Με περισσότερα προβλήματα από αυτά που έλυσε άφησε η συμφωνία του Eurogroup την Ελλάδα, η οποία γύρισε από το Λουξεμβούργο με ένα Μνημόνιο διαρκείας, την αναβολή επ’ αόριστον των μέτρων για χρέος και QE και άλλα δύο προαπαιτούμενα που απειλούν και τη δόση των 8,5 δισ. ευρώ.
Η Ελλάδα έχει στο χέρι μόνο μία απόφαση για μια δόση της τάξης των 8,5 δισ. ευρώ, που θα εκταμιευτεί σε δύο δόσεις για την αποπληρωμή των υποχρεώσεων ύψους 7,4 δισ. ευρώ. Ωστόσο, και η μόνη σαφής απόφαση του συμβουλίου υπουργών Οικονομικών του ευρώ κολλάει τώρα στις ουρές που έλκουν την καταγωγή τους από τα μέσα του 2016. Κατά τη διάρκεια του χθεσινού Ecofin, o Ισπανός ΥΠΟΙΚ Λουίς ντε Γκίντος τόνισε ότι η χώρα του θα θέσει βέτο στην καταβολή της δόσης αν δεν αποκατασταθεί πλήρως ο Ισπανός μέλος του γνωμοδοτικού συμβουλίου του ΤΑΙΠΕΔ, που συνεχίζει να αντιμετωπίζει κατηγορίες σε βαθμό κακουργήματος από το sale & lease back 28 ακινήτων του Δημοσίου που ολοκληρώθηκε το 2013.
Λιγότερο γνωστό αλλά εξίσου σημαντικό είναι και το θέμα της πλήρους αποκατάστασης του πρώην γενικού γραμματέα της ΕΛ.ΣΤΑΤ. Ανδρέα Γεωργίου, ο οποίος διώχθηκε και απαλλάχθηκε δύο φορές από το 2010 για την κατηγορία της τεχνικής διόγκωσης του ελλείμματος του 2010.
Παρά τις διαβεβαιώσεις από τις ελληνικές αρχές για διευθέτηση και των δύο θεμάτων, είναι κάτι που εκκρεμεί από το καλοκαίρι του 2016, όταν είχαν τεθεί επισήμως από τον εκπρόσωπο της Κομισιόν Μαργαρίτη Σχοινά.
Σκληρή εποπτεία
Κατά τα λοιπά, η κυβέρνηση θα πρέπει να διαχειριστεί ένα Μνημόνιο διαρκείας μέχρι και το 2060, με αρχή την πενταετία 2018-2022 που θα πρέπει να επιτυγχάνει πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ και συνέχεια από το 2023 μέχρι και το 2060 πρωτογενές πλεόνασμα πάνω από 2% του ΑΕΠ. Με την ανάλυση των μέτρων για το χρέος, το Μνημόνιο διαρκείας θα συμπληρωθεί και από τους βασικούς κανόνες σκληρής εποπτείας που θα προϋποθέτει η υλοποίησή του.
Επίσης, ο χρόνος στον οποίο θα ανοίξει η συζήτηση για την ανάλυση των μέτρων έμεινε ανοιχτός. Στο Eurogroup της Πέμπτης δεν δόθηκε καν ένας ενδεικτικός χρόνος για τη συζήτηση των μέτρων πριν από το τέλος του προγράμματος. Μάλιστα σε διασταλτική ερμηνεία των δηλώσεων του Ντάισελμπλουμ για το θέμα, μπορεί να συμπεράνει κανείς ότι χρονικό όριο δεν είναι οι γερμανικές εκλογές αλλά μάλλον τα μέσα του 2018. Τούτο παρά την καθησυχαστική δήλωση της Κριστίν Λαγκάρντ ότι η διευκρίνιση των μέτρων θα είναι θέμα μηνών.
Στο μεταξύ, μαζί με τη μη λύση για το χρέος αναβάλλεται επ’ αόριστον και η ένταξη της Ελλάδας στο πρόγραμμα αγοράς ομολόγων από την ΕΚΤ. Αξιωματούχος της Κεντρικής Τράπεζας του ευρώ που μίλησε στο Reuters ξεκαθάρισε ότι η προχθεσινή συμφωνία δεν είναι αρκετή για την ένταξη στο QE. «Είναι ένα πολύ θετικό βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση, αλλά χρειάζεται μεγαλύτερη σαφήνεια όσον αφορά στο χρέος, στο πρόγραμμα αγοράς περιουσιακών στοιχείων», σημείωσε η πηγή, αναφερόμενη στην απόφαση του Eurogroup. «Χρειαζόμαστε περισσότερη ακρίβεια στα μέτρα για το χρέος», παρατήρησε.
Παγίδα στη γαλλική λύση
Αν και χαιρετίστηκε από όλους η γαλλική πρόταση για ρήτρα ανάπτυξης για την αποπληρωμή του χρέους, έχει δύο αναγνώσεις. Βάση της ελάφρυνσης του χρέους θα πρέπει να είναι οι χρηματοδοτικές ανάγκες του χρέους 15% του ΑΕΠ μέχρι και το 2030 και στη συνέχεια 20% του ΑΕΠ. Με τη γαλλική εκδοχή της η λύση προβλέπει διευκολύνσεις στις χρονιές που η Ελλάδα θα είναι κάτω από 1% ή 1,3% του ΑΕΠ ανάλογα με το πόσο θα κλείσει η συμφωνία ΔΝΤ – Γερμανίας. Με τη γερμανική εκδοχή της η γαλλική λύση μπορεί να σημαίνει ότι αν τα πράγματα πάνε καλύτερα από το αναμενόμενο για την ανάπτυξη της Ελλάδας, η χώρα θα πρέπει να αποπληρώνει εκ των προτέρων μεγαλύτερο μερίδιο του χρέους από αυτό που αναλογεί για τη συγκεκριμένη χρονιά, με στόχο το 15% ή το 20% του ΑΕΠ ως χρηματοδοτικές ανάγκες να επιτυγχάνεται σε μέσα επίπεδα. Συνεπώς η υπεραπόδοση της οικονομίας θα πληρώνει σε κάθε περίπτωση χρέος.
Πρόβλημα για Γερμανία και ΔΝΤ
Μια μέρα μετά το συμβιβασμό στη λύση που ήθελε από την αρχή ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε βρέθηκε χθες να αντιμετωπίζει πολιτικά προβλήματα και ο ίδιος και προσεχώς και η κ. Λαγκάρντ.
Βουλευτές του γερμανικού Κοινοβουλίου εκτιμούσαν χθες ότι ο τρόπος συμμετοχής του ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα δεν είναι αυτός που περιγράφεται στο ελληνικό πρόγραμμα το οποίο έχει εγκριθεί από το γερμανικό Κοινοβούλιο. Συνεπώς συνιστά θεμελιώδη αλλαγή και χρήζει νέας έγκρισης από την Ολομέλεια. Ο κ. Σόιμπλε επέμενε και χθες ότι η αλλαγή δεν είναι ουσιώδης και δεν χρειάζεται επεξεργασία και έγκριση πέραν της Επιτροπής Προϋπολογισμού του γερμανικού Κοινοβουλίου. Πρόβλημα όμως θα αντιμετωπίσει με τη λύση που επέλεξε και η επικεφαλής του ΔΝΤ Κριστίν Λαγκάρντ. Αφενός χρεώνεται το γεγονός ότι για να εξυπηρετήσει την κυβέρνηση του Βερολίνου υιοθετεί για μια ανεπτυγμένη χώρα μια μέθοδο συμμετοχής που χρησιμοποίησε για διασώσεις χωρών του τρίτου κόσμου της αφρικανικής ηπείρου κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του ’80 και το ’90.
Το δεύτερο φάουλ όμως της κ. Λαγκάρντ ήταν ότι παραβίασε και τη μέθοδο που επέλεξε για το θέμα της Ελλάδας. Τούτο διότι η κατ’ αρχήν έγκριση ενός προγράμματος από το ΔΝΤ θα πρέπει να ακολουθείται από μια περίοδο 30 ημερών στην οποία οι δανειστές του κράτους σε οικονομική κρίση θα πρέπει να αποφασίσουν μια λύση ελάφρυνσης για το χρέος του. Στην περίπτωση της Ελλάδας, η περίοδος αυτή θα είναι πολύ μεγαλύτερη.
