Παρά τις συγκλίσεις, φαίνεται ότι το ραντεβού της Νέας Υόρκης δεν κατάφερε να δώσει την τελική ώθηση για το Σκοπιανό. Τουλάχιστον αυτό άφησε να εννοηθεί ο ειδικός διαμεσολαβητής του ΟΗΕ Μάθιου Νίμιτς, στις δηλώσεις που έκανε, μετά το πέρας των διήμερων συναντήσεων. Όπως είπε χαρακτηριστικά, υπήρξαν βήματα και αμβλύνθηκαν διαφορές, δεν υπήρξε όμως τελική λύση στο ζήτημα. Πρόσθεσε δε ότι οι υπουργοί Εξωτερικών των δύο χωρών θα συνεχίσουν τις συζητήσεις στις Βρυξέλλες, όπου μεταβαίνουν τις επόμενες ημέρες. Ο ίδιος επεσήμανε πως οι διαφορές έχουν περιοριστεί και διαβεβαίωσε πως οι δύο πλευρές είναι δεσμευμένες για την εξεύρεση συμφωνίας.
Μέχρι στιγμής, ένα πέπλο μυστηρίο καλύπτει τα αποτελέσματα των πολύωρων συζητήσεων που έλαβαν χώρα στα κεντρικά του ΟΗΕ, την Πέμπτη και την Παρασκευή. Σημειώνεται ότι την Πέμπτη, Κοτζιάς και Ντιμιτρόφ συναντήθηκαν αρχικά με τον κύριο Νίμιτς και εν συνέχεια συνεδρίασαν και οι επιτροπές εμπειρογνωμόνων από τις δύο χώρες.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες που υπάρχουν, το βασικό θέμα που βρέθηκε στο τραπέζι δεν είναι άλλο από το καθ'αυτό ονοματολογικό, μετά την αναδίπλωση της κυβέρνησης για το «Μακεδονία του Ίλιντεν». Ειδικότερα, η στρατηγική της ελληνικής πλευράς ήταν, πρώτον, η επιδίωξη να κρατηθεί η δέσμευση των Σκοπίων για την erga omnes ισχύ και εφαρμογή του ονόματος που θα επιλεγεί και δεύτερον, η επιστροφή στη δέσμη προτάσεων Νίμιτς αναφορικά με το όνομα της γειτονικής χώρας.
Υπενθυμίζεται ότι αυτή περιελάμβανε τέσσερις προτάσεις: Το Republika Nova Makedonija (Δημοκρατία της Νέας Μακεδονίας), το Republika Severna Makedonija (Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας), το Republika Gorna Makedonija (Δημοκρατία της Άνω Μακεδονίας) και το Republika Vardarska Makedonija (Δημοκρατία της Μακεδονίας του Βαρδάρη. Από αυτές τις τέσσερις φαίνεται πως προκρίνονται το Gorna και το Nova Makedonija.
Σύμφωνα με πληροφορίες που μετέδωσε το απόγευμα της Παρασκευής το Hellas Journal του Μιχάλη Ιγνατίου, επικαλούμενο διπλωματική πηγή, στο τραπέζι των συζητήσεων έπεε ξανά η πρόταση "Republika Severna Makedonija", ως επικρατέστερο σενάριο. Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, η ελληνική πλευρά φαίνεται να μην καλύπτεται από το όνομα «Nova Macedonia” («Νέα Μακεδονία»), ενώ η σκοπιανή πλευρά φέρεται να μην θέλει το "Gorna Macedonia" («Άνω Μακεδονία»).
Το αποτέλεσμα των διήμερων αυτών επαφών αναμένεται να καθορίσει εν πολλοίς την εξέλιξη που θα πάρουν οι διαπραγματεύσεις την επόμενη περίοδο, το εάν δηλαδή η όλη διαδικασία θα μπει ξανά σε μια τροχιά επιτάχυνσης ή εάν αντιθέτως το momentum που φαινόταν να δημιουργείται θα εξαντληθεί.
Τα εσωτερικά μέτωπα
Εκτός, όμως, από το μέτωπο της διαπραγμάτευσης, ανοιχτό παραμένει και το εσωτερικό μέτωπο στις δύο χώρες. Το πρωί της Παρασκευής, από τη Θεσσαλονίκη όπου βρέθηκε, ο Αλέξης Τσίπρας έστειλε το δικό του μήνυμα προς την αντιπολίτευση για τις εξελίξεις στο Σκοπιανό.
«Οι βόρειοι γείτονές μας έχουν μια κρατική οντότητα που λέγεται “Μακεδονία” και φέρουν ένα όνομα που παραπέμπει στον αρχαίο ελληνικό κόσμο και στην βαριά κληρονομιά. Κάποιοι ανόητοι λένε ότι πάμε να δώσουμε, δεν πάμε να δώσουμε, πάμε να πάρουμε. Να κερδίσουμε έναν προσδιορισμό μπροστά από το όνομα Μακεδονία είναι μια νίκη» είπε χαρακτηριστικά, κατά την συνάντηση που είχε με τον δήμαρχο Θεσσαλονίκης Γιάννη Μπουτάρη.
Το... δικό του μήνυμα έστειλε, πάντως, πριν από μερικές ημέρες ο κυβερνητικός συνεταίρος, ο οποίος επανέλαβε τη θέση ότι δεν πρόκειται να υπερψηφίσει καμία ονομασία που περιλαμβάνει τον όρο «Μακεδονία». «Εμείς δεν θα ψηφίσουμε κανένα όνομα, ούτε Gorna, ούτε Nova. Δεν θα συμφωνήσουμε σε κανένα όνομα σύνθετο με τον όρο Μακεδονίa. Από τη στιγμή που θα περιλαμβάνει τον όρο Μακεδονία θα είναι αλυτρωτικό» είχε τονίσει ο υπουργός Άμυνας.
Την ίδια στιγμή, η αντιπολίτευση συνεχίζει να εξαπολύει βολές προς την κυβέρνηση για τους χειρισμούς της στη διαπραγμάτευση.
«Ο πρωθυπουργός που έχει αποτύχει παταγωδώς σε όλες τις διαπραγματεύσεις που έκανε για την Ελλάδα, είχε το θράσος σήμερα να ισχυριστεί ότι η κυβέρνησή του επιδιώκει να πάρει πίσω και όχι να δώσει μία ονομασία στα Σκόπια» ανέφερε σε ανακοίνωσή το Γραφείο Τύπου της ΝΔ για να προσθέσει: «Προφανώς, θεωρεί νίκη για τη χώρα μας ένα απαράδεκτο όνομα όπως αυτό της "Μακεδονίας του Ίλιντεν" το οποίο συζητά με τον κ. Ζάεφ. Το μόνο που απομένει στον κ. Τσίπρα να πάρει, είναι η απάντηση που του αξίζει στις εκλογές για το αχρείαστο τέταρτο μνημόνιο που υπέγραψε, κόβοντας ξανά συντάξεις και μισθούς μετά την υποτιθέμενη καθαρή έξοδο».
Αντιδρά το VMRO στα Σκόπια
Εν τω μεταξύ, τη σκληρή του στάση εξακολουθεί να διατηρεί η εθνικιστική ανιπολίτευση της πΓΔΜ, παρά τις προσπάθειες του Ζάεφ. Σε δηλώσεις που έκανε την Πέμπτη ο σκοπιανός πρωθυπουργός, ανέφερε ότι «είμαστε κοντά στη λύση» και τόνισε ότι οι δυο πλευρές θα συνεχίσουν την προσπάθεια για την εξεύρεση λύσης «που θα διαφυλάσσει την αξιοπρέπεια και την ταυτότητα».
Όπως μετέδωσε το πρακτορείο ειδήσεων ΜΙΑ, σε τηλεμαχία που είχε στα Σκόπια με τον ηγέτη της αντιπολίτευσης (VMRO DPMNE) Χρίστιαν Μίτσκοσκι, ο κ. Ζάεφ είπε:
«Δεν είχαμε καλύτερη ευκαιρία τα τελευταία 25 χρόνια, ούτε θα έχουμε καλύτερη ευκαιρία την επόμενη περίοδο. Αν χάσουμε την ευκαιρία, τα επόμενα 10 χρόνια θα είναι πιο δύσκολη η διαπραγμάτευση και θα έχει ακόμα μικρότερες πιθανότητες λύσης. Τώρα είμαστε κοντά. Καλώ τους πολιτικούς στη "Μακεδονία" να επιδείξουν σοβαρότητα και νηφαλιότητα. Εγώ είμαι έτοιμος να αναλάβω το δικό μου μερίδιο της ευθύνης στην λήψη των αποφάσεων. Είπαμε ότι στο τέλος οι πολίτες αποφασίζουν σε δημοψήφισμα. Με τη δημιουργικότητα που δείχνουμε θέλουμε να βρεθεί λύση που θα είναι αποδεκτή και από τις δύο πλευρές. Διότι μπορεί ο Ζάεφ και ο Τσίπρας να δώσουν τα χέρια, αλλά είναι οι θεσμοί αυτοί που λαμβάνουν τις αποφάσεις –σε μας και οι πολίτες με το δημοψήφισμα».
Από την πλευρά του, ο πρόεδρος του VMRO-DPMNE άσκησε κριτική στην κυβέρνηση για «υπερβολική έκθεση» στο θέμα του ονόματος και προέβλεψε ότι η διαπραγματευτική διαδικασία «δεν θα τελειώσει με καλό τρόπο». Κατηγόρησε ακόμα τον κ. Ζαεφ ότι υπαναχωρεί από θέσεις που είχε διατυπώσει προεκλογικά και είχε επαναλάβει πρόσφατα.
Επ'αυτού ο κ. Μίτκοσκι έφερε για παράδειγμα συνέντευξή του στο "SPIEGEL" τον Φεβρουάριο, όπου είχε πει πως η λύση του θέματος της ονομασίας δεν πρέπει να αναζητείται στην τροποποίηση του συντάγματος.
