Ο Φίλιππος, Δούκας του Εδιμβούργου (γεννημένος στις 10 Ιουνίου 1921 – 9 Απριλίου 2021 ως Πρίγκιπας Φίλιππος της Ελλάδος και της Δανίας ήταν ο σύζυγος της Ελισάβετ Β΄ του Ηνωμένου Βασιλείου. Αποτελούσε το μακροβιότερο αρσενικό μέλος της Βρετανικής Βασιλικής Οικογένειας.
Ο σύζυγος της Βασίλισσας , ήταν ένας πολύχρωμος χαρακτήρας γνωστός για τις απόλυτες απόψεις του κατά τη διάρκεια δεκαετιών βασιλικής θητείας.
Αποσύρθηκε επίσημα από τη δημόσια ζωή το 2017 μετά την ολοκλήρωση 22.219 βασιλικών υποχρεώσεων από το 1952.
Ο πρίγκιπας Φίλιππος παντρεύτηκε τη βασίλισσα Ελισάβετ Β ‘και το ζευγάρι είχε τέσσερα παιδιά μαζί – τον πρίγκιπα Κάρολο, την πριγκίπισσα Άννα, τον πρίγκιπα Άνδρέα και τον πρίγκιπα Εδουάρδο.
Έχει οκτώ εγγόνια και δεκα δισέγγονα. Μέσω διατάγματος, το 1960, δόθηκε η δυνατότητα στους απογόνους του Φιλίππου και της Ελισάβετ που δεν έφεραν τίτλους να χρησιμοποιούν το επώνυμο Μαουντμπάττεν-Ουίνδσορ.
Γεννημένος στην Ελλάδα
Ως απόγονος του Οίκου του Σλέσβιχ-Χόλσταϊν-Σόντερμπουργκ-Γκλύξμπουργκ, ο Φίλιππος γεννήθηκε όντας μέλος της Ελληνικής και της Δανικής Βασιλικής Οικογένειας. Γεννήθηκε στην Ελλάδα, όμως η οικογένειά του εξορίστηκε από τη χώρα όταν εκείνος ήταν ακόμη βρέφος. Έχοντας εκπαιδευτεί στη Γαλλία, τη Γερμανία και το Ηνωμένο Βασίλειο, κατετάγη σε ηλικία 18 ετών στο Βρετανικό Βασιλικό Ναυτικό, το 1939. Από τον Ιούλιο του 1939 άρχισε να αλληλογραφεί με τη 13χρονη τότε πριγκίπισσα Ελισάβετ, η οποία ήταν μακρινή ξαδέλφη του, την οποία είχε συναντήσει για πρώτη φορά το 1934. Κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου υπηρέτησε στο Βρετανικό Στόλο Μεσογείου και στο Βρετανικό Στόλο Ειρηνικού.
Μετά τον πόλεμο, ο Φίλιππος πήρε την απαιτούμενη άδεια από το Γεώργιο ΣΤ΄ προκειμένου να παντρευτεί την Ελισάβετ. Πριν από την επίσημη ανακοίνωση του αρραβώνα τους, εγκατέλειψε τους ελληνικούς και δανικούς βασιλικούς του τίτλους και έγινε Βρετανός υπήκοος, υιοθετώντας το επώνυμο Μαουντμπάττεν των παππούδων του από την πλευρά της μητέρας του. Μετά από ένα αρραβώνα πέντε μηνών, παντρεύτηκε την Ελισάβετ, στις 20 Νοεμβρίου 1947. Λίγο πριν από το γάμο, ο βασιλιάς του χορήγησε τον τίτλο Βασιλική Υψηλότητα και τον έχρισε Δούκα του Εδιμβούργου. Ο Φίλιππος αποστρατεύθηκε όταν η Ελισάβετ έγινε βασίλισσα το 1952, έχοντας προηγουμένως φθάσει μέχρι το βαθμό του αντιπλοιάρχου. Η σύζυγός του τον ονόμασε Πρίγκιπα του Ηνωμένου Βασιλείου το 1957.
Ο Φίλιππος απέκτησε τέσσερα παιδιά με την Ελισάβετ: τον Κάρολο, την Άννα, τον Ανδρέα και τον Εδουάρδο. Ως μεγάλος υποστηρικτής των αθλημάτων, ο Φίλιππος βοήθησε στο να αναπτυχθεί η ιπποδρομία συνδυασμένης οδήγησης. Είναι προστάτης σε πάνω από 800 οργανώσεις και υπηρετεί ως πρόεδρος του προγράμματος «Βραβείο του Δούκα του Εδιμβούργου» για νέους ηλικίας 14 έως 24 ετών.
Με λουλούδια, ζωγραφιές, σημειώματα και σημαίες τιμούν τον πρίγκιπα Φίλιππο
Συγκινημένοι από τον θάνατο του πρίγκιπα Φίλιππου, εκφράζοντας τη συμπαράστασή τους στην Ελισάβετ Β΄ που έχασε ,το στήριγμά της, Βρετανοί και ξένοι κάτοικοι του Ηνωμένου Βασιλείου, αφήνουν λουλούδια και σημειώματα συμπαράστασης κοντά στο κάστρο του Γουίνδσορ και τα ανάκτορα του Μπάκιγχαμ, στο Λονδίνο.
«Ζω είκοσι χρόνια στην Αγγλία και αγαπάμε τη βασιλική οικογένεια, όπως όλος ο κόσμος εδώ», είπε η Καρέν Λιουγουέλιν, μια Γαλλίδα παντρεμένη με Ουαλό, που πήγε στο κάστρο του Γουίνδσορ για αφήσει ένα μπουκέτο με τουλίπες. «Πάθαμε πραγματικό σοκ το πρωί, πονά η καρδιά μας για τη βασίλισσα. Αυτό είναι το πιο σκληρό πράγμα, όλοι σκεφτόμαστε ότι η βασίλισσα θα είναι τώρα μόνη της χωρίς το στήριγμά της», πρόσθεσε.
Ο δούκας του Εδιμβούργου πέθανε σε ηλικία 99 ετών, μόλις δύο μήνες πριν κλείσει έναν αιώνα ζωής.
Ανάμεσα στα εκατοντάδες μπουκέτα που στοιβάζονται μπροστά στα κάγκελα του πύργου, ξεχωρίζουν και μερικές ζωγραφιές παιδιών. «Αγαπητή βασίλισσα Ελισάβετ, λυπάμαι για τον άνδρα σας, τον πρίγκιπα Φίλιππο», έγραψε ένα μικρό παιδί, σε ένα φύλλο χαρτί όπου ζωγράφισε πολλές καρδιές και λουλούδια.
Εδώ και πάνω από έναν χρόνο το βασιλικό ζεύγος ζούσε απομονωμένο στον πύργο του Γουίνδσορ, λόγω της πανδημίας. Εκεί έσβησε σήμερα το πρωί ο πρίγκιπας.
Η Ιρίνα Μπλατόνοβα, μια 32χρονη Ρωσίδα που ζει σε μικρή απόσταση, είπε ότι ο Φίλιππος ήταν «φανταστικός, πολύ κοντά στους ανθρώπους και πολύ αστείος».
Στο Λονδίνο, πολλοί ήταν εκείνοι που πήγαν να δουν από κοντά την επίσημη ανακοίνωση του θανάτου, που έχει αναρτηθεί στο παλάτι του Μπάκιγχαμ, την επίσημη κατοικία της βασίλισσας στην πρωτεύουσα.
Οι αρχές ζήτησαν από τους πολίτες να μην πηγαίνουν έξω από τις βασιλικές κατοικίες, δεδομένου ότι απαγορεύονται οι συναθροίσεις, με βάση τα μέτρα για την αντιμετώπιση της πανδημίας. Παρ’ όλ’ αυτά, κάποιοι πήγαν να αφήσουν σημειώματα, λουλούδια, ακόμη και βρετανικές σημαίες στο πεζοδρόμιο. Οι αστυνομικοί που περιπολούν στην περιοχή υπενθυμίζουν στον κόσμο να τηρεί τις αποστάσεις.
«Είναι πραγματικά μια θλιβερή ημέρα. Έζησε μια απίστευτη και πλούσια ζωή και είναι μεγάλη απώλεια για την οικογένειά και τη σύζυγό του, αφού ήταν αχώριστοι», είπε η Σάρα Άλισον, 31 ετών, που πήγε στα ανάκτορα μαζί με την 4χρονη κόρη της.
Ο Κρις Γκριν, ένας 57χρονος υπάλληλος, πήγε στο παλάτι αμέσως μόλις έμαθε το νέο «για να προσευχηθεί και να τιμήσει» τον Φίλιππο. Ο δούκας είχε νοσηλευτεί πρόσφατα και επέστρεψε στο Γουίνδσορ στις 16 Μαρτίου. «Λόγω της ηλικίας του και των πρόσφατων προβλημάτων υγείας, (ο θάνατός του) δεν ήταν μεγάλο σοκ, όμως είναι μια από αυτές τις στιγμές που θα θυμόμαστε ως σημαντικές», είπε ο Γκριν.
Μια γυναίκα, που έδωσε μόνο το μικρό της όνομα, Σάντρα, τόνισε ότι ο Φίλιππος ήταν «η πεμπτουσία της υπηρεσίας και της αφοσίωσης στη χώρα του», δηλώνοντας πολύ ικανοποιημένη επειδή τόσοι πολλοί άνθρωποι πήγαν να τον τιμήσουν. «Ήταν ο πατριάρχης μιας από τις ισχυρότερες οικογένειες στον κόσμο. Πιστεύω ότι αυτό είναι ένα σημείο καμπής για τη βασιλική οικογένεια», κατέληξε.
Members of the public have begun laying floral tributes to Prince Philip at Buckingham Palace, following his death aged 99https://t.co/B9S0Gs1mvQ pic.twitter.com/ekbf7an39U
— BBC News (UK) (@BBCNews) April 9, 2021
Να μην υπάρξουν συναθροίσεις
Οι αρχές ζήτησαν από τους πολίτες να μην πηγαίνουν έξω από τις βασιλικές κατοικίες, δεδομένου ότι απαγορεύονται οι συναθροίσεις, με βάση τα μέτρα για την αντιμετώπιση της πανδημίας. Παρ’ όλ’ αυτά, κάποιοι πήγαν να αφήσουν σημειώματα, λουλούδια, ακόμη και βρετανικές σημαίες στο πεζοδρόμιο. Οι αστυνομικοί που περιπολούν στην περιοχή υπενθυμίζουν στον κόσμο να τηρεί τις αποστάσεις.
«Είναι πραγματικά μια θλιβερή ημέρα. Έζησε μια απίστευτη και πλούσια ζωή και είναι μεγάλη απώλεια για την οικογένειά και τη σύζυγό του, αφού ήταν αχώριστοι», είπε η Σάρα Άλισον, 31 ετών, που πήγε στα ανάκτορα μαζί με την 4χρονη κόρη της.
Ο Κρις Γκριν, ένας 57χρονος υπάλληλος, πήγε στο παλάτι αμέσως μόλις έμαθε το νέο «για να προσευχηθεί και να τιμήσει» τον Φίλιππο. Ο δούκας είχε νοσηλευτεί πρόσφατα και επέστρεψε στο Γουίνδσορ στις 16 Μαρτίου. «Λόγω της ηλικίας του και των πρόσφατων προβλημάτων υγείας, (ο θάνατός του) δεν ήταν μεγάλο σοκ, όμως είναι μια από αυτές τις στιγμές που θα θυμόμαστε ως σημαντικές», είπε ο Γκριν.
Στο μεταξύ, η βασιλική εταιρεία College of Arms έκανε γνωστό πως δεν θα τελεστεί κρατική κηδεία με πλήρεις τιμές για τον εκλιπόντα πρίγκιπα Φίλιππο ούτε θα οργανωθεί λαϊκό προσκύνημα, λόγω των περιορισμών κατά της Covid-19.
«Η κηδεία δεν θα είναι κρατική με πλήρεις τιμές και δεν θα προηγηθεί λαϊκό προσκύνημα. Η σορός της Αυτού Βασιλικής Υψηλότητας θα μεταφερθεί στο Κάστρο του Ουίνδσορ ενόψει της κηδείας στο παρεκκλήσι του Αγίου Γεωργίου. Αυτό συμβαδίζει με την παράδοση και τις επιθυμίες του εκλιπόντα», αναφέρει το College of Arms.
«Τα σχέδια για την κηδεία έχουν αναθεωρηθεί δεδομένων των υφιστάμενων συνθηκών που έχουν προκύψει από την πανδημία Covid-19 και δυστυχώς ζητείται οι πολίτες να μην επιχειρήσουν να παραστούν ή να συμμετάσχουν σε καμία από τις διαδικασίες που συνθέτουν την κηδεία».
It is with deep sorrow that Her Majesty The Queen has announced the death of her beloved husband, His Royal Highness The Prince Philip, Duke of Edinburgh.
His Royal Highness passed away peacefully this morning at Windsor Castle. pic.twitter.com/XOIDQqlFPn
— The Royal Family (@RoyalFamily) April 9, 2021
Πρίγκιπας Φίλιππος - Βασίλισσα Ελισάβετ: Ο βασιλικός γάμος που κράτησε για 73 χρόνια
Ο Δούκας του Εδιμβούργου ήταν παντρεμένος με την βασίλισσα Ελισάβετ για 73 χρόνια. Παντρεύτηκαν πριν εκείνη γίνει βασίλισσα, αλλά έμεινε στο πλευρό της για τα 69 μέχρι σήμερα, χρόνια, της βασιλείας της.
«είναι κάποιος που δεν κάνει συχνά κοπλιμένα, αλλά ήταν απλά η δύναμή μου όλα αυτά τα χρόνια», είχε δηλώσει για εκείνον η βασίλισσα Ελισάβετ σε μια συνέντευξή της το 1997, με αφορμή τη χρυσή τους επέτειο. «εγώ όπως και όλη η οικογένεια του χρωστάμε περισσότερα από όσα μπορούμε να του δώσουμε» είχε προσθέσει.
Το 1939, ο Γεώργιος ΣΤ΄ και η σύζυγός του Ελισάβετ επισκέφθηκαν το Βασιλικό Ναυτικό Κολέγιο Μπριτάνια. Κατά τη διάρκεια της επίσκεψης, η βασίλισσα και ο θείος του Φιλίππου, Λουδοβίκος, ζήτησαν από εκείνον να συνοδεύσει τις δύο κόρες του βασιλιά, την Ελισάβετ και την Μαργαρίτα, οι οποίες ήταν μακρινές ξαδέλφες του.
Η Ελισάβετ, δεκατριών ετών τότε, ερωτεύθηκε τον Φίλιππο και ξεκίνησε να αλληλογραφεί μαζί του.
Τελικά, το καλοκαίρι του 1946, ο Φίλιππος ζήτησε και πήρε την άδεια από το Γεώργιο προκειμένου να παντρευτεί την κόρη του. Ο βασιλιάς ενέκρινε το αίτημα υπό τον όρο ότι οποιαδήποτε επίσημη δέσμευση έπρεπε να καθυστερήσει μέχρι τα εικοστά γενέθλια της Ελισάβετ.
Τον Μάρτιο του 1947, ο Φίλιππος εγκατέλειψε τους ελληνικούς και δανικούς βασιλικούς του τίτλους και υιοθέτησε το επώνυμο της οικογένειας της μητέρας του, Μαουντμπάττεν, ενώ απέκτησε τη βρετανική υπηκοότητα.
Ο αρραβώνας τους ανακοινώθηκε επίσημα στις 10 Ιουλίου 1947.
Μία ημέρα πριν από το γάμο ο βασιλιάς Γεώργιος έδωσε στον Φίλιππο τον τίτλο προσφώνησης Βασιλική Υψηλότητα και την ημέρα του γάμου, στις 20 Νοεμβρίου 1947, τον ονόμασε Δούκα του Εδιμβούργου, Κόμη του Μέριονεθ και Βαρώνο Γκρίνουιτς.
Ο Φίλιππος και η Ελισάβετ παντρεύτηκαν στο Αββαείο του Γουεστμίνστερ, με την τελετή να μεταδίδεται τηλεοπτικά από το BBC σε πάνω από 200 εκατομμύρια ανθρώπους.
Στο γάμο δεν προσκλήθηκαν συγγενείς του Φιλίππου από τη Γερμανία, όπως οι τρεις εν ζωή αδελφές του, καθώς ήταν ακόμη νωπές οι μνήμες από τον πόλεμο.
Μετά τον γάμο, το ζευγάρι εγκαταστάθηκε στο Κλάρενς Χάουζ. Έπειτα από τον μήνα του μέλιτος, ο Φίλιππος επέστρεψε στο ναυτικό, υπηρετώντας αρχικά σε θέση γραφείου στο Ναυαρχείο και αργότερα ως εκπαιδευτής του Βασιλικού Ναυτικού Κολεγίου του Γκρίνουιτς.
Με την υγεία του βασιλιά Γεωργίου να επιδεινώνεται, η Ελισάβετ και ο Φίλιππος διορίστηκαν στο Ανακτοβούλιο, στις 4 Νοεμβρίου 1951.
Στα τέλη του Ιανουαρίου του 1952, το ζευγάρι ξεκίνησε μια περιοδεία στις χώρες της Κοινοπολιτείας.
Ωστόσο, στις 6 Φεβρουαρίου 1952, όταν βρίσκονταν στην Κένυα, ο πατέρας της Ελισάβετ απεβίωσε και εκείνη έγινε βασίλισσα. Ο Φίλιππος ήταν μάλιστα εκείνος που της μετέφερε την είδηση του θανάτου του βασιλιά.
Ο Φίλιππος αποστρατεύθηκε όταν η Ελισάβετ έγινε βασίλισσα το 1952, έχοντας προηγουμένως φθάσει μέχρι το βαθμό του αντιπλοιάρχου.
Η σύζυγός του τον ονόμασε Πρίγκιπα του Ηνωμένου Βασιλείου το 1957.
Ο Φίλιππος απέκτησε τέσσερα παιδιά με την Ελισάβετ: τον Κάρολο, την Άννα, τον Ανδρέα και τον Εδουάρδο.
