Πολλοί είναι εκείνοι που ενδιαφέρονται να δοκιμάσουν μια δίαιτα χαμηλή σε υδατάνθρακες επειδή έχουν ακούσει ότι προωθεί την απώλεια βάρους. Όμως η έλλειψη υδατανθράκων σχετίζεται με ορισμένες δυσμενείς επιπτώσεις στην υγεία.
Οι δίαιτες με πολύ χαμηλούς υδατάνθρακες έχουν γίνει τόσο δημοφιλείς, που οι περισσότεροι είτε τις έχουν δοκιμάσει είτε γνωρίζουν κάποιον άλλο που τις έχει δοκιμάσει. Ενώ οι μακροπρόθεσμοι κίνδυνοι και τα οφέλη από αυτές τις δίαιτες αποτελούν αντικείμενο συνεχούς συζήτησης, η κατανάλωση δημητριακών, λαχανικών και φρούτων έχει σημαντική επίδραση στο σώμα και τη γενική υγεία σας.
Το σώμα σας δεν χρειάζεται μόνο ενέργεια για κίνηση και άσκηση. Χρησιμοποιεί συνεχώς ενέργεια για να αφομοιώσει τα τρόφιμα, να αναπνεύσει, να σκεφτεί, να διατηρήσει τη θερμοκρασία του, να διατηρήσει τα επίπεδα ορμονών και να κρατήσει την καρδιά σε λειτουργία. Γι αυτό, τουλάχιστον, είναι απαραίτητο να έχουμε μια συνεχή παροχή ενέργειας. Και οι υδατάνθρακες - η γλυκόζη συγκεκριμένα - είναι η κύρια πηγή ενέργειας του σώματος.
Πώς λοιπόν χρησιμοποιεί το σώμα τους υδατάνθρακες για ενέργεια;
Τους μετατρέπει σε γλυκόζη, η οποία είναι η πιο εύκολη και προσιτή πηγή καυσίμου. Το σώμα διατηρεί επίσης αποθηκευμένη γλυκόζης - γνωστής ως γλυκογόνο - στους μύες και το συκώτι. Ο μέσος άνθρωπος αποθηκεύει περίπου 2.400 θερμίδες από το γλυκογόνο και αυτό το απόθεμα καυσίμου μπορεί να εξαντληθεί δραστικά μέσα σε 1 έως 2 ημέρες, αν κάποιος κόψει τους υδατάνθρακες.
Αλλά το ανθρώπινο σώμα είναι πολυμήχανο και όταν η πρόσληψη υδατανθράκων είναι περιορισμένη, υπάρχουν άλλοι τρόποι για να πάρει την ενέργεια που χρειάζεται. Όταν μειώνετε την πρόσληψη υδατανθράκων σε λιγότερο από 50 γραμμάρια την ημέρα, συμβαίνουν διάφορες αλλαγές στον τρόπο που το σώμα παράγει ενέργεια. Και σε ορισμένες περιπτώσεις, αυτό μπορεί να προσφέρει θεραπευτική αξία.
Στην πραγματικότητα, από τη δεκαετία του 1920, η κετογονική δίαιτα χρησιμοποιείται ως θεραπεία για την επιληψία, καθώς οι μεταβολικές αλλαγές που σχετίζονται με την πολύ χαμηλή πρόσληψη υδατανθράκων μπορούν να μειώσουν ή να αποτρέψουν τις κρίσεις, σύμφωνα με έρευνα του Νοεμβρίου 2008 στην Επιληψία .
Βραχυπρόθεσμα, η κατανάλωση πολύ χαμηλών υδατανθράκων οδηγεί σε χαμηλότερα επίπεδα γλυκόζης και ινσουλίνης, μαζί με αυξημένη παραγωγή γλυκαγόνης, μιας ορμόνης που βοηθά το σώμα να διασπάσει το γλυκογόνο για ενέργεια.
Καθώς τα αποθέματα γλυκογόνου εξαντλούνται, αυτό προκαλεί μια αλλαγή στην παραγωγή ενέργειας του σώματος, προκαλώντας διαδικασίες γνωστές ως γλυκονεογένεση και κετογένεση.
Η γλυκονεογένεση είναι μια διαδικασία κατά την οποία η γλυκόζη δημιουργείται από τα μόρια λίπους γνωστά ως τριγλυκερίδια και από τα αμινοξέα, τα οποία είναι τα δομικά στοιχεία της πρωτεΐνης. Η κετογένεση συμβαίνει όταν το συκώτι μετατρέπει το αποθηκευμένο λίπος σε κετονοσώματα , τα οποία το σώμα χρησιμοποιεί επίσης για ενέργεια. Εάν η διατροφή σας είναι εξαιρετικά χαμηλή σε υδατάνθρακες, το σώμα σας εισέρχεται σε μια κατάσταση κέτωσης, όπου τα κετονοσώματα παρέχουν το μεγαλύτερο μέρος της ενέργειας που χρειάζεστε.
Με απλά λόγια, αυτές οι διαδικασίες ωθούν το σώμα να χρησιμοποιήσει το λίπος ως το κύριο καύσιμο. (Ναι, αυτή είναι η όλη υπόθεση πίσω από την κετογονική δίαιτα.
Αλλά αν προσθέσετε ξανά υδατάνθρακες στη διατροφή σας κατά τη διάρκεια μιας επανατροφοδότησης , τα αποθέματα γλυκογόνου στους μυς και στο συκώτι επανέρχονται πολύ γρήγορα, πράγμα που σημαίνει ότι το σώμα σας θα επιστρέψει στη χρήση αυτού του γλυκογόνου, αντί για το σωματικό λίπος.
Οι περισσότεροι άνθρωποι που ακολουθούν την κετογονική δίαιτα για απώλεια βάρους στοχεύουν να διατηρήσουν το σώμα τους σε μια ήπια κατάσταση κέτωσης. Ωστόσο, εκείνοι που την ακολουθούν για τον έλεγχο των επιληπτικών κρίσεων θα απαιτήσουν υψηλότερο επίπεδο κέτωσης και θα πρέπει να διατηρήσουν μια δίαιτα με ακόμη λιγότερους υδατάνθρακες, σύμφωνα με μια επισκόπηση του Cochrane του Ιουνίου 2020 .
Αλλά η κέτωση δεν είναι πάντα η επιθυμητή κατάσταση, καθώς μπορεί να είναι χαρακτηριστικό γνώρισμα ανθυγιεινών καταστάσεων, όπως η πείνα, η ακούσια χαμηλή πρόσληψη τροφής που σχετίζεται με κατάθλιψη ή καταστάσεις υγείας ή η αυστηρά περιορισμένη πρόσληψη τροφής που σχετίζεται με ορισμένες διατροφικές διαταραχές.
Και οι άνθρωποι που ακολουθούν μια δίαιτα με πολύ χαμηλούς υδατάνθρακες για απώλεια βάρους μπορεί να έχουν δυσάρεστες παρενέργειες. Για παράδειγμα, η «κετογρίπη» είναι ένα τυπικό παράπονο μεταξύ των ατόμων που κάνουν κετογονική δίαιτα.
Η κετογρίππη είναι μια συλλογή συμπτωμάτων που μερικοί άνθρωποι βιώνουν όταν εισέρχονται για πρώτη φορά σε κέτωση, η οποία συμβαίνει ως αποτέλεσμα της γρήγορης απέκκρισης νατρίου και υγρών κατά τον περιορισμό των υδατανθράκων.
Αυτό συμβαίνει όταν οι κετόνες εισέρχονται στην κυκλοφορία του αίματός σας - ως αποτέλεσμα του σώματός σας να καίει λίπος για καύσιμο. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν συνήθως κακή ενεργειακή και διανοητική λειτουργία, πονοκέφαλο, προβλήματα ύπνου, ναυτία, πεπτική δυσφορία και μειωμένη απόδοση στην άσκηση.
Αλλά τα συμπτώματα από την κέτωση μπορεί να διαφέρουν από άτομο σε άτομο. Ενώ μερικοί άνθρωποι μπορεί να αισθάνονται κουρασμένοι, άλλοι μπορεί απλώς να παρατηρήσουν κακή αναπνοή από την περίσσεια κετονικών σωμάτων στο αίμα.
Μερικοί μπορεί επίσης να εμφανίσουν αφυδάτωση και μυϊκές κράμπες όταν καταναλώνουν μια διατροφή με εξαιρετικά χαμηλούς υδατάνθρακες, καθώς τα αποθέματα γλυκογόνου εξαντλούνται. Και ενώ η αφυδάτωση σίγουρα θα σας κάνει να αισθανθείτε δίψα, συνοδεύεται επίσης και από άλλες παρενέργειες, όπως ζάλη, αίσθημα παλμών ή αίσθημα λιποθυμίας.
Επίσης οι δίαιτες χαμηλών υδατανθράκων είναι γνωστές και για τις όχι και τόσο όμορφες επιδράσεις τους στο γαστρεντερικό σύστημα. Και ενώ οι μηχανισμοί του πώς αυτές οι δίαιτες επηρεάζουν τα εντερικά μας βακτήρια δεν είναι πλήρως κατανοητοί, παραμένει ένα σημαντικό ερώτημα για τους ερευνητές, καθώς το μικροβίωμα του εντέρου παίζει σημαντικό ρόλο στην ανοσία και την υγεία.
Οι δίαιτες με πολύ χαμηλή περιεκτικότητα σε υδατάνθρακες είναι συνήθως ανεπαρκείς σε φυτικές ίνες, τις οποίες μπορείτε να βρείτε σε φρούτα, λαχανικά, όσπρια και δημητριακά ολικής αλέσεως - τρόφιμα που είναι γνωστό ότι είναι ευεργετικά για την προώθηση ενός υγιούς μικροβιώματος του εντέρου. Γι' αυτό το λόγο όσοι αποφεύγουν τους υδατάνθρακες παραπονιούνται για δυσκοιλιότητα, , η οποία μπορεί να είναι αποτέλεσμα αφυδάτωσης και μη λήψης αρκετών φυτικών ινών.
Εάν παρόλα αυτά αποφασίσετε να κάνετε μια διατροφή χαμηλών υδατανθράκων, είναι σημαντικό να βεβαιωθείτε ότι λαμβάνετε αρκετές φυτικές ίνες κάθε μέρα, δίνοντας προτεραιότητα σε υγιεινές πηγές υδατανθράκων όταν είναι δυνατόν. Είναι επίσης ζωτικής σημασίας να βεβαιωθείτε ότι το μεγαλύτερο μέρος της πρόσληψης λίπους σας προέρχεται από ωμέγα-3, μονο- και πολυακόρεστα λιπαρά για να τροφοδοτήσετε σωστά το σώμα σας.
Τέλος να θυμάστε ότι το πώς ανταποκρίνεται το σώμα σας σε οποιοδήποτε φαγητό είναι μοναδικό για εσάς.
Πηγή: jenny.gr
