Τα μέτρα ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους που υιοθέτησαν σήμερα οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης περιλαμβάνονται αναλυτικά στην τελική δήλωση του Eurogroup, η οποία χαιρετίζει επίσης την ολοκλήρωση της τελευταίας αξιολόγησης και περιγράφει το πλαίσιο της μεταμνημονιακής εποπτείας.
Ειδικότερα, στην ανακοίνωση του Eurogroup επικροτούνται οι ελληνικές αρχές για την ολοκλήρωση της εφαρμογής των προαπαιτούμενων και την επιτυχή ολοκλήρωση του προγράμματος. «Η Ελλάδα βγαίνει από το πρόγραμμα οικονομικής βοήθειας με μια ισχυρότερη οικονομία που στηρίζεται στις δημοσιονομικές και διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που εφαρμόστηκαν» αναφέρει η δήλωση, επισημαίνοντας πως «είναι σημαντικό να συνεχιστούν αυτές οι μεταρρυθμίσεις, οι οποίες αποτελούν τη βάση για μια βιώσιμη πορεία ανάπτυξης με υψηλότερη απασχόληση και δημιουργία θέσεων εργασίας».
Στο πλαίσιο αυτό, το Eurogroup χαιρετίζει και την ολοκλήρωση της στρατηγικής ανάπτυξης της Ελλάδας, η οποία «στοχεύει στην ενίσχυση της μακροπρόθεσμης αναπτυξιακής προοπτικής της Ελλάδας και στη βελτίωση του επενδυτικού κλίματος».
Σε ό,τι αφορά τους στόχους πρωτογενούς πλεονάσματος για το μέλλον, το Eurogroup χαιρετίζει τη δέσμευση της Ελλάδας να διατηρήσει πρωτογενές πλεόνασμα ύψους 3,5% του ΑΕΠ μέχρι το 2022 και τη μετέπειτα ευθυγράμμισή της με τους κανόνες της ΕΕ. «Η ανάλυση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής δείχνει ότι αυτό συνεπάγεται ένα πρωτογενές πλεόνασμα κατά μέσο όρο 2,2% του ΑΕΠ κατά την περίοδο από το 2023 έως το 2060» σημειώνει η ανακοίνωση.
Σε ό,τι αφορά την έκθεση βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους το Eurogroup υπενθυμίζει ότι «οι ακαθάριστες χρηματοδοτικές ανάγκες της χώρας θα πρέπει να παραμείνουν κάτω από το 15% του ΑΕΠ μεσοπρόθεσμα και κάτω από το 20% του ΑΕΠ στη συνέχεια, εξασφαλίζοντας ταυτόχρονα ότι το χρέος μειώνεται σταθερά».
Ως μεσοπρόθεσμα μέτρα ελάφρυνσης του χρέους η δήλωση του Eurogroup παραθέτει:
-την κατάργηση από το 2018 του step-up επιτοκίου που σχετίζεται με τα δάνεια του δεύτερου ελληνικού προγράμματος.
-τη χρήση από τον ESM των κερδών των κεντρικών τραπεζών (SMPs, ANFAs) από τα ελληνικά ομόλογα του 2014 και τη σταδιακή επιστροφή τους στην Ελλάδα. Τα εν λόγω κεφάλαια θα μεταφέρονται στην Ελλάδα ισόποσα, σε εξαμηνιαία βάση (Δεκέμβριο και Ιούνιο), αρχής γενομένης από το 2018 μέχρι τον Ιούνιο του 2022 μέσω ξεχωριστού λογαριασμού του ESM και θα χρησιμοποιηθούν για τη μείωση των ακαθάριστων χρηματοδοτικών αναγκών ή για τη χρηματοδότηση άλλων συμφωνηθέντων επενδύσεων.
-την παράταση της περιόδου χάριτος για τα δάνεια του EFSF κατά 10 χρόνια και την επιμήκυνση της μέσης διάρκειας λήξης κατά 10 χρόνια.
Επίσης, σημειώνεται ότι «βάσει της ανάλυσης της βιωσιμότητας του χρέους από τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα, το Eurogroup θα επανεξετάσει στο τέλος της περιόδου χάριτος, το 2032 εάν χρειάζονται πρόσθετα μέτρα χρέους», ενώ γίνεται αναφορά στη συμφωνία του Μαΐου του 2016 για ένα «μηχανισμό, ο οποίος θα ενεργοποιείται στην περίπτωση πολύ δυσμενέστερου απρόοπτου μακροοικονομικού σεναρίου». Αυτός ο μηχανισμός, θα περιέχει μέτρα όπως την «περαιτέρω αναδιάρθρωση του χρέους με ανώτατο όριο και παρατάσεις των πληρωμών τόκων του δανείου του EFSF», στο βαθμό που είναι αναγκαία για τη βιωσιμότητα του χρέους.
Σε ό,τι αφορά τη μεταμνημονιακή εποπτεία, το Eurogroup επισημαίνει ότι τα μέτρα ελάφρυνσης του χρέους «πρέπει να περιέχουν κίνητρα που θα διασφαλίζουν ισχυρή και συνεχή εφαρμογή από την Ελλάδα των μεταρρυθμίσεων που έχουν συμφωνηθεί στο πλαίσιο του προγράμματος». Αναφέρεται επίσης στη σύνδεση συγκεκριμένων δεσμεύσεων πολιτικής με την επιστροφή των SMPS και ANFAs, καθώς και την κατάργηση του επιτοκίου step up, χαιρετίζοντας παράλληλα «την πρόθεση της Επιτροπής να ενεργοποιήσει τη διαδικασία ενισχυμένης εποπτείας τις επόμενες εβδομάδες και επίσης την υποστήριξη αυτής της προσέγγισης από τις ελληνικές αρχές».
Εξάλλου, στην ανακοίνωση του Eurogroup γίνεται αναφορά στις εν εξελίξει νομικές διαδικασίες κατά των εμπειρογνωμόνων του ΤΑΙΠΕΔ και κατά του πρώην προέδρου και άλλων στελεχών της ΕΛΣΤΑΤ, καλώντας τους θεσμούς να παρακολουθούν την πορεία τους στο πλαίσιο της μεταμνημονιακής επιτήρησης.
Αναφορικά με την τελευταία δόση που θα λάβει η Ελλάδα, το Eurogroup σημειώνει:
«Με την ολοκλήρωση των εθνικών διαδικασιών, τα όργανα διοίκησης του ESM αναμένεται να εγκρίνουν την εκταμίευση της πέμπτης και της τελευταίας δόσης του προγράμματος του ESM ύψους 15 δισ. ευρώ. Από το συνολικό αυτό ποσό, 5,5 δισ. ευρώ θα διατεθούν σε ξεχωριστό λογαριασμό και θα χρησιμοποιηθούν για την εξυπηρέτηση του χρέους, ενώ τα 9,5 δισ. ευρώ θα διατεθούν σε ειδικό λογαριασμό για τη δημιουργία ταμειακού αποθέματος, που θα χρησιμοποιηθεί για την εξυπηρέτηση του χρέους σε περίπτωση ανάγκης». Η χρήση των εν λόγω κεφαλαίων θα γίνεται μετά από συμφωνία με τους θεσμούς, ενώ σημειώνεται ότι «συνολικά, η Ελλάδα βγαίνει από το πρόγραμμα με ένα σημαντικό ταμειακό απόθεμα ύψους 24,1 δισ. ευρώ, το οποίο θα καλύψει τις δανειακές ανάγκες της κυβέρνησης για περίπου 22 μήνες μετά το τέλος του προγράμματος».
Τέλος, σχετικά με το ΔΝΤ, η δήλωση του Eurogroup αναφέρει ότι «η διοίκηση του ΔΝΤ εξέφρασε την ικανοποίησή της για την επιτυχή εφαρμογή του προγράμματος ESM και για την περαιτέρω εξειδίκευση των μέτρων για το χρέος που δόθηκε σήμερα από τα κράτη μέλη».
Συνεχίζοντας, επισημαίνεται ότι παρόλο που «δεν είναι πλέον δυνατή η ενεργοποίηση» του δικού του προγράμματος, το ΔΝΤ επιβεβαίωσε «τη συνεχιζόμενη συμμετοχή του στην Ελλάδα στο πλαίσιο της μεταμνημονιακής εποπτείας, παράλληλα με τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα».
Οι δηλώσεις μετά την συμφωνία στο Eurogroup για το χρέος
«Μετά από οκτώ χρόνια η Ελλάδα μαζί με την Ιρλανδία, την Κύπρο, την Ισπανία και τη χώρα μου την Πορτογαλία, ανήκει στις χώρες που ολοκλήρωσαν το πρόγραμμα στήριξης. Αυτό είναι. Δε θα υπάρξει επακόλουθο πρόγραμμα στην Ελλάδα». Αυτό ανέφερε ο επικεφαλής του Eurogroup Μάριο Σεντένο παρουσιάζοντας τις πρώτες πρωινές ώρες την απόφαση για το χρέος και τη μεταμνημονιακή εποπτεία στη Συνέντευξη Τύπου μετά από το διαπραγματευτικό θρίλερ ωρών που προηγήθηκε.
Σύμφωνα με τον Μάριο Σεντένο θα υπάρξει θα υπάρξει 10ετής επέκταση στα δάνεια του EFSF και 10ετής επιμήκυνση των επιτοκίων. Αυτό θα βοηθήσει την Ελλάδα να βγει στις αγορές. Σε ό,τι αφορα την τελευταία δόση αυτή θα ανέλθει στα 15 δισ. ευρώ που σημαίνει ότι θα δημιουργηθεί μαξιλάρι 24 δισ. για τους επόμενους 22 μήνες.
Σύμφωνα με τον Σεντένο οι θεσμοί θα παρακολουθούν μέσα από την ενισχυμένη εποπτεία, ενώ το ΔΝΤ θα μετάσχει ενεργά σε αυτή την αποστολή. Όπως είπε «το τέλος του προγράμματος επιφέρει κάποιες ευθύνες, η Ελλάδα θα πρέπει να ολοκληρώσει τις μεταρρυθμίσεις που ξεκίνησαν στο πλαίσιο του προγράμματος. Αυτό το ονομάζουμε ιδιοκτησία και αποτελεί προϋπόθεση ώστε η Ελλάδα να συνεχίσει να είναι στα πόδια της».
Σεντένο: Το χρέος είναι βιώσιμο
Σε σκληρές και ολονύχτιες διαπραγματεύσεις για το ελληνικό ζήτημα αλλά και τον προϋπολογισμό της Ευρωζώνης οδηγήθηκε η συνεδρίαση του Eurogroup. Οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης αποφάσισαν να διακόψουν τις συζητήσεις για το ελληνικό ζήτημα νωρίς το απόγευμα της Πέμπτης και επανήλθαν λίγο πριν τα μεσάνυχτα. Η συμφωνία επετεύχθη μετά τη 1 π.μ. της Παρασκευής.
Την επίτευξη συμφωνίας για την Ελλάδα χαιρέτησε ο πρόεδρος του Eurogroup Μάριο Σεντένο κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου που παραχώρησε λίγο μετά το τέλος των εργασιών του Συμβουλίου της ευρωζωνης τις πρώτες πρωινές ώρες σήμερα στο Λουξεμβούργο.
Ο Σεντένο χαιρέτισε την έξοδο της Ελλάδας από το Μνημόνιο επισημαίνοντας ότι η Ελλάδα εκπλήρωσε και τις 88 προαπαιτούμενες ενέργειες. Συνολικά η Ελλάδα πραγματοποίησε πάνω από 450 μεταρρυθμίσεις πολλές από τις οποίες ήταν επώδυνες για τον πληθυσμό ανέφερε ο Σεντένο.
Ο πρόεδρος του Eurogroup δηλωσε ότι η Ελλάδα θα συνεχίσει τις μεταρρυθμιστικές ενέργειες.
Σύμφωνα με τον πρόεδρο του Εurogroup θα υπάρξει 10ετής επέκταση στα δάνεια του EFSF και 10ετής επιμήκυνση των επιτοκίων. Αυτό θα βοηθήσει την Ελλάδα να βγει στις αγορές.
«Το ΔΝΤ θα συμμετάσχει ενεργά. Συνολικά η Ελλάδα θα αποχωρήσει από το πρόγραμμα με ένα μαξιλάρι ασφαλείας 24 δισ. για τους υπόλοιπους 22 μήνες. Το χρέος είναι βιώσιμο» ανέφερε ο Μάριο Σεντένο.
Μοσκοβισί: Ευτυχισμένη στιγμή
Ο Επίτροπος Πιερ Μοσκοβισί δήλωσε ότι είναι μία ιστορική αλλά και ευτυχισμένη στιγμή για την Ελλάδα και την Ευρώπη και ότι το Grexit ανήκει πλέον οριστικά στο παρελθόν. Ο Μοσκοβισί ανέφερε ότι η σημερινή απόφαση επιτεύχθηκε επειδή η Ελλάδα έδειξε υπευθυνότητα και η ευρωζώνη αλληλεγγύη. Αναγνώρισε τις θυσίες του ελληνικού λαού λέγοντας όμως ότι ήταν ανάγκες. Κατά τον Γάλλο επίτροπο το πακέτο μέτρων που υιοθετήθηκε σήμερα για το ελληνικό χρέος είναι αξιόπιστο και θα αποδειχθεί αποτελεσματικό διότι θα γίνει δεκτό από τις αγορές.
Ο Μοσκοβισί ανέφερε ότι δεν θα υπάρξει νέο πρόγραμμα για την Ελλάδα αλλά ενισχυμένη συνεργασία η οποία προβλέπεται από την ευρωπαϊκή νομοθεσία.
Ρέγκλινγκ: Επιμηκύνσεις και ωριμάνσεις
Ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας Κλάους Ρέγκλινγκ δήλωσε και αυτός ότι πρόκειται για μία ιστορική στιγμή για την Ελλάδα και την ευρωζώνη. Ο Ρέγκλινγκ υπενθύμισε ότι κατά το παρελθόν η ευρωζώνη έζησε κρίσιμες στιγμές και χαιρέτισε την αλληλεγγύη των χωρών της ευρωζώνης προς την Ελλάδα. Σε ό,τι αφορά την ελάφρυνση του χρέους ο Ρέγκλινγκ ανέφερε ότι θα υπάρξουν επιμηκύνσεις των ωριμάνσεων των δανείων.
Λαγκάρντ: Το ΔΝΤ χαιρετίζει τα μέτρα που έλαβε η Ελλάδα
Η γενική διευθύντρια του ΔΝΤ Κριστίν Λαγκάρντ δήλωσε ότι συμμερίζεται και αυτή την αίσθηση των ευρωπαίων ιθυνόντων πως πρόκειται για ιστορική στιγμή υπενθυμίζοντας ότι τα τελευταία χρόνια η ευρωζώνη έζησε δύσκολες στιγμές.
Η Κριστίν Λαγκάρντ ανέφερε ότι το ΔΝΤ χαιρετίζει τα μέτρα που έλαβε η Ελλάδα και ότι σημειώνει την δέσμευση των εταίρων της Ελλάδας στην ευρωζώνη να λάβουν αν απαιτηθεί και νέα μέτρα για την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους.
Γραπτή δήλωση Ντράγκι
Τη βελτίωση της βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους μετά την απόφαση του Eurogroup επισημαίνει με γραπτή δήλωσή του ο πρόεδρος της ΕΚΤ, Μάριο Ντράγκι.
Ολόκληρη η δήλωση του Μ. Ντράγκι:
«Χαιρετίζουμε την ολοκλήρωση από την Ελλάδα των προαπαιτούμενων. Αυτό ανοίγει το δρόμο για μια επιτυχή ολοκλήρωση του προγράμματος του ESΜ. Πιστεύουμε ότι η υιοθέτηση του πακέτου των μέτρων για το χρέος που συμφωνήθηκε από το Eurogroup θα βελτιώσει τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους μεσοπρόθεσμα. Η παραμονή της Ελλάδας στο δρόμο των μεταρρυθμίσεων και της συμπαγούς δημοσιονομικής πολιτικής είναι κλειδί. Χαιρετίζουμε την ετοιμότητα του Eurogroup να εξετάσει περαιτέρω μέτρα για το χρέος σε μακροπρόθεσμο επίπεδο σε περίπτωση αρνητικών οικονομικών εξελίξεων».
Η συνάντηση
Κατά τη διάρκεια του Eurogroup μεσολάβησε η συνάντηση μεταξύ του υπουργού οικονομικών, Ευκλείδη Τσακαλώτου και των ομολόγων του υπουργών Γαλλίας και Γερμανίας που πραγματοποιήθηκε στο περιθώριο του Eurogroup. Το θέμα συζήτησης ήταν μεταξύ άλλων, το ύψος της τελικής δόσης των δανείων προς την Ελλάδα αλλά και ο χρόνος επιμήκυνσης των ωριμάνσεων των δανείων του EFSF. Τα δύο ακανθώδη θέματα ήταν το "μαξιλάρι" ρευστότητας και η επέκταση των ωριμάνσεων (δηλαδή η επιμήκυνση).
Η επιμήκυνση αποδείχθηκε το σημείο τριβής. Οι Γερμανοί θέλουν πολύ ήπια μέτρα για το χρέος, προσφέροντας ως αντάλλαγμα ένα μεγαλύτερο από το αναμενόμενο "μαξιλάρι" Η λύση δεν φτάνει να αποφασιστεί αλλά θα πρέπει να εξασφαλίσει και την βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους που θα πρέπει να πιστοποιήσει και η έκθεση βιωσιμότητας του ESM αλλά και στην δική του έκθεση βιωσιμότητας το ΔΝΤ.
Τριβές υπήρξαν και για το θέμα του προϋπολογισμού της Ευρωζώνης με χώρες όπως η Ολλανδία να εκφράζουν αντιρρήσεις στην γαλλο-γερμανική πρόταση η οποία είχε συζητηθεί στην πρόσφατη συνάντηση Μέρκελ-Μακρόν στο Βερολίνο.
Το κλίμα πριν από την έναρξη της συνεδρίασης του Eurogroup ήταν ιδιαίτερα θετικό με αξιωματούχους της ευρωζώνης να εμφανίζονται ιδιαίτερα αισιόδοξοι. Οι εξελίξεις στην Ελλάδα είναι θετικές, «η ελληνική κυβέρνηση έκανε πολύ καλή δουλειά», ανέφερε ο γερμανός υπουργός Οικονομικών Όλαφ Σολτς, προσερχόμενος στο Eurpogroup, προσθέτοντας ότι είναι πάρα πολύ πιθανό σήμερα να βρεθεί μια λύση, που θα βοηθήσει την Ελλάδα να σταθεί στις δικές της δυνάμεις και να ξαναβγει στις αγορές.
