Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ υπέγραψε ένα διάταγμα που εγκρίνει κυρώσεις εναντίον πρώην και νυν Τούρκων αξιωματούχων, ανακοινώνοντας παράλληλα ότι θα αυξήσει τους δασμούς στις εισαγωγές τουρκικού χάλυβα σε 50%, ως απάντηση στη στρατιωτική επέμβαση της Άγκυρας κατά των Κούρδων στη Συρία.
«Υπογράφω ένα διάταγμα που επιτρέπει την επιβολή κυρώσεων εναντίον Τούρκων αξιωματούχων (...) και εναντίον οποιουδήποτε συνεισφέρει στις αποσταθεροποιητικές πράξεις της Τουρκίας στη βορειοανατολική Συρία», δήλωσε ο Τραμπ, μιλώντας για «ισχυρές επιπλέον κυρώσεις». «Είμαι απόλυτα έτοιμος να καταστρέψω γρήγορα την τουρκική οικονομία εάν οι Τούρκοι ηγέτες συνεχίσουν αυτήν την επικίνδυνη και καταστρεπτική πορεία», πρόσθεσε. Παράλληλα ανακοίνωσε την αναστολή των εμπορικών διαπραγματεύσεων με την Άγκυρα.
«Η στρατιωτική επίθεση της Τουρκίας θέτει σε κίνδυνο αμάχους και απειλεί την ειρήνη, την ασφάλεια και την σταθερότητα στην περιοχή», είπε ο Ρεπουμπλικανός πρόεδρος με ανακοίνωσή του». «Υπήρξα απολύτως σαφής με τον πρόεδρο Ερντογάν ότι οι ενέργειες της Τουρκίας επιταχύνουν μια ανθρωπιστική κρίση και δημιουργούν τις συνθήκες για πιθανά εγκλήματα πολέμου», πρόσθεσε.
Οι δασμοί επιστρέφουν στο επίπεδο πριν από την μείωσή τους τον Μάιο, διευκρίνισε ο ένοικος του Λευκού Οίκου. «Η Τουρκία πρέπει επίσης να θέσει σε προτεραιότητα την προστασία των αμάχων, ιδιαιτέρως των ευάλωτων εθνοτικών και θρησκευτικών μειονοτήτων στη βορειοανατολική Συρία. Η αδιάκριτη στοχοθέτηση αμάχων, η καταστροφή μη στρατιωτικών υποδομών και η στοχοθέτηση εθνοτικών και θρησκευτικών μειονοτήτων είναι απαράδεκτη». Παράλληλα ανακοίνωσε ότι τα αμερικανικά στρατεύματα που αποσύρθηκαν από τη βορειοανατολική Συρία θα αναπτυχθούν εκ νέου και θα παραμείνουν στην περιοχή για την παρακολούθηση της κατάστασης.
Στο στόχαστρο των αμερικανικών κυρώσεων βρίσκονται ιδίως τα υπουργεία και προσωπικά οι υπουργοί Ενέργειας, Άμυνας και Εσωτερικών της Τουρκίας, σύμφωνα με δελτίο Τύπου που δημοσιοποίησε το υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ και τον αμερικανό υπουργό Οικονομικών Στίβεν Μνούτσιν, ο οποίος μίλησε σε δημοσιογράφους στον Λευκό Οίκο μαζί με τον αντιπρόεδρο Μάικ Πενς.
Ο Τραμπ απαίτησε από τον τούρκο ομόλογό του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να «τερματίσει την εισβολή» των ένοπλων δυνάμεων της Τουρκίας στη βορειοανατολική Συρία και να κηρύξει «άμεσα κατάπαυση του πυρός» κατά τη διάρκεια τηλεφωνικής συνδιάλεξής τους, γνωστοποίησε ο αμερικανός αντιπρόεδρος Μάικ Πενς. Ο Τραμπ προέτρεψε κατά τη διάρκεια της συνδιάλεξης τον Ερντογάν να αρχίσει «διαπραγματεύσεις με τις κουρδικές δυνάμεις στη Συρία», ανέφερε ο Πενς, ο οποίος διευκρίνισε ότι θα ταξιδέψει προσεχώς στην Τουρκία κατ’ εντολή του 45ου προέδρου των ΗΠΑ. «Ο πρόεδρος [Τραμπ] ήταν πολύ αυστηρός με τον πρόεδρο Ερντογάν», διαβεβαίωσε ο Πενς, ο οποίος έκανε δηλώσεις σε δημοσιογράφους στον Λευκό Οίκο. «Οι ΗΠΑ δεν έδωσαν πράσινο φως στην Τουρκία να εισβάλει στη Συρία», είπε εξάλλου ο αμερικανός αντιπρόεδρος, καθώς ο Λευκός Οίκος δέχεται ολοένα σκληρότερες επικρίσεις για τον τρόπο που χειρίστηκε το ζήτημα και για το ότι αμερικανικές δυνάμεις που βρίσκονταν στην περιοχή επιχειρήσεων αναδιπλώθηκαν.
«Εάν συνεχιστεί η επιχείρηση της Τουρκίας, θα επιδεινωθεί μια ήδη πολύ σοβαρή και επεκτεινόμενη ανθρωπιστική κρίση, με δυνητικά καταστροφικές συνέπειες», ανέφερε εξάλλου σε ανακοίνωση που δημοσιοποίησαν οι υπηρεσίες του ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάικ Πομπέο. «Για να αποφύγει νέες κυρώσεις, που θα επιβληθούν εντός των ορίων του νέου προεδρικού διατάγματος αυτού, η Τουρκία πρέπει να τερματίσει αμέσως τη μονομερή επίθεσή της στη βορειοανατολική Συρία και να ξαναρχίσει διάλογο με τις ΗΠΑ για την ασφάλεια» της περιοχής, προσθέτει ο επικεφαλής του Στέιτ Ντιπάρτμεντ στο κείμενο αυτό.
Το αμερικανικό Κογκρέσο απειλεί από τη δική του πλευρά να καταρτίσει και να εγκρίνει πολύ πιο ευρείες κυρώσεις σε βάρος της Τουρκίας. Ο Μάικ Μακόλ, το κορυφαίο στέλεχος του κυβερνώντος κόμματος των Ρεπουμπλικάνων στην επιτροπή Διεθνών Σχέσεων της Βουλής των Αντιπροσώπων, έκρινε σε ανακοίνωση Τύπου που δημοσιοποίησε το πολιτικό του γραφείο νωρίτερα ότι οι κυρώσεις που σχεδίασε η κυβέρνηση του Τραμπ δεν είναι «επαρκείς» ώστε «να τιμωρηθεί η Τουρκία για τις στυγερές παραβιάσεις» του διεθνούς δικαίου και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Συρία.
Statement from President Donald J. Trump Regarding Turkey’s Actions in Northeast Syria pic.twitter.com/ZCQC7nzmME
— Donald J. Trump (@realDonaldTrump) October 14, 2019
"Παγώνει" επένδυση στην Τουρκία το Βερολίνο
Υπό αμφισβήτηση τίθεται η σχεδιαζόμενη επένδυση της γερμανικής αυτοκινητοβιομηχανίας Volkswagen στην Τουρκία, λόγω της τουρκικής εισβολής στη Συρία.
«Παρακολουθούμε πολύ προσεκτικά και με μεγάλη ανησυχία τις εξελίξεις», δήλωσε εκπρόσωπος του γερμανικού κολοσσού στο περιοδικό Der Spiegel και στην εφημερίδα Frankfurter Allgemeine Zeitung, επισημαίνοντας ότι η δημιουργία εργοστασίου κοντά στην Σμύρνη βρίσκεται το τρέχον διάστημα στο τελικό στάδιο του σχεδιασμού, έπειτα από μακροχρόνιες διαπραγματεύσεις με την Τουρκία. Σε αυτό σχεδιάζεται να κατασκευάζονται τα μοντέλα VW Passat και Skoda Superb, προκειμένου να καλυφθούν οι ανάγκες κυρίως της ανατολικής Ευρώπης. Το ύψος της επένδυσης υπερβαίνει το 1,5 δισεκ. ευρώ, ενώ εκτιμάται ότι θα δημιουργηθούν 4.000 νέες θέσεις εργασίας. Η έναρξη της ανέγερσης των εγκαταστάσεων έχει προγραμματιστεί για το τέλος του 2020, με την παραγωγή να ξεκινά το 2022.
Ωστόσο η απόφαση για την επένδυση στην Τουρκία ήταν ήδη πολιτικά αμφιλεγόμενη στην Γερμανία, όπου ασκείται έντονη κριτική για την συνεχιζόμενη πολιτική περιστολής των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των ατομικών ελευθεριών από την τουρκική κυβέρνηση. Η VW αντιτείνει το επιχείρημα ότι η Τουρκία είναι εδώ και χρόνια χώρα υποψήφια προς ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Σύμφωνα με την εφημερίδα Handelsblatt, η επίσημη υπογραφή των συμβολαίων για την κατασκευή του εργοστασίου θα καθυστερήσει, εξαιτίας των στρατιωτικών επιχειρήσεων. Η γερμανική οικονομική εφημερίδα τονίζει όμως ότι το εγχείρημα στην πραγματικότητα δεν κινδυνεύει προς το παρόν. Την αντίθετη εκτίμηση κάνει η FAZ.
«Αν η εταιρία του δείκτη DAX κάνει τώρα το επίσημο βήμα, θα μπορούσε να υποστεί σοβαρό πλήγμα η εικόνα της», αναφέρει η Handelsblatt που επισημαίνει ακόμη ότι η κυβέρνηση της Κάτω Σαξονίας, η οποία κατέχει το 12,7% των μετοχών του ομίλου VW και το 20% των ψήφων σε αυτό, αν η ένταση κλιμακωθεί και χτυπηθούν άμαχοι, δεν θα ψηφίσει υπέρ της κατασκευής του εργοστασίου στην Τουρκία.
Η Βρετανία «αξιολογεί» όλες τις εξαγωγές στρατιωτικού υλικού στην Τουρκία
Η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου επανεξετάζει όλες τις εξαγωγές στρατιωτικού υλικού στην Τουρκία, η οποία βρίσκεται αντιμέτωπη με ολοένα εντονότερη πίεση εξαιτίας της στρατιωτικής επίθεσης που εξαπέλυσαν οι ένοπλες δυνάμεις της στη βορειοανατολική Συρία, ανέφερε η εφημερίδα Financial Times.
Το βρετανικό υπουργικό συμβούλιο αποφάσισε την αναστολή της έγκρισης όλων των αδειών εξαγωγών οπλικών συστημάτων και πυρομαχικών ενόσω βρίσκεται σε εξέλιξη αυτή η διαδικασία αξιολόγησης, σύμφωνα με την εφημερίδα.
Η Ιταλία, στην πρώτη θέση της κατάταξης των κρατών που εξάγουν στρατιωτικό υλικό στην Τουρκία βάσει αξίας πέρυσι, αποφάσισε επίσης να απαγορεύσει προσωρινά τις εξαγωγές όπλων και πυρομαχικών στην Άγκυρα, μετά την ταυτόσημη απόφαση της Γαλλίας και της Γερμανίας το Σαββατοκύριακο, ενώ η Ισπανία άφησε να εννοηθεί ότι είναι επίσης έτοιμη να απαγορεύσει προσωρινά τις εξαγωγές στρατιωτικού υλικού στο συμβούλιο των ευρωπαίων ΥΠΕΞ.
Μακρόν: είναι ανάγκη να αποφευχθεί η ανασύνταξη του ISIS μετά την τουρκική εισβολή
Ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν τόνισε στον αμερικανό ομόλογό του Ντόναλντ Τραμπ κατά τη διάρκεια τηλεφωνικής συνδιάλεξης των δύο ηγετών χθες βράδυ ότι είναι «απόλυτη ανάγκη να αποτραπεί η επανεμφάνιση» της τζιχαντιστικής οργάνωσης Ισλαμικό Κράτος (ΙΚ) εν μέσω των επιχειρήσεων της Τουρκίας εναντίον των Κούρδων και της αποχώρησης αμερικανικών δυνάμεων από περιοχές της βόρειας Συρίας, ανακοίνωσε το Ελιζέ. Ο γάλλος πρόεδρος συνομίλησε επίσης με τον τούρκο ομόλογό του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και τον ιρακινό ομόλογό του Μπαρχάμ Σάλεχ νωρίτερα χθες, διευκρίνισε η γαλλική προεδρία.
Το Παρίσι και άλλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες εκφράζουν φόβους ότι πολλά μέλη του ΙΚ που κράταγαν οι Κούρδοι μπόρεσαν να αποδράσουν και ότι η τζιχαντιστική οργάνωση θα ωφεληθεί από το χάος στο πεδίο για να ανασυνταχθεί. Η συζήτηση του Μακρόν με τον Ερντογάν «επιβεβαίωσε τη μεγάλη απόκλιση των απόψεών τους για τις προβλεπόμενες συνέπειες της τουρκικής επίθεσης στη βορειοανατολική Συρία», ανέφερε το Ελιζέ. Κατά την ανακοίνωση των τουρκικών αρχών για τη συνδιάλεξη αυτή, ο Ερντογάν «εξήγησε» στον Μακρόν τους «σκοπούς της επιχείρησης» και «επέστησε την προσοχή στην απειλή που εγείρουν οι τρομοκρατικές οργανώσεις Νταές και YPG για την ασφάλεια της Τουρκίας και την εδαφική ακεραιότητα της Συρίας».
Ο Ερντογάν διέταξε τον τουρκικό στρατό να εξαπολύσει την 9η Οκτωβρίου ευρείας κλίμακας επιχειρήσεις στη βορειοανατολική Συρία εναντίον της κουρδικής πολιτοφυλακής Μονάδες Προστασίας του Λαού, που αποτέλεσε την αιχμή του δόρατος στις επιχειρήσεις του δυτικού συνασπισμού εναντίον των τζιχαντιστών. Εξάλλου, στη συνδιάλεξη ανάμεσα στους προέδρους της Γαλλίας και του Ιράκ επισημάνθηκαν κυρίως «οι κίνδυνοι σε ανθρωπιστικό επίπεδο και σε επίπεδο ασφαλείας για την τρέχουσα κατάσταση» και τα «μέτρα που θα πρέπει να ληφθούν από τον διεθνή συνασπισμό εναντίον του Νταές». Ο Μακρόν εξέφρασε ταυτόχρονα στον Σάλεχ την πρόθεσή του να υπάρξει «ενίσχυση της γαλλοϊρακινής συνεργασίας» σε αυτό το πλαίσιο.
Η τουρκική εισβολή άνοιξε νέο μέτωπο στον πόλεμο στη Συρία, όπου έχουν εμπλακεί πολλές περιφερειακές και διεθνείς δυνάμεις. Η ένοπλη σύρραξη αυτή έχει στοιχίσει τη ζωή σε πάνω από 370.000 ανθρώπους και μετέτρεψε εκατομμύρια άλλους σε εσωτερικά εκτοπισμένους και πρόσφυγες από το 2011. Οι Ευρωπαίοι ανησυχούν μετά την ανακοίνωση της Ουάσινγκτον πως όλοι οι αμερικανοί στρατιωτικοί (απέμεναν περίπου 1.000) που ήταν ανεπτυγμένοι τα τελευταία λίγα χρόνια στη βόρεια Συρία και υποστήριζαν τις κουρδικές δυνάμεις στον αγώνα τους εναντίον του ΙΚ διατάχθηκαν να φύγουν από τη χώρα.
