Πρώτη μέρα για τις Πανελλήνιες 2017 σήμερα Τρίτη 06/06/2017, με την Έκθεση - Νεοελληνική γλώσσα για τα ΕΠΑΛ, ενώ αύριο, Τετάρτη 07/06, εξετάζεται η Νεοελληνική Γλώσσα για τα ΓΕΛ. Γα τα ΕΠΑΛ, οι Πανελλήνιες 2017 θα διαρκέσουν από τις 6 έως και τις 21 Ιουνίου, ενώ για τα ΓΕΛ, από τις 7 έως τις 19 Ιουνίου.
Το madata.gr με υπευθυνότητα και φέτος βρίσκεται κοντά στους μαθητές και γονείς παρέχοντας σωστή και γρήγορη ενημέρωση καθώς και συμβουλές για τις πανελλαδικές εξετάσεις 2017.
Σχολιασμός θεμάτων:
Το κείμενο, στο οποίο κλήθηκαν να διαγωνιστούν οι μαθητές των ΕΠΑΛ, ήταν ένα διασκευασμένο απόσπασμα από το βιβλίο του Γ. Θεοτοκά, ΣΤΟΧΑΣΜΟΙ ΚΑΙ ΘΕΣΕΙΣ, τ. Β’, 1950-1966, εκδόσεις Εστία. Το περιεχόμενο του αποσπάσματος αφορούσε στις προτροπές ενός πατέρα προς τον γιο του, όταν ο τελευταίος άρχισε να τον αμφισβητεί, για το πώς θα γίνει καλύτερος άνθρωπος, στις διάφορες εκφάνσεις της ζωής του. Το περιεχόμενο του κειμένου δεν παρουσίαζε ιδιαίτερες δυσκολίες, ως προς την κατανόησή του, γεγονός που θα βοήθησε τους υποψηφίους στην οργάνωση της περίληψης.
Οι υπόλοιπες ερωτήσεις του κριτηρίου αξιολόγησης κρίνονται εξίσου κατανοητές. Η Β1 ανάπτυξη παραγράφου, η Β2α πρακτική εφαρμογή του τρόπου ανάπτυξης παραγράφων με παραδείγματα (οι υποψήφιοι έπρεπε να εντοπίσουν τα παραδείγματα στο κείμενο) και η Β2β ερώτηση συνοχής (να εντοπίσουν οι υποψήφιοι 3 διαρθρωτικές λέξεις στο κείμενο). Ακολουθούσαν δύο κλασικές, γλωσσικές παρατηρήσεις για εύρεση συνωνύμων και αντωνύμων και το Β σκέλος του διαγωνίσματος έκλεινε με δύο ερωτήσεις για τη γλώσσα του κειμένου: λειτουργία του β’ ενικού προσώπου και εύρεση δύο φράσεων με ποιητική (μεταφορική) χρήση της γλώσσας.
Τέλος, η παραγωγή λόγου (άρθρο σε περιοδικό του σχολείου) αφορούσε στο διαχρονικό πρόβλημα του χάσματος των γενεών. Η διατύπωσή της ήταν σαφής και οι μαθητές, λογικά, δε θα είχαν δυσκολίες στην αποκωδικοποίηση των δύο ζητουμένων: α) θέματα που προκαλούν συγκρούσεις μεταξύ νέων και μεγαλυτέρων και β) τρόποι, ώστε να ξεπεραστούν οι εντάσεις.
Το θέμα του σημερινού εξεταζόμενου μαθήματος της Νεοελληνικής Γλώσσας για τους μαθητές των ΕΠΑΛ είναι οι συγκρούσεις εφήβων με τους μεγαλύτερους στο οικογενειακό περιβάλλον.
Το εξεταζόμενο κείμενο είχε θέμα Παραινέσεις ενός πατέρα του καιρού μας και είναι απόσπασμα από το βιβλίο του Γιώργου Θεοτοκά, ΣΤΟΧΑΣΜΟΙ ΚΑΙ ΘΕΣΕΙΣ, τ. Β΄, 1950-1966, εκδόσεις Εστία (διασκευή).
Το θέμα της Έκθεσης είναι: Τα θέματα που προκαλούν συγκρούσεις μεταξύ εφήβων και ενηλίκων στο οικογενειακό περιβάλλον και οι τρόποι με τους οποίους θα μπορούσαν να ξεπεραστούν οι εντάσεις.
Παρά το γεγονός ότι το θέμα ανήκει στην θεματική ενότητα της Α Λυκείου, είναι αντιμετωπίσιμο. Τα θέματα είναι βατά και το κείμενο κατανοητό. Ίσως προκαλέσει δυσκολίες στη σύνταξη της περίληψης το ύφος του κειμένου , αλλά το νόημα είναι αρκετά κατανοητό.
Διαβάστε αναλυτικά τις λύσεις που προτείνει το Φροντιστήριο ΟΡΟΣΗΜΟ Πειραιά
ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΕΠΑ.Λ.
(ΟΜΑΔΑΣ Α΄) ΣΤΗΝ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ
Α. Το κείμενο αναφέρεται στη συμπεριφορά των νέων (Θέμα του κειμένου) . Αρχικά,
σημειώνεται η άσκηση κριτικής ενός νέου προς τον γονέα του και οι διαφωνίες με αυτόν. (1η) Στη συνέχεια, τονίζεται ότι ο νέος αντιδρά αρνητικά προς τις παραινέσεις του γονέα του και η ανάγκη για να χαρακτηρίζεται ο νέος από αυθεντικότητα (2η) στη συμπεριφορά του , η οποία συνδέεται με την ειλικρίνεια και τον σεβασμό προς τον εαυτό του και τους συνανθρώπους του. (3η) Ακόμα, επισημαίνεται η ανάγκη να χαρακτηρίζεται η επαγγελματική πορεία του νέου από τις αξίες αυτές και την υπευθυνότητα. (4η) Τέλος, προτείνεται να ανεξαρτητοποιηθεί ο νέος από τον γονέα του. (5η)
Β.1. Ένας τεχνίτης που επιδεικνύει επαγγελματική ευσυνειδησία αλλά και αγαπά το αντικείμενο της εργασίας του θα πρέπει να χαίρει πολύ μεγαλύτερης εκτίμησης από έναν επιστήμονα , ο οποίος όμως δεν επιδεικνύει την αντίστοιχη ζέση στη μελέτη του γνωστικού του πεδίου . Αυτό ισχύει, γιατί ο ευσυνείδητος χειρωνάκτης συμβάλλει στην ευημερία του κοινωνικού συνόλου ενώ ο επιστήμονας που αδιαφορεί, δεν ανταποδίδει την εκτίμηση που απολαμβάνει από το κοινωνικό σώμα.
Β2α.
Η β’ παράγραφος του κειμένου αναπτύσσεται με τη μέθοδο των παραδείγματων. Πιο συγκεκριμένα, τα παραδείγματα που εντοπίζονται είναι τα εξής: <<Κάνει ψύχρα . . .
σου>>, <<Μην . . . ιδρωμένος>>.
Β2β.
Αλλά αντίθεση
Ύστερα χρονική σειρά
Καθώς αιτιολόγηση
Β3α.
αρχίζεις: ξεκινάς
σπουδαιότεροι: σημαντικότεροι
ιδέες: αντιλήψεις, απόψεις
ωραία: όμορφη
μαραγκός: ξυλουργός
Β3β.
συχνά ≠σπάνια
καλύτεροι≠ χειρότεροι, υποδεέστεροι
ανώτερη ≠ κατώτερη, υποδεέστερη
απαρνιέσαι≠ αποδέχεσαι
άξιος ≠ανάξιος
Β4α.
Ο συγγραφέας επιλέγει τη χρήση β’ ενικού προσώπου επειδή θέλει να απευθυνθεί με παραινέσεις στον νέο (στην πραγματικότητα σε όλους τους νέους.). Προσδίδει στο ύφος του κειμένου ζωντάνια, παραστατικότητα, δραματικότητα, αμεσότητα, διαλογικό ύφος.
Β4β.
-ε’ παράγραφος: ‘’τράβα το δρόμο σου’’, ‘’σβήσε με, σιγά σιγά, από τους λογισμούς σου.’’
Γ.
ΧΑΣΜΑ ΓΕΝΕΩΝ: ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΙΕΣ
ΠΡΟΛΟΓΟΣ:
Αποτελεί γεγονός ότι ο θεσμός της οικογένειας είναι παγκόσμιος και διαχρονικός . Ωστόσο, ένα σημαντικό φαινόμενο το οποίο απασχολεί την κοινωνία διαχρονικά και παγκοσμίως οι ενδοοικογενειακές συγκρούσεις μεταξύ των νέων και των ενηλίκων. Τα θέματα που προκαλούν την εκδήλωση του φαινομένου είναι πολλά και σημαντικά.
ΚΥΡΙΩΣ ΘΕΜΑ- Α΄ ΖΗΤΟΥΜΕΝΟ:(1)Αρχικά, είναι αλήθεια ότι οι νέοι έχουν μορφωθεί διαφορετικά και κατά περιπτώσεις περισσότερο από τους ενήλικους, κυρίως από τους ηλικιωμένους. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να έχουν αναπτύξει διαφορετικές απόψεις για πολλά ζητήματα που απασχολούν την κοινωνία και την ζωή γενικότερα. Έτσι, δεν είναι εύκολο και για τις δύο ομάδες να επικοινωνήσουν μεταξύ τους και να συνεννοηθούν.
(2)Επίσης, οι ενήλικοι σε αρκετές περιπτώσεις δεν ενδιαφέρονται όσο πρέπει ή και ακόμα αδιαφορούν για τα προβλήματα τα οποία αντιμετωπίζουν οι νέοι. Αυτή η αδιαφορία συχνά προέρχεται από τις επαγγελματικές υποχρεώσεις που έχουν αναλάβει οι ενήλικοι. Έτσι, δεν εξασφαλίζουν τον χρόνο να ασχοληθούν με τους νέους, οι οποίοι ,έτσι, αντιδρούν, διότι δεν αισθάνονται την αγάπη των ενηλίκων που επιθυμούν πολύ.
(3)Είναι, όμως αλήθεια και το ότι πολλοί νέοι δεν σέβονται όσο θα έπρεπε τους ενηλίκους. Συμπεριφέρονται με αυθάδεια προς τους μεγαλύτερους, για να αποδείξουν ότι έχουν ισχυρή προσωπικότητα , ώστε να τους σέβονται . Επίσης, θεωρούν ότι οι ενήλικοι πρέπει να τους τα προσφέρουν όλα, χωρίς εκείνοι να προσπαθούν. Έτσι, οι ενήλικοι θεωρούν ότι οι έφηβοι είναι άτομα χωρίς ωριμότητα και υπευθυνότητα.
ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΗ ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΣ: Παρόλα αυτά, είναι αληθές ότι υπάρχουν τρόποι για να καταπολεμηθούν οι εντάσεις αυτές.
ΚΥΡΙΩΣ ΘΕΜΑ- Β΄ ΖΗΤΟΥΜΕΝΟ: (1)Πρωτίστως, οι ενήλικοι οφείλουν να αναλάβουν τις ευθύνες τους προς τους νέους. Για αυτόν τον λόγο, είναι ανάγκη να αρχίσουν να δείχνουν ενδιαφέρον προς τους έφηβους και να τους συμπαραστέκονται όταν οι έφηβοι χρειάζονται πραγματικά την πολύτιμη βοήθεια και εμπειρία των μεγαλύτερων. Έτσι, οι έφηβοι θα αισθανθούν αγάπη και θα κατανοούν ότι οι ενήλικοι προσπαθούν για το όφελός τους.
(2)Ακόμα, οι ενήλικοι, όταν παρατηρούν τα σφάλματα των νέων, πρέπει να τους εξηγούν με σεβασμό και χωρίς αυταρχισμό ότι επιβάλλεται να τα καταπολεμήσουν για να βελτιωθεί η ζωή τους. Επίσης, οι ενήλικοι πρέπει να παραδέχονται τα δικά τους λάθη .Έτσι, οι έφηβοι όχι μόνο θα εκτιμήσουν την ευνοϊκή διάθεση των μεγαλύτερων αλλά και θα τους μιμούνται στην ορθή συμπεριφορά.
(3)Καθήκοντα, όμως, έχουν και οι νέοι. Είναι ωφέλιμο να αναπτύξουν σεβασμό προς τους ενηλίκους και τους θεσμούς της κοινωνίας που είναι άξιοι σεβασμού ώστε να μην τους απορρίπτουν όλους χωρίς να τους κρίνουν. Επομένως, θα αναγνωρίσουν σε ποιες περιπτώσεις είναι λάθος να ενεργούν χωρίς να τους ελέγχει κανείς για τις πράξεις τους. Έτσι, θα αναπτύξουν ωριμότητα στην συμπεριφορά τους.
ΕΠΙΛΟΓΟΣ: Συνοψίζοντας, τα θέματα που προκαλούν τις ενδοοικογενειακές συγκρούσεις εφήβων και ενηλίκων είναι πολλά και σημαντικά αλλά υπάρχουν τρόποι για να καταπολεμηθεί το φαινόμενο αυτό, όπως προαναφέρθηκε. Είναι, επομένως αναγκαία η καταπολέμηση του συγκεκριμένο φαινομένου , διότι έτσι θα σημειωθεί κοινωνική πρόοδος.
Ονοματεπώνυμο συντάκτη
ΟΡΟΣΗΜΟ ΠΕΙΡΑΙΑ
ΓΑΒΡΙΛΗΣ ΑΝΤΩΝΗΣ
ΜΟΥΣΟΥΛΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ
ΜΗΤΡΟΥΣΚΑΣ ΔΗΜΗΤΡΗΣ
ΜΑΥΡΙΚΗ ΙΩΑΝΝΑ
ΑΓ.ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ 11 -- ΠΕΙΡΑΙΑΣ -- 18532 -- ΤΗΛ. 210-4224752, 4223687
Το θέμα της Έκθεσης είναι: Τα θέματα που προκαλούν συγκρούσεις μεταξύ εφήβων και ενηλίκων στο οικογενειακό περιβάλλον και οι τρόποι με τους οποίους θα μπορούσαν να ξεπεραστούν οι εντάσεις.
ΚΕΙΜΕΝΟ
ΠΑΡΑΙΝΕΣΕΙΣ1 ΕΝΟΣ ΠΑΤΕΡΑ ΤΟΥ ΚΑΙΡΟΥ ΜΑΣ
Αγαπημένο μου παιδί,
Ξαφνικά ψήλωσες, ωρίμασες. Παρατήρησες, άραγε, κι εσύ ότι η σχέση μας άλλαξε τον τελευταίο καιρό; Τώρα, μου φαίνεται πως δεν έχεις πια το ίδιο κέφι να βρεθούμε μόνοι οι δυο μας και να τα πούμε με τις ώρες. Ίσως δεν το καλοσκέφτηκες ακόμα, αλλά νομίζω πως, όταν δοθεί μια τέτοια ευκαιρία, τείνεις συχνά να βρεις μια πρόφαση2 για να την αποφύγεις. Το ύφος σου απέναντί μου έγινε, καθαρά και ξάστερα, κριτικό. Γυρεύεις τα όριά μου και, φυσικά, αρχίζεις να τα ξεχωρίζεις. Με κρίνεις, με συγκρίνεις, με τοποθετείς σιγά-σιγά στη θέση που μου ταιριάζει. Ανακάλυψες κάτι που δεν το είχες φανταστεί· ότι υπάρχουν άνθρωποι καλύτεροι, σοφότεροι, σπουδαιότεροι από μένα. Συζητάς ζωηρά τις γνώμες μου· συχνά τις αντικρούεις. Αμφισβητείς τις πληροφορίες που σου δίνω. Ώρες-ώρες θα έλεγα πως σου αρέσει να προσδίδεις στη συζήτησή μας τον τόνο μιας αντιδικίας των γενεών. Λες «εμείς» κι «εσείς» σαν να πρόκειται για δυο κόσμους ριζικά διαφορετικούς, ανάμεσα στους οποίους δεν είναι πιθανό να υπάρχει συνέχεια και βαθύτερη συνεννόηση ή σύμπτωση στις ιδέες και τα γούστα.
Παρατηρώ ακόμα – αυτό συνηθέστατα – ότι ορισμένες κοινότοπες, ανώδυνες συμβουλές μου – να, σα να πούμε «Κάνει ψύχρα, πάρε το πανωφόρι σου» ή «Μην πίνεις νερό ιδρωμένος» – σ’ ερεθίζουν απροσδόκητα, σου προκαλούν εκδηλώσεις φανερής ανυπομονησίας και δυσαρέσκειας. Μα ξέρω και κάτι άλλο που μου το έχεις ομολογήσει. Έχεις ανάγκη στη ζωή σου από μια αξία ανώτερη από τις άλλες, μια αξία-γνώμονα, μια αξία-πυξίδα, στην οποία να αναφέρεται κάθε σου εκδήλωση, απόφαση, κρίση, πράξη. Η αξία αυτή, η πιο ωραία σου λέξη, σου προτείνω να είναι η γνησιότητα.
Να είσαι γνήσιος, αληθινός, ακέραιος, σε ό,τι αισθάνεσαι, λες και πράττεις, στον έρωτα, στη φιλία, στην κοινωνική σου δράση
– απέναντι σε φίλους κι εχθρούς και, πρώτα-πρώτα, απέναντι στον εαυτό σου. Να σέβεσαι τον άλλον, να προσπαθείς να τον καταλάβεις· να τον βοηθάς, αν αυτό περνά από το χέρι σου. Συχνά, η ζωή μας έχει ν’ αντιμετωπίσει δύσκολα διλήμματα που, μονάχα με πολλή αμοιβαία κατανόηση και βοήθεια, μπορούμε να τα λύσουμε και να τα ξεπεράσουμε. Να μην απαρνιέσαι τα δικαιώματά σου στη ζωή, μα να μην ξεχνάς και τα δικαιώματα του άλλου που βρέθηκε μαζί σου.
Τα ίδια θα σου έλεγα και για την εργασία σου. Να είσαι ειλικρινής και ευθύς σε κάθε δουλειά που θα αναλάβεις· να την τιμάς πρώτα-πρώτα εσύ ο ίδιος· να πασχίζεις να την κάνεις σωστά και όσο μπορείς καλύτερα, με φροντίδα και με μεράκι. Να είσαι αυτό που είσαι· τίποτα περισσότερο και τίποτα λιγότερο. Άκουσέ με· ένας άξιος μαραγκός που κατέχει καλά τη δουλειά του και πιστεύει σ’ αυτήν είναι πολύ πιο ολοκληρωμένος και αξιοσέβαστος άνθρωπος από έναν κακό επιστήμονα.
Παρασύρθηκα όμως από τα λόγια μου και μου φαίνεται πως ξανάρχισα να συμβουλεύω. Σου τό ’πα και πριν· δε ζητώ να σου επιβάλω έτοιμες απόψεις για τον κόσμο, αλλά μονάχα να σε βοηθήσω να ξεκινήσεις. Ύστερα, τράβα το δρόμο σου και σβήσε με, σιγά-σιγά, από τους λογισμούς σου, καθώς το θέλει η ζωή.
Απόσπασμα από το βιβλίο του Γιώργου Θεοτοκά, ΣΤΟΧΑΣΜΟΙ ΚΑΙ ΘΕΣΕΙΣ, τ. Β΄, 1950-1966, εκδόσεις Εστία (διασκευή).
ΘΕΜΑΤΑ
Α. Να γράψετε στο τετράδιό σας την περίληψη του κειμένου χωρίς δικά σας σχόλια (90 -110 λέξεις).
Μονάδες 25
Β1. Να αναπτύξετε σε μία παράγραφο 60-70 λέξεων το νόημα της παρακάτω περιόδου : «ένας άξιος μαραγκός που κατέχει καλά τη δουλειά του και πιστεύει σ’ αυτήν είναι πολύ πιο ολοκληρωμένος και αξιοσέβαστος άνθρωπος από έναν κακό επιστήμονα.»
Μονάδες 10
Β2. α) Στη δεύτερη παράγραφο («Παρατηρώ ακόμα … να είναι η γνησιότητα.») υπάρχει ανάπτυξη με παραδείγματα. Να εντοπίσετε τα παραδείγματα και να τα μεταφέρετε στο τετράδιό σας.
(Μον. 4)
β) Να εντοπίσετε και να καταγράψετε στο τετράδιό σας τρεις διαρθρωτικές λέξεις της τελευταίας παραγράφου («Παρασύρθηκα όμως … το θέλει η ζωή.»).
(Μον. 3)
Μονάδες 7
Β3. α) Να γράψετε ένα συνώνυμο για καθεμία από τις παρακάτω λέξεις: αρχίζεις, σπουδαιότεροι, ιδέες, ωραία, μαραγκός.
(Μον. 5)
β) Να γράψετε ένα αντώνυμο για καθεμία από τις παρακάτω λέξεις: συχνά, καλύτεροι, ανώτερη, απαρνιέσαι, άξιος.
(Μον. 5)
Μονάδες 10
Β4. α) Ο συγγραφέας επιλέγει τη χρήση του β΄ ενικού προσώπου. Να αιτιολογήσετε αυτή την επιλογή του.
(Μον. 4)
β) Να μεταφέρετε από το κείμενο στο τετράδιό σας δύο φράσεις με ποιητική χρήση της γλώσσας.
(Μον. 4)
Μονάδες 8
Γ. Σε ένα άρθρο 450-500 λέξεων που θα δημοσιευθεί στο περιοδικό του σχολείου σας να αναφερθείτε: α) σε θέματα που προκαλούν συγκρούσεις μεταξύ εφήβων και ενηλίκων στο οικογενειακό περιβάλλον και β) στους τρόπους με τους οποίους θα μπορούσαν να ξεπεραστούν οι εντάσεις.
Μονάδες 40
ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟΥΣ
1. Στο τετράδιο να γράψετε μόνον τα προκαταρκτικά (ημερομηνία, εξεταζόμενο μάθημα). Να μην αντιγράψετε τα θέματα στο τετράδιο.
2. Να γράψετε το ονοματεπώνυμό σας στο πάνω μέρος των φωτοαντιγράφων, αμέσως μόλις σας παραδοθούν. Δεν επιτρέπεται να γράψετε καμιά άλλη σημείωση. Κατά την αποχώρησή σας να παραδώσετε μαζί με το τετράδιο και τα φωτοαντίγραφα.
3. Να απαντήσετε στο τετράδιό σας σε όλα τα θέματα,
μόνον με μπλε ή μόνον με μαύρο στυλό ανεξίτηλης μελάνης.
4. Κάθε τεκμηριωμένη απάντηση είναι αποδεκτή.
5. Διάρκεια εξέτασης: τρεις (3) ώρες μετά τη διανομή των φωτοαντιγράφων.
6. Ώρα δυνατής αποχώρησης: 10.00 π.μ.
KΑΛΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ
Οι επόμενες τρεις ημέρες εξετάσεων (9-14/6) θα αφορούν σε μαθήματα προσανατολισμού και οι δύο τελευταίες, το μάθημα της Βιολογίας (16/6 και Γενικής Παιδείας και Προσανατολισμού) και τα Μαθηματικά και την Ιστορία Γενικής Παιδείας (19/6). Εξάλλου, οι υποψήφιοι των ΕΠΑΛ, στις 6 Ιουνίου θα ξεκινήσουν επίσης με την εξέταση στο μάθημα της Ελληνικής Γλώσσας.
Στις 8 Ιουνίου θα εξεταστούν στα Μαθηματικά και στο διάστημα 10-21/6 θα εξεταστούν στα μαθήματα ειδικότητας. Για τα ειδικά μαθήματα, οι εξετάσεις ξεκινούν στις 22 Ιουνίου, με τα Αγγλικά, ακολουθούν Αρμονία (23/6), έλεγχος μουσικών ακουστικών ικανοτήτων και Ισπανικά (24/6), ελεύθερο (26/6) και γραμμικό σχέδιο (27/6). Στη συνέχεια, εξετάζονται τα Γερμανικά (28/6), τα Γαλλικά (29/6) και, τέλος, τα Ιταλικά (30/6).
