Νεκρώσιμες ακολουθίες για τους 58 ανθρώπους που έχασαν τη ζωή τους από ισραηλινά πυρά τη Δευτέρα στα σύνορα Ισραήλ - παλαιστινιακής Λωρίδας της Γάζας τελούνται από το μεσημέρι, μετά την πλέον αιματηρή ημέρα στην περιοχή από τον πόλεμο Ισραήλ - ισλαμιστικής Χαμάς το 2014.
Οι ταφές συμπίπτουν με την 70ή επέτειο αυτού που οι Παλαιστίνιοι αποκαλούν Νάκμπα - τη μαζική απομάκρυνσή τους από εστίες τους στην ιστορική γεωγραφική περιοχή της Παλαιστίνης μετά την δημιουργία του Ισραήλ και τον πόλεμο που εξαπέλυσαν αραβικές χώρες τότε ενάντια στο νεοσύστατο εβραϊκό κράτος.
Το Ισραήλ είχε επικρατήσει και είχε καταλάβει εδάφη που σύμφωνα με το σχέδιο του ΟΗΕ το 1947 έπρεπε να ανήκουν στο αραβικό κράτος της Παλαιστίνης.
Οι Δυνάμεις Άμυνας του Ισραήλ (IDF) τόνισαν ότι είναι έτοιμες σε περίπτωση νέας κλιμάκωσης εντός της ημέρας. Ωστόσο, παλαιστινιακές οργανώσεις δηλώνουν επίσης έτοιμες για επανάληψη των διαδηλώσεων.
Η βία της Δευτέρας έλαβε χώρα με φόντο τα εγκαίνια της πρεσβείας των ΗΠΑ στην Ιερουσαλήμ, όπου μεταφέρθηκε από το Τελ Αβίβ, μετά τη σχετική απόφαση του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, τον περασμένο Δεκέμβριο.
Οι Παλαιστίνιοι θεωρούν την Ανατολική Ιερουσαλήμ πρωτεύουσα του μελλοντικού Κράτους της Παλαιστίνης, ωστόσο οι ΗΠΑ αναγνώρισαν ολόκληρη την πόλη ως πρωτεύουσα του Ισραήλ, για πρώτη φορά από το 1948, όντας η πρώτη χώρα που προχωρεί σε μια τέτοια κίνηση τα τελευταία 70 χρόνια.
Η διεθνής κοινότητα θεωρεί πρωτεύουσα του Ισραήλ το Τελ Αβίβ, τονίζοντας ότι θα αναγνωρίσει τη Δυτική Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσα του εβραϊκού κράτους όταν υπάρξει ειρήνευση με τους Παλαιστίνιους.
Εκτός των 58 ανθρώπων οι οποίοι έχασαν τη ζωή τους, περίπου 2.700 τραυματίστηκαν από πυρά των ισραηλινών ενόπλων δυνάμεων και δυνάμεων ασφαλείας.
«Αυτοάμυνα»
Ο πρωθυπουργός του Ισραήλ Μπενιαμίν Νετανιάχου τόνισε ότι οι ένοπλες δυνάμεις έδρασαν ευρισκόμενες σε αυτοάμυνα κατά της ισλαμιστικής Χαμάς, η οποία κυβερνά μονοπωλιακά τη Γάζα από το 2007 και η οποία «προσπαθεί να καταστρέψει το Κράτος του Ισραήλ». Οι IDF σημείωσαν ότι πυροβολούσαν μόνον κατά στόχων «που επεδείκνυαν τρομοκρατική δραστηριότητα».
Το γραφείο του ΟΗΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα άσκησε δριμεία κριτική στην χρήση βίας από πλευράς του εβραϊκού κράτους.
«Το ίδιο το γεγονός της προσέγγισης του φράχτη δεν είναι φονική, απειλητική κατά ζωής πράξη και δεν δικαιολογεί κάποιος να δέχεται σφαίρες», ανέφερε ο εκπρόσωπος του γραφείου Ρούπερτ Κόλβιλ από τη Γενεύη.
«Πόση απειλή μπορεί να αποτελεί ένας διπλά ακρωτηριασμένος άνθρωπος έναντι ενός ισχυρά οχυρωμένο φράχτη;», αναρωτήθηκε.
Διεθνείς αντιδράσεις
Καταδικαστικές για τον τρόπο που αντιμετώπισε το Ισραήλ τους διαδηλωτές εμφανίστηκαν οι κυβερνήσεις Ηνωμένου Βασιλείου, Γαλλίας, Γερμανίας, Τουρκίας, Λιβάνου, καθώς και άλλες χώρες. Το Τελ Αβίβ υπερασπίστηκε η κυβέρνηση των ΗΠΑ, μέσω του προέδρου Τραμπ, αλλά και του υπουργού Εξωτερικών Μάικ Πομπέο.
Ο εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου Ρατζ Σαχ ανέφερε: «Η ευθύνη για τους τραγικούς αυτούς θανάτους ανήκει εξ ολοκλήρου στη Χαμάς. Η τελευταία σκόπιμα και κυνικά επιδιώκει ακριβώς αυτή την απάντηση».
Το Κουβέιτ συνέταξε σχέδιο ψηφίσματος του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, στο οποίο περιλαμβάνεται κάλεσμα για ανεξάρτητη έρευνα για τη βία στα σύνορα Ισραήλ - Γάζας. Το σχέδιο μπλοκαρίστηκε από τις ΗΠΑ.
Το Ην. Βασίλειο σημείωσε ότι «η ευρεία χρήση πραγματικών πυρών είναι εξαιρετικά ανησυχητική», ενώ η Γερμανία υπογράμμισε ότι το Ισραήλ έχει δικαίωμα στην αυτοάμυνα, ωστόσο πρέπει να δρα με την αρχή της αναλογικότητας.
Ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν καταδίκασε τη χρήση βίας από πλευράς του ισραηλινού στρατού, ενώ η Ρωσία είπε ότι παρακολουθεί την κατάσταση εκ του σύνεγγυς, προσθέτοντας ότι ο αριθμός των νεκρών Παλαιστινίων «δεν μπορεί παράνα προκαλεί βαθιά ανησυχία».
Η Τουρκία τόνισε ότι οι ΗΠΑ φέρουν μέρος της ευθύνης γι' αυτή τη «μακάβρια σφαγή» και ανακάλεσε τους πρεσβευτές της από την Ουάσινγκτον και το Τελ Αβίβ.
Η Νότια Αφρική ανακάλεσε επίσης τον πρεσβευτή της από το Ισραήλ.
«Μεγάλη Πορεία Επιστροφής»
Οι Παλαιστίνιοι διαδήλωσαν τη Δευτέρα σε συνέχεια κινητοποιήσεών τους των τελευταίων επτά εβδομάδων, τις οποίες διοργανώνει η Χαμάς και μικρότερες ισλαμιστικές και κοσμικές οργανώσεις, υπό το γενικό τίτλο «Μεγάλη Πορεία Επιστροφής».
Κεντρικό αίτημα είναι η επιστροφή των Παλαιστινίων προσφύγων και των απογόνων τους στις εστίες τις οποίες εγκατέλειψαν μετά τη δημιουργία του Ισραήλ, πριν από 70 χρόνια.
Το Τελ Αβίβ ανακοίνωσε ότι περίπου 40.000 Παλαιστίνιοι έλαβαν μέρος σε «βίαιες συγκρούσεις» σε 13 σημεία του φράχτη ασφαλείας που χωρίζει το Ισραήλ με τη Λωρίδα της Γάζας.
Οι Παλαιστίνιοι χρησιμοποίησαν πέτρες και βόμβες μολότοφ, προσεγγίζοντας τον φράχτη, με τους Ισραηλινούς ελεύθερους σκοπευτές να κάνουν χρήση πραγματικών πυρών για να τους απωθήσουν, ενώ μη επανδρωμένα αεροσκάφη του Ισραήλ έκαναν επίσης χρήση δακρυγόνων για να διαλύσουν το πλήθος.
