Κορυφώνεται η ένταση στο τρίγωνο Ουάσιγκτον-Αγκυρας-Λευκωσίας με την Αθήνα να παρακολουθεί ανήσυχη τις εξελίξεις καθώς κανείς δεν αποκλείει μια απόβλεπτη κίνηση της Τουρκίας με σκοπό την πρόκληση θερμού επεισοδίου. Ολα θα εξαρτηθούν από το εάν ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν θα συνεχίσει την τακτική του σκληρού πόκερ με τις ΗΠΑ με δεδομένο ότι μια ενδεχόμενη επιδείνωση της κρίσης σε διπλωματικό επίπεδο θα έχει άμεση επίπτωση στην τουρκική οικονομία, διογκώνοντας τα μεγάλα της προβλήματα.
Η Άγκυρα έχει ανακοινώσει την αποστολή και δεύτερου γεωτρύπανου, του Γιαβούζ, στην κυπριακή ΑΟΖ, σε μη αδειοδοτημένα θαλασσοτεμάχια, στην περιοχή της κατεχόμενης Καρπασίας, εντός του Ιουλίου. Το μεγάλο ερώτημα, ωστόσο, είναι εάν η Τουρκία θα προχωρήσει εντός της ελληνικής υφαλοκρηπίδας, νότια του Καστελόριζου.
Αν και η Αθήνα κρατά δημοσίως χαμηλούς τόνους οι φόβοι είναι υπαρκτοί. Ο επόμενος γύρος των συνομιλιών για τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης έχει οριστεί από τις 19 έως τις 22 Ιουνίου στην Άγκυρα.
Άγκυρα για εντάλματα σύλληψης του πληρώματος Φατίχ: Θα απαντήσουμε κατάλληλα
Τουρκικό ΥΠΕΞ: Αρχίζουν σύντομα γεωτρήσεις στην Αν. Μεσόγειο
Ο Τούρκος εκπρόσωπος Τύπου του ΥΠΕΞ, Χαμί Ακσοϊ δήλωσε ότι δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή η συμφωνία που έχει προβεί η «ε/κ διοίκηση της νότιας Κύπρου» – όπως αναφέρθηκε στην Κυπριακή Δημοκρατία – με κάποιες ιδιωτικές εταιρείες στην ανατολική Μεσόγειο για τα έσοδα από το φυσικό αέριο υποστηρίζοντας ότι αυτή η συμφωνία είναι ένα «απτό παράδειγμα της συνέχισης σφετερισμού των δικαιωμάτων των Τ/κ, που έχουν ίσα δικαιώματα στους φυσικούς πόρους του νησιού» από την ε/κ πλευρά.
Όπως αναφέρεται στον τ/κ Τύπο, ο κ. Άκσοϊ στην γραπτή του απάντηση σε ερώτημα που του τέθηκε για την εν λόγω συμφωνία, ανέφερε ότι στηρίζουν και συμφωνούν με την ανακοίνωση του «YΠΕΞ» για το θέμα, προσθέτοντας ότι στη συμφωνία αυτή δεν γίνεται καμία αναφορά στους Τ/κ και «γίνεται κατανοητό ότι δεν δίδεται μερίδιο από τα έσοδα στους Τ/κ». Αυτό, συνέχισε, και για την Τουρκία αλλά και για το ψευδοκράτος, δεν είναι κάτι που μπορεί να γίνει αποδεκτό.
Η «ε/κ διοίκηση της νότιας Κύπρου» – όπως συνέχισε να αποκαλεί την Κυπριακή Δημοκρατία – αλλά και οι εταιρείες που συνεργάζονται με αυτή, δεν μπορούν να ενεργούν, κατά τον εκπρόσωπο του τουρκικού ΥΠΕΞ, παραβλέποντας ότι οι Τ/κ έχουν ίσα δικαιώματα στα αποθέματα πετρελαίου και φυσικού αερίου. «Γι’ αυτό το λόγο η Τουρκία θα συνεχίσει την ίδια αποφασιστική στάση που βασίζεται σε αρχές για την προστασία των δικαιωμάτων και των Τ/κ και των δικών της στην ανατολική Μεσόγειο και γι’ αυτό δεν πρόκειται να αποφύγει να κάνει τα απαραίτητα βήματα». Επανέλαβε δε τη δήλωση Ερντογάν ότι η Τουρκία δεν πρόκειται να παραχωρήσει σε κανέναν τα δικαιώματα των Τ/κ.
Όσο η ε/κ πλευρά δεν τερματίζει τις μονόπλευρες δραστηριότητές της στο θέμα των υδρογονανθράκων και δεν εντάσσει τους Τ/κ που είναι ίσοι εταίροι στο νησί, στους μηχανισμούς λήψης αποφάσεων για το θέμα και τον διαμοιρασμό των εσόδων, η Τουρκία θα συνεχίσει να προστατεύει τα δικαιώματα των Τ/κ στην δική τους υφαλοκρηπίδα, πρόσθεσε ο εκπρόσωπος Τύπου του τουρκικού ΥΠΕΞ.
Σε αυτό το πλαίσιο, συνέχισε, και στις περιοχές του ψευδοκράτους που αδειοδοτήθηκαν στην ΤΡΑΟ το 2011, τα πλοία Γιαβούζ και Φατίζ, θα αρχίσουν σύντομα γεωτρήσεις.
Ο κ. Άκσοϊ κατέληξε στην γραπτή του απάντηση λέγοντας ότι με αυτή την ευκαιρία θα ήθελε να υπενθυμίσει την διεθνή κοινότητα για ακόμη μια φορά, ότι είναι η ε/κ πλευρά που δεν διστάζει να θέτει ανεύθυνα σε κίνδυνο την ασφάλεια και την σταθερότητα στην ανατολική Μεσόγειο, δεν λαμβάνει υπόψη τα δίκαια δικαιώματα των Τ/κ, που είναι ίσοι εταίροι στο νησί, στους φυσικούς του πόρους, απορρίπτει τις προτάσεις συνεργασίας και «παρά τις προειδοποιήσεις μας δεν εγκαταλείπει τις μονόπλευρες δραστηριότητές της».
Το μήνυμα της Ουάσιγκτον
Μήνυμα στην Τουρκία μέσω συνέντευξης που παραχώρησε στο τουρκοκυπριακό πρακτορείο ειδήσεων, από τον βοηθό υφυπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ και αρμόδιο για Ευρωπαϊκές και Ευρασιατικές Υποθέσεις, Μάθιου Πάλμερ. Ο κος Πάλμερ τόνισε τη σημασία που έχει η ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου για τις Ηνωμένες Πολιτείες, υπογραμμίζοντας ότι αυτή έχει αυξηθεί μετά την ανεύρεση υδρογονανθράκων στην περιοχή.
Μάλιστα, επεσήμανε ότι για αυτό τον λόγο η στρατιωτική παρουσία των ΗΠΑ είναι ισχυρή στην περιοχή, όπου «βρίσκονται δέκα αμερικανικά πολεμικά πλοία, 130 αεροσκάφη του Ναυτικού και της Αεροπορίας, καθώς και περίπου 9.000.
Πέραν της σημασίας του ενεργειακού ζητήματος, ο Πάλμερ τόνισε ότι η περιοχή είναι σημαντική για τις ΗΠΑ και για άλλους λόγους. «Ως ΗΠΑ μας ενδιαφέρουν και άλλα ζητήματα στην περιοχή, όπως ο αγώνας ενάντια στην τρομοκρατία, τα ναρκωτικά και το εμπόριο λευκής σαρκός, καθώς και για το μεταναστευτικό», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Ο Μάθιου Πάλμερ είπε επίσης ότι η λύση του Κυπριακού αποτελεί ακόμα προτεραιότητα για τις ΗΠΑ, οι οποίες στηρίζουν τη διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία, αναφέροντας ωστόσο ότι η απόφαση για την συζήτηση ενός νέου μοντέλου αποτελεί θέμα των ηγετών των δύο πλευρών.
Όπως αναφέρουν τουρκοκυπριακές εφημερίδες, ο Πάλμερ στη συνέντευξή του ανέφερε επίσης ότι η Ανατολική Μεσόγειος είναι σημαντική για την εθνική ασφάλεια των ΗΠΑ, στεκόμενος στη στενή συνεργασία Ελλάδας, Ισραήλ και Κύπρου. Ακόμη, τόνισε ότι και η τουρκική και τουρκοκυπριακή πλευρά αποτελούν σημαντικούς συμμάχους των ΗΠΑ στην περιοχή.
Επίσης, ανέφερε ότι οι ΗΠΑ αναγνωρίζουν το δικαίωμα της Κυπριακής Δημοκρατίας στην εκμετάλλευση των φυσικών της πόρων. «Μαζί με αυτό, υπερασπιζόμαστε ότι στο πλαίσιο μιας λύσης θα πρέπει να λάβει χώρα ένας ακριβοδίκαιος διαμοιρασμός των υδρογονανθράκων, και σε αυτό το πλαίσιο στηρίζουμε τις προσπάθειες να βρεθεί λύση. Πρέπει να τονίσουμε ότι μιλάμε για μια διαδικασία που θα πάρει χρόνια, καθότι απέχουμε χρόνια από το να αποδώσουν σε χρήματα οι υδρογονάνθρακες. Επομένως, υπάρχει μπροστά μας χρονικό διάστημα για διαπραγματεύσεις», ανέφερε χαρακτηριστικά ο Πάλμερ, σημειώνοντας ότι οι ΗΠΑ ελπίζουν οι υδρογονάνθρακες να προτρέψουν τις δύο πλευρές προς την κατεύθυνση εύρεσης λύσης.
Τέλος, σημείωσε ότι η Κυπριακή Δημοκρατία είναι στρατηγικός εταίρος των ΗΠΑ, οι οποίες σκοπεύουν σε εμβάθυνση και ενδυνάμωση αυτής της σχέσης. Σημείωσε όμως ότι στην περιοχή «φίλοι και εταίροι είναι και οι Τουρκοκύπριοι και η Τουρκία για τις ΗΠΑ», σημειώνοντας ότι «έχουν τακτικές επαφές με τους Τουρκοκύπριους ηγέτες, ενώ η Τουρκία εδώ και δεκαετίες αποτελεί σημαντικό σύμμαχο των ΗΠΑ στην περιοχή». Σχετικά, ο Πάλμερ στάθηκε στον αγώνα ενάντια στο Εργατικό Κόμμα του Κουρδιστάν (PKK) και τις προσπάθειες για την επίτευξη σταθερότητας στη Συρία, στόχων κοινών για τις ΗΠΑ και την Τουρκία.
Σημίτης: Δεν αποκλείει νέα Ιμια
Δεν αποκλείει να υπάρξουν νέα Ίμια ο πρώην πρωθυπουργός Κώστας Σημίτης, τονίζοντας με αφορμή την κλιμάκωση από την πλευρά της Τουρκίας και την απόφαση να σταλεί και δεύτερο γεωτρύπανο στην Ανατολική Μεσόγειο, ότι ο κίνδυνος επεισοδίων θα είναι υπαρκτός «εάν δεν βρούμε λύσεις, όχι πάντα ευχάριστες».
Στο άρθρο του στην Καθημερινή της Κυριακής, ο κ. Σημίτης αναφέρεται και στην κρίση του 1996 και υπογραμμίζει τα εξής: «Είναι πεποίθησή μου ότι το πρόβλημα των Ιμίων το 1996 δεν προέκυψε τυχαία. Η τουρκική ηγεσία τότε θέλησε να εκμεταλλευτεί την κρίση που προκάλεσε η ασθένεια του Ανδρέα Παπανδρέου, η παραίτησή του και η εκλογή νέας ηγεσίας, για την οποία πίστεψε ότι μπορεί να την αιφνιδιάσει. Δεν αποκλείεται να υπάρξουν παρόμοιες σκέψεις στη σημερινή τουρκική ηγεσία. Η έντονη πολιτική αντιπαράθεση στην Ελλάδα λόγω των εκλογών δημιουργεί ευνοϊκές προϋποθέσεις για δράσεις. Η Τουρκία μπορεί να θεωρήσει ότι η περίοδος αυτή προσφέρεται για να επιβάλει τις απόψεις της στα θέματα των ορίων τόσο της ελληνικής αιγιαλίτιδας ζώνης, όσο και της ελληνικής υφαλοκρηπίδας.»
Μητσοτάκης: Μήνυμα από το Καστελόριζο
Μήνυμα με σαφείς αποδέκτες έστειλε με δήλωση του από το ακριτικό Καστελόριζο ο Κυριάκος Μητσοτάκης στο πλαίσιο της περιοδείας του στα Δωδεκάνησα.
Όπως είπε, «η παρουσία μου εδώ δεν είναι μόνο συμβολική. Δηλώνει την ενότητα του Έθνους μας που αποτελεί ασπίδα για την ασφάλεια της πατρίδας και σηματοδοτεί την προσήλωση μας στην ειρήνη και τη σταθερότητα».
«Το Καστελόριζο έχει όλα τα απαράβατα δικαιώματα που προβλέπει το Διεθνές Δίκαιο της θάλασσας και αυτά τα δικαιώματα θα τα υπερασπιστούμε απόλυτα από κάθε αμφισβήτηση και κάθε πρόκληση», τόνισε χαρακτηριστικά ο κ. Μητσοτάκης.
