Απ’ ό,τι φαίνεται, το «μυστικό» για να μείνουμε για πάντα λεπτοί είναι μια και μόνο ορμόνη! Κι όμως, δύο Ελληνίδες ερευνήτριες στο Columbia University Medical Centre της Νέας Υόρκης ανακάλυψαν ότι υπάρχει μια ορμόνη που σταματά το σήμα της πείνας που δίνει ο εγκέφαλος στο σώμα μας. Η επικεφαλής και αναπληρώτρια καθηγήτρια, Σταυρούλα Κουστένη και η συνεργάτιδά της και ερευνήτρια, Ιωάννα Μόσιαλου του τμήματος Φυσιολογίας και Κυτταρικής Βιοφυσικής του πανεπιστημίου, έκαναν χθες τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό Nature.
Μετά από πειράματα σε ποντίκια, η ανακάλυψη της συγκεκριμένης ορμόνης φέρνει στο φως έναν βιολογικό μηχανισμό ρύθμισης της όρεξης που ως τώρα μας ήταν εντελώς άγνωστος. Το γεγονός είναι ιδιαίτερα σημαντικό, αφού η λιποκαλίνη 2, όπως ονομάστηκε, θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί στο μέλλον για τον έλεγχο της παχυσαρκίας, την θεραπεία του διαβήτη τύπου 2 και άλλων μεταβολικών διαταραχών.
Ημερήσιες ενέσεις με την λιποκαλίνη 2, η οποία πλημμυρίζει το σώμα με φυσικό τρόπο μετά τα γεύματα, έδειξαν πως μπορεί να προκαλέσει απώλεια βάρους και χαμηλότερη όρεξη.
Η κα Κουστένη δήλωσε: “ τα τελευταία χρόνια μελέτες δικές μας και άλλες έδειξαν ότι τα οστά αποτελούν όργανο του ενδοκρινικού συστήματος και παράγουν ορμόνες που επηρεάζουν την ανάπτυξη του εγκεφάλου, την ισορροπία της γλυκόζης, τη λειτουργία των νεφρών και την ανδρική γονιμότητα. Τα ευρήματά μας προσθέτουν σε αυτό τον κατάλογο μία κρίσιμη νέα λειτουργία των ορμονών των οστών, την καταστολή της όρεξης, πράγμα που μπορεί να ανοίξει μια τελείως νέα προσέγγιση στη θεραπεία των μεταβολικών διαταραχών.”
Από το 2007, είχε ανακαλυφθεί πως τα οστά εκκρίνουν δύο ορμόνες, την FGF23 και την οστεοκαλσίνη. Το 2010 η Κουστένη ανακάλυψε ότι η απενεργοποίηση ενός γονιδίου (FOXO1) στους οστεοβλάστες, δηλαδή στα κύτταρα από όπου δημιουργούνται τα οστά, έκανε τα ποντίκια να τρώνε λιγότερο, να είναι πιο αδύνατα και να έχουν καλύτερα επίπεδα σακχάρου (γλυκόζης) στο αίμα τους. Ωστόσο, η λιποκαλίνη 2, επεμβαίνει στον μεταβολισμό, αφού εμπλέκεται στην έκκριση της ινσουλίνης και βελτιώνει την αντοχή στη γλυκόζη, όπως έδειξαν οι μελέτες στα ποντίκια.
Διαπιστώθηκε, επίσης, ότι η ορμόνη LCN2 (όπως γράφεται και αλλιώς) μπορεί να διασχίσει τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό και να εισχωρήσει στον υποθάλαμο του εγκεφάλου. Στη συνέχεια ενεργοποιεί έναν γνωστό μηχανισμό (βιολογικό ‘μονοπάτι') καταστολής της όρεξης, με συνέπεια να μειώνεται η πρόσληψη της τροφής και έτσι να παρατηρείται απώλεια βάρους τόσο στα πειραματόζωα με φυσιολογικό βάρος, όσο και στα παχύσαρκα.
«Η ελπίδα μας είναι ότι η λιποκαλίνη 2 μπορεί να έχει τα ίδια αποτελέσματα στους ανθρώπους και ότι τα ευρήματά μας θα είναι δυνατό να μεταφραστούν στην ανάπτυξη θεραπειών για την παχυσαρκία και άλλες μεταβολικές διαταραχές», δήλωσε η κα Κουστένη.
Η Ελληνίδα ερευνήτρια τελείωσε την Πρότυπο Σχολή Αναβρύτων, σπούδασε στο Τμήμα Χημείας του Πανεπιστημίου Πατρών, πήρε το διδακτορικό της από το Πανεπιστήμιο του Κάρντιφ στη Βρετανία και τελικά μετακινήθηκε στο Πανεπιστήμιο Κολούμπια των ΗΠΑ το 2006.
Προς το παρόν, παραμένει πάντως ασαφές γιατί τα οστά μπορεί να εμπλέκονται στη μείωση της όρεξης. Πιθανώς η εν λόγω ορμόνη να βοηθά στη διατήρηση της οστικής μάζας και της σκελετικής ανάπτυξης.
