Η Ελλάδα ρίχνει σανίδα σωτηρίας στον πρόεδρο της Συρίας Μπασάρ αλ-Άσαντ, αναβιώνοντας τις εισαγωγές φωσφορικού άλατος από τα ορυχεία κοντά στην Παλμύρα, γράφει το Politico.
Οι πωλήσεις του συγκεκριμένου ορυκτού το οποίο χρησιμοποιείται κυρίως σε λιπάσματα, είναι ολοένα και πιο σημαντικές για τον Άσαντ διότι οι διεθνείς κυρώσεις κατά του συριακού πετρελαίου περιορίζουν την πρόσβασή της Συρίας σε "σκληρό” νόμισμα. Από το 2009 έως το 2011, η Συρία κάλυπτε σχεδόν το ένα πέμπτο των εισαγωγών φωσφορικού άλατος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά οι πωλήσεις κατέρρευσαν με το ξέσπασμα του πολέμου.
Με βάση τα επίσημα ευρωπαϊκά στοιχεία για τις εισαγωγές που επικαλείται το Politico, οι αποστολές φωσφορικού άλατος στην Ευρώπη - με σχεδόν αποκλειστικό παραλήπτη την Ελλάδα - έχουν υπερτριπλασιαστεί κατά την περίοδο Δεκεμβρίου 2017 - Απριλίου 2018. Ο όγκος παραμένει μικρός σε σύγκριση με την προπολεμική ακμή, αλλά η Συρία φαίνεται να προσπαθεί να επιστρέψει στην ευρωπαϊκή αγορά και στον τεράστιο αγροτικό της τομέα.
Με βάση τα συριακά στοιχεία οι συνολικές εξαγωγές φωσφορικού άλατος ήταν πάνω από 200 εκατ. δολ. το 2010.
Τρία άτομα που μίλησαν στο Politico και είτε εργάζονται στη βιομηχανία φωσφορικού άλατος, είτε ασχολούνται με τα εμπορεύματα, δήλωσαν ότι η Συρία κατάφερε να επανεκκινήσει τις εξαγωγές της χάρη στους Ρώσους επενδυτές που "ανέστησαν” τα ορυχεία της Παλμύρας, τα οποία ήταν υπό τον έλεγχο των μαχητών του Ισλαμικού Κράτους από το 2015. Ο Άσαντ παραχώρησε τα ορυχεία στους Ρώσους πέρυσι, μετά τη βοήθεια που του παρείχε η Μόσχα στη μάχη κατά του Ισλαμικό Κράτους.
Σύμφωνα με πληροφορίες του Politico και ρωσικά δημοσιεύματα, τα ορυχεία παραχωρήθηκαν στην ρωσική κατασκευαστική εταιρεία Stroytransgaz η οποία ανήκει στον Gennady Timchenko. Η Stroytransgaz και ο Timchenko βρίσκονται στη λίστα των αμερικανικών κυρώσεων που επιβλήθηκαν το 2014 μετά την προσάρτηση της Κριμαίας. Ωστόσο δεν τους έχουν επιβληθεί κυρώσεις από την ΕΕ, κάτι το οποίο σημαίνει ότι είναι νόμιμο για τους Ευρωπαίους να αγοράζουν ορυκτά από τους Ρώσους, παρότι όπως αναφέρουν νομικοί στο Politco, υπάρχει κίνδυνος οι ΗΠΑ να βάλουν στο στόχαστρο τους Ευρωπαίους εταίρους που συναλλάσσονται με το ορυχείο.
Όπως αναφέρει στο Politico άτομο που γνωρίζει λεπτομέρειες για την ρωσική επένδυση, οι αποστολές προς την Ελλάδα γίνονται από το λιμάνι της πόλης Ταρτούς της Συρίας, όπου έχει εγκατασταθεί ο ρωσικός στόλος. "Η διαθεσιμότητα είναι περίπου 60.000 τόνοι προς εξαγωγή το μήνα”, σημειώνει η ίδια πηγή.
Πριν το πόλεμο, η Ελλάδα ήταν ένας από τους μεγαλύτερους εισαγωγείς φωσφορικού άλατος από την Συρία. Διπλωμάτες που μίλησαν στο Politico υπενθυμίζουν ότι η Ελλάδα υπερασπίστηκε αυτό το οικονομικό της συμφέρον το 2012, όταν εναντιώθηκε σθεναρά στις ευρωπαϊκές κυρώσεις στο συριακό φωσφορικό άλας, κατά τις συζητήσεις που είχαν γίνει στις Βρυξέλλες. Επίσης στενοί είναι και ο δεσμοί της Ελλάδας με τη Μόσχα. Η Αθήνα ήταν ένας από τους πιο θερμούς υπέρμαχους της υιοθέτησης μιας πιο ήπιας γραμμής κατά του Ρώσου προέδρου Πούτιν ως απάντηση στην σύγκρουση της Ουκρανίας το 2014.
Τα επίσημα στατιστικά στοιχεία της ΕΕ, δείχνουν ότι οι εισαγωγές φωσφορικού άλατος από τη Συρία απέχουν κατά πολύ από τα προπολεμικά τους επίπεδα, αλλά αυξάνονται με ταχύ ρυθμό.
Τον Δεκέμβριο του 2017 η Ελλάδα εισήγαγε 5.000 τόνους. Τον Απρίλιο ο όγκος εκτοξεύθηκε στους 16.900 τόνους αξίας 900.000 ευρώ, καθώς ο Άσαντ, με την υποστήριξη των ρωσικών αεροπορικών επιδρομών, άρχισε να ανακτά τον έλεγχο στη νοτιοδυτική Συρία και άλλες περιοχές που κάποτε ήταν προπύργια του Ισλαμικού Κράτους.
