Βενεζουέλα: Εκπνέει το τελεσίγραφο - Τέσσερα πιθανά σενάρια για το μέλλον της

Βενεζουέλα: Εκπνέει το τελεσίγραφο - Τέσσερα πιθανά σενάρια για το μέλλον της

Στην κόψη του ξυραφιού βρίσκεται η Βενεζουέλα, με την αμερικανική κυβέρνηση να προειδοποιεί τον πρόεδρο της Βενεζουέλας Νικολάς Μαδούρο ότι θα υπάρξουν συνέπειες για "σκανδαλώδεις" ενέργειες εκφοβισμού εναντίον του ηγέτη της αντιπολίτευσης Χουάν Γκουαϊδο. Ο τελευταίος κατήγγειλε τις αρχές της χώρας για εκφοβισμό, λέγοντας ότι ειδικές αστυνομικές δυνάμεις επισκέφτηκαν το σπίτι της οικογένειάς του, αναζητώντας τη σύζυγό του.

Παράλληλα, ένας εν ενεργεία στρατηγός της Αεροπορίας στη Βενεζουέλα αίρει την υποστήριξή του προς τον πρόεδρο Νικολάς Μαδούρο και δηλώνει ότι αναγνωρίζει τον ηγέτη της αντιπολίτευσης Χουάν Γκουαϊδό μεταβατικό πρόεδρο της χώρας.

Οι ΗΠΑ επιμένουν στη σκληρή στάση μετά την αναγνώριση του Γκουϊδό και επιβάλοντας κυρώσεις στο καθεστώς Μαδούρο, προχωρώντας παράλληλα σε αυστηρή προειδοποίηση προς τη διεθνή επιχειρηματική κοινότητα να μην πραγματοποιεί συναλλαγές σε εμπορεύματα από τη Βενεζουέλα τα οποία έχουν «κλαπεί», όπως είπε, από τον λαό της χώρας. 

Εκπνέει το τελεσίγραφο

Ο αρχηγός του κράτους της Βενεζουέλας Νικολάς Μαδούρο συνεχίζει να αψηφά τη Δύση ενώ λήγει σήμερα το τελεσίγραφο που έχουν απευθύνει έξι χώρες της ΕΕ, οι οποίες τον καλούν να συγκαλέσει νέες προεδρικές εκλογές, διαφορετικά θα αναγνωρίσουν ως πρόεδρο τον αντίπαλο του, τον Χουάν Γκουαϊδό.

Έξι χώρες (η Γερμανία, η Ισπανία, η Γαλλία, η Ολλανδία, η Πορτογαλία και η Βρετανία) είχαν δώσει στον Νικολάς Μαδούρο προθεσμία οκτώ ημερών για να προκηρύξει νέες προεδρικές εκλογές.

Αντί γι' αυτό, ο πρόεδρος της Βενεζουέλας, ο οποίος επανεμφανίσθηκε χθες, Σάββατο, δημοσίως για πρώτη φορά εδώ και έξι μήνες, έριξε την ιδέα των πρόωρων βουλευτικών εκλογών, για να αντικατασταθεί ένα κοινοβούλιο στο οποίο η αντιπολίτευση έχει την πλειοψηφία.

Δεκάδες χιλιάδες διαδηλωτές βγήκαν χθες στους δρόμους του Καράκας, οι μεν για να απαιτήσουν την αποχώρηση του Νικολάς Μαδούρο, οι άλλοι για να γιορτάσουν την 20η επέτειο της μπολιβαριανής επανάστασης και να επαναβεβαιώσουν την υποστήριξή τους προς τον σοσιαλιστή ηγέτη.

Ο Χουάν Γκουαϊδό, ο οποίος έχει αυτοανακηρυχθεί πρόεδρος, δήλωσε πως ο Φεβρουάριος θα είναι ένας μήνας «αποφασιστικής σημασίας» για να εκδιωχθεί από την εξουσία ο Νικολάς Μαδούρο.

Πώς μπορεί όμως ξεπεραστεί το πολιτικό αδιέξοδο στο οποίο φαίνεται να έχει βυθιστεί η χώρα; Με βάση τα μέχρι τώρα δεδομένα, τέσσερα είναι τα πιθανότατα σενάρια για το μέλλον της πολιτικής κατάστασης της χώρας και συνακόλουθα των 32 εκατομμυρίων κατοίκων, σύμφωνα με όσα παρουσιάζει ο Guardian.

Σενάριο πρώτο: Ο Μαδούρο αντέχει - αλλά για πόσο ακόμα;

Ο Μαδούρο είχε αντιμετωπίσει και στο παρελθόν αναταράξεις στη χώρα του και μάλιστα περισσότερες από μία φορές. Κατάφερε όμως να επιβιώσει πολιτικά. 

Βέβαια, σήμερα, υπάρχουν αρκετές παράμετροι που δεν είναι με το μέρος του. Η διεθνής πίεση που δέχεται είναι μεγάλη. Η οικονομική κατάσταση της χώρας δεν είναι η καλύτερη και το τελευταίο χτύπημα από τις ΗΠΑ με κυρώσεις στην κρατική πετρελαϊκή εταιρεία PDVSA, αποτελούν ακόμα ένα εμπόδιο.

Παρότι ο Μαδούρο διατηρεί τη στήριξη συμμάχων όπως η Ρωσία, η Τουρκία και η Κούβα έχει μπει στο στόχαστρο άλλων χωρών της Λατινικής Αμερικής. 

Σενάριο δεύτερο: Ο Μαδούρο ανατρέπεται από κάποιον άλλο πολιτικό ή με στρατιωτικό πραξικόπημα

Μια άλλη πιθανή εξέλιξη της κρίσης είναι το ενδεχόμενο ενός πραξικοπήματος που θα καταλήξει στην ανάληψη της εξουσίας από κάποιον στρατηγό ή πολιτικό.

Πιθανοί μνηστήρες από τον στρατό θα μπορούσαν να είναι οι Diosdado Cabello ή ο υπουργός Άμυνας Vladimir Padrino López. Στους άλλους μνηστήρες περιλαμβάνονται ο αντιπρόεδρος Delcy Rodríguez και η Tareck El Aissami. Μια αλλαγή στην κορυφή, ωστόσο, δύσκολα θα κατευνάσει τις αντιδράσεις της αντιπολίτευσης. Σε μια τέτοια εξέλιξη επίσης δεν μπορεί κανείς να αποκλείσει το ενδεχόμενο ένοπλου αγώνα από μέρους της αντιπολίτευσης.

Αλλαγή του καθεστώτος εξουσίας από το λαό ή διέξοδος μέσα από διαπραγμάτευση

Ο Μαδούρο δήλωσε ότι είναι ανοιχτός στο ενδεχόμενο διαπραγμάτευσης υπό τη μεσολάβηση ενός ουδέτερου διεθνούς παράγοντα.

Ακόμη και αν ο Μαδούρο συμφωνήσει να αποχωρήσει δεν θα θέλει να υπάρξει κάποια κρίση για τα πεπραγμένα της θητείας του, όπως επίσης ούτε και οι δημόσιοι υπάλληλοι ή οι στρατιωτικοί που τον στήριξαν. Ο Γκουαϊδό έχει υποσχεθεί ότι θα σώσει αμνηστεία σε όσους συμβάλλουν στην “αποκατάσταση της δημοκρατίας” όπως λέει.

Στην περίπτωση που όντως αποχωρήσει ή οδηγηθεί στην έξοδο ο Μαδούρο, θα πρέπει να εγκαταλείψει τη χώρα, παραμένει ωστόσο άγνωστο το πού θα μπορούσε να πάει. Υπενθυμίζεται ότι οι βασικοί σύμμαχοί του είναι η Ρωσία, η Κίνα, η Κούβα και η Τουρκία. Παραμένει όμως ασαφές τι κίνητρο θα είχαν αυτές οι χώρες για να το δεχθούν.

Πόλεμος

Ο Μαδούρο έχει υποστηρίξει στο παρελθόν ότι οι πληγές της χώρας του είναι το αποτέλεσμα του “οικονομικού πολέμου” των ιμπεριαλιστών από τις ΗΠΑ. Ωστόσο, μερικοί αναλυτές φοβούνται ότι τα “γεράκια” και από τις δύο πλευρές, τόσο στην Ουάσιγκτον όσο και στο Καράκας, θα μπορούσε να οδηγήσει τα πράγματα σε μια αληθινή σύγκρουση.

Προς το παρόν ένα τέτοιο ενδεχόμενο εμφανίζεται μακρινό, ωστόσο θα μπορούσε κάποιος να φανταστεί ένα σενάριο στο οποίο οι δεξιές κυβερνήσεις της Βραζιλίας και της Κολομβίας θα συντάσσονταν με τις ΗΠΑ σε μια συμμαχία προθύμων.

Όπως είναι προφανές, ένα τέτοιο ενδεχόμενο θα ήταν καταστροφικό, ωστόσο ότι η φωτογραφία του συμβούλου Εθνικής Ασφάλειας του Τραμπ , Τζον Μπόλτον, στην οποία κρατούσε ένα σημειωματάριο που έγραφε “5.000 στρατιώτες στην Κολομβία”, έσπειρε ανησυχίες ότι οι ΗΠΑ εξετάζουν, έστω και περιθωριακά, ένα τέτοιο ενδεχόμενο.

Οι περισσότεροι πάντως ερμήνευσαν  την κίνηση αυτή ως μπλόφα. 

Μεγάλες διαδηλώσεις

Από μια εξέδρα μπροστά από την αντιπροσωπεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο Καράκας, ο αρχηγός της αντιπολίτευσης ανακοίνωσε την άφιξη μέσα στις επόμενες ημέρες ανθρωπιστικής βοήθειας, που προορίζεται για τη χώρα, στα σύνορα με την Κολομβία, στη Βραζιλία και σ' ένα «νησί της Καραϊβικής» και ζήτησε από τον στρατό να την αφήσει να περάσει στη χώρα.

«Θα συνεχίσουμε στον δρόμο μέχρι να είμαστε ελεύθεροι, μέχρι το τέλος του σφετερισμού», δήλωσε ο 35χρονος Γκουαϊδό, ντυμένος με σκούρο κοστούμι και λευκό πουκάμισο. «Ναι, μπορεί να γίνει!», του απαντούσε το πλήθος.

Προβλέποντας ότι ο Φεβρουάριος «θα έχει αποφασιστική σημασία», κάλεσε τους οπαδούς του να μην σταματήσουν την πίεση, με μια νέα διαδήλωση στις 12 Φεβρουαρίου, την Ημέρα της Νεολαίας στη Βενεζουέλα. Μια άλλη κινητοποίηση που συνδέεται με τη διανομή της ανθρωπιστικής βοήθειας προβλέπεται να πραγματοποιηθεί μέσα στις επόμενες ημέρες, δήλωσε χωρίς άλλες διευκρινίσεις.

«Ελευθερία!»

Στον λογαριασμό του στο Twitter, ο πρόεδρος της Κολομβίας Ιβάν Ντούκε ανακοίνωσε πως άνοιξαν στη χώρα του τρία κέντρα συγκέντρωσης ανθρωπιστικής βοήθειας για τη Βενεζουέλα, στην οποία περιλαμβάνονται φάρμακα και τρόφιμα.

«Δεν ήμασταν ούτε θα γίνουμε χώρα ζητιάνων», απάντησε ο Νικολάς Μαδούρο. Αντίθετα «υπάρχουν ορισμένοι που αισθάνονται ζητιάνοι του ιμπεριαλισμού και πωλούν την πατρίδα τους για 20 εκατομμύρια δολάρια», συνέχισε αναφερόμενος στο ύψος της ανθρωπιστικής βοήθειας την οποία υποσχέθηκαν οι Ηνωμένες Πολιτείες στον Χουάν Γκουαϊδό, η οποία όμως δεν μπορεί να μεταφερθεί χωρίς τη συμφωνία των αρχών και του στρατού.

Από την αρχή των κινητοποιήσεων στις 21 Ιανουαρίου, περίπου 40 άνθρωποι έχουν σκοτωθεί και περισσότεροι από 850 συλληφθεί, σύμφωνα με τον ΟΗΕ.

«Ελευθερία! Ελευθερία! Ελευθερία!», φώναζαν οι διαδηλωτές χτυπώντας κατσαρόλες ή θέτοντας σε λειτουργία σειρήνες, ενώ άλλοι κρατούσαν πλακάτ με το πρόσωπο του προέδρου Μαδούρο διαγραμμένο.

«Ακούστε (μπολιβαριανή) φρουρά, ακούστε Σεμπίν (οι υπηρεσίες πληροφοριών), θα πέσει, σαν το τείχος του Βερολίνου», έγραφε άλλο πανό.

Η συγκέντρωση της αντιπολίτυσης διαλύθηκε χωρίς να σημειωθεί κάποιο σημαντικό επεισόδιο.

Σε απόσταση δέκα χιλιομέτρων από εκεί, στο κέντρο του Καράκας, ο Νικολάς Μαδούρο επανεμφανίσθηκε δημόσια για πρώτη φορά εδώ και έξι μήνες

Έλαβε τον λόγο μπροστά σε υποστηρικτές του που είχαν συγκεντρωθεί στη λεωφόρο Μπολίβαρ, όπου έξι μήνες νωρίτερα τηλεκατευθυνόμενα αεροσκάφη με εκρηκτικά είχαν εκραγεί κοντά στο βήμα όπου βρισκόταν.

Δήλωσε πως είναι υπέρ της διεξαγωγής πρόωρων βουλευτικών εκλογών μέσα στη χρονιά, τη στιγμή που ακριβώς το κοινοβούλιο είναι ο μοναδικός θεσμός που ελέγχεται από την αντιπολίτευση.

Η εντολή των βουλευτών, οι οποίοι εξελέγησαν στα τέλη του 2015, διαρκεί από τον Ιανουάριο 2016 μέχρι τον Ιανουάριο 2021. Και οι επόμενες βουλευτικές εκλογές πρόκειται να διεξαχθούν κανονικά στα τέλη του 2020.

Για να αντιμετωπίσει αυτό που χαρακτηρίζει «μακάβριο σχέδιο» των Ηνωμένων Πολιτειών, ο Μαδούρο ανακοίνωσε επίσης μια αύξηση του αριθμού των στρατιωτών, καλώντας τους πολιτοφύλακες, ένα σώμα που αποτελείται από πολίτες, να ενωθούν με τον στρατό.

«Θέση επεμβατισμού»

Αναφερόμενο στο τελεσίγραφο που απηύθυναν οι Ευρωπαίοι, το τηλεοπτικό δίκτυο της Βενεζουέλας teleSUR εξέφραζε χθες, Σάββατο, τη λύπη του «για τη θέση επεμβατισμού που υιοθετείται τόσο από τον ισπανό πρωθυπουργό Πέδρο Σάντσεθ όσο και από την Ευρωπαϊκή Ένωση».

Ο Νικολάς Μαδούρο δεν αναγνωρίζεται από ένα μέρος της διεθνούς κοινότητας και ο αντιπολιτευόμενος Χουάν Γκουαϊδό υποστηρίζεται από τις ΗΠΑ, τα περισσότερα κράτη της Λατινικής Αμερικής και ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες.

Την Πέμπτη το Ευρωπαϊκό Κονοβούλιο αναγνώρισε την εξουσία του Γκουαϊδό και κάλεσε το σύνολο των χωρών της ΕΕ να πράξουν το ίδιο.

Υποστηριζόμενος από τη Ρωσία, την Κίνα, τη Βόρεια Κορέα, την Τουρκία και την Κούβα, ο 56χρονος Μαδούρο απορρίπτει το ευρωπαϊκό τελεσίγραφο και κατηγορεί τις ΗΠΑ ότι ενορχηστρώνουν πραξικόπημα.

Τείνοντας το χέρι στην Κίνα, ο Χουάν Γκουαϊδό διαβεβαίωσε χθες, μιλώντας στην South China Morning Post, πως θα τιμήσει, όταν έρθει στην εξουσία, τις συμφωνίες που έχουν συναφθεί ανάμεσα στο Πεκίνο και τη χώρα του και πως επιθυμεί να αρχίσει «μόλις αυτό είναι δυνατόν» διάλογο με την Κίνα.

Πετρελαϊκή χώρα, άλλοτε η πλουσιότερη της λατινικής Αμερικής, η Βενεζουέλα έχει ναυαγήσει οικονομικά. Οι κάτοικοί της αντιμετωπίζουν σοβαρές ελλείψεις σε τρόφιμα και φάρμακα, καθώς και καλπάζοντα πληθωρισμό (10.000.000% το 2019, σύμφωνα με το ΔΝΤ). Από το 2015, περίπου 2,3 εκατομμύρια Βενεζουελανοί έχουν εγκαταλείψει τη χώρα, σε πληθυσμό 31 εκατομμυρίων κατοίκων.

 

Με πληροφορίες από Guardian / ΑΠΕ - ΜΠΕ

 

 

Ακολουθήστε το Madata.GR στο Google News Madata.GR in Google News

Δείτε ακόμα