Επίθεση στο ΔΝΤ για την εμμονή του σε μέτρα λιτότητας μετά το 2019 εξαπέλυσε ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας από τις Βρυξέλλες, εκφράζοντας την βεβαιότητά του ότι το πρόβλημα που δημιουργήθηκε με το πάγωμα των βραχυπρόθεσμων μέτρων για το χρέος, σύντομα θα ξεπεραστεί .
Την πεποίθησή του ότι όλες πλευρές, συναισθανόμενες την κρισιμότητα της κατάστασης συνολικά στην Ευρώπη, αλλά και λαμβάνοντας υπόψη το βαθμό προσήλωσης της Ελλάδας στις συμφωνίες, θα συμβάλλουν ώστε πολύ σύντομα να υπάρξει θετική εξέλιξη στην ολοκλήρωση της 2ης αξιολόγησης, κατέθεσε ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας στη συνέντευξη τύπου που παραχώρησε προς τα μέσα ενημέρωσης μετά το τέλος της Συνόδου Κορυφής.
«Σε μια τόσο δύσκολη συγκυρία δεν χωράνε ούτε καπρίτσια, ούτε εκβιασμοί, ούτε παιχνίδια, όλοι στο τέλος της ημέρας θα αναλάβουν τις ευθύνες τους» είπε ο Αλέξης Τσίπρας. Στην εισαγωγική του τοποθέτηση, ο Έλληνας πρωθυπουργός ανέφερε πως τα οικονομικά, αν και δεν άπτονταν της συζήτησης στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, ήταν στο επίκεντρο των τετ-α-τετ συναντήσεων που είχε. «Η Ελλάδα βρίσκεται στην τελική φάση διαπραγμάτευσης για το κλείσιμο της αξιολόγησης. Η ελληνική κυβέρνηση από τον Αύγουστο του 2015 έχει τηρήσει κατά γράμμα τις δεσμεύσεις της, έχει προβεί σε δύσκολες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και συνεχίζει τη δημοσιονομική προσαρμογή. Τόσο το 2015 όσο και το 2016, είχαμε σημαντική υπεραπόδοση των εσόδων, η ανεργία έχει μειωθεί και σύμφωνα με τα σημερινά στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ είναι στο 22,6%, περίπου 4,5% χαμηλότερα από ό,τι την παραλάβαμε τον Ιανουάριο του 2015. Η ελληνική οικονομία έχει περάσει σε φάση ανάκαμψης, και, παρά τις αρχικές προβλέψεις ένα χρόνο πριν, σήμερα είναι κάτι παραπάνω από πιθανό το 2016 να κλείσει συνολικά με θετικό πρόσημο», σύμφωνα με την παρουσίαση των στοιχείων από τον πρωθυπουργό.
Συνεχίζοντας, είπε ότι «σε αυτή την κρίσιμη φάση που η ελληνική οικονομία ανακάμπτει, σε μια φάση που η Ελλάδα τηρεί τις υποχρεώσεις της και υπεραποδίδει έναντι των προβλεπόμενων στόχων από το πρόγραμμα, είναι κάτι παραπάνω από απαραίτητο όλοι να δουλέψουμε ώστε να διατηρηθεί η πορεία ανάκαμψης και η σταθερότητα».
«Απαράδεκτο το γνωστό διαπραγματευτικό παιχνίδι»
Εξάλλου, «τη στιγμή που η ελληνική κυβέρνηση τηρεί τις δεσμεύσεις της, είναι απαράδεκτο ορισμένοι να θέλουν να ξαναφέρουν το γνωστό διαπραγματευτικό παιχνίδι σε βάρος της Ελλάδας και του ελληνικού λαού, που έχει κάνει τεράστιες θυσίες στο όνομα της Ευρώπης, αι έχει υποφέρει εδώ και οκτώ χρόνια από πρόγραμμα λιτότητας, τα οποία θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί, όπως οι ίδιοι οι εμπνευστές τους έχουν παραδεχθεί».
Αντιδημοκρατική επιμονή επιδεικνύει το ΔΝΤ
Στη συνέχεια απευθύνθηκε προς το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, το οποίο «πρέπει να κατανοήσει ότι η επιμονή του για τη λήψη νέων μέτρων λιτότητας από το 2019 και μετά, δηλαδή μετά το τέλος του προγράμματος, είναι μια επιμονή αντιδημοκρατική που στηρίζεται σε ένα υπεραισιόδοξο μοντέλο προβλέψεων. Και είναι αντιδημοκρατική», όπως εξήγησε, «γιατί κανένα κοινοβούλιο της Ευρωζώνης και της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν θα μπορούσε να αποδεχθεί ένα τέτοιο αίτημα και να αποφασίσει μέτρα, αν χρειαστούν, για μια περίοδο τρία χρόνια μετά».
«Αν όμως», συνέχισε, «το Ταμείο είναι τόσο βέβαιο ότι η ελληνική οικονομία δεν μπορεί να πιάσει τους στόχους του 3,5% μεσοπρόθεσμα, θα ήταν προτιμότερο να πιέσει προς άλλη κατεύθυνση, αυτήν των ευρωπαϊκών θεσμών, και όχι προς την Ελλάδα, ώστε αυτοί οι στόχοι των υψηλών πλεονασμάτων να μειωθούν», ζήτησε ο πρωθυπουργός.
Η αναφορά του πρωθυπουργού στα εργασιακά
«Πρέπει επίσης το ΔΝΤ να κατανοήσει ότι η Ελλάδα είναι μια χώρα-μέλος της ΕΕ και στο ευρωπαϊκό κοινωνικό μοντέλο, δεσμευτικό για όλους μας, πυρηνικό στοιχείο είναι οι συλλογικές διαπραγματεύσεις. Δεν μπορεί η κατάσταση εξαίρεσης, στην οποία «καταδικάστηκε» η Ελλάδα τα προηγούμενα χρόνια να μονιμοποιηθεί, πρέπει να λάβει ένα τέλος», είναι η κυβερνητική αξίωση.
Τα έκτακτα κοινωνικά μέτρα δεν θέτουν σε κίνδυνο το πρόγραμμα
«Είμαι πεπεισμένος», συνέχισε στη συνέντευξη τύπου ο πρωθυπουργός, «ότι όλοι, κατανοώντας την κρισιμότητα της κατάστασης συνολικά στην Ευρώπη αλλά και λαμβάνοντας υπόψη το βαθμό προσήλωσης από ελληνικής πλευράς στις συμφωνίες, θα συμβάλλουν ώστε πολύ σύντομα να έχουμε μια θετική εξέλιξη στην ολοκλήρωση της 2ης αξιολόγησης. Τα έκτακτα μέτρα στήριξης των χαμηλοσυνταξιούχων και των νησιωτών που έχουν πάρει στην πλάτη τους όλο το βάρος της Ευρώπης στην προσφυγική κρίση είναι μέτρα που δεν θέτουν σε καμία διακινδύνευση το πρόγραμμα και τους στόχους του πρωτογενούς πλεονάσματος για το 2016, πολύ περισσότερο για το 2017 και το 2018».
Εξάλλου, «η απόφαση αυτή ελήφθη με απόλυτη ασφάλεια έναντι των στόχων του 2016. Είναι μια απόφαση εφάπαξ, ελήφθη τώρα που είχαμε αυτό το εξαιρετικό αποτέλεσμα υπεραπόδοσης εσόδων έναντι στόχων. Οφείλεται στην σκληρή μας δουλειά, στο γεγονός ότι είχαμε μια πολύ καλή χρονιά στην πάταξη της φοροδιαφυγής και του λαθρεμπορίου. Ήταν η ελάχιστη υποχρέωσή μας απέναντι σε κάποιους ανθρώπους που τα επτά τελευταία χρόνια έχουν κάνει μεγάλες θυσίες στο όνομα της Ευρώπης. Και σε αυτό το ζήτημα το επόμενο διάστημα θα υπάρξουν οι κατάλληλες διαβουλεύσεις, ενώ αναμένεται από την πλευρά των θεσμών μια έκθεση που περιμένουμε να λέει τα αυτονόητα: ότι δεν υπάρχει δημοσιονομική επίπτωση, και αν χρειαστεί, να δοθούν από την πλευρά μας οι απαραίτητες εξηγήσεις για το χαρακτήρα αυτών των μέτρων ώστε να υπάρξει υπέρβαση της παρεξήγησης που έχει προκληθεί».
«Δεν είναι αυτό το κύριο θέμα που μας απασχολεί άλλα είναι τα κρίσιμα θέματα, σε ό,τι αφορά το κλείσιμο της 2ης αξιολόγησης. Πιστεύω ότι το επόμενο διάστημα θα ληφθούν οι κατάλληλες πρωτοβουλίες από όλες τις πλευρές για τη γεφύρωση των διαφορών για μια θετική κατάληξη».
Για τη συνάντηση με την Μέρκελ
«Με τη Γερμανίδα καγκελάριο θα έχω την ευκαιρία να συζητήσω διεξοδικά, έχει την ευγενική καλοσύνη να μου παραχωρήσει ένα γεύμα εργασίας στην Καγκελαρία», δήλωσε ο πρωθυπουργός.
Ερωτηθείς όμως για τη στάση του υπουργού Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, απάντησε: «Αυτή η παράξενη αντίδραση από την πλευρά του γερμανικού υπουργείου Οικονομικών δεν είναι κάτι πρωτοφανές για μας. Συνηθίζει να είναι ο πιο αυστηρός κριτής στην πορεία υλοποίησης της συμφωνίας», δήλωσε ο πρωθυπουργός, θυμίζοντας ότι τον περασμένο Οκτώβριο ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών «πάγωσε» την εκταμίευση της δόσης που θα πήγαινε στις ληξιπρόθεσμες οφειλές, για ένα τεχνικό ζήτημα.
Πάλι, τώρα, το γερμανικό υπουργείο Οικονομικών, το μοναδικό από αυτά της Ευρωζώνης, θέτει ζήτημα με αφορμή την υπεραπόδοση των στόχων. Και τυπικά, αυτή τη φορά είναι έξω από τα πλαίσια αυτής της λογικής η απόφαση αυτή, δεδομένου ότι η συμφωνία για το χρέος προέβλεπε σαφώς ότι τα μέτρα για το χρέος θα εφαρμοστούν μετά την ολοκλήρωση της 1ης αξιολόγησης, δεν είναι υπόθεση της 2ης αξιολόγησης. Δικαίως έχει δημιουργηθεί κύμα αγανάκτησης από μια σειρά από χώρες και υπουργούς Οικονομικών που υποστηρίζουν ότι αυτή δεν είναι μια σοβαρή και σωστή συμπεριφορά απέναντι στην Ελλάδα.
«Εγώ όμως είμαι εξαιρετικά ήρεμος και θεωρώ ότι είναι κάτι που πολύ σύντομα θα ξεπεραστεί. 'Αλλοι εκτίθενται από τις αποφάσεις αυτές και όχι η Ελλάδα», κατέληξε σε μια από τις πιο χαρακτηριστικές αναφορές του ο Αλ. Τσίπρας.
Αναλύοντας τη συγκυρία, επεσήμανε εξάλλου: «Η Ευρώπη βρίσκεται μπροστά σε πολύ μεγάλες προκλήσεις και η Ελλάδα στο επίκεντρο αυτών. Δεχόμαστε σημαντικές απειλές τόσο από τις προσφυγικές ροές - και η Ελλάδα παίζει ρόλο στην επιστροφή της κανονικότητας - βρισκόμαστε πριν τις τελικές εντατικές συνομιλίες για την επίλυση ενός κρίσιμου θέματος για την Ευρώπη όπως είναι το Κυπριακό, βρισκόμαστε σε μια περιοχή ευρύτερα αποσταθεροποιημένη και σε μια εποχή κατά την οποία η ευρωπαϊκή οικονομία προσπαθεί να ανακάμψει. Και ταυτόχρονα η επόμενη χρονιά είναι μια εκλογική χρονιά για κρίσιμες χώρες της ΕΕ. Σε μια τόσο δύσκολη συγκυρία δεν χωράνε ούτε καπρίτσια, ούτε εκβιασμοί, ούτε παιχνίδια. Όλοι στο τέλος της ημέρας θα αναλάβουν τις ευθύνες τους».
Ερωτηθείς τέλος για τις διεκδικήσεις της Ελλάδας προς τη Γερμανία από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο είπε πως είναι διαρκείς και δεδομένες, είναι θέμα άλλωστε που έθεσε και πριν από περίπου δέκα ημέρες στον γερμανό υπουργό Εξωτερικών κ. Στάινμαγιερ.
Τη «σοβαρή τους ανησυχία» για τις εξαγγελθείσες από την Αθήνα εκφράζει, σύμφωνα με πληροφορίες, η έκθεση των θεσμών αναφορικά τις παροχές του Αλέξη Τσίπρα για την ενίσχυση των χαμηλοσυνταξιούχων και των ακριτικών νησιών.
Οι θεσμοί εκτιμούν ότι το εφάπαξ βοήθημα των 600 εκατ. ευρώ μειώνει μεν το περιθώριο ασφαλείας για το στόχο του πλεονάσματος του 2016 αλλά δεν προκαλεί σημαντική αλλαγή στους στόχους για το 2017 και του 2018 ακριβώς γιατί είναι εφάπαξ. Θεωρούν πως κίνδυνος θα υπήρχε αν αυτή επεκτεινόταν και στην επόμενη διετία.
Δεν έχει γίνει γνωστό μέχρι στιγμής το περιεχόμενο της έκθεσης όσον αφορά στο πάγωμα της αύξησης του ΦΠΑ στα νησιά που δέχονται τις μεγαλύτερες συνέπειες από την προσφυγική κρίση.
Τα μέλη του Eurogroup θα αποφασίσουν για το πως θα προχωρήσει η εφαρμογή των βραχυπρόθεσμων μέτρων για το χρέος.
Κυβέρνηση: Τα πράγματα δεν είναι τόσο δραματικά
Σημειώνεται ότι νωρίτερα, αναφερόμενες στην έκθεση των Θεσμών για τις παροχές Τσίπρα, κυβερνητικές πηγές υποστήριζαν ότι αυτή θα είναι κατά 99% θετική και κατά συνέπεια θα «ξεπαγώσει» την εφαρμογή των βραχυπρόθεσμων μέτρων για το χρέος. Οι ίδιες πηγές τόνιζαν ότι «η ελληνική κυβέρνηση εκτιμά ότι τα πράγματα δεν είναι τόσο δραματικά "όσο επιμένουν κάποιοι να τα παρουσιάζουν».
Η έκθεση των θεσμών θα δοθεί στα υπουργεία Οικονομικών των κρατών - μελών που θα αποφασίσουν σε επίπεδο Euroworking Group ή Eurοgroup κατά πόσο μπορούν να ενεργοποιηθούν εκ νέου τα βραχυπρόθεσμα μέτρα για το χρέος.
Την ίδια στιγμή, όπως έγινε γνωστό ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας θα δώσει έκτακτη συνέντευξη Τύπου στις Βρυξέλλες, μετά το πέρας της Συνόδου Κορυφής και τη συνάντηση που θα έχει με τον Φρανσουά Ολάντ. Προσερχόμενος, πάντως, στη Σύνοδο Κορυφής, ο κ. Τσίπρας έκανε δηλώσεις σε αρκετά υψηλούς τόνους. Αναβολή της πρόσφατης απόφασης του Eurogroup για τα βραχυπρόθεσμα μέτρα για το χρέος, ισοδυναμεί με παραβίαση της συμφωνίας, δήλωσε ο έλληνας πρωθυπουργός και πρόσθεσε: Πόσο μάλλον, που «η Ελλάδα έχει εκπληρώσει όλες τις δεσμεύσεις που απορρέουν από τη συμφωνία του καλοκαιριού του 2015. Ωστόσο, βρισκόμαστε αντιμέτωποι με τη σκληρή στάση ακραίων κύκλων, οι οποίοι έχουν στο μυαλό τους την ιδέα της διαίρεσης της Ευρώπης». «Είναι κυριαρχικό δικαίωμα της ελληνικής κυβέρνησης, να κατανείμει, με κοινωνικά δίκαιο τρόπο, την υπεραπόδοση των εσόδων του προϋπολογισμού στους χαμηλοσυνταξιούχους, ειδικά από τη στιγμή που δεν παραβιάζει τους στόχους του προγράμματος» σημείωσε ο πρωθυπουργός, ενώ τόνισε ότι η ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης του ελληνικού προγράμματος, το ταχύτερο δυνατό, είναι απαραίτητη για τη σταθερότητα ολόκληρης της Ευρώπης.
Στο θέμα της εν εξελίξει διαπραγμάτευσης αναφέρθηκε και ο Ευκλείδης Τσακαλώτος από το Βερολίνο που βρίσκεται. Ο κ. Τσακαλώτος σημείωσε πως «εάν το Ταμείο επιμείνει σε νέες μειώσεις, οι οποίες δεν προβλέπονται από το Μνημόνιο, τότε θα έχουμε σοβαρά προβλήματα» αλλά εξέφρασε την άποψη πως «θα ήταν κρίμα να μην υπάρξει σύγκλιση απόψεων μεταξύ Ε.Ε. και ΔΝΤ για την ελάφρυνση του χρέους».«Η ελληνική κυβέρνηση πρέπει να είναι αξιόπιστη προς τους δανειστές, αλλά και τον ελληνικό λαό» είπε ο υπουργός Οικονομικών και επανέλαβε την εκτίμηση ότι η Αθήνα θα εξηγήσει στο EuroWorking Group για το εφάπαξ βοήθημα στους συνταξιούχους και θα γίνει κατανοητό ότι είναι εντός του πλαισίου της συμφωνίας.
Αρνήθηκε, ωστόσο, ότι υπάρχει απόφαση του Eurogroup για «πάγωμα» των βραχυπρόθεσμων μέτρων ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους, που αποφασίστηκαν στο Eurogroup της 5ης Δεκεμβρίου.
Αναφερόμενος στο θέμα των εκλογών, ο κ. Τσακαλώτος σημείωσε πως η ελληνική κυβέρνηση δεν έχει καμία πρόθεση να πάει σε κάλπες . Υπάρχουν αντικειμενικοί λόγοι να μην πάμε σε εκλογές, τόνισε, επισημαίνοντας πως δεν είναι ξεκάθαρο αν θα μπορούσε να σχηματιστεί νέα κυβέρνηση.
Το παρασκήνιο της απόφασης για «πάγωμα» των μέτρων για το χρέος
Εν τω μεταξύ, στο παρασκήνιο της απόφασης για το «πάγωμα» των βραχυπρόθεσμων μέτρων για το ελληνικό χρέος αναφέρεται δημοσίευμα του ΜΝΙ. Ευρωπαϊκή πηγή που επικαλείται το γερμανικό πρακτορείο MNI χαρακτήρισε «βιαστική» και «ανακριβή» την ανακοίνωση που εξέδωσε χθες δια του εκπροσώπου του ο Γερούν Ντάισελμπλουμ, στην οποία υποστήριζε ότι οι θεσμοί θεωρούν τις εξαγγελίες του πρωθυπουργού ασύμβατες με τις υποχρεώσεις τις Ελλάδας.
Πηγές του MNI τόνισαν ότι το Eurogroup δεν είχε ενημερωθεί για την ανακοίνωση Ντάισελμπλουμ, προσθέτοντας μάλιστα ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα είχε αποδεχτεί το πακέτο Τσίπρα εάν είχε ενημερωθεί σχετικά.
Ένας εκ των υπουργών Οικονομικών της ευρωζώνης δήλωσε: Προσωπικά δεν είχα ενημερωθεί για την απόφαση που γνωστοποίησε ο εκπρόσωπος του Ντάισελμπλουμ. Πραγματικά δεν ξέρω πόσοι υπουργοί, αν κάποιος είχε ενημερωθεί και πώς πάρθηκε η απόφαση. Μπορώ μόνο να πω ότι αφού δεν ενημερώθηκα για την απόφαση αυτή, δεν είναι ομόφωνη.
Ο εν λόγω υπουργός Οικονομικών σχολίασε ότι αν δεν υπάρχει ομοφωνία στο Eurogroup για να προχωρήσουν τα βραχυπρόθεσμα μέτρα, τότε δεν υπάρχει ομοφωνία και για να «παγώσουν».
«Όλα γίνονται περίπλοκα χωρίς λόγο, εντάσεις αυξάνονται και οι αγορές έχουν στρέψει ξανά την προσοχή τους στην Ελλάδα. Αυτό δεν είναι καλό», σχολίασε.
Οι διαρροές στο MNI επιβεβαιώνουν την αντιπαράθεση που υπάρχει μεταξύ Κομισιόν και ορισμένων στελεχών του Eurogroup για πτυχές του ελληνικού προγράμματος.
Σημειώνεται ότι στη χθεσινή του ανακοίνωση ο κ. Ντάισελμπλουμ τόνιζε πως το πόρισμα των θεσμών για τις δημοσιονομικές συνέπειες των εξαγγελιών Τσίπρα αναμένεται τον Ιανουάριο, και συνεπώς η ελάφρυνση του χρέους θα παραμείνει «παγωμένη» έως τότε.
