόγων. Και εκεί για πολιτικούς λόγους (η έκδοση ενός ακριβού ομολόγου θα πυροδοτούσε νέο κύκλο αντιπαράθεσης με την αντιπολίτευση) η κυβέρνηση και το οικονομικό επιτελείο έχουν υιοθετήσει εξαιρετικά αμυντική τακτική, με τον υπουργό Οικονομικών να λέει σε κάθε ευκαιρία ότι «το μαξιλάρι είναι το περιθώριο που έχουμε για να επιλέξουμε πότε θα κάνουμε την πρώτη έξοδο στις αγορές».
Μάλιστα -ατύπως- το οικονομικό επιτελείο έχει μάλλον αποφασίσει η όποια απόπειρα να γίνει από τις αρχές του επόμενου χρόνου, οπότε θα πρέπει να περιμένουμε και για τα ομόλογα κινήσεις ανάλογες με αυτές των τραπεζών, και στο τέλος του χρόνου αλλά και στις αρχές του 2019, που θα είναι για τους ελληνικούς τίτλους… ζώνη πολέμου.
Ζώνη… πυρός για την Ελλάδα το 2019
Στη «στοχοποίηση» της Ελλάδας από τους διεθνείς κερδοσκόπους λόγω της αδράνειας της κυβέρνησης και στο μέτωπο των τραπεζών έρχεται να δέσει και το κακό κλίμα στις διεθνείς αγορές τόσο για τις ελληνικές τράπεζες όσο και για τα κρατικά ομόλογα. Σε ό,τι αφορά τις τράπεζες η πίεση για άμεση μείωση των «κόκκινων» δανείων θα ενταθεί, όποια και αν είναι η λύση που θα προκριθεί για την αντιμετώπιση του προβλήματος. Την ίδια ώρα, από το τέλος του χρόνου ως τις αρχές του επόμενου θα εξελιχθεί και το πανευρωπαϊκό stress test για όλα τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα της ευρωζώνης.
Δεδομένο είναι ότι για κάποιες τράπεζες θα χρειαστεί άντληση νέων κεφαλαίων από την αγορά, για ποσά πολύ μεγαλύτερα από αυτά των ελληνικών τραπεζών. Με δεδομένη την ένδεια της διατραπεζικής να δανείσει σήμερα τις ελληνικές τράπεζες, η άντληση κεφαλαίων τους επόμενους μήνες θα καταστεί αδύνατη, με άμεσο αποτέλεσμα νέες πιέσεις στον κλάδο. Στο χώρο των ομολόγων μέχρι και το τέλος του χρόνου ολοκληρώνεται το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ για τα κρατικά ομόλογα της ευρωζώνης. Χωρίς τη δικλίδα ασφαλείας του QE, τα ομόλογα θα περάσουν στις κανονικές αποδόσεις τους, οι οποίες κατά τεκμήριο θα είναι υψηλότερες.
Η άνοδος αυτή θα επηρεάσει αρνητικά και τα ελληνικά ομόλογα, αν και η Ελλάδα δεν ευεργετήθηκε από την ποσοτική χαλάρωση. Παράλληλα, βέβαια, τα ελληνικά ομόλογα θα συνεχίσουν να πιέζονται από την ιταλική κρίση που από τον επόμενο μήνα αναμένεται να κορυφωθεί με τη συζήτηση του ιταλικού προϋπολογισμού στις Βρυξέλλες.
