Η δραματική πτώση της λίρας είναι μια πολιτική συνωμοσία κατά της Τουρκίας, και η χώρα θα αναζητήσει καινούργιους συμμάχους και νέες αγορές αν οι ΗΠΑ κόψουν τους δεσμούς με την Άγκυρα": Αυτό ειναι το νέο... μότο του Τούρκου προέδρου προς πάσα κατεύθυνση -εσωτερική κι εξωτερική- σε μια προσπάθεια αφενός να ανακόψει την πορεία του τουρκικού νομίσματος, κι αφετέρου να στείλει ένα μήνυμα σε πολλούς αποδέκτες -κυρίως δε, τις ΗΠΑ.
Σύμφωνα με όσα ανέφερε ο κ. Ερντογάν, η υφιστάμενη ισοτιμία της λίρας δεν μπορεί να εξηγηθεί με τη λογική. "Ο στόχος είναι να κάνουν την Τουρκία να παραδοθεί σε όλους τους τομείς, από την οικονομία ως την πολιτική. Για μια ακόμη φορά βρισκόμαστε αντιμέτωποι με μια ύπουλη συνωμοσία", δήλωσε, προσθέτοντας ότι αν οι ΗΠΑ θυσιάσουν τις σχέσεις τους με την Τουρκία, τότε η χώρα του θα αναζητήσει "νέες αγορές, νέες συνεργασίες και νέους συμμάχους".
"Με την φράση "νέους φίλους", ο Ερντογάν εννοεί τη Ρωσία - και σε μικρότερο βαθμό το Ιράν", σημειώνει σε ανάλυση του το Bloomberg.
"Όπως και η Τουρκία, έτσι και οι δύο αυτές χώρες καθοδηγούνται από αυταρχικούς ηγέτες, αντιμετωπίζουν κυρώσεις από τις ΗΠΑ και κατηγορούν εξωτερικούς εχθρούς για τα οικονομικά τους δεινά. Επίσης, μοιράζονται μια βαθιά δυσπιστία στη Δύση και συνεργάζονται στενά στη συριακή διαμάχη, ενώ παράλληλα ενισχύουν και τους διμερείς οικονομικούς δεσμούς", σημειώνεται.
Υπάρχουν λοιπόν λόγοι να ανησυχούμε για τυχόν ανατροπή γεωπολιτικών ισορροπιών, έτσι και ευοδωθεί η συνεργασία των τριών αυτών δυνάμεων;
"Η Ρωσία και η Τουρκία έχουν μια ταυτόχρονη ιστορία συνεργασίας και συγκρούσεων. Εχουν εμπλακεί μεταξύ τους σε τουλάχιστον μισή ντουζίνα πολέμους, κερδισμένους κυρίως από τη Ρωσία. Αλλά ήταν η μπολσεβίκικη κυβέρνηση της Μόσχας μετά το 1917 που έσπευσε να στηρίξει τόσο ενθερμα τους εθνικιστές της Τουρκίας. Ακόμη κι οι βιομηχανίες χάλυβα και αλουμινίου που αποτελούν το αντικείμενο των νέων δασμών του Tραμπ, κατασκευάστηκαν με σοβιετική βοήθεια στη δεκαετία του 1960", επισημαίνει το δημοσίευμα.
Ωστόσο, η προσήλωση της Τουρκίας στο ΝΑΤΟ, η ελπίδα της προσχώρησης στην Ευρωπαϊκή Ένωση και η στενή σχέση της με τις ΗΠΑ σήμανε ότι οι σχέσεις της Αγκυρας με τη Μόσχα προχωρούσαν πάνω σε μια ad hoc κι αυθόρμητη βάση. Στη Συρία λόγου χάρη, η Τουρκία -που είχε εξαρχής αντιταχθεί στον Μπασάρ αλ-Ασαντ- κατέστρεψε ένα ρωσικό μαχητικό αεροσκάφος το 2015 με αποτέλεσμα οι μεταξύ τους σχέσεις να "παγώσουν". Όμως ο Ερντογάν ζήτησε το 2016 συγγνώμη από τον Πούτιν και οι δύο δυνάμεις ήρθαν κατά τι πιο κοντά. Ωστόσο, ήταν η απόφαση της Τουρκίας να αγοράσει τους ρωσικούς S-400 που έκανε τις δυο χώρες... αδελφοποιτές.
"Στην μεταξύ τους σχέση όμως η Ρωσία ειναι αυτή που κινεί τα νήματα", συμπληρώνει το άρθρο, "καθώς η Ρωσία προμηθεύει περισσότερο από το 50% του φυσικού αυρίου που φτάνει στην Τουρκία, ενώ ο Ερντογάν παρέδωσε στη Rosatom, την κρατική εταιρεία ατομικής ενέργειας της Ρωσίας, τα δικαιώματα για την κατασκευή του πυρηνικού σταθμού στο Ακούγιου: ένα έργο-σταθμός της ρωσοτουρκικής συνεργασίας ύψους 20 δισεκατομμυρίων δολαρίων".
Επίσης, οι μεταξύ τους εμπορικοί δεσμοί μεγαλώνουν, αν και σε επενδυτικό επίπεδο, το 80% όλων των άμεσων ξένων επενδύσεων στην Τουρκία μεταξύ 2002 και 2016 προήλθε από τη Δύση και μόνο το 6% προέρχεται από τη Ρωσία.
"Είναι δύσκολο να δούμε πώς ο Ερντογάν μπορεί να πιέσει ακόμη περισσότερο τη Μόσχα, λαμβάνοντας υπόψη τους οικονομικούς περιορισμούς της Ρωσίας. Κι ο ίδιος ο Ερντογάν είναι πάρα πολύ πανούργος για να μην δει πως η σχέση του με την Ρωσία έχει κάποιους συγκεκριμένους περιορισμούς. Αλλά κι ο Πούτιν με την σειρά του έχει "παίξει" έξυπνα με τους χειρότερους φόβους του Τούρκου ηγέτη τόσο με τη Δύση όσο και με τους εσωτερικούς εχθρούς του. Η ανερχόμενη σχέση της Τουρκίας με την Ρωσία αντανακλά λοιπόν τόσο την επιθυμία του Ερντογάν να απομακρύνει την Τουρκία από τις ΗΠΑ, όσο και τις δυο προτεραιότητές του στο εσωτερικό της χώρας: να αποτρέψει ένα άλλο πραξικόπημα όπως αυτό του 2016 και να είναι έτοιμος να αντιμετωπίσει τυχόν προκλήσεις από τους Κούρδους. Οι οικονομικοί προβληματισμοί είναι δευτερεύοντες -τουλάχιστον για τώρα", καταλήγει με νόημα το δημοσίευμα.
Le Monde: Στην αγκαλιά του Πούτιν ο απομονωμένος Eρντογάν
"Αντιμέτωπος με την άνευ προηγουμένου διπλωματική κρίση με τις ΗΠΑ, αποδυναμωμένος από την οικονομική κρίση και την καταβαράθρωση του νομίσματός της, η Τουρκία αναζητά νέους συμμάχους", εκτιμά η γαλλική Le Monde. Η εν εξελίξει κρίση, στέλνει στην πραγματικότητα την Τουρκία, μέλος του NATO από το 1952, «στην αγκαλιά της Ρωσίας».
Ο Σεργκει Λαβρόφ βρίσκεται σήμερα και αύριο στην Άγκυρα για συνομιλίες με τους Τούρκους εταίρους. Θα συζητηθεί ιδιαίτερα το θέμα της Συρίας, και του θύλακα του Ιντλίμπ , τελευταίας περιοχής που κατέχουν ακόμα οι αντιφρονούντες και διαφεύγει από τον έλεγχο της Δαμασκού.
Ο Ερντογάν «βρίσκεται στο έλεος της Ρωσίας», αναφέρει η Μοnde, από την οποία εξαρτάται η διατήρηση της σφαίρας επιρροής του στον Βορρά της Συρίας. Εξάλλου η τύχη των προσφύγων της Συρίας αποτελεί μέρος ενός σχεδίου Άγκυρας και Μόσχας ώστε να ωθήσουν Γαλλία και Γερμανία να αναλάβουν μέρος στη χρηματοδότηση της ανοικοδόμησης της Συρίας, προαπαιτούμενο για την επιστροφή τους, σημειώνει. Η Ρωσία σε τριγμούς από την πτώση του νομίσματος της με την ανακοίνωση των αμερικανικών κυρώσεων, δεν έχει την ικανότητα για τη χρηματοδότηση.
Σύμφωνα με πηγές του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών, η Μόσχα θεωρεί ότι «οι δυτικές δυνάμεις θα πρέπει να αναλάβουν το κομμάτι ευθύνης που τους αναλογεί στην ανοικοδόμηση της Συρίας». Σε αυτό το πλαίσιο, ο Ερντογάν συγκαλεί για τις 7 Σεπτεμβρίου στην Κωνσταντινούπολη, διεθνή σύνοδο τεσσάρων ηγετών, στις οποίες θα καλέσει τη Γερμανία και τη Γαλλία και επιχειρώντας να της προσδώσει χαρακτήρα αντι-Trump μετώπου. «Αν η Μόσχα έχει επιβεβαιώσει μια Σύνοδο τεσσάρων στο προσεχές μέλλον, Βερολίνο και Παρίσι δεν έχουν απαντήσει επίσημα στην πρόσκληση Ερντογάν» καταλήγει η γαλλική εφημερίδα.
«Φιλί ζωής» 15 δισ. δολαρίων από το Κατάρ
Ο Ερντογάν βρήκε, γρήγορα γρήγορα, κι έναν ακόμη σύμμαχο πρόθυμο να συνδράμει οικονομικά σε αυτή την χαλεπή, για την Τουρκία, συγκυρία.
Ο εμίρης του Κατάρ σεΐχης Ταμίμ μπιν Χαμάντ αλ Θάνι υποσχέθηκε την Τετάρτη ότι η χώρα του θα προχωρήσει σε απευθείας επενδύσεις ύψους 15 δισεκατομμυρίων δολαρίων στην Τουρκία, κατά τη διάρκεια μιας συνάντησης με τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, σύμφωνα με ανακοίνωση που εξέδωσε η τουρκική προεδρία.
Η κίνηση αυτή στοχεύει στη στήριξη της τουρκικής οικονομίας, που έχει αποδυναμωθεί εξαιτίας της πτώσης της τουρκικής λίρας με φόντο τη διπλωματική κρίση με τις ΗΠΑ και τις κυρώσεις σε βάρος της Άγκυρας.
Τα χρήματα θα διοχετευτούν στις τουρκικές χρηματοπιστωτικές αγορές και τις τράπεζες, σύμφωνα με μια κυβερνητική πηγή στο Reuters.
Κατά τη διάρκεια της συνάντησης με τον Ερντογάν, ο εμίρης «διαβεβαίωσε ότι το Κατάρ θα εφαρμόσει σύντομα ένα πρόγραμμα επενδύσεων ύψους 15 δισεκατομμυρίων δολαρίων προς την Τουρκία» τονίζεται στην ανακοίνωση της τουρκικής προεδρίας.
«Οι βάσεις της τουρκικής οικονομίας είναι γερές και η Τουρκία θα εξέλθει δυνατότερη από αυτό το επεισόδιο» ήταν το tweet που έστειλε ο Ιμπραήμ Καλίν, ο εκπρόσωπος τύπου του Τούρκου προέδρου.
«Οι σχέσεις μεταξύ της Τουρκίας και του Κατάρ βασίζονται στα στερεά θεμέλια της πραγματικής φιλίας και αλληλεγγύης» συμπλήρωσε ο Τούρκος αξιωματούχος.
