Σήμερα Σάββατο, ολοκληρώνεται η επίσκεψη του Τούρκου πρωθυπουργού, Ταγίπ Ερντογάν στη χώρα μας. Ο Γιώργος Παπανδρέου έκανε λόγο για μια επίσκεψη που ξέφυγε από τα συνηθισμένα. Τόνισε ωστόσο ότι το αν η χθεσινή επίσκεψη ήταν πράγματι ιστορική, θα κριθεί από την ιστορία.
Στο μεταξύ εχθές τέθηκε σε νέα βάση η σχέση μεταξύ της Ελλάδας και της Τουρκίας. Θεσμοθετήθηκε το Ανώτερο Συμβούλιο Συνεργασίας σε επίπεδο υπουργών δύο φορές το χρόνο και υπογράφησαν 21 συμφωνίες που αφορούν ένα μεγάλο εύρος συνεργασίας όπως είναι η παιδεία, το εμπόριο, ο τουρισμός, οι τράπεζες, η ενέργεια και η λαθρομετανάστευση. Οι λεπτομέρειες της συμφωνίας αυτής αφορούν την υποχρέωση της Τουρκίας να εφαρμόσει τη συμφωνία επανεισδοχής που είχε υπογράψει με την Ελλάδα, αλλά αρνείται έως τώρα να εφαρμόσει, για τουλάχιστον 1.000 λαθρομετανάστες τον χρόνο και να ενισχύσει τα μέτρα φύλαξης των ακτών της.
Σε ότι αφορά τον τομέα της παιδείας, δυο από τα βασικά θέματα στη συζήτηση ήταν η απάλειψη εχθρικών αναφορών στα σχολικά εγχειρίδια των δύο κρατών αλλά και το ζήτημα της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης.
Για την ενέργεια αποφασίστηκε η σύσταση ομάδας εργασίας ανάμεσα στα δύο υπουργεία για τα ενεργειακά θέματα που αφορούν τόσο τον αγωγόTGI όσο και τις ανανεώσιμες πηγές.
Συμφωνίες υπογράφηκαν και στα υπουργεία Πολιτισμού και Τουρισμού για την προώθηση τουριστών και στις δύο χώρες ενώ η Ελλάδα κατήργησε τη βίζα για τα τουρκικά υπηρεσιακά διαβατήρια.
«Καινοτόμο και θαρραλέο βήμα» χαρακτήρισε ο πρωθυπουργός χθες την επίσκεψη του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στην Αθήνα, κατά την διάρκεια κοινής συνέντευξης Τύπου που έδωσαν οι δύο ηγέτες σε κεντρικό ξενοδοχείο. Από την πλευρά του, ο κ. Ερντογάν τόνισε πως οι διμερείς σχέσεις έχουν μπει σε τροχιά αλλαγής και έκανε ιδιαίτερη μνεία στις 21 συμφωνίες συνεργασίας που υπογράφησαν.
Επίσης, ο Έλληνας πρωθυπουργός ξεκαθάρισε πως στη διαδικασία βελτίωσης των διμερών σχέσεων θα πρέπει να αποφεύγονται πράξεις που δεν έχουν κανένα όφελος για τη μία ή την άλλη πλευρά και επανέλαβε την στήριξη της χώρας μας στην ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας, υπογραμμίζοντας ότι θα πρέπει να γίνεται σεβαστό το Διεθνές Δίκαιο, οι θρησκευτικές και πολιτικές ελευθερίες.
Από την άλλη, ο Τούρκος πρωθυπουργός εξέφρασε την άποψη ότι μέχρι το τέλος του χρόνου θα έχει υπάρξει εξέλιξη στο Κυπριακό ενώ για το θέμα των παραβιάσεων στο Αιγαίο είπε ότι πρέπει να γίνει μία θάλασσα που ενώνει τις δύο πλευρές και όχι πεδίο αντιπαράθεσης. Ο κ. Ερντογάν επανέλαβε τη θέση ότι τα αεροπλάνα που υπερίπτανται του Αιγαίου δεν θα πρέπει να είναι οπλισμένα, ενώ υπογράμμισε ότι τα κεφάλαια που σπαταλούν οι δύο χώρες σε εξοπλισμούς θα μπορούσαν να μοιραστούν σε άλλους τομείς που στρέφονται προς την κοινωνία.
Στις 10.00 π.μ. του Σαββάτου ο έλληνας πρωθυπουργός θα συναντηθεί με τούρκους δημοσιογράφους στο Μουσείο Μπενάκη και στις 12.20 μ.μ. θα υπάρξει γεύμα του πρωθυπουργού και της συζύγου του με τον κ. Ερντογάν και τη σύζυγό του στο εστιατόριο Ιθάκη.
Με τη φράση «δεν πρόκειται για μια συνήθη επίσκεψη αλλά για μια ιστορική επίσκεψη», υποδέχθηκε ο πρωθυπουργός, Γιώργος Παπανδρέου, τον Τούρκο ομόλογό του, Recep Tayip Erdogan, στη συνέντευξη Τύπου που έδωσαν οι δύο ηγέτες, μετά την υπογραφή πολλών συμφωνιών από τις δύο αντιπροσωπείες.
Τόνισε, επίσης, ότι οι δύο χώρες και οι δύο πρωθυπουργοί είναι αποφασισμένοι να δουλέψουν για να εμπεδωθεί η συνεργασία και να επιλυθούν πολλά προβλήματα του παρελθόντος, ώστε να φτάσουμε στην ειρήνη και τη συμφιλίωση.
Ο κ. Παπανδρέου διαπίστωσε πως υπάρχει βούληση αλλά και θάρρος από την πλευρά της Τουρκίας, «η οποία δεν φοβάται να πάρει πρωτοβουλίες αλλά και να συζητήσει θέματα τα οποία παλαιότερα η γειτονική χώρα θεωρούσε λυμένα».
Και απαντώντας σε σχετική ερώτηση ανέφερε πως «ο κ. Erdogan και μόνο ότι συζητάει το Κυπριακό πρόβλημα και αναζητεί λύση, όταν παλαιότερα ο τότε πρωθυπουργός, Βuled Etchevit είχε δηλώσει ότι το Κυπριακό λύθηκε το 1974, δείχνει το θάρρος του Τούρκου πρωθυπουργού».
Επιπλέον, ο Γ. Παπανδρέου αναφέρθηκε στο κλίμα και το πνεύμα που υπήρξε κατά το 1999-2004, όταν οι δύο λαοί συνεργάστηκαν στην περίοδο των καταστροφικών σεισμών «όπου», όπως τόνισε, «εκφράστηκε εκατέρωθεν μια άνευ προηγουμένου συμπαράσταση η οποία, όπως πρόσθεσε, είχε ως αποτέλεσμα να αναπτυχθεί η διπλωματία των πολιτών.
Αναφορικά με τη σύσταση του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας, τόνισε ότι «φιλοδοξούμε να είναι το βασικό όχημα προώθησης της μεταξύ μας συνεννόησης στα θέματα χαμηλής πολιτικής, τα οποία, όμως, είναι μεγάλης σημασίας».
Ακόμη, συμφωνήθηκε ότι δύο φορές το χρόνο θα υπάρχουν συναντήσεις σε επίπεδο υπουργών Εξωτερικών και μία φορά σε επίπεδο πρωθυπουργών.
Αναφερόμενος στο Κυπριακό ο κ. Παπανδρέου ζήτησε τη συμβολή της τουρκικής πλευράς ώστε να υπάρξει δίκαιη και βιώσιμη λύση στο πρόβλημα, στο πλαίσιο πάντα των αποφάσεων του ΟΗΕ, με σεβασμό στις αρχές και τις αξίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
«Βασικά στοιχεία της πορείας της Τουρκίας προς την Ευρωπαϊκή Ένωση», ανέφερε, «είναι ο σεβασμός του διεθνούς δικαίου, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ελευθεριών, καθώς και ο σεβασμός των κανόνων της καλής γειτονίας».
Οι ερωτήσεις προς τους δύο πρωθυπουργούς
Μετά το τέλος των εισηγήσεών τους, οι δύο πρωθυπουργοί δέχθηκαν ερωτήσεις σχετικά με μείζονα ζητήματα της διπλωματικής τους ατζέντας.
Ο κ. Παπανδρέου ανακοίνωσε ότι συμφώνησε με τον Τούρκο ομόλογό του την ανάληψη πρωτοβουλιών σε δύο τομείς, εκ των οποίων ο πρώτος αφορά σε θέματα κλιματικής αλλαγής στη Μεσόγειο και ο δεύτερος στην προώθηση της συνεργασίας των δύο χωρών για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2020, τους οποίους διεκδικεί η Κωνσταντινούπολη.
Σχετικά εξάλλου με το θέμα της βίζας, ο κ. Παπανδρέου τόνισε ότι θα υπάρξει πρωτοβουλία στην Ευρώπη από ελληνικής πλευράς για τη βίζα Σένγκεν.
Επίσης, αναφερόμενος στα θέματα θρησκευτικών ελευθεριών και μειονοτήτων ο κ. Παπανδρέου τόνισε ότι «οφείλουμε όλοι να σεβόμαστε τις αρχές και τις εσωτερικές λειτουργίες κάθε θρησκείας. Δεν πρόκειται για ένα διμερές θέμα και το ίδιο ισχύει και για τους μουσουλμάνους Έλληνες πολίτες της δυτικής Θράκης».
Ο πρωθυπουργός τόνισε επίσης ότι ο ίδιος έχει υποστηρίξει τα δικαιώματα των μουσουλμάνων συμπολιτών μας και πρόσθεσε πως ήταν πάντα μπροστά όταν υπήρχαν κάποιες αδικίες, υποσχόμενος πως το ίδιο θα συνεχίσει να κάνει σε κάθε περίπτωση που θίγονται δικαιώματα μειονοτήτων.
Απαντώντας σε άλλη ερώτηση σχετικά με τις τουρκικές παραβιάσεις στον εναέριο χώρο, ανέφερε ότι υπάρχει φόβος εκατέρωθεν, ο οποίος στην Ελλάδα δικαιολογείται λόγω των πολλών νησιών και της εμπειρίας της Κύπρου.
«Μπορούμε, υπογράμμισε ο πρωθυπουργός, να φύγουμε από αυτό με βάση τις αρχές της καλής γειτονίας. Αυτοί επιβάλλουν πως όταν κάποιος θέλει να μπει στο σπίτι του γείτονα προηγουμένως χτυπάει την πόρτα. Και η πόρτα εν προκειμένω είναι τα σχέδια πτήσης που πρέπει να υποβάλλουν στην Ελλάδα τα τουρκικά αεροσκάφη. Αν αυτό γίνει, πρόσθεσε, δεν θα υπάρχει ούτε αναχαίτιση από την ελληνική πολεμική αεροπορία».
Ερωτηθείς ο κ. Παπανδρέου για το πως θα χαρακτήριζε τον τουρκικό λαό, απάντησε ότι είναι ένας περήφανος, εργατικός, φιλόξενος, ένας υπέροχος λαός, στον οποίο έστειλε μήνυμα ότι θα είναι πάντα προσηλωμένος στη συνεργασία Ελλήνων και Τούρκων πολιτών.
«Θα δίνω πάντα τη μάχη, πρόσθεσε, για να πηγαίνουν μπροστά οι δύο λαοί και με τον κ. Ερντογάν θα δώσουμε μαζί τη μάχη για να λύσουμε τα δύσκολα προβλήματα και οι δύο λαοί να γίνουν ξανά σύμβολα ειρήνης και καλής γειτονίας».
Επίσης ο πρωθυπουργός εξήρε «το θετικό πνεύμα», όπως είπε, «που διαπίστωσε σε όσα είπε ο κ. Ερντογάν για το Πατριαρχείο και τους Έλληνες με τουρκική υπηκοότητα, τους Ρωμιούς όπως είπε ο Τούρκος πρωθυπουργός, οι οποίοι είναι ελεύθεροι πλέον να επιστρέψουν στην Τουρκία και να αναλάβουν όποια δραστηριότητα επιθυμούν».
