Η ελληνική κυβέρνηση είχε επενδύσει πολλαπλά στην επικείμενη επίσκεψη του Μπάρακ Ομπάμα στην Αθήνα. Ο απερχόμενος αμερικανός Πρόεδρος ερχόταν στη χώρα μας με τρία, κυρίως, θέματα στην ατζέντα του: προσφυγικό, περιφερειακή σταθερότητα (Κυπριακό) και, κυρίως, χρέος.
Η Αθήνα ήλπιζε σε μία ισχυρή πολιτική στήριξη για την ελάφρυνση του τεράστιου ελληνικού χρέους και, ασφαλώς, επένδυε στη συνέχιση της ίδιας πολιτικής από τη Χίλαρι Κλίντον.
Η βίαιη διάρρηξη της κληρονομιάς Ομπάμα στο ελληνικό ζήτημα, φέρνει τη χώρα μας αντιμέτωπη με αχαρτογράφητα πολιτικά ύδατα. Ειδικά, δε, αν η πολιτική αλλαγή στις ΗΠΑ υπερβαίνει την, για πολλά χρόνια παγιωμένη, παράδοση του οβάλ γραφείου από τους δημοκρατικούς στους ρεπουμπλικάνους και τ' ανάπαλιν. Η ανοικτή διαμάχη του αμφιλεγόμενου μεγιστάνα και, πλέον, president-elect των ΗΠΑ με σημαντικό τμήμα του, παραδοσιακού, ρεπουμπλικανικού κόμματος καθιστά αβέβαιο το βαθμό συμμόρφωσης του νέου Προέδρου στις διαχρονικές κατευθυντήριες γραμμές της Ουάσιγκτον.
Ως προς το χρέος, το επιτελείο Ομπάμα παρακολουθούσε στενά τις συζητήσεις μεταξύ Ελλάδας και πιστωτών ώστε να διαμορφώσει το τελικό μείγμα της ομιλίας που, με φόντο την Ακρόπολη, θα εκφωνήσει ο Πρόεδρος των ΗΠΑ. Η επικράτηση Τραμπ τα αλλάζει όλα. Ναι μεν δεν ακυρώνει αλλά, σαφώς, υποβαθμίζει το μήνυμα της παρουσίας Ομπάμα στην Αθήνα.
Ακόμη κι αν ο, χαρισματικός, απερχόμενος Πρόεδρος των ΗΠΑ απευθύνει μία ισχυρή πρόσκληση προς την Ευρώπη για ρύθμιση του ελληνικού χρέους, θα είναι ο Τραμπ (και όχι η Χίλαρι Κλίντον) που θα λάβουν την τελική απόφαση.
Ενας Τραμπ, που στις λίγες αναφορές του για το ελληνικό πρόβλημα, έδειξε σαφή διάθεση απαγκίστρωσης από την οικονομική κρίση της Ευρώπης. Όχι μόνον κάλεσε τη Γερμανία να ασχοληθεί με τα της Ελλάδας αλλά σχολίασε ότι η χώρα θα έπρεπε να έχει επιστρέψει στο εθνικό της νόμισμα και την επικαλέστηκε, λόγω χρέους, ως παράδειγμα προς αποφυγήν για τις ΗΠΑ.
Μένει να αποδειχθεί εάν οι αναφορές αυτές, που προφανώς εμπίπτουν στη γλώσσα της απλούστευσης και του λαϊκισμού που χρησιμοποίησε προεκλογικά, θα μετατραπούν και σε πραγματική πολιτική από την κυβέρνηση Τραμπ. Παρά το γεγονός ότι πηγές του Μαξίμου έσπευσαν να επισημάνουν ότι δεν εξεπλάγησαν από την εκλογή Τραμπ και ότι έχουν περιθώρια, μέχρι την 5η Δεκεμβρίου (πριν την ανάληψη των καθηκόντων του νέου Προέδρου) για την επίτευξη συμφωνίας ως προς το ελληνικό χρέος, είναι βέβαιο ότι η επικράτηση του Ντόναλντ Τραμπ προσθέτει έναν ακόμη πονοκέφαλο στην ελληνική κυβέρνηση. Δεν αποκλείεται, δε, σύντομα οι έλληνες να νοσταλγήσουν την εικόνα του Τζακ Λιού, υπουργού Οικονομικών της κυβέρνησης Ομπάμα, να λειτουργεί ως πρέσβης καλής θελήσεως υπέρ των θέσεων της Αθήνας και να επιχειρεί να οριοθετήσει τη γερμανική γραμμή της αυστηρής λιτότητας.
Η εκλογή Τραμπ αλλάζει τις ισορροπίες και επηρεάζει, προφανώς, και την Ελλάδα. Επί του παρόντος, σε επίπεδο ελληνικής κοινής γνώμης, η εκλογή Τραμπ αντιμετωπίζεται με όρους οπαδικούς και απαξίωσης. Μοιάζει λογικό. Κυβέρνηση και κόμματα, όμως, δεν έχουν την πολυτέλεια να επιλέγουν τους συνομιλητές τους, πολλώ δε μάλλον όταν μιλάμε για τις ΗΠΑ. Αντιθέτως, έχουν την υποχρέωση να αναζητήσουν, ήδη από σήμερα, διαύλους επαφής προκειμένου να λάβουν έγκαιρα θέση στο νέο σύστημα διακυβέρνησης που αναλαμβάνει, από τον Ιανουάριο, τις τύχες της υπερδύναμης. Μόνον έτσι μπορούν να προασπιστούν με τον καλύτερο τρόπο τα ελληνικά συμφέροντα.
Μουδιασμένη παρακολουθεί αυτή την στιγμή η ελληνική κυβέρνηση τα αναπάντεχα αποτελέσματα των αμερικανικών προεδρικών εκλογών, καθώς είχε ποντάρει όλα της τα λεφτά στην υπόθεση της διευθέτησης του χρέους με βοήθεια από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού στην περίπτωση όμως μόνο νίκης της κυρίας Χίλαρι Κλίντον. Δίχως διπλωματικά ανοίγματα προς την πλευρά Τραμπ και με την Ελληνοαμερικανική κοινότητα να έχει στηρίξει δυναμικά την υποψήφια των Δημοκρατικών, η χώρα μας τοποθετείται σήμερα στους ηττημένους των εκλογών. Κι αυτό διότι η υπόθεση χρέος είχε τοποθετηθεί κάτω από την ομπρέλα Κλίντον - Ομπάμα και τώρα όλη η αρχιτεκτονική ανατρέπεται.
Ταυτόχρονα στο υπουργείο Εξωτερικών όπου και παρακολουθούν τις εξελίξεις επικρατεί προβληματισμός κι αυτό διότι καμία ανάλυση δεν έδινε στον κ. Τραμπ προβάδισμα, με αποτέλεσμα η εικόνα που μεταφερόταν προς τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα ήταν η σίγουρη επικράτηση της Χίλαρι Κλίντον. Για το λόγο αυτό η κυβέρνηση εδώ και δέκα ημέρες επικοινωνιακά σηκώνει τις προσδοκίες από την επίσκεψη του Μπαράκ Ομπάμα την επόμενη εβδομάδα στην Αθήνα, με τις προσδοκίες όμως να πάρει μια στήριξη η χώρα μας πλέον να εξανεμίζονται.
Πολύ περισσότερο, πιθανή αξιοποίηση από την πλευρά του κ. Ομπάμα του βήματος που θα του προσφερθεί η κυβέρνηση στην Ακρόπολη για μια πολιτική τοποθέτηση κατά των όσων κομίζει πολιτικά ο κ. Τραμπ και σε περίπτωση που υπάρξει οποιαδήποτε μορφή κριτικής εναντίον του, ενδεχομένως θα οδηγήσει σε αμηχανία την κυβέρνηση Τσίπρα η οποία οφείλει τώρα να ρίξει γέφυρες προς μια συντηρητική και ξενοφοβική αμερικανική νέα κυβέρνηση.
Θα πρέπει να τονίσουμε πως ο Ντόναλντ Τραμπ δεν έχει ασχοληθεί καθόλου στην προεκλογική του καμπάνια με το χρέος τρίτων χωρών οδηγώντας στο συμπέρασμα μιας πιο αδιάφορης για την εξωτερική πολιτική σκηνή προεδρικής θητείας, δίχως τις πρωτοβουλίες που χώρες όπως η Ελλάδα με υψηλό δημόσιο χρέος προσδοκούσαν.
