Οι Πανελλάδικές εξετάσεις 2014 ξεκινούν την Τετάρτη και οι περίπου 100.000 υποψήφιοι θα διαγωνιστούν πλέον επί ίσοις όροις, καθώς φέτος καταργήθηκε ο πρόσθετος αριθμός θέσεων για τις κατηγορίες ειδικών κριτηρίων, όπως τρίτεκνοι και πολύτεκνοι!
Αυτά είναι τα «κλειδιά» που θα καθορίσουν τις βάσεις: Οι προτιμήσεις των υποψηφίων έτσι όπως θα αποτυπωθούν στα μηχανογραφικά δελτία, ο βαθμός δυσκολίας των θεμάτων και οι επιδόσεις των ειδικών κατηγοριών.
Θετική κατεύθυνση:
Το «αγκάθι» παραδοσιακά είναι τα Μαθηματικά. Πέρσι μόλις το 9,37% των υποψηφίων κατόρθωσε να γράψει πάνω από 18. Δυσκολία υπήρξε και στη Βιολογία με το ποσοστό των αριστούχων να φτάνει στο 32,16%, το χαμηλότερο της τριετίας. Ο υποψήφιος που θα γράψει καλά σε Μαθηματικά και Βιολογία είναι αυτός που θα έχει και τις περισσότερες πιθανότητες να «χτυπήσει» μια καλή σχολή.
Οι θέσεις που αφαιρέθηκαν από τη θεωρητική κατεύθυνση κατανεμήθηκαν στους υποψηφίους κυρίως της θετικής, με αποτέλεσμα αυτοί να θεωρούνται κατά κάποιο τρόπο «κερδισμένοι».
Θεωρητική κατεύθυνση:
Το δύσκολο μάθημα θεωρούνται τα Αρχαία Ελληνικά, όπου κατορθώνει να αριστεύσει λιγότερο από το 10% των υποψηφίων. Μάθημα- κλειδί, όμως, παραμένει η Νεοελληνική Λογοτεχνία που, μαζί με τα Αρχαία, καθορίζουν τις βάσεις των θεωρητικών σχολών. Τα θέματα της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας διαχρονικά δημιουργούν προβλήματα στους υποψηφίους και πλήθος αυτών γράφει κάτω από τη βάση. Οι υποψήφιοι που στοχεύουν ψηλά φέτος, πρέπει πάση θυσία να γράψουν καλά και στα δύο αυτά μαθήματα, καθώς εκτιμάται ότι στις θεωρητικές σχολές θα ανέβουν κι άλλο οι βάσεις. Αυτό θα οφείλεται και στο γεγονός ότι οι εισακτέοι από το 1ο επιστημονικό πεδίο, που κατά κύριο λόγο δηλώνει η θεωρητική κατεύθυνση, μειώθηκαν κι άλλο φέτος κατά 465 θέσεις στα πανεπιστήμια, ενώ στα ΤΕΙ έμειναν σταθεροί.
Τεχνολογική κατεύθυνση:
Μαθηματικά και Φυσική θα κρίνουν την εισαγωγή ή μη των παιδιών που θα επιλέξουν σχολές της τεχνολογικής κατεύθυνσης, που έχει και τους περισσότερους υποψηφίους. Τα Μαθηματικά αποτελούν το μάθημα-νάρκη, με το ποσοστό αποτυχίας κάθε χρόνο να κυμαίνεται από 60-80%. Αμέσως μετά ακολουθεί η Φυσική, ενώ μακρά παράδοση χαμηλών επιδόσεων έχει και η Ανάπτυξη Εφαρμογών, με έναν στους δύο να γράφει κάτω από τη βάση. Και οι υποψήφιοι της Τεχνολογικής κατεύθυνσης, πάντως, θεωρούνται ευνοημένοι από το κόψιμο θέσεων στη θεωρητική κατεύθυνση.
Μετεγγραφές για τρίτεκνους και πολύτεκνούς στο «σπίτι» τους
Η αλλαγή του νομικού πλαισίου για τις μετεγγραφές, και για τους τρίτεκνους και τους πολύτεκνους, διαμορφώνει νέο τοπίο. Θα έχουν την ευκαιρία να εισαχθούν σε υψηλόβαθμα τμήματα κοντά στον τόπο κατοικίας τους, αρκεί να εξασφαλίσουν τη βάση εισαγωγής σε ένα ομοειδές τμήμα επαρχιακού ΑΕΙ-ΤΕΙ, το οποίο θα απαιτεί πολύ λιγότερα μόρια.
Με το μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας Γενικής Παιδείας ανοίγει την Παρασκευή 17 Μαϊου 2013 η αυλαία των πανελλαδικών εξετάσεων.
Ως ώρα έναρξης της εξέτασης ορίζεται η 08:30 π.μ., κοινή για τους υποψηφίους ημερησίων και εσπερινών Λυκείων.
Οι υποψήφιοι θα πρέπει να προσέρχονται στις αίθουσες εξέτασης μέχρι τις 08:00 το πρωί.
Προτεινόμενα θέματα
17 Μαϊου: Παγκόσμια Ημέρα κατά της Ομοφοβίας
Παγκόσμια Ημέρα Τηλεπικοινωνιών και Κοινωνίας της Πληροφορίας
Η διάρκεια εξέτασης του κάθε μαθήματος θα είναι τρεις ώρες.
Για την εξεταση στη Νεοελληνική Γλώσσα δίνεται στους µαθητές σε φωτοαντίγραφο απόσπασµα κειµένου (δοκιµιακού, λογοτεχνικού, άρθρου κ.λπ.) µιας έως δύο σελίδων από βιβλίο, εφηµερίδα ή περιοδικό (ή κατασκευασµένο για τον σκοπό της αξιολόγησης) που αναφέρεται σε κοινωνικά, πολιτικά, πολιτιστικά, επιστηµονικά ή άλλα θέµατα της καθηµερινής ζωής και έχει νοηµατική πληρότητα. Το κείµενο αυτό ανταποκρίνεται στην αντιληπτική ικανότητα των µαθητών και σχετίζεται άµεσα ή έµµεσα µε θεµατικούς κύκλους οικείους στους µαθητές από τη σχολική διδασκαλία.
Οι µαθητές καλούνται:
(α) Να δώσουν µια σύντοµη περίληψη του κειµένου αυτού, της οποίας η έκταση καθορίζεται ανάλογα µε την έκταση και το νόηµα του κειµένου.
(β) Να απαντήσουν σεερωτήσεις, µε τις οποίες ελέγχονται:
i. η κατανόηση τουκειµένου (ιδεολογικά σηµεία του κειµένου, επιχειρήµατα συγγραφέα, προβλήµατα που θέτει κ.λπ.)
ii. η οργάνωση του λόγου (διάρθρωση, δοµή, διαίρεση και τιτλοφόρηση ενοτήτων, συνοχή, ενότητα, συλλογιστική κ.λπ.)
iii. τα σηµασιολογικά στοιχεία (σηµασία λέξεων, συνώνυµα - αντώνυµα, κατασκευή φράσεων ή παραγράφων µε ορισµένεςλέξεις, αντικατάσταση λέξεων ή φράσεων κ.λπ.)
iv. η ικανότητά τους να αναγνωρίζουν τη λειτουργία των µορφοσυντακτικών δοµών καθώς και να χειρίζονται αυτές τις δοµές, ανάλογα µε τους επικοινωνιακούς στόχους του κειµένου. (γ) Να συντάξουν ένα κείµενο, ενταγµένο σε επικοινωνιακό πλαίσιο, µε το οποίο κρίνουν ή σχολιάζουν κάποια σηµεία του κειµένου ή αναπτύσσουν προσωπικές απόψεις παίρνοντας αφορµή από το κείµενο. Η έκταση της ανάπτυξης αυτής καθορίζεται κατά προσέγγιση, χωρίς να υπερβαίνει τις 600 λέξεις.
Το πρώτο θέµαβαθµο λογείται µε 25 µονάδες, το δεύτεροθέµα βαθµολογείται µε 35 µονάδες, οι οποίες κατανέµονται σε επιµέρους ερωτήσεις, ενώ το τρίτο θέµα βαθµολογείται µε 40 µονάδες.
Τα μυστικά της περίληψης:
Σύµφωνα µε τον Κώστα Αγγελάκο, λέκτορα στο Ιόνιο Πανεπιστήµιο, η γραφή της περίληψης καθιστά απαραίτητη την άσκηση των µαθητών στην ανάγνωση του κειµένου. Με τηνπρώτη ανάγνωση οι µαθητές εντοπίζουν και καταγράφουν το νοηµατικό κέντρο του κειµένου. Είναισηµαντικό να αφιερωθεί χρόνος στην προσέγγιση των «νοηµατικών κέντρων» που εντόπισαν οι µαθητές. H δεύτερη ανάγνωση έχει στόχο την παρακολούθηση της σειράς εξέλιξης των γεγονότων - ιδεών στο κείµενο παράγραφο προς παράγραφο. Στη συνέχεια, η επεξεργασία του κειµένου είναι δυνατόν να πραγµατοποιηθεί µε την τεχνική των πλαγιότιτλων.
Οι υποψήφιοι πρέπει να έχουν υπόψη τους ότι περίληψη είναι η συνοπτική απόδοση του περιεχοµένου ενός κειµένου µε ένα σύντοµο κείµενο που αποδίδει τις βασικές ιδέες του αρχικού κειµένου χωρίς να αλλοιώνει το πνεύµα του συγγραφέα.
Το κυριότερο χαρακτηριστικό γνώρισµα της περίληψης είναι ότι περικλείει το κύριο στοιχείο και τις ιδέες του κειµένου µόνο και δεν είναι σχολιασµός. ∆εν επιδιώκονται δηλαδή η εξήγηση, η ανάλυση ή η κριτική των σκέψεων και των ιδεών του συγγραφέα.Η περίληψη είναι ένα νέο κείµενο, προσωπικό δηµιούργηµα του κάθε µαθητή. Αυτό σηµαίνει ότι οι υποψήφιοι δεν πρέπει να µιµούνται το ύφος του συγγραφέα και να αποφεύγουν, όσο είναι δυνατόν, τη χρήση λέξεων ή φράσεων του κειµένου. Αν χρειαστεί να κάνουν κάτι τέτοιο µε λέξεις κα φράσεις -κλειδιά, τότε πρέπει να χρησιµοποιούν εισαγωγικά. Το ύφος να έχει καθαρά πληροφοριακό χαρακτήρα.
Η ισόρροπη ανάπτυξη των βασικών ιδεών του κειµένου. Οι υποψήφιοι οφείλουν να διακρίνουν το ουσιώδες από το επουσιώδες και µέσα από την περίληψή τους να αναδεικνύουν τις βασικές ιδέες. Να µην περιλαµβάνουν πληροφορίες που δεν σχετίζονται άµεσα µε το κύριο θέµα, ούτε λεπτοµέρειες, παραδείγµατα και διευκρινίσεις που δεν είναι απαραίτητες. Είναι προτιµότερο η περίληψη να γράφεται ως µια ενιαία παράγραφος. Ωστόσο, υπάρχει και η δυνατότητα να χωριστεί σε παραγράφους µε βάση τη δοµή και το νόηµα του δοθέντος κειµένου, ιδιαίτερα αν η έκτασή της το επιτρέπει.
Έκθεση: οδηγίες για να... μη βγείτε εκτός θέματος
Τι αξιολογείται στην ανάπτυξη της Έκθεσης:
1. Ο μαθητής απαντά γραπτά σε ερωτήσεις που αφορούν ένα κείμενο και με τις οποίες:
α) επιδιώκεται να κατανοεί το περιεχόμενο ενός κειμένου, δηλαδή:
* να διακρίνει τους τρόπους πειθούς (επίκληση στη λογική, επίκληση στο συναίσθημα του δέκτη, επίκληση στην αυθεντία, επίκληση στο ήθος του πομπού)
* να διακρίνει τα μέσα πειθούς (επιχειρήματα, τεκμήρια)
* να διακρίνει το είδος της συλλογιστικής πορείας (παραγωγική - επαγωγική) που ακολουθείται σε ένα κείμενο
* να αξιολογεί τα μέσα πειθούς. Πιο συγκεκριμένα:
- να ελέγχει την αλήθεια, την εγκυρότητα και την ορθότητα ενός επιχειρήματος
- να ελέγχει την αξιοπιστία των τεκμηρίων
* να διακρίνει τους τρόπους και τα μέσα πειθούς
- στη διαφήμιση
- στον πολιτικό λόγο
- στον επιστημονικό λόγο
* να διακρίνει την πειθώ από την προπαγάνδα
* να διακρίνει τα είδη του δοκιμίου, προσέχοντας την οργάνωση/δομή (συνειρμική - λογική), τον σκοπό (απόδειξη μιας θέσης - ελεύθερος στοχασμός), τη σκοπιά (υποκειμενική - αντικειμενική), τη γλώσσα (ποιητική, αναφορική λειτουργία) κ.τλ.
* να διακρίνει ορισμένα χαρακτηριστικά του δοκιμίου, όπως ο υποκειμενισμός, ο αντιδιδακτισμός, ο κοινωνικός χαρακτήρας, ο εξομολογητικός τόνος κ.τλ.
* να εντοπίζει σε ένα δοκίμιο/άρθρο το θέμα, την άποψη του συγγραφέα, τα μέσα πειθούς που χρησιμοποιεί για να τεκμηριώσει την άποψή του, τις προτάσεις του για την αντιμετώπιση του προβλήματος κ.τλ.
* να διακρίνει το δοκίμιο από άλλα συγγενή είδη του λόγου, όπως το άρθρο, η επιφυλλίδα
β) επιδιώκεται να κατανοεί την οργάνωση ενός κειμένου, δηλαδή:
* να εντοπίζει τα βασικά μέρη (πρόλογο, κύριο μέρος, επίλογο) και τις νοηματικές ενότητες του κειμένου
* να επισημαίνει τους διάφορους τρόπους με τους οποίους οργανώνεται ο λόγος, π.χ. με αιτιολόγηση, με σύγκριση και αντίθεση, με ορισμό, με διαίρεση, με παράδειγμα κ.τλ.
* να σχολιάζει τη συνοχή του κειμένου (διαρθρωτικές λέξεις κ.τλ.)
* να χωρίζει το κείμενο σε παραγράφους, να δίνει πλαγιότιτλους σε παραγράφους/νοηματικές ενότητες, να διευθετεί τη συνοχή του κειμένου
γ) επιδιώκεται να διερευνά τη γλώσσα του κειμένου (λεξιλόγιο, στίξη, μορφοσυντακτικά φαινόμενα, γλωσσικές ποικιλίες, λειτουργίες της γλώσσας, ύφος κ.τλ.), δηλαδή:
* να εντοπίζει και να αιτιολογεί την επιλογή του πομπού
- στην ενεργητική ή παθητική φωνή
- στο ρηματικό πρόσωπο / τον χρόνο / την έγκλιση
- στον μακροπερίοδο ή όχι λόγο
- στην παράταξη ή στην υπόταξη
- στα ρηματικά ή ονοματικά σύνολα
- στην αναφορική ή στην ποιητική λειτουργία της γλώσσας
- στα σημεία της στίξης
- σε λόγιες ή λαϊκές λέξεις, σε ειδικό λεξιλόγιο, όρους κ.τλ.
* να διευθετεί τη στίξη, να διορθώνει την ορθογραφία του κειμένου
* να ερμηνεύει λέξεις, να αξιολογεί την ακρίβεια και τη σαφήνεια του λεξιλογίου
* να αντικαθιστά λέξεις του κειμένου με συνώνυμα, να βρίσκει αντώνυμα, να σχηματίζει φράσεις με ορισμένες λέξεις του κειμένου κ.τλ.
* να χωρίζει το κείμενο σε παραγράφους και να διευθετεί τη συνοχή του
* να χαρακτηρίζει το ύφος του κειμένου λαμβάνοντας υπόψη την επικοινωνιακή περίσταση (δέκτη, σκοπό, είδος λόγου κ.τλ.).
2. Ο μαθητής προχωρεί σε διάφορες γραπτές εργασίες με αφόρμηση το συγκεκριμένο κείμενο.
Επιδιώκεται ο μαθητής:
* να πυκνώνει ένα κείμενο, να κάνει την περίληψη του κειμένου, να δίνει έναν τίτλο στο κείμενο ή πλαγιότιτλους σε παραγράφους / νοηματικές ενότητες του κειμένου
* να οργανώνει το διάγραμμα του κειμένου
* να αναπτύσσει μια φράση, μια παράγραφο, ένα επιχείρημα του κειμένου
* να ανασκευάζει τα επιχειρήματα του κειμένου και να αναπτύσσει την αντίθετη άποψη
* να μετασχηματίζει ένα κείμενο π.χ. από ένα είδος λόγου σε ένα άλλο.
