Εξηγήσεις για τα όσα, διόλου κολακευτικά για την κυβέρνηση, συνέβησαν το διήμερο της σφοδρής κακοκαιρίας στην Αττική με χιλιάδες εγκλωβισμένους, αναμένεται να δώσει ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, μιλώντας στο υπουργικό συμβούλιο.
Σε εξέλιξη βρίσκεται το υπουργικό συμβούλιο με τον Κυριάκο Μητσοτάκη να τοποθετείται για πρώτη φορά δημοσίως ύστερα από τα πολλά προβλήματα που προκάλεσε η κακοκαιρία Ελπίς που «έθαψε» την Αττική στα χιόνια. Ο πρωθυπουργός, ξεκίνησε την εισαγωγική του τοποθέτηση αναφέροντας πως «αισθάνομαι την ανάγκη να ζητήσω μια συγγνώμη» για την πρωτοφανή ταλαιπωρία που υπέστησαν χιλιάδες συμπολίτες μας και ξεκαθάρισε ότι «και υπάρχουν ευθύνες και θα τις διερευνήσουμε» αναφερόμενος στην Αττική Οδό και τον εγκλωβισμό 3.000 οχημάτων και χιλιάδων πολιτών.
Παράλληλα, ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε και στην τοπική και περιφερειακή αυτοδιοίκηση, λέγοντας ότι «υπάρχουν προβλήματα και στις κεντρικές οδούς του λεκανοπεδίου κι αυτές θα διερευνηθούν». Ο Κυριάκος Μητσοτάκης ευχαρίστησε τα στελέχη της Πολιτικής Προστασίας και των Ενόπλων Δυνάμεων για την αδιάλειπτη παρουσία και επιχειρησιακή δράση τους στα μέτωπα της κακοκαιρίας.
Το υπουργικό συμβούλιο γίνεται την ώρα που η κακοκαιρία Ελπίς έχει αφήσει ακόμα πολλά κατάλοιπα στο λεκανοπέδιο. «Οι υπεύθυνες κυβερνήσεις κρίνονται από το αποτέλεσμα και όχι από τις δηλώσεις. Εμείς δεν είμαστε εδώ για να συγκαλύπτουμε αλλά για να προσπαθούμε συνεχώς για το καλύτερο, να είμαστε διαφανείς και να μαθαίνουμε από τα λάθη μας», διεμήνυαν χθες βράδυ κυβερνητικές πηγές.
O κ. Μητσοτάκης έχει απόλυτη συναίσθηση του τι πήγε και τι δεν πήγε καλά, αλλά και για τις δομικές αδυναμίες του κρατικού μηχανισμού. «Δεν είχαμε κράτος και παλεύουμε να πάμε από το 0 στο 10», προσέθετε η ίδια πηγή, χωρίς πάντως να παραγνωρίζει το γεγονός ότι οι πολίτες περιμένουν από τον κρατικό μηχανισμό να αποδίδει πάντα και ανεξαρτήτως πίεσης ή φαινομένου το ίδιο καλά.
Ποιους παίρνει η μπάλα
Στο Μέγαρο Μαξίμου επιχείρησαν χθες μια επικοινωνιακή αντεπίθεση με παρουσία υπουργών που ήταν αρμόδιοι με τον έναν ή τον άλλο τρόπο στα κεντρικά δελτία ειδήσεων της τηλεόρασης. Αυτό, βεβαίως, είναι σαφές ότι δεν αναιρεί τον αρνητικό μιντιακό αντίκτυπο, εξ ου και το κλίμα εντός του Μαξίμου είναι ιδιαιτέρως βαρύ. Ο ίδιος ο κ. Μητσοτάκης, άλλωστε, περιγράφεται από συνεργάτες του ως εξαιρετικά προβληματισμένος, αν και στον χθεσινό πρωινό καφέ εμφανίστηκε πιο ήρεμος.
Το Μέγαρο Μαξίμου, την ίδια ώρα, έχει ξεκινήσει την αντεπίθεση. Τα πρώτα πυρά εξαπολύθηκαν εις βάρος της Αττικής Οδού για την τραγική διαχείριση από μέρους της παραχωρησιούχου κοινοπραξίας, ενώ χθες παραιτήθηκε και ο διευθύνων σύμβουλος της επιχείρησης μετά από 23 χρόνια παραμονής στη θέση του. Η υπόθεση δεν τελειώνει εδώ με την αποζημίωση 2.000 ευρώ ανά όχημα που θα καταβάλλει η εταιρία, μετά την παρέμβαση του πρωθυπουργού, καθώς το υπουργείο Μεταφορών αναμένεται να εξαντλήσει τις επιλογές της κυβέρνησης έναντι της παραχωρησιούχου εταιρίας. «Εμείς περάσαμε νομοθεσία που ορίζει σαφώς τις υποχρεώσεις των παραχωρησιούχων όταν αποτυγχάνουν να εκτελέσουν το έργο που έχουν αναλάβει», προσθέτουν κυβερνητικές πηγές.
Έπειτα, στο στόχαστρο βρέθηκε η ΕΜΥ. «Κανείς δεν μας προειδοποίησε για τον όγκο και την έκταση του φαινομένου, το οποίο ήταν ισχυρότερο και ξεκίνησε νωρίτερα», ανέφερε στο reader.gr ανώτερη κυβερνητική πηγή. Μάλιστα, χθες, κατά πληροφορίες, ο πρωθυπουργός είχε επικοινωνία με τη διεύθυνση της ΕΜΥ, ζητώντας εξηγήσεις για την ακρίβεια της πρόβλεψης. Η απάντηση της ΕΜΥ, μέσω του Θοδωρή Κολυδά χθες (Star Channel) ήταν ότι η πρόβλεψη ήταν ακριβής τόσο ως προς τον χρόνο όσο και ως προς τη σοβαρότητα των φαινομένων.
Οι αιχμές, βεβαίως, δεν λείπουν για τον Γιώργο Πατούλη, με τον Γιάννη Οικονόμου να λέει χθες (Alpha) ότι μεγάλοι δρόμοι, όπως η Κατεχάκη και η Μεσογείων δεν είναι ευθύνη του κράτους, δείχνοντας προς την περιφέρεια. «Ευθύνες όμως υπάρχουν και στους φορείς εκείνους που ήταν επιφορτισμένοι να κρατήσουν τους δρόμους ανοιχτούς», υπογράμμιζαν κυβερνητικές πηγές. Όσο για τον Χρήστο Στυλιανίδη, παρά της εκτίμησης που χαίρει από τον πρωθυπουργό και το πρωθυπουργικό περιβάλλον, κανείς δεν μπορούσε να παραγνωρίσει την εμπλοκή του στο επιχειρησιακό σχέδιο. Κατά πληροφορίες, πάντως, ο κ. Μητσοτάκης θα στηρίξει ευθέως τον υπουργό του.
Η επόμενη μέρα
Πλέον, η κυβέρνηση καλείται να βρει τρόπο να ξεπεράσει το επικοινωνιακό στραπάτσο της «Ελπίδας». Το βασικό πρόβλημα είναι ότι δεν μπορούν να αλλάξουν πολλά, όπως έγινε το καλοκαίρι με την αναβάθμιση της Πολιτικής Προστασίας σε υπουργείο. Ούτε, επίσης, η λύση δίνεται μέσω καρατόμησης προσώπων, λύση που επελέγη και τον Αύγουστο, προκειμένου να σταλεί μήνυμα προς όλους, μετά τη βιβλική καταστροφή με τις πυρκαγιές σε Αττική και Εύβοια. Και μπορεί το Μαξίμου να μην κινείται με λογική προγραφών, είναι, όμως, σαφές ότι μια ρητορική ανάληψη ευθύνης δεν θα «περάσει» από τους πολίτες. Μένει, λοιπόν, τι πρακτικά σημαίνει η ανάληψη ευθυνών, προκειμένου να μην έχουμε αντίστοιχα σκηνικά.
Δείτε όλη την τοποθέτηση του πρωθυπουργού
Καλημέρα σας. Θέλω να ξεκινήσω ζητώντας μία προσωπική και ειλικρινή συγγνώμη από τους συμπολίτες μας οι οποίοι ταλαιπωρήθηκαν επί πολλές ώρες, μένοντας εγκλωβισμένοι στην Αττική Οδό.
Υπάρχουν σαφέστατες ευθύνες στον παραχωρησιούχο για τον τρόπο με τον οποίο αντιμετώπισε αυτή, την τελευταία χιονοθύελλα. Αυτές θα διερευνηθούν πλήρως με βάση την υφιστάμενη νομοθεσία, αλλά και τους όρους που περιλαμβάνονται στις σχετικές συμβάσεις με το Δημόσιο.
Ιδιωτικοί φορείς οι οποίοι διαχειρίζονται, όχι με ευκαταφρόνητο κέρδος, κρίσιμες υποδομές, έχουν υποχρεώσεις. Με πρώτη, να μπορούν να κρατούν το δρόμο ευθύνης τους ανοιχτό. Αυτό έγινε στην Εθνική Οδό Αθηνών – Λαμίας. Δυστυχώς, όμως, δεν έγινε στην Αττική Οδό. Για αυτό και η απόφαση να δοθούν άμεσα 2.000 ευρώ στους οδηγούς οι οποίοι δοκιμάστηκαν εκεί. Και, όπως ανακοίνωσε και ο Υπουργός Υποδομών, αποζημίωση θα υπάρξει και για όσους ταξίδεψαν με την ΤΡΑΙΝΟΣΕ και ταλαιπωρήθηκαν άδικα.
Σημειώνω ότι είναι η πρώτη φορά που η πολιτεία ενεργοποιείται για να ανακουφιστούν με αυτή τη διαδικασία συμπολίτες μας οι οποίοι υπέστησαν βλάβη. Και θυμίζω, επίσης, ότι με νόμο αυτής της κυβέρνησης έχει προστεθεί πλέον στις συμβάσεις παραχώρησης και η πρόβλεψη αποζημίωσης -το τονίζω αυτό- ανεξάρτητα από τις όποιες ιδιωτικές απαιτήσεις μπορεί να εγερθούν ή από τις ενέργειες που θα ακολουθήσει το Δημόσιο στο θέμα αυτό.
Προβλήματα όμως, ας είμαστε ειλικρινείς, δεν υπήρξαν μόνο στην Αττική Οδό. Υπήρξαν και σε κεντρικούς δρόμους του λεκανοπεδίου. Είναι σαφές ότι και εκεί τα πράγματα δεν πήγαν καλά και πρέπει να εξετάσουμε τις αιτίες που οδήγησαν σε αυτή την κατάσταση και να αναπροσαρμόσουμε τους σχεδιασμούς μας.
Ένα μεγάλο ευχαριστώ ανήκει σε όλα τα στελέχη της πολιτείας αλλά και στις Ένοπλες Δυνάμεις που έκαναν υπεράνθρωπες προσπάθειες να απεγκλωβίσουν οδηγούς, να μην κινδυνεύσουν ζωές. Ήταν μία τιτάνια προσπάθεια σε εξαιρετικά αντίξοες συνθήκες.
Θέλω να ευχαριστήσω και τους υγειονομικούς μας, τους διασώστες του ΕΚΑΒ, καθώς παρά την πρωτοφανή χιονόπτωση δεν σημειώθηκαν δυσλειτουργίες στο σύστημα υγείας.
Να ευχαριστήσω επίσης και τους εργαζόμενους στον ΔΕΔΔΗΕ για τη δική τους προσπάθεια. Κάθε δέντρο που κόβει μία γραμμή μέσης τάσης ρεύματος είναι μία ξεχωριστή πρόκληση, ειδικά όταν αυτοί οι άνθρωποι πρέπει να παλέψουν με μισό μέτρο χιόνι. Και για τις ελάχιστες περιοχές που ακόμα δεν έχουν ηλεκτρικό, ζητώ την υπομονή και την κατανόηση των πολιτών. Νομίζω ότι στον τομέα αυτό πήραμε τα μαθήματα της «Μήδειας» και καταφέραμε και αποκαταστήσαμε την ηλεκτροδότηση σε πολύ πιο σύντομο χρονικό διάστημα.
Είναι αλήθεια πως οι υποδομές μιας μεσογειακής χώρας δεν είναι πάντα προσαρμοσμένες σε συνθήκες έντονων χιονοπτώσεων. Αν και παντού στον κόσμο το πολύ χιόνι φέρνει μεγάλα προβλήματα.
Είναι εξίσου, όμως, αλήθεια πως ο κρατικός μηχανισμός δεν είναι ακόμα στο σημείο ετοιμότητας που απαιτούν φαινόμενα τόσο μεγάλης έντασης. Και αυτό αφορά πρωτίστως τον συντονισμό μεταξύ των εμπλεκόμενων: κράτος, Αυτοδιοίκησης, Περιφέρειας, Δήμων και ιδιωτών.
Είναι ξεκάθαρο και αν πρέπει να αντλήσουμε ένα μάθημα από τη μη επιτυχημένη διαχείριση αυτής της χιονοθύελλας είναι το γεγονός ότι σε συνθήκες κρίσεων τα κέντρα, οι προϊστάμενοι όλων αυτών των δομών, πρέπει να βρίσκονται μαζί, να αποφασίζουν και να δρουν αμέσως από κοινού.
Και θα ακολουθήσουν άμεσα αλλαγές σε αυτή την κατεύθυνση ώστε να έχουμε επιτροπές διαχείρισης κρίσεων που θα φέρουν όλους τους εμπλεκόμενους με πολύ σαφή και ξεκάθαρα πρωτόκολλα στον ίδιο χώρο, ώστε να μην παρατηρούνται φαινόμενα ασυνεννοησίας, καθυστέρησης στη λήψη αποφάσεων, αλλά και ενίοτε αποποίησης ευθυνών.
Πράγματι, μέσα σε 30 μήνες δύσκολα λύνονται προβλήματα δεκαετιών και πολύ περισσότερο όταν συνδυάζονται με αλλεπάλληλες και ταυτόχρονες προκλήσεις σε πολλά και διαφορετικά μέτωπα.
Όμως, θα το ξαναπώ, έχουμε βάλει τον πήχη των προσδοκιών ψηλά και η σύγκριση δεν μπορεί να γίνεται με τις αδυναμίες του χθες, γίνεται με τις ανάγκες του σήμερα. Αντιλαμβάνομαι πάντα τις αιτιολογίες. Ναι, είχαμε μια πρωτοφανή χιονόπτωση, ναι το χιόνι μπορεί να ήρθε λίγο πιο γρήγορα από ότι είχαν προβλέψει οι μετεωρολόγοι, όμως δεν πρόκειται, δεν πρόκειται αυτό να το επικαλεστώ ως δικαιολογία.
Υπήρξαν αστοχίες και ανεπάρκειες οι οποίες πρέπει να διορθωθούν. Και για όλους αυτούς τους λόγους δημιουργήσαμε το νέο Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης. Εγώ θα εξακολουθώ να στηρίζω αυτή την επιλογή, ενισχύοντας ακόμη περισσότερο τις δομές και τις δυνατότητές του. Και φροντίζοντας η λειτουργία του Υπουργείου να γίνει αποτελεσματικότερη με την καλύτερη συνεργασία όλων των άλλων Υπουργείων.
Έχουμε αποδείξει ότι έχουμε το θάρρος να αναγνωρίζουμε τα λάθη μας και τη διάθεση να μαθαίνουμε από αυτά και να γινόμαστε καλύτεροι.
Διδασκόμαστε λοιπόν και προχωράμε.
Η ατζέντα του εν εξελίξει Υπουργικού Συμβουλίου περιλαμβάνει επίσης παρουσίαση από τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστα Σκρέκα των νομοσχεδίων του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας για την κύρωση του Μνημονίου Συνεργασίας μεταξύ της Ελληνικής Δημοκρατίας και της Κυπριακής Δημοκρατίας για την υλοποίηση έργων υποδομής για την ανασυγκρότηση και αναβάθμιση των πυρόπληκτων περιοχών της Ανατολικής Αττικής, και για την ενσωμάτωση της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/944 σχετικά με τους κοινούς κανόνες για την εσωτερική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας.
Ακόμη την κύρωση σύμβασης δωρεάς του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος για τον σχεδιασμό, την κατασκευή και τον εξοπλισμό του Πανεπιστημιακού Παιδιατρικού Νοσοκομείου Θεσσαλονίκης, με εισηγητή τον υπουργό Υγείας Θάνο Πλεύρη.
Ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας και ο υφυπουργός Απόστολος Βεσυρόπουλος παρουσιάζουν το νομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομικών για την ενσωμάτωση της Οδηγίας 2020/262 (ΕΕ) για το γενικό καθεστώς των Ειδικών Φόρων Κατανάλωσης και της Οδηγίας (ΕΕ) 2017/952 για τη θέσπιση κανόνων κατά πρακτικών φοροαποφυγής.
Ο υπουργός Δικαιοσύνης Κώστας Τσιάρας παρουσιάζει το νομοσχέδιο του υπουργείου Δικαιοσύνης για τη διεθνή εμπορική διαιτησία και ο υπουργός Εσωτερικών, Μάκης Βορίδης την τροποποίηση της Πράξης Υπουργικού Συμβουλίου 42/2020 για τον προγραμματισμό προσλήψεων έτους 2021.
