Νέοι δείκτες μετοχών και παραγώγων δημιουργούνται στο Χρηματιστήριο Αθηνών με στόχο την προσέλκυση ισχυρών χαρτοφυλακίων στην ελληνική αγορά, σε μία προσπάθεια να κεφαλαιοποιηθούν οι τρέχουσες επενδυτικές τάσεις που στρέφονται στον τομέα της Ενέργειας, του Real Estate, των τραπεζών, καθώς και στον πολύ σημαντικό παράγοντα ESG, δηλαδή σε εταιρείες με περιβαλλοντολογικά και κοινωνικά κριτήρια καθώς και κριτήρια διακυβέρνησης. Το reopening της οικονομίας, οι ενισχυμένες προοπτικές ανάπτυξης, οι επιχειρηματικές εξελίξεις και η έντονη κινητικότητα και τα ισχυρά σήματα που συνεχίζει να στέλνει ο τραπεζικός κλάδος, θέτουν το χρηματιστήριο σε καλή θέση να εκμεταλλευτεί στο έπακρο τις νέες ευκαιρίες που δημιουργεί η μετα-COVID εποχή.
Τα νέα stories σε ενέργεια και real estate
Συγκεκριμένα, δημιουργείται δείκτης Ενέργειας στον οποίο θα ενταχθούν εισηγμένες, όπως η ΔΕΗ, ο Μυτιληναίος, η ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή, η Motor Oil και τα ΕΛΠΕ, με παράγοντες της αγοράς να επισημαίνουν ότι το trade της ενέργειας αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα stories της ευρωπαϊκής αλλά και της ελληνικής οικονομίας στη μετα-COVID εποχή, με πολλά διεθνή κεφάλαια να στρέφονται προς αυτό το «στοίχημα», τη στιγμή που ο κλάδος αποτέλεσε έναν από τους μεγαλύτερους χαμένους της πανδημίας και εκτιμάται ότι θα καταταχθεί στους μεγαλύτερους κερδισμένους της «επόμενης ημέρας». Σημειώνεται πως πρόσφατα σε έκθεσή της η Goldman Sachs τόνισε ότι ο κλάδος των διυλιστηρίων στην περιοχή της Ευρώπης μπορεί να αποτελέσει το επόμενο trade του «ανοίγματος» της οικονομίας -λόγω και της σημαντικής ανάκαμψης που αναμένεται στα περιθώρια διύλισης- και τοποθέτησε τις δύο ελληνικές εισηγμένες Motor Oil και ΕΛΠΕ στο «καλάθι» των νικητών.
Ένας άλλος κλάδος ο οποίος συγκεντρώνει τα επενδυτικά βλέμματα και έχει πολύ ισχυρές προοπτικές ανάπτυξης είναι ο κλάδος των ακίνητων, τον οποίο επίσης επηρέασε σημαντικά η πανδημία, με το Χ.Α. να δημιουργεί επίσης δείκτη real estate. Σύμφωνα με πηγές της αγοράς υπάρχει σημαντική ζήτηση για ακίνητα στην Ελλάδα τη στιγμή που συγκριτικά με άλλες γειτονικές αγορές της περιφέρειας της Ευρωζώνης, οι τιμές των ακινήτων είναι σε γενικές γραμμές σε πολύ καλά επίπεδα. Το restart της οικονομίας, η ελκυστικότητα της χώρας μας ως προορισμός, όχι μόνο σε ό,τι αφορά τον τουρισμό αλλά και τη μετεγκατάσταση, χάρη και στις νέες τάσεις που δημιούργησε η πανδημία με την αύξηση της τηλεργασίας σε πολλές εταιρείες εντός και εκτός των συνδρομών, αποτελούν μία σημαντική ευκαιρία για τον κλάδο του real estate.
Δυνητικά, η Ελλάδα μπορεί να «κυνηγήσει» και μία άλλη «αγορά» που δημιουργείται, αυτή των στελεχών μεγάλων τραπεζών και εταιρειών του εξωτερικού οι οποίοι φεύγουν από το Λονδίνο λόγω του Brexit. Η ελληνική κυβέρνηση έχει από το 2020 διαμηνύσει πως τράπεζες του City συζητούν να έλθουν στην Ελλάδα, κάτι που θα δημιουργήσει μία νέα τάση μετεγκατάστασης στελεχών στη χώρα μας.
Ήδη, όλο και περισσότερα υψηλόβαθμα στελέχη επενδυτικών τραπεζών εγκαταλείπουν το Λονδίνο και μετακομίζουν σε χρηματοοικονομικά κέντρα στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Οι Morgan Stanley, Barclays και Goldman Sachs συγκαταλέγονται μεταξύ εκείνων που μετακινούν τα senior στελέχη τους, καθώς οι εποπτικοί φορείς της Ευρώπης ωθούν τις τράπεζες να ενισχύσουν προσωπικό των γραφείων τους στην Ε.Ε. και οι ταξιδιωτικοί περιορισμοί αίρονται. Η Morgan Stanley, για παράδειγμα, έως τα τέλη του 2021 θα προσθέσει 50 στελέχη στο γραφείο της στο Παρίσι όπου ήδη εργάζονται, ενώ σχεδιάζει να τα διπλασιάσει έως το 2024 μέσω ενός συνδυασμού μετεγκαταστάσεων και νέων προσλήψεων. Στελέχη των Barclays και Goldman Sachs έχουν ήδη μετακομίσει στο Μιλάνο. Στην έξοδο αυτή των τραπεζιτών σημαντικό ρόλο παίζει και ο τρόπος ζωής, καθώς η εργασία από το σπίτι κατά τη διάρκεια της πανδημίας επέτρεψε σε ορισμένους τραπεζίτες να εγκαταλείψουν το Λονδίνο για πιο ζεστά ηπειρωτικά κλίματα, έτσι πολλοί από αυτούς εξετάζουν τώρα η «μετακόμιση» αυτή να γίνει μόνιμη.
Νέος τραπεζικός δείκτης
Παράλληλα, το ισχυρό ενδιαφέρον που παρατηρείται για τον τραπεζικό κλάδο, ο οποίος αλλάζει σελίδα, μετασχηματίζεται και προχωρά με γρήγορα βήματα στη μείωση του βάρους των NPEs, κοιτώντας πλέον τη στήριξη της οικονομίας και την πιστωτική επέκταση, αναμένεται επίσης να «κεφαλαιοποιηθεί» από το Χ.Α. Η ισχυρή πιστωτική επέκταση που προβλέπεται τα επόμενα χρόνια και έως και το 2025, φέρνει τις τράπεζες στην πρώτη γραμμή της στήριξης της ανάπτυξης. Σύμφωνα με πρόσφατη ανάλυση της Alpha Bank, οι νέες χρηματοδοτήσεις υποβοηθούμενες και από τους πόρους που θα εισρεύσουν στη χώρα από το Ταμείο Ανάκαμψης έως και το 2024 θα φτάσουν τα 33 δισ. ευρώ.
Έτσι έχει δρομολογηθεί και μέχρι το τέλος του α’ εξαμήνου θα είναι διαθέσιμος στην αγορά παραγώγων ένας τραπεζικός δείκτης.
Δείκτης ESG ανάλογου μεγέθους με τον Γενικό Δείκτη
Ένα άλλος στόχος για το Χ.Α. στο πλαίσιο της προσέλκυσης ξένων θεσμικών επενδυτών είναι και η έντονη στροφή προς η βιωσιμότητα και το ESG, κάτι το οποίο έχει αρχίσει εδώ και καιρό να «χτίζεται». Ο όρος ESG αφορά θέματα που έχουν στο επίκεντρο το περιβάλλον (Environment), την κοινωνία (Social) και την εταιρική διακυβέρνηση (Governance) και που μπορούν να επηρεάσουν την ικανότητα της εταιρείας να παράγει αξία μακροπρόθεσμα και αποτελεί μεγάλη ευκαιρία για την οικονομία και τις επιχειρήσεις. Έτσι, δρομολογείται επίσης η δημιουργία δείκτη ESG έως τον Οκτώβριο, ενώ οι δράσεις που έχει προγραμματίσει το Χρηματιστήριο μέσα στο 2021 έχουν ως στόχος τη χρηματοδότηση βιώσιμων επενδύσεων μέσω του Χρηματιστηρίου, την επιμόρφωση του οικοσυστήματος για θέματα ESG και την ανάπτυξη πλατφόρμας για την καταχώρηση ESG πληροφοριών και δεδομένων.
Όπως σημείωσε σε πρόσφατη εκδήλωση ο Μιχάλης Ανδρεάδης, Επιτελικός Διευθυντής Λειτουργίας και Ανάπτυξης Αγορών Ομίλου Χρηματιστηρίου Αθηνών, τα κεφάλαια που επενδύουν αποκλειστικά με βάση την εφαρμογή των κανόνων ESG αυξάνονται δραματικά, ενώ και η πιο ενεργός συμμετοχή των ΗΠΑ, η οποία αναμένεται μετά και την αλλαγή στην κορυφή της αμερικανικής ηγεσίας, θα οδηγήσει σε περαιτέρω μεγέθυνση αυτών των κεφαλαίων. Ο κ. Νίκος Μυλωνάς, Καθηγητής ΕΚΠΑ, τόνισε από την πλευρά του ότι τα ESG κριτήρια ήρθαν για να μείνουν και είναι εξαιρετική ευκαιρία για το Χρηματιστήριο Αθηνών και τις ελληνικές επιχειρήσεις να διεκδικήσουν δυναμικά χρηματοδότηση από θεσμικούς επενδυτές για νέες επενδύσεις. Τα κριτήρια ESG μπορεί να αποτελέσουν οδηγό και εφαλτήριο ανάπτυξης για όσες εταιρείες τα υιοθετήσουν.
«έφτασε η στιγμή που οι επενδυτές θα πρέπει να αναμένουν κάτι περισσότερο από την απόδοση των επενδύσεών τους, καθώς όλα τα κέρδη δεν δημιουργούνται με τον ίδιο τρόπο. Οι δραστηριότητες μιας επιχείρησης ενέχουν κινδύνους και επιπτώσεις για την κοινωνία, που ενδέχεται να μην αντανακλώνται στα οικονομικά αποτελέσματά της», τόνισε ο Δημήτρης Μπατζής Sales Manager - CEE & Mediterranean της Schroders σε εκδήλωση της HSBC για τις βιώσιμες επενδύσεις, «το να εντοπίσει κανείς αυτούς τους κινδύνους θα είναι υψίστης σημασίας για κάθε επενδυτικό χαρτοφυλάκιο στο μέλλον», υπογράμμισε.
Σύμφωνα με τον Σωκράτη Λαζαρίδη, CEO του Χρηματιστηρίου Αθηνών, από τα διαθέσιμα σήμερα στοιχεία που αφορούν δημοσιοποιήσεις που έγιναν το 2020, ένας ESG δείκτης στο Χ.Α. θα μπορούσε να περιλαμβάνει 25-30 εταιρείες, και σε σύντομο χρονικό διάστημα μπορεί να έχει σύνθεση ανάλογη με αυτή του Γενικού Δείκτη.
Καταλύτης οι ΑΜΚ και οι εταιρικές εκδόσεις
Εκτός των παραπάνω, οι εκδόσεις ομολόγων και οι αυξήσεις κεφαλαίου οι οποίες έχουν επιστρέψει στον «χάρτη» του Χ.Α. δημιουργούν μία νέα δυναμική στην ελληνική αγορά και βάζουν την Ελλάδα στο ραντάρ των μεγάλων μακροπρόθεσμων χαρτοφυλακίων. Είναι γεγονός πως το 2021 έχουν ήδη αντληθεί 4,1 δισ. ευρώ συνολικά από τις ελληνικές εισηγμένες, από τα οποία το 1,5 δισ. ευρώ αφορά αυξήσεις κεφαλαίου και τα 300 εκατ. ευρώ εκδόσεις εταιρικών ομολόγων, ενώ θα αυξηθούν σημαντικά με τις προγραμματισμένες ΑΜΚ των Alpha Bank, Aegean και Ελλάκτωρ.
Η δυναμική επιστροφή του Ελληνικού Δημοσίου στις αγορές σαν ένας «κανονικός» εκδότης, η σημαντική υπερκάλυψη των εκδόσεων και τα ιστορικά χαμηλά, ακόμη και αρνητικά επιτόκια δανεισμού σε ομόλογα και έντοκα, έχει στρώσει ένα πολύ ευνοϊκό έδαφος για τις εισηγμένες. Η πρόσφατη έξοδος της Ελλάδας στις αγορές με το reopening του 10ετούς, όπου σημειώθηκε το μεγαλύτερο βιβλίο προσφορών στην ιστορία με τη ζήτηση να ξεπερνά τα 30 δισ. ευρώ και το spread να διαμορφώνεται στα χαμηλότερα επίπεδα από το 2008 και στις μόλις 115 μονάδες βάσης, αποτέλεσε άλλο ένα ισχυρό σήμα προς τις αγορές και επιβεβαιώνει ότι η Ελλάδα έχει κερδίσει την εμπιστοσύνη των επενδυτών και βαδίζει προς την πλήρη κανονικότητα. Το 10ετές λήξης Ιουνίου 2031 αποτελεί το απόλυτο benchmark ομόλογο καθώς, με μέγεθος πλέον 6 δισ. ευρώ, είναι ο μεγαλύτερος ελληνικός τίτλος. Επιπλέον, η κατανομή των επενδυτών που αγόρασαν τον ελληνικό τίτλο, αποδεικνύει για μία ακόμη φορά πως η χώρα μας είναι ψηλά στη λίστα των ποιοτικών funds. Συγκεκριμένα, το 69% των επενδυτών ήταν real money μακροπρόθεσμοι επενδυτές, το 22% ήταν τράπεζες, το 3% κεντρικές τράπεζες, ενώ μόλις το 6% ήταν hedge funds. Σημειώνεται πως από τις αρχές του 2020 και εν μέσω πανδημίας, έως σήμερα, το Ελληνικό Δημόσιο έχει αντλήσει από τις αγορές 23,5 δισ. ευρώ, ενώ η ΕΚΤ μέσω του προγράμματος PEPP τους τελευταίους 15 μήνες έχει αγοράσει ελληνικούς τίτλους ύψους 25,7 δισ. ευρώ, υπερκαλύπτοντας τις εξόδους της Ελλάδας.
Τα μηνύματα από το τετραήμερο των επαφών των ελληνικών εισηγμένων με τους επενδυτές στο πλαίσιο του Greek Investment Forum της Νέας Υόρκης το οποίο διεξήχθη την περασμένη εβδομάδα ήταν απόλυτα θετικά, δείχνοντας πως οι επενδυτές έχουν στραμμένο το βλέμμα προς τα ελληνικά assets. Τα καλά εταιρικά αποτελέσματα, η βελτίωση μακροοικονομικών μεγεθών και η ενίσχυση των προοπτικών τους χάρη και στο Ταμείο Ανάκαμψης, την πολιτική σταθερότητα αλλά και την άπλετη ρευστότητα μέσω των χαμηλών επιτοκίων και των προγραμμάτων ανάκαμψης, συντηρούν τις θετικές προσδοκίες στην ελληνική αγορά. Το ενδιαφέρον εστιάστηκε στον τραπεζικό κλάδο και τη μεγάλη πρόοδο που έχει σημειωθεί στο μέτωπο της μείωσης των NPEs, τις εξελίξεις από το μέτωπο των αυξήσεων κεφαλαίου, τις προσπάθειες της κυβέρνησης για την ώθηση της ανάπτυξης ενόψει και της εκταμίευσης των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης, ενώ ο κλάδος της πληροφορικής καθώς και εταιρείες μικρότερων κεφαλαιοποιήσεων, πέραν των blue chips, συγκέντρωσαν επίσης τα βλέμματα των funds.
Οι προοπτικές για τη συνέχεια
Μπορεί οι «ρυθμοί» στο Χ.Α., όπως και ο τζίρος, να παρουσίασαν μία υποτονικότητα τις προηγούμενες ημέρες, οι εγχώριοι αναλυτές εμφανίζονται πάντως αισιόδοξοι για τη συνέχεια εν όψει των σημαντικών καταλυτών που θα ξεδιπλωθούν το επόμενο διάστημα, με πρώτο και βασικό τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης, ενώ το «σήμα» που δόθηκε από το ΑΕΠ του πρώτου τριμήνου δείχνει πως είναι πιθανό η ανάπτυξη φέτος να εκπλήξει θετικά. Όπως σημειώνουν, τα τελευταία χρόνια ο Γενικός Δείκτης έκανε αρκετές επισκέψεις στα επίπεδα των 900-950 μονάδων, ενώ έχει να δει τις 1.000 μονάδες από το 2014 , ένα επίπεδο που είναι πολύ πιθανό να το αγγίξει φέτος. Βλέπουν εφικτή την περιοχή των 950 μονάδων στον Γενικό Δείκτη για το επόμενο διάστημα, ενώ υποστηρικτικά αναμένεται να λειτουργήσουν οι διανομές μερισμάτων αλλά και η ολοκλήρωση των εν εξελίξει αυξήσεων κεφαλαίου. Έτσι, το σενάριο μίας σημαντικής διόρθωσης του Χ.Α. έχει απομακρυνθεί, επισημαίνουν, ενώ το επόμενο διάστημα εκτιμάται πως έχει σημαντικές πιθανότητες να πάρει τα… πάνω του χάρη και στις επιχειρηματικές εξελίξεις αλλά και στην οικονομία η οποία βρίσκεται προ των πυλών της μεγάλης επανεκκίνησης μετά το σοκ της πανδημίας.
Στα θετικά για το Χ.Α. σε ό,τι αφορά τη συνέχεια, ο Ηλίας Ζαχαράκης της Fast Finance τοποθετεί το γεγονός ότι το ρίσκο χώρας δεν υπάρχει ουσιαστικά πλέον, ενώ παράλληλα οι επενδυτές βλέπουν και σημαντικές προοπτικές για την οικονομία. Αυτό σαν δεδομένο γίνεται πολύ πιο γρήγορα από το αναμενόμενο κάτι που μας κάνει να ελπίζουμε ότι και η ανάκαμψη θα έρθει με πολύ πιο γρήγορους ρυθμούς. Την ίδια στιγμή, όπως επισημαίνει, ο τζίρος στο χρηματιστήριο έχει ανέβει αισθητά τρέχοντας σταθερά με πάνω από 100 εκατ. ευρώ - με κάποιες βέβαια εξαιρέσεις σε ημέρες υποτονικότητας.
Η γενικότερη κόπωση που παρατηρήθηκε στην αγορά μετά το πρόσφατο ράλι έως τις 920 μονάδες σε δεικτοβαρή χαρτιά έδωσε τη σκυτάλη της ανόδου σε μετοχές της μεσαίας και μικρής κεφαλαιοποίησης, όπως παρατηρεί ο Μάνος Ζαχαράκης της Beta Securities. Το άνοιγμα της ψαλίδας των αποτιμήσεων και η αναζήτηση νέων δυνητικών αποδόσεων έστρεψε ένα μικρό, αλλά ικανό να οδηγήσει σε εξάρσεις, μέρος των εισροών σε μετοχές που έχουν υστερήσει στο πρόσφατο ράλι τιμών αλλά δικαιολογούσαν βάσει θεμελιωδών ή ειδικών χαρακτηριστικών (αντικείμενο δραστηριότητας, κλάδος, αξία παγίων, προοπτικές) το ενδιαφέρον της αγοράς.
Συνήθως, όπως επισημαίνει ο αναλυτής, δυνατές αποδόσεις στην εγχώρια αγορά ακολουθούνται από διορθώσεις που έχουν κάποιο αξιόλογο βάθος και αλλαγή επιπέδων. Αυτήν τη φορά διαπιστώνεται ανακύκλωση της ρευστότητας σε άλλες ιδέες με κύριο γνώρισμα το αυξημένο προφίλ ρίσκου. Το ξύπνημα στα μικρά και μεσαία χαρτιά της αγοράς αποδίδεται και στη σταθερή ενεργοποίηση της επενδυτικής λιανικής καθώς και τον Απρίλιο το ποσοστό συμμετοχής στην αγορά των ιδιωτών επενδυτών διατηρήθηκε πάνω από 24%.
