Πυρετώδεις είναι οι διπλωματικές διεργασίες ενόψει της Διάσκεψης του Βερολίνου, την Κυριακή, που στοχεύει στην εξεύρεση πολιτικής λύσης στην κρίση της Λιβύης.
Στη Διάσκεψη υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών, όπως έχει ήδη ανακοινώσει η Καγκελαρία έχουν προσκληθεί οι ΗΠΑ, η Ρωσία, η Βρετανία, η Γαλλία, η Κίνα, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, η Τουρκία, η Δημοκρατία του Κονγκό, η Ιταλία, η Αίγυπτος, η Αλγερία και τα Ηνωμένα Έθνη, η Ευρωπαϊκή Ένωση, η Αφρικανική Ένωση και ο Αραβικός Σύνδεσμος.
Επίσης, πρόσκληση να συμμετέχουν έχουν λάβει ο Φαγιέζ Αλ Σάρατζ και ο Χαλίφα Χάφταρ. Σημειώνεται πως ο Λίβυος στρατάρχης, βρέθηκε στην Αθήνα από το βράδυ της Πέμπτης, ενώ την Παρασκευή είχε συναντήσεις με τον Κυριάκο Μητσοτάκη και τον Νίκο Δένδια. Το γεγονός ότι η Αθήνα αποτέλεσε τον τελευταίο σταθμό του Χαφτάρ πριν από το Βερολίνο, εκλαμβάνεται ως ένα ισχυρό μήνυμα ότι η όποια λύση περνά μέσα από την ακύρωση της συμφωνίας που έχει υπογράψει η Τουρκία με τη Λιβύη.
Σήμερα, εξάλλου, έγινε γνωστό ότι στο Βερολίνο θα βρεθεί και ο Βλαντιμίρ Πούτιν, ο οποίος είχε τηλεφωνική επικοινωνία με την Άνγκελα Μέρκελ για το ζήτημα.
Όπως δήλωσε ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών, Σεργκέι Λαβρόφ, τα σχέδια των τελικών κειμένων της διεθνούς Διάσκεψης του Βερολίνου για τη Λιβύη είναι σχεδόν έτοιμα. «Τα τελικά κείμενα είναι τώρα, κατά την γνώμη μου, σχεδόν εγκεκριμένα... Σέβονται πλήρως τις αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ για την Λιβύη», δήλωσε ο Λαβρόφ κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου στη Μόσχα.
Παρότι δεν έδωσε περισσότερες διευκρινίσεις για το περιεχόμενο των κειμένων αυτών, εξέφρασε τη λύπη του που οι δύο εμπλεκόμενες πλευρές αρνούνται να συναντηθούν, παρά την τήρηση από τις 12 Ιανουαρίου της εκεχειρίας, η οποία ενορχηστρώθηκε από τους προέδρους της Ρωσίας και της Τουρκίας.
Όπως επιβεβαίωσε ο Λαβρόφ, η σχέση ανάμεσα στους δύο βασικούς εμπολέμους, του επικεφαλής της κυβέρνησης της Τρίπολης Φάγεζ αλ-Σάρατζ και του ισχυρού άνδρα της ανατολικής Λιβύης Χαλίφα Χάφταρ, παραμένει «τεταμένη».
«Αρνούνται ακόμη και να βρεθούν στο ίδιο δωμάτιο», ανέφερε και πρόσθεσε ότι «το πιο σημαντικό τώρα είναι, μετά την διάσκεψη του Βερολίνου, ...οι λιβυκές πλευρές να μην επαναλάβουν τα σφάλματα του παρελθόντος θέτοντας νέους όρους και εκτοξεύοντας η μία στην άλλη κατηγορίες».
Επικοινωνία Μητσοτάκη με Μέρκελ
Τη δυσαρέσκειά του για το γεγονός ότι η Ελλάδα δεν προσκλήθηκε στη Διάσκεψη του Βερολίνου για τη Λιβύη, εξέφρασε, σύμφωνα με πληροφορίες ο Κυριάκος Μητσοτάκης στην Άνγκελα Μέρκελ, κατά τη διάρκεια της τηλεφωνικής επικοινωνίας που είχαν σήμερα.
Ο Πρωθυπουργός υπογράμμισε επίσης στη Γερμανίδα καγκελάριο την ανησυχία του για την κατάσταση στη Λιβύη, ειδικά όπως αυτή διαμορφώνεται μετά την υπογραφή των «άκυρων μνημονίων» μεταξύ της Τουρκίας και της Λιβύης.
Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, ο κ. Μητσοτάκης έθεσε επίσης τους προβληματισμούς του για την κατάσταση ασφαλείας στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου λόγω των αποσταθεροποιητικών τουρκικών ενεργειών, ενώ κάλεσε τη Γερμανίδα καγκελάριο και τους εκπροσώπους της ΕΕ που συμμετέχουν στη Διάσκεψη, να εφαρμόσουν τη σχετική απόφαση του τελευταίου Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, από την οποία δεσμεύονται.
Από την πλευρά της, η Γερμανίδα καγκελάριος εξέφρασε την πλήρη δέσμευσή της στις θέσεις της ΕΕ, σημειώνοντας ωστόσο ότι η Διάσκεψη του Βερολίνου έχει ως στόχο να φέρει ειρήνη και σταθερότητα στη Λιβύη και δεν θα ασχοληθεί με θέματα θαλασσίων ζωνών στην Ανατολική Μεσόγειο, αναφέρουν οι ίδιες πηγές. Επιπρόσθετα, όπως αναφέρουν οι ίδιες πηγές, δήλωσε την πλήρη στήριξή της στα συμπεράσματα του τελευταίου Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για το μνημόνιο Λιβύης-Τουρκίας για τις θαλάσσιες ζώνες.
Βερολίνο: Δεν θα συζητηθεί η συμφωνία Τουρκίας-Λιβύης
Στο μεταξύ, σύμφωνα με το Βερολίνο, στη Διάσκεψη της Κυριακής δεν θα συζητηθεί η συμφωνία που υπέγραψε η Τουρκία με τη Λιβύη.
Όπως ανέφερε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος της Γερμανίας, Στέφεν Ζάιμπερτ, «η συμμετοχή της Ελλάδας σε αυτή την Διάσκεψη για την Λιβύη δεν ήταν ποτέ θέμα» και διευκρίνισε ότι αντικείμενο της Διάσκεψης θα είναι η προσπάθεια τερματισμού της στρατιωτικής αντιπαράθεσης στην Λιβύη, η οποία, όπως είπε, κινδυνεύει να εξελιχθεί σε πόλεμο ξένων δυνάμεων «δι' αντιπροσώπων».
«Σε κάθε Διάσκεψη πρέπει να ληφθεί μια απόφαση για την μορφή της σύνθεσης και η κυβέρνηση, το υπουργείο Εξωτερικών, η Καγκελαρία, προσανατολίστηκαν στο αντικείμενο της Διάσκεψης. Και αυτό είναι ακριβώς που προσπάθησα να περιγράψω - οι άμεσοι διεθνείς παράγοντες με επιρροή στην λιβυκή διένεξη, αυτοί συμμετέχουν σε αυτή την Διάσκεψη και αυτό βρίσκεται στο επίκεντρο της διοργάνωσης», δήλωσε ο Ζάιμπερτ.
Σύμφωνα με το ΑΠΕ-ΜΠΕ, απαντώντας σε αλλεπάλληλες ερωτήσεις σχετικά με τον αποκλεισμό της Ελλάδας, επισήμανε ότι η κυβέρνησή του κατανοεί την ελληνική ανησυχία σχετικά με την συμφωνία μεταξύ Τουρκίας και Λιβύης, για την οποία ωστόσο, όπως είπε, το Βερολίνο έχει ήδη λάβει θέση.
Όπως εξήγησε, «γι’ αυτό το θέμα έγινε συζήτηση και στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και υπήρξαν σχετικά Συμπεράσματα, αλλά αυτό δεν είναι το θέμα το οποίο θα πραγματευτεί η Διάσκεψη της Κυριακής. Μπορώ μόνο να πω ότι βρισκόμαστε σε στενή διμερή ανταλλαγή (απόψεων) με την ελληνική κυβέρνηση».
Όταν κλήθηκε να εξηγήσει με ποιο κριτήριο προσεκλήθη η Δημοκρατία του Κονγκό, διευκρίνισε ότι ο Πρόεδρος της χώρας, Ντένις Σάσου Νγκουέσο, είναι επικεφαλής της Υψηλής Επιτροπής για την Λιβύη στην Αφρικανική Ένωση.
Ερωτηθείς εάν η Άνγκελα Μέρκελ θα εκφράσει στο πλαίσιο της Διάσκεψης τη θέση που έχει λάβει η Ευρωπαϊκή Ένωση σχετικά με τη «συμφωνία» της Τουρκίας με την Λιβύη, όπως της ζητήθηκε από τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, ο Στέφεν Ζάιμπερτ δήλωσε:
«Σας είπα για το αντικείμενο της Διάσκεψης ό,τι μπορούσα σήμερα να σας πω. Αυτό που δεν μπορώ να κάνω και δεν θα κάνω είναι να προκαταλάβω τις συζητήσεις οι οποίες θα γίνουν στο τραπέζι ή κατά τις διμερείς συναντήσεις που μπορεί να γίνουν στο περιθώριο της Διάσκεψης».
Πάντως, το γερμανικό υπουργείο Εξωτερικών διευκρίνισε ότι στη Διάσκεψη θα εκπροσωπηθεί και η Ε.Ε..
Αναφερόμενος στους στόχους της συνάντησης της Κυριακής, ο Γερμανός κυβερνητικός εκπρόσωπος σημείωσε ότι βασική προτεραιότητα αποτελεί η στήριξη των προσπαθειών του ΟΗΕ και του ειδικού απεσταλμένου του για τη Λιβύη, «με τη Διάσκεψη την οποία αυτή την Κυριακή διοργανώνουμε με μια σειρά από διεθνείς παράγοντες και χώρες με επιρροή σε αυτή την χώρα». Αυτή είναι η προσπάθεια που γίνεται, έπειτα από προετοιμασία εβδομάδων, μηνών, συνέχισε ο κ. Ζάιμπερτ και πρόσθεσε: «Αυτή η προσπάθεια πρέπει να γίνει, διότι η κατάσταση στην Λιβύη είναι αυτή που είναι. Διότι η κρατική οντότητα είναι τόσο αδύναμη, διότι υπάρχει ο μεγάλος κίνδυνος η διένεξη στην Λιβύη να επεκταθεί σε "πόλεμο δι' αντιπροσώπων". Θέλουμε να συνεισφέρουμε στο να το εμποδίσουμε και ένα είναι σαφές: ότι τα προβλήματα της Λιβύης δεν μπορούν να λυθούν σε μια μέρα και μία Διάσκεψη, αλλά στην καλύτερη περίπτωση αυτό θα είναι η έναρξη μιας πολιτικής διαδικασίας υπό την αιγίδα του ΟΗΕ (...) Αυτή η Διάσκεψη σίγουρα δεν μπορεί να δώσει μια λύση, αλλά μπορεί πιθανώς να συμβάλει προς αυτή την κατεύθυνση».
Η Μέρκελ θα λάβει δεσμεύσεις για το εμπάργκο όπλων στη Λιβύη
Η καγκελάριος της Γερμανίας Άγκελα Μέρκελ χαιρέτισε την πρόθεση που επέδειξε ο στρατιωτικός διοικητής Χαλίφα Χάφταρ να δεσμευτεί στην εκεχειρία στη Λιβύη και είπε ότι στη Διάσκεψη του Βερολίνου την Κυριακή πρέπει να επιχειρηθεί να επιβληθεί εκ νέου το εμπάργκο όπλων.
«Είναι έναν καλό μήνυμα που δηλώνει πρόθυμος να διατηρήσει την εκεχειρία» επισήμανε η Μέρκελ κατά τη διάρκεια μιας συνέντευξης τύπου που παραχώρησε σήμερα με τον πρωθυπουργό της Κροατίας Αντρέι Πλένκοβιτς.
«Στη διάσκεψη της Λιβύης πρέπει πάνω απ' όλα να δούμε ότι το εμπάργκο όπλων εφαρμόζεται ξανά, το οποίο έχει συμφωνηθεί από τα Ηνωμένα Έθνη, όμως δυστυχώς δεν τηρείται» σημείωσε η επικεφαλής της γερμανικής κυβέρνησης.
Η Ε.Ε. δηλώνει έτοιμη να στείλει στρατό αν χρειαστεί
Στο μεταξύ, σε δηλώσεις του στο γερμανικό περιοδικό Der Spiegel, ο ύπατος εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την εξωτερική πολιτική Ζοζέπ Μπορέλ τόνισε πως «εάν υπάρξει κατάπαυση του πυρός στη Λιβύη, η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να είναι έτοιμη να βοηθήσει στην εφαρμογή και παρακολούθηση της κατάπαυσης του πυρός, ενδεχομένως και με στρατιώτες, για παράδειγμα στο πλαίσιο κάποιας αποστολής της ΕΕ».
«Στην ειδική σύνοδο των υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ, κατέστη πολύ σαφές ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να το κάνει αυτό», πρόσθεσε ο Ευρωπαίος αξιωματούχος, o oποίος ζήτησε επίσης να καταβληθούν περισσότερες προσπάθειες για την παρακολούθηση του εμπάργκο όπλων στη χώρα αυτή της Βόρειας Αφρικής. «Εμείς οι Ευρωπαίοι, έχουμε επιφορτιστεί από τα Ηνωμένα Έθνη να το εφαρμόσουμε. Στην πραγματικότητα, το εμπάργκο όπλων είναι αναποτελεσματικό, κανείς δεν ελέγχει εκεί οτιδήποτε», όπως είπε.
Ο κ. Ζοζέπ Μπορέλ επέκρινε μεν την αυξανόμενη επιρροή της Τουρκίας και της Ρωσίας στη Λιβύη, πρόσθεσε όμως ότι «ο Ρώσος Πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν και ο Τούρκος Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν κατάφεραν τουλάχιστον να προετοιμάσουν μια προσωρινή κατάπαυση του πυρός μεταξύ των εχθρικών μερών στη Λιβύη. Αυτή είναι μια δυνητικά καλή είδηση για τον λαό της Λιβύης, αλλά δεν είναι απαραίτητα η επιβεβαίωση της μεγάλης επιρροής της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Επομένως, είναι σημαντικό η διάσκεψη για τη Λιβύη στο Βερολίνο να προχωρήσει με αποφασιστικά βήματα σε αυτή τη διαδικασία», κατέληξε ο επικεφαλής διπλωμάτης της ΕΕ.
Επίθεση Ερντογάν σε Χαφτάρ
Δύο 24ωρα πριν τη Διάσκεψη στο Βερολίνο, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν εξαπέλυσε επίθεση στον Λίβυο στρατάρχη Χαφτάρ. Σε δηλώσεις του μετά την προσευχή έξω από τζαμί της Κωνσταντινούπολης, ο Τούρκος πρόεδρος χαρακτήρισε «άνθρωπο του σκότους και μη εμπιστοσύνης» τον Χαφτάρ».
«Η αλήθεια είναι πως δεν διαβάζω τους σκοτεινούς ανθρώπους. Αυτός ο άνθρωπος δεν είναι άνθρωπος εμπιστοσύνης», είπε χαρακτηριστικά ο «σουλτάνος». «Χθες συνέχισαν να βομβαρδίζουν την Τρίπολη. Θα τα δούμε όλα στο Βερολίνο», είπε ακόμη ο Ερντογάν για να συμπληρώσει: «Θα δούμε τι θα κάνουν έπειτα από 1-2 μέρες, έπειτα από αυτά που θα πουν στο Βερολίνο».
Απαντώντας σε ερώτηση σχετικά με το αν πιστεύει ότι ο Λίβυος στρατάρχης Χαφτάρ θα συμφωνήσει τελικά, ο Ερντογάν σημείωσε πως «δίνω ιδιαίτερη σημασία στις επόμενες ημέρες, την Κυριακή, τη Δευτέρα, την Τρίτη, την Τετάρτη. Εύχομαι να κρατήσουν το λόγο που θα δώσουν. Διαφορετικά εμείς θα συνεχίσουμε να το παρακολουθούμε φυσικά».
Το δημοσίευμα βόμβα της Bild και η διάψευση από το Βερολίνο
“Κρύβεται ο Ερντογάν πίσω από την απουσία της Ελλάδας από τη Διάσκεψη του Βερολίνου για τη Λιβύη;”. Αυτό είναι το ερώτημα που θέτει η Bild.
Σύμφωνα με πληροφορίες της Bild ο Τούρκος Πρόεδρος, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν λέγεται ότι άσκησε πιέσεις στην Άνγκελα Μέρκελ προκειμένου να μην παραστεί κανένας εκπρόσωπος της Ελλάδας στη συνεδρίαση.
Το ερώτημα που θέτει η Bild είναι "υπαγόρευσε τη λίστα φιλοξενουμένων στη Διάσκεψη του Βερολίνου ο πρόεδρος της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν;
Σημειώνει δε, στο δημοσίευμα ότι οι Έλληνες είναι ο πλησιέστερος γείτονας της Λιβύης.
Ερωτηθείς για το δημοσίευμα της Bild και το αν ο Ερντογάν ήταν εκείνος που υπαγόρευσε τη λίστα συμμετεχόντων, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος της Γερμανίας απάντησε κατηγορηματικά: «Όχι». Όπως εξήγησε, «η λίστα συμμετεχόντων καταρτίστηκε από την Γερμανία και τα Ηνωμένα έθνη σε στενή συνεννόηση, βάσει των εντυπώσεων οι οποίες αποκτήθηκαν από τις πολυάριθμες συναντήσεις εργασίας της Διαδικασίας του Βερολίνου».
