Είναι δύσκολο να περιγράψεις τη θλίψη του θεάματος της Παναγίας των Παρισίων να τυλίγεται στις φλόγες. Είναι σαν να βλέπεις ένα πολύτιμο οικογενειακό κειμήλιο να καταστρέφεται μπροστά στα μάτια σου, αναφέρει η εφημερίδα Guardian.
Όμως υπάρχει κάτι πολύ πιο επίπονο. Το να βλέπεις κάτι να φλέγεται, που δεν περίμενες ποτέ ότι θα καεί.
Για όλους τους Παριζιάνους και τους Ευρωπαίους, η Παναγία των Παρισίων ήταν απλά ένα θαύμα. Στεκόταν εκεί, το επίκεντρο της περηφάνιας και του θαυμασμού. Κάθε φορά που πέρναγες από μπροστά, ακόμα κι αν την είχες δει χιλιάδες φορές, δεν θα άντεχες, θα έριχνες μια ματιά.
Κι όμως θεωρήσαμε το θαύμα δεδομένο.
Όχι γιατί ήταν αόρατο ή γιατί δεν το βλέπαμε, αλλά γιατί έστεκε εκεί όπως ακριβώς έπρεπε: όπως οι πυραμίδες, τα ελληνικά θέατρα ή οι ναοί της Αρχαίας Ρώμης.
Ήταν ένα θαύμα του κόσμου, ένα αιώνιο μνημείο που υπήρχε πολύ πριν από εμάς και θα συνεχίσει για πολύ καιρό ακόμα.
Η θλίψη γίνεται ακόμα βαθύτερη όταν συνειδητοποιείς ότι η καταστροφή της Παναγίας των Παρισίων αναπαριστά την κατάσταση των Ευρωπαίων: άνθρωποι καταδικασμένοι να ζουν ανάμεσα σε θαύματα, να τα θεωρούν δεδομένα, αγνώμονες ότι αυτά τα θαύματα μπορεί κάποια στιγμή να εξαφανιστούν – και ξαφνικά βρίσκονται σε μια θέση που ποτέ δεν είχαν φανταστεί.
Το ερώτημα που πλανάται είναι τώρα η αναβίωση του μνημείου. Πρέπει να το ξαναχτίσουμε.
Ο Εμανουέλ Μακρόν έχει ήδη δεσμευτεί να ξαναφτιάξει την Παναγία των Παρισίων, ανακοινώνοντας την έναρξη μιας εθνικής καμπάνιας χρηματοδότησης. Όμως η ερώτηση που ακολουθεί είναι βαθύτερη: Πώς αναβιώνεις κάτι που θεωρούσες ότι υπάρχει άσχετα από το πέρασμα του χρόνου.
Ακόμα και γι’ αυτούς που μένουν στο Παρίσι για πολλά χρόνια, είναι ταπεινοί καθώς περνούν μπροστά από την πρόσοψη, όχι μόνο λόγω των επιβλητικών παραθύρων, και των σκιών που δημιουργούνται από τα σκαλίσματα του ξύλου αλλά γιατί παρά τους εκατοντάδες τουρίστες που συγκεντρώνονται στην είσοδο, υπήρχε πάντα μια ιδιαίτερη, οικεία σιωπή.
Πολλοί έχουν μια προσωπική μνήμη συνδεδεμένη με την Παναγία των Παρισίων, ένα κρύο απόγευμα είτε κοίταζαν τον καθεδρικό ναό για να ξεχαστούν από την καθημερινή τους ρουτίνα, είτε άκουγαν τους σιωπηλούς τόνους των ψαλμών μέσα από το παρεκκλήσι.
Ο Καθεδρικός ναός ήταν πάντα ένα μέρος της καθημερινής μας ζωής, μια παρουσία, μία κληρονομιά που μοιραζόμασταν ασχέτως των πιστεύω μας. Για τους Ευρωπαίους, η φλεγόμενη Παναγία των Παρισίων ήρθε μαζί με μία ευρύτερη προειδοποίηση: μη παίρνετε ως δεδομένα τα θαύματα που απολαμβάνετε. Να ενδιαφέρεστε γι’ αυτά, γιατί μπορεί να μην υπάρχουν για πάντα. Οι Ευρωπαίοι πολύ συχνά στα τυφλά περιστρέφονται γύρω από ένα τοπίο γεμάτο θαύματα, που έχει εξελιχθεί σε μια κοινοτυπία γι’ αυτούς.
Αν συνεχίσουν να μην ενδιαφέρονται, θα συνειδητοποιήσουν σύντομα ότι έχουν ήδη χαθεί στις φλόγες. Για να ξαναχτίσεις το θαύμα, να το “σώσεις”¨από το να γίνει γι’ ακόμα μια φορά από το να γίνει δεδομένο, οι Ευρωπαίοι χρειάζονται κάτι παραπάνω από χρήματα και θέληση: Θα χρειαστεί να συνειδητοποιήσουν βαθιά αυτό που έχουν κοινό, το να είναι Ευρωπαίοι.
Guardian
