Ο καθεδρικός της Παναγίας των Παρισίων, μετά την πυρκαγιά που ξέσπασε το βράδυ της Δευτέρας, στέκει όρθιος αλλά πληγωμένος.
Εκτός από τις ζημιές που έγιναν στον σκελετό του κτιρίου, εν αναμονή και της ολοκλήρωσης του ελέγχου στο εσωτερικό του, οι αρχές γνωρίζουν ήδη κάποιους από τους θησαυρούς που χάθηκαν αλλά και τα μοναδικά έργα τέχνης που σώθηκαν από τις φλόγες, σύμφωνα με όσα μετέδωσε το Αθηναϊκό Πρακτορείο.
Το βέλος του καθεδρικού, ύψους 93 μέτρων, που είχε προστεθεί από τον αρχιτέκτονα Εζέν Βιολέ-Λε-Ντίκ το 1859-60, κατέρρευσε τη Δευτέρα, λίγα λεπτά πριν τις 21.00. Στην κορυφή του βέλους, ο χάλκινος κόκκορας έλιωσε: στο εσωτερικό του φυλάσσονταν, σύμφωνα με την Εκκλησία, λείψανα της Αγίας Γενεβιέβης και του Αγίου Διονυσίου, καθώς και ένα τμήμα από το Ακάνθινο Στεφάνι του Χριστού, τα οποία προστάτευαν τους Παριζιάνους.
Σημαντικές ζημιές έχει υποστεί ο θόλος, ένα μέρος του οποίου κατέρρευσε, όπως ανέφερε ο εκπρόσωπος της πυροσβεστικής υπηρεσίας Γκαμπριέλ Πλις. Όμως ο υπουργός Πολιτισμού Φρανκ Ριστέρ εκτιμά ότι ο θόλος "θα αντέξει".
Το πελώριο εκκλησιαστικό όργανο του 15ου αιώνα με τις πέντε σειρές πλήκτρων και τους 8.000 σωλήνες σώθηκε, αν και καλύφθηκε από σοβάδες, σκόνη και νερό. Το μικρό εκκλησιαστικό όργανο, που βρισκόταν ακριβώς κάτω από το βέλος, υπέστη σοβαρές ζημιές από τη φωτιά, σύμφωνα με έναν από τους τρεις οργανίστες του καθεδρικού, τον Φιλίπ Λεφέβρ, ο οποίος εργάζεται εδώ και 35 χρόνια στη Νοτρ Νταμ.
Τα δύο κωδωνοστάσια, που φιλοξενούν τις τέσσερις καμπάνες του καθεδρικού σώθηκαν. Μια ενδεχόμενη κατάρρευσή τους θα σήμαινε ανεπανόρθωτη καταστροφή για το κτίριο, αφού θα σωριάζονταν πάνω του δεκάδες τόνοι μπρούτζου – η μεγαλύτερη από τις καμπάνες ζυγίζει 13 τόνους.
Σώθηκε επίσης ένα από τα σημαντικότερα λείψανα του χριστιανισμού, το Ακάνθινο Στεφάνι του Χριστού, διαμέτρου 21 εκατοστών. Μαζί με αυτό, γλίτωσαν από τις φλόγες ένα κομματάκι Τίμιου Ξύλου και ένα καρφί από τον σταυρό.
Σώθηκαν και όλα τα έργα τέχνης, μοναδικοί θησαυροί του καθεδρικού, όπως η Επίσκεψη, ο μπαρόκ πίνακας του Ζαν Ζουβενέ (1716). Η μνημειώδης Πιετά του γλύπτη Νικολά Κουστού, πίσω από την Αγία Τράπεζα, με την Παρθένο να κρατά στην αγκαλία της το σώμα του Ιησού μετά την Αποκαθήλωση, βγήκε ανέπαφη. Το έργο φιλοτεχνήθηκε μεταξύ 1712-1728, κατά παραγγελία του Λουβοδίκου ΙΔ΄, κατόπιν επιθυμίας του πατέρα του.
Τα δεκαέξι αγάλματα των Αποστόλων και των Ευαγγελιστών, που κοσμούσαν τη στέγη, είχαν μόλις σταλεί στο Περιγκέ προκειμένου να συντηρηθούν και δεν έπαθαν απολύτως τίποτα. Τα αγάλματα είχαν τοποθετηθεί εκεί την περίοδο που κατασκευαζόταν το βέλος από τον Βιολέ-λε-Ντικ.
Οι τρεις ρόδακες, τα βιτρό που κατασκευάστηκαν τον 13ο αιώνα, γλίτωσαν παρά τις αρχικές φήμες που τα ήθελαν να έχουν διαλυθεί. Οι ρόδακες της βόρειας και της νότιας πλευρές, οι δύο μεγαλύτεροι, έχουν διάμετρο 13 μέτρα.
Μακρόν: "Σε 5 χρόνια η αποκατάσταση της Παναγίας των Παρισίων"
Ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν δεσμεύτηκε σήμερα σε τηλεοπτικό του διάγγελμα στο Έθνος ότι ο Καθεδρικός ναός της Παναγίας των Παρισίων θα αποκατασταθεί μέσα στα επόμενα πέντε χρόνια.
"Θα ξαναχτίσουμε την Νοτρ Νταμ ακόμη πιο όμορφα και θέλω να ολοκληρωθεί μέσα σε 5 χρόνια από τώρα, μπορούμε να το καταφέρουμε", είπε ο Γάλλος πρόεδρος.
"Εναπόκειται σε εμάς να μετατρέψουμε αυτή την καταστροφή σε μια ευκαιρία να ενωθούμε, έχοντας βαθιά επηρεαστεί από αυτό που ήμασταν στο τι πρέπει να είμαστε και να γίνουμε καλύτεροι από αυτό που είμαστε.
Εναπόκειται σε εμάς να βρούμε το νήμα του εθνικού μας σχεδίου", πρόσθεσε.
Σε ατύχημα οφείλεται κατά πάσα πιθανότητα η πυρκαγιά
Η πυρκαγιά στον καθεδρικό ναό της Παναγίας των Παρισίων πιθανόν να οφείλεται σε ατύχημα, δήλωσαν Γάλλοι εισαγγελείς, αφού οι πυροσβέστες έσβησαν και τις τελευταίες φλόγες στη διάρκεια της νύχτας.
Περισσότεροι από 400 πυροσβέστες χρειάστηκαν για να σβήσουν τις φλόγες που καταβρόχθισαν την οροφή και προκάλεσαν την κατάρρευση του βέλους του καθεδρικού ναού ηλικίας 800 ετών. Εργάστηκαν καθ’ όλη τη διάρκεια της νύχτας προκειμένου να θέσουν υπό έλεγχο τη φωτιά περίπου 14 ώρες μετά την έναρξή της.
«Προσανατολιζόμαστε προς το σενάριο του ατυχήματος», είπε στους δημοσιογράφους ο εισαγγελέας του Παρισιού Ρεμί Ετζ και πρόσθεσε ότι 50 άνθρωποι απασχολούνται στην έρευνα για τα αίτια της χθεσινής πυρκαγιάς, η οποία αναμένεται να είναι μακρά και πολύπλοκη.
Ένας πυροσβέστης τραυματίστηκε. Κανείς άλλος τραυματισμός δεν έχει αναφερθεί από την πυρκαγιά που ξέσπασε αφού το κτίριο έκλεισε για το κοινό για το βράδυ.
Απέξω, οι επιβλητικοί πύργοι του κωδωνοστασίου και οι εξωτερικοί τοίχοι μετά τα τεράστια αντιτειχίσματα εξακολουθούν να στέκονται σταθερά, αλλά το εσωτερικό και η άνω δομή καταβροχθίστηκαν από τις φλόγες.
Οι ερευνητές δεν θα μπορέσουν να εισέλθουν στο εσωτερικό του ναού μέχρι οι ειδικοί να σιγουρευτούν ότι οι πέτρινοι τοίχοι του άντεξαν τη θερμότητα και το κτίριο είναι δομικά στερεό. Τηλεοπτικά πλάνα δείχνουν πυροσβέστες στην κορυφή των πύργων. «Η πυρκαγιά έχει σβήσει πλήρως», δήλωσε ο εκπρόσωπος της πυροσβεστικής υπηρεσίας Γκαμπριέλ Πλις. «Δουλειά μας σήμερα είναι ελέγξουμε τη δομή και τις κινήσεις της.» Η πυρκαγιά επεκτάθηκε γρήγορα στα ξύλινα υποστηρίγματα της οροφής του ναού, όπου εργάτες πραγματοποιούσαν εργασίες εκτεταμένης ανακαίνισης, καθώς και στο ξύλινο πλαίσιο του βέλους.
Ο εισαγγελέας του Παρισιού ξεκίνησε έρευνα για «ακούσια καταστροφή από φωτιά». Η αστυνομία άρχισε σήμερα να ανακρίνει τους εργάτες που εμπλέκονταν στην ανακαίνιση, ανέφερε το γραφείο του εισαγγελέα. Ο εισαγγελέας εξήγησε ότι υπήρξε «ένας πρώτος συναγερμός στις 18:20 τον οποίο ακολούθησε μια διαδικασία αλλά δεν διαπιστώθηκε καμία έναρξη πυρκαγιάς». «Υπήρξε ένας δεύτερος συναγερμός στις 18:43, και εκεί διαπιστώθηκε φωτιά στο επίπεδο της σκαλωσιάς. Εν τω μεταξύ, η εκκλησία εκκενώθηκε καθώς λίγο πριν είχε ξεκινήσει μια λειτουργία», συνέχισε ο Ετζ.
Οι υπάλληλοι του κεντρικού εργαστηρίου της αστυνομικής διεύθυνσης του Παρισιού εργάζονται χέρι με χέρι με τους πυροσβέστες και τις ομάδες «Έρευνας των αιτιών και των συνθηκών πυρκαγιάς» (RCCI). Μόλις δοθεί το πράσινο φως για την είσοδο στον ναό, οι ομάδες του κεντρικού εργαστηρίου θα μπορούν να αρχίσουν να παίρνουν δείγματα και να πραγματοποιούν ορισμένες διαπιστώσεις.
«Ο σκοπός είναι διπλός: να προσπαθήσουμε να προσδιορίσουμε από πού ξεκίνησε η πυρκαγιά και να κατανοήσουμε τον τρόπο που εξελίχθηκε», εξηγεί στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Κριστόφ Πεζρόν, διευθυντής του κεντρικού εργαστηρίου της αστυνομικής διεύθυνσης. Όμως η εργασία των «ειδικών» της αστυνομικής διεύθυνσης ξεκίνησε από χθες βράδυ την ώρα που οι φλόγες καταβρόχθιζαν το κτίριο. Ένας τεχνικός και ένας μηχανικός βρισκόταν επιτόπου έξω από τον ναό λίγο μετά τις 19:00.
«Ήταν πολύ κοντά στις ομάδες των πυροσβεστών, με τρόπο ώστε να παρακολουθούν την εξέλιξη της φωτιάς. Έμειναν στο σημείο μέχρι τη μία το πρωί και επέστρεψαν το πρωί με αρχιτέκτονες για την ασφάλεια, μαζί με την ομάδα των πυροσβεστών του Παρισιού για να κάνουν τον γύρο του καθεδρικού», λέει ο Πεζρόν.
Μαζί με τον σωρό των μπάζων που προκάλεσε η πυρκαγιά, «η έρευνα για ίχνη και ενδείξεις θα είναι πολύ πολύπλοκη», προβλέπει ο Πεζρόν. «Η έρευνα μπορεί να διαρκέσει εβδομάδες, μήνες, εξαρτάται από το τι θα βρουν οι ερευνητές», προειδοποίησε ο Λοράν Νουνιέζ.
Συγκεντρώθηκαν 750 εκατ. ευρώ για την ανακατασκευή της Παναγίας των Παρισίων - Ποιοι είναι οι δωρητές
Η παγκόσμια αλληλεγγύη για την ανοικοδόμηση της Παναγίας των Παρισίων έφερε δωρεές που ξεπέρασαν ήδη τα 750 εκατομμύρια ευρώ, κυρίως από πάμπλουτες οικογένειες Γάλλων, από χιλιάδες ανώνυμους πολίτες και ομίλους μέχρι την Apple και την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.
Η οικογένεια Πινό, ιδιοκτήτρια του ομίλου Kering, θα δώσει 100 εκατομμύρια ευρώ. Η οικογένεια Αρνό, του ομίλου LVMH, ανακοίνωσε ότι θα δωρήσει 200 εκατομμύρια. Ανάλογη δωρεά και από την οικογένεια Μπετανκούρ-Μεγέρ, που είναι κληρονόμοι του κολοσσού L’Oreal.
Ο επιχειρηματίας Μαρκ Λαντρέ ντε Λασαριέρ της Fimalac θα συμμετάσχει στην προσπάθεια για την αποκατάσταση του βέλους του ναού με το ποσό των 10 εκατομμυρίων ευρώ, όσα και η οικογένεια Μπουίγκ, του ομώνυμου ομίλου τηλεπικοινωνιών. Τα διπλάσια, δηλαδή 20 εκατομμύρια, προσφέρει η οικογένεια Ντεκό, μέσω της JCDecaux Holding.
Από το βράδυ της Δευτέρας, ο πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν ανακοίνωσε ότι θα ξεκινήσει έναν πανεθνικό έρανο για την αποκατάσταση του γοτθικού ναού, μια προσπάθεια που εκτιμάται ότι θα είναι δύσκολη και μακροχρόνια.
Την ώρα που οι πυροσβέστες έδιναν ακόμη τη μάχη με τις φλόγες, εταιρείες και ανώνυμοι πολίτες άρχισαν να καταθέτουν δωρέες, με αποτέλεσμα να μπλοκάρει ο ιστότοπος του Ιδρύματος Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Γαλλίας. Μέσω αυτού του ιδιωτικού, μη κερδοσκοπικού ιδρύματος (Fondation Patrimoine), ξεκίνησε ο έρανος που ήδη έχει ξεπεράσει κάθε προσδοκία. Για να αντιμετωπιστεί η ζήτηση τέθηκε σε λειτουργία άλλος ένας ιστότοπος (rebatirnotredamedeparis.fr/) υπό την εποπτεία του Κέντρου Εθνικών Μνημείων.
Μεταξύ των δωρητών είναι πολλές ενώσεις, ιδρύματα και εταιρείες – και όχι μόνο από τη Γαλλία. Ο πετρελαϊκός όμιλος Total ανακοίνωσε ότι θα δώσει 100 εκατομμύρια ευρώ, η τράπεζα Credit Agricole, μέσω του ιδρύματός της, άλλα 5 εκατομμύρια, ενώ 10 εκατομμύρια δίνει η Societe Generale. Και το συνολικό ποσό αναμένεται ότι θα αυξηθεί κι άλλο, μετά την έκκληση που απηύθυνε στα μέλη της η γαλλική ομοσπονδία εργοδοτών. Έτσι, ο όμιλος λιανικού εμπορίου Casino (καταστήματα Franprix και Monoprix) θα στηρίξει επίσης ενώ ο όμιλος τηλεπικοινωνιών Cap Gemini χορήγησε 1 εκατομμύριο.
Η δήμαρχος του Παρισιού Αν Ινταλγκό είπε ότι η πόλη θα συμβάλει στην προσπάθεια με το ποσό των 50 εκατομμυρίων και σκοπεύει εντός των επόμενων εβδομάδων, να οργανώσει μια διεθνή διάσκεψη δωρητών. Η περιφέρεια του Ιλ ντε Φρανς θα αποδεσμεύσει άλλα 10 εκατομμύρια για να βοηθήσει την αρχιεπισκοπή να ξεκινήσει τις πρώτες εργασίες αποκατάστασης.
Ακολούθησαν πολλές κοινότητες, περιφέρειες και συλλογικότητες απ’ όλη τη Γαλλία (Ρεν, Νάντη, Μπορντό, Τουλούζη…) που προσέφεραν μικρότερα ποσά, από 1,5 μέχρι 2 εκατομμύρια.
«Όταν υπάρχει τέτοια ενέργεια, τέτοια αλληλεγγύη από τους συμπατριώτες μας αλλά και γενικότερα από προσωπικότητες και πρόσωπα παντού στον κόσμο, που θέλουν να συμβάλουν για να χτιστεί ξανά η Νοτρ Νταμ, πρέπει να βασιστούμε σ’ αυτόν τον ενθουσιασμό», σχολίασε ο υπουργός Πολιτισμού Φρανκ Ριστέρ μιλώντας στον ραδιοσταθμό France Inter.
Η αλληλεγγύη έχει ήδη ξεπεράσει τα γαλλικά σύνορα: η εταιρεία Apple δεσμεύτηκε να βοηθήσει στην αποκατάσταση αυτού του «συμβόλου ελπίδας», όπως χαρακτήρισε τον ναό ο Τιμ Κουκ, μέσω του Twitter. Η Βραζιλιάνα δισεκατομμυριούχος Λιλί Σαφρά έκανε μια «σημαντική δωρεά», αλλά δεν αποκάλυψε το ακριβές ποσό. Από την πλευρά του, ο Αμερικανός Χένρι Κράβις, ο συνιδρυτής του επενδυτικού ταμείου KKR, σκοπεύει να δώσει 10 εκατομμύρια δολάρια.
Στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στο Στρασβούργο, τοποθετήθηκε μια κάλπη στην είσοδο, όχι για τις ψήφους αυτή τη φορά αλλά για τις δωρεές των ευρωβουλευτών.
