Αντισύλληψη εναντίον προφυλακτικού;

Η παραπληροφόρηση, η άγνοια και οι αναστολές συχνά μπορεί να αποβούν, εκτός από επικίνδυνες, μοιραίες για την υγεία, ειδικά όταν αφορούν στη χρήση του προφυλακτικού.

Η Helen Singer Kaplan, η οποία είναι ίσως η σημαντικότερη ειδικός του περασμένου αιώνα στη σεξοθεραπεία, πάντα ενθάρρυνε τους ανθρώπους να απολαμβάνουν το σεξ, όσο περισσότερο μπορούν. Όμως, μόλις ο ιός του HIV επισκίασε τη σεξουαλική ζωή των ανθρώπων, αναγκάστηκε να προσθέσει την προειδοποίηση: «Αν δεν είστε εξαιρετικά προσεκτικοί, το σεξ μπορεί να σας σκοτώσει».

«Έχω περάσει όλη μου τη για την εύρεση λύσεων στα προβλήματα των ανθρώπων, λέγοντάς τους ότι το σεξ δεν είναι βρόμικο ή επιβλαβές, αλλά μια φυσική λειτουργία. Και τώρα πρέπει να τους πω: "Πρόσεχε: μπορεί να πεθάνεις"» έλεγε συγκεκριμένα.

Κι όμως, 18 χρόνια μετά τον θάνατο της Kaplan και πάνω από τρεις δεκαετίες μετά την εμφάνιση του AIDS, το προφυλακτικό ενίοτε θεωρείται περιττό. Τουλάχιστον αυτό επιβεβαιώνεται από την έρευνα της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου του Stanford που αναρτήθηκε στην ιατρική ιστοσελίδα Medical News Today. Σύμφωνα με τα ανησυχητικά συμπεράσματα της έρευνας, οι έφηβες και οι νεαρές γυναίκες που χρησιμοποιούν τα αντισυλληπτικά χάπια ως μέσο πρόληψης κατά της ανεπιθύμητης εγκυμοσύνης σταματούν να χρησιμοποιούν προφυλακτικό τουλάχιστον τόσο συχνά όσο πριν από τη λήψη της αντισυλληπτικής αγωγής, κάτι που σαφώς μπορεί να οδηγήσει στη μετάδοση κάποιας σεξουαλικώς μεταδιδόμενης μόλυνσης, της ηπατίτιδας και του AIDS.

Οι ερευνητές, μάλιστα, επισημαίνουν πως έφηβες και νεαρές γυναίκες που διακόπτουν τα αντισυλληπτικά δεν επιστρέφουν στη χρήση του προφυλακτικού, με αποτέλεσμα να είναι τελείως απροστάτευτες και αντιμέτωπες με έναν επιπλέον κίνδυνο, αυτόν της ανεπιθύμητης κύησης.

Στην έρευνα συμμετείχαν 1.194 νέα, σεξουαλικά ενεργά κορίτσια, ηλικίας 15 έως 24 ετών, τα οποία επισκέφτηκαν μια κλινική για να ξεκινήσουν κάποια μέθοδο πρόληψης, όπως αντισυλληπτικά χάπια, ενέσιμα, αυτοκόλλητα ή διάφραγμα. Βασική παράμετρος της μελέτης ήταν πως καμία από αυτές τις κοπέλες δεν είχε στα άμεσα σχέδιά της να μείνει έγκυος -τουλάχιστον για διάστημα ενός έτους.

Τα στοιχεία που συγκεντρώθηκαν αφορούσαν στο πώς ένιωθαν τα κορίτσια για το προφυλακτικό και ποιες πίστευαν ότι ήταν οι ανάλογες πεποιθήσεις των συντρόφων τους.

Στην αρχή της έρευνας το 36% των κοριτσιών ανέφερε πως χρησιμοποιούσε προφυλακτικό σε τακτά χρονικά διαστήματα. Η εν λόγω χρήση μειώθηκε κατά τους επόμενους τρεις μήνες στο 27%. Κατά τη διάρκεια του έτους μερικές από τις κοπέλες διέκοψαν την αντισυλληπτική αγωγή που έπαιρναν και οι μισές από αυτές δεν ξεκίνησαν εκ νέου τη χρήση του προφυλακτικού.

Γνωρίζουμε πως ο κίνδυνος είτε της μετάδοσης κάποιου νοσήματος είτε κάποιου ιού και η πιθανότητα ανεπιθύμητης εγκυμοσύνης μειώνονται σημαντικά, όταν παράλληλα με τη λήψη αντισυλληπτικής αγωγής γίνεται και χρήση προφυλακτικού.

Όπως ανέφεραν οι ερευνητές, καθοριστικό ρόλο σε σχέση με το αν θα χρησιμοποιούσαν οι κοπέλες προφυλακτικό ή όχι έπαιζε η άποψη των συντρόφων τους. Όσες, λοιπόν, είχαν συντρόφους που θεωρούσαν πολύ σημαντική τη χρήση του προφυλακτικού ή δεν γνώριζαν ποια είναι η σχετική γνώμη τους ήταν πολύ πιο πιθανό να χρησιμοποιούν συνδυασμένη μέθοδο προστασίας, εν αντιθέσει με εκείνες των οποίων οι σύντροφοι θεωρούσαν πως το προφυλακτικό δεν είναι καθόλου σημαντικό.

Δυστυχώς, σύμφωνα με τα πορίσματα της έρευνας, μοιάζει πως το πώς νιώθει ή τι πιστεύει ο εκάστοτε ερωτικός σύντροφος είναι περισσότερο σημαντικό για μια νεαρή γυναίκα και από την πιθανότητα μετάδοσης κάποιου ιού ή ανεπιθύμητης εγκυμοσύνης και από τις προσωπικές της πεποιθήσεις σχετικά με τις μεθόδους προστασίας.

Σαφώς η ενημέρωση και η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση θα βελτιώσουν κατά πολύ αυτήν την ανησυχητική πραγματικότητα. Περισσότερο, όμως, μάλλον θα βοηθήσει το να μάθουν και να αντιλαμβάνονται οι γυναίκες πως δεν προσδιορίζονται από την επιθυμία του άλλου, ενώ το να μην κινούνται μέσα σε αυτήν ενίοτε είναι ζήτημα… ζωής.


Το άρθρο υπογράφει η Ε. Ελευθερίου,
Ψυχοθεραπεύτρια - Κλινική Θεραπεύτρια Σεξουαλικών Διαταραχών,
συνεργάτιδα του Ανδρολογικού Ινστιτούτου Αθηνών,
www.andrologia.gr