Η αγάπη μας για τον καφέ σημαίνει ότι εκατομμύρια τόνοι από το λεγόμενο κατακάθι του καφέ καταλήγουν στα σκουπίδια κάθε χρόνο. Οι επιστήμονες εργάζονται πάνω σε τρόπους αξιοποίησής τους και τώρα έχουμε έναν ακόμη να προσθέσουμε στον κατάλογο: Έχει αποδειχθεί ότι το κατακάθι του καφέ απορροφά την μπενταζόνη, ένα ζιζανιοκτόνο που χρησιμοποιείται στη γεωργία.
Αν η τεχνολογία αυτή μπορέσει να αναπτυχθεί, σύμφωνα με το Science Alert, θα λύσει δύο περιβαλλοντικά προβλήματα: Τα απόβλητα από τον αλεσμένο καφέ και τις ζημιές που προκαλούν τα ζιζανιοκτόνα στην άγρια ζωή και στον περιβάλλοντα φυσικό κόσμο.
Μια ομάδα από το Ομοσπονδιακό Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο της Παρανά (UTFPR) στη Βραζιλία διαπίστωσε ότι όταν χρησιμοποιήθηκε χλωριούχος ψευδάργυρος για την ενεργοποίηση του άνθρακα στο κατακάθι του καφέ, ο άνθρακας αυτός παρουσίασε 70% αποτελεσματικότητα στην απομάκρυνση της μπενταζόνης, που είναι και το πιο συχνά χρησιμοποιούμενο ζιζανιοκτόνο στη γεωργία.
Τι έδειξε η σχετική έρευνα για τον καφέ
Οι επιστήμονες έκαναν δοκιμές χρησιμοποιώντας μπενταζόνη διαλυμένη σε υγρό, τόσο πριν όσο και μετά την επεξεργασία με τον ενεργό άνθρακα από τo κατακάθι του καφέ, εξετάζοντας πώς επηρέασε τους ιστούς της ρίζας του κρεμμυδιού. Αυτοί οι ιστοί είναι τα σημεία από τα οποία αναπτύσσονται τα φυτά, οπότε η ανάπτυξη ενός φυτού διαταράσσεται όταν καταστρέφονται.
«Πριν από την προσρόφηση, το απόβλητο προκάλεσε σημαντική κυτταρογονοτοξικότητα στους ιστούς της ρίζας κρεμμυδιού», γράφουν οι ερευνητές στην εργασία τους που δημοσιεύθηκε στο Journal of Chemical Technology & Biotechnology και προσθέτουν: «Μετά την προσρόφηση, το παραγόμενο απόβλητο δεν προκαλούσε πλέον τοξικότητα στο σύστημα δοκιμής και τα αποτελέσματα που προέκυψαν, ήταν παρόμοια με τον έλεγχο με απεσταγμένο νερό».
Η Υπηρεσία Προστασίας του Περιβάλλοντος (EPA) στις ΗΠΑ έχει ήδη επισημάνει δυνητικά επιβλαβή επίπεδα μπενταζόνης στα υπόγεια ύδατα και στο πόσιμο νερό. Είναι, επίσης, γνωστό ότι επηρεάζει την ανθρώπινη υγεία μέσω της εισπνοής, της κατάποσης ή της απορρόφησης μέσω του δέρματος.
Όσο για το κατακάθι του καφέ, είναι κακό για το περιβάλλον είτε πετιέται στο νερό είτε στέλνεται σε χώρους υγειονομικής ταφής. Ωστόσο, ορισμένες από τις χημικές αντιδράσεις που προκαλούνται, έχει αποδειχθεί ότι είναι χρήσιμες σε διαδικασίες απολύμανσης. Αυτά είναι μόνο προκαταρκτικά αποτελέσματα, αλλά είναι ελπιδοφόρα αφού δείχνουν ότι ο άνθρακας από το κατακάθι του καφέ είναι αποτελεσματικός στην επεξεργασία νερού που έχει μολυνθεί από μπενταζόνη. Τα επόμενα βήματα θα περιλαμβάνουν την τελειοποίηση των διαδικασιών και την κλιμάκωσή τους.
«Το γεγονός αυτό καθιστά την εν λόγω μελέτη πολύ σημαντική στο βιομηχανικό και περιβαλλοντικό πλαίσιο, επειδή υπάρχουν προβλήματα υγείας και περιβάλλοντος με την ανεξέλεγκτη χρήση αυτών των υλικών», γράφουν χαρακτηριστικά οι ερευνητές.
Είτε πρόκειται για την ενίσχυση της θρεπτικής αξίας των τροφίμων είτε ακόμη και για την προστασία από την άνοια, οι επιστήμονες βρίσκουν όλο και περισσότερους τρόπους για την επαναχρησιμοποίηση του κατακαθιού του καφέ, γεγονός που μας κάνει να αισθανόμαστε λίγο καλύτερα για την αγαπημένη μας συνήθεια, δηλαδή το να πίνουμε καφέ.
Όπως αναγνωρίζει η επιστημονική ομάδα, ωστόσο, δεν είναι απολύτως σαφές πώς λειτουργεί η διαδικασία απορρόφησης, αλλά τα ευρήματα της μελέτης θα πρέπει να βοηθήσουν τη μελλοντική έρευνα και σε αυτόν τον τομέα. Υπάρχουν πολλές δυνατότητες για την απομάκρυνση των ρύπων των φυτοφαρμάκων από το περιβάλλον, αλλά υπάρχει επίσης πολλή δουλειά που πρέπει να γίνει. «Επί του παρόντος, η μόλυνση των υπόγειων και επιφανειακών υδάτων είναι ένα από τα πιο πιεστικά περιβαλλοντικά προβλήματα – η μεγαλύτερη πρόκληση αυτού του αιώνα είναι η πρόληψη της ρύπανσης των υδάτων», γράφουν οι ερευνητές.