Ο Αύγουστος, Αύγουστον ή Αλωνάρτς (στα Ποντιακά) για τoν Ελληνισμό, είναι ο μήνας της Παναγίας, καθώς θυμάται και τιμά την Κοίμηση της Υπεραγίας Θεοτόκου. Μόλις έμπαινε ο Αύγουστος οι ευσεβείς Πόντιοι άρχιζαν τη νηστεία.
Στον Πόντο θεωρούνταν ο πιο πλούσιος μήνας του χρόνου επειδή την εποχή αυτή πραγματοποιούνταν η συγκομιδή των περισσοτέρων αγροτικών προϊόντων.
Σε πολλές περιοχές του Πόντου άρχιζε η συγκομιδή φουντουκιών και καρυδιών. Τα δαμάσκηνα και τα μοσχάτα μήλα είχαν απαράμιλλη γεύση. Ιδιαίτερα τα μήλα Μισκέτ ελμασί. Οι κερασιές έδιναν καρπούς μέχρι τον Οκτώβριο και ήταν η ποικιλία μπαραμά κιραζί. Τα λαχανικά ήταν άφθονα και οι νοικοκυρές ετοιμάζονταν να τα αποξηράνουν ή να τα κάνουν τουρσί για το χειμώνα.
Στο τέλος Αυγούστου προμηθεύονταν ένα ή δύο πρόβατα σφαγμένα για να φτιάξουν καβουρμά.
Τα ψάρια στον Εύξεινο Πόντο αφθονούσαν τον Αύγουστο και οι κάτοικοι υποστήριζαν ότι εκείνες τις ημέρες ήταν πιο νόστιμα. "Ήκουσες Παναγιά και Γιάννη; Βάλε ψάρια σο τεγάνι".
Τα πανηγύρια του Αυγούστου
Τα μεγαλύτερα πανηγύρια γίνονταν στις 6 Αυγούστου της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος, το Δεκαπενταύγουστο της Παναγίας όπου γιόρταζαν σε ολόκληρη την περιοχή, αφού σε κάθε χωριό υπήρχαν εκκλησίες και μοναστήρια αφιερωμένα στην Παναγία. Ο μεγαλύτερος εορτασμός γινόταν στο Μοναστήρι της Παναγίας Σουμελά στην Τραπεζούντα.
Στις 27 Αυγούστου γιόρταζαν τον Άγιο Φανούριο κι έφτιαχναν φανουρόπιτες και στις 29 Αυγούστου του Ιωάννου του Προδρόμου.
Την τελευταία μέρα του Αυγούστου την θεωρούσαν κλειδοχρονιά, γιατί έκλεινε ο χρόνος και έφευγε το καλοκαίρι.
(Με πληροφορίες από το Εδεσματολόγιο του Πόντου, της Έφης Γρηγοριάδου).
