Παράλυση Bell: Όταν παγώνει το πρόσωπο. Το πρόβλημα υγείας της Angelina Jolie

Η Angelina  αποκάλυψε ότι πέρα από υψηλή αρτηριακή πίεση, εμφάνισε και παράλυση Μπελ, μία κατάσταση που έχει ως συνέπεια την παράλυση νεύρων του προσώπου, εξαιτίας της οποίας η μία πλευρά του προσώπου της είχε κρεμάσει όπως δήλωσε.

Σκεφτήκατε ποτέ ότι θα μπορούσατε να ξυπνήσετε κάποια μέρα και να διαπιστώσετε ότι δεν μπορείτε να κλείσετε το ένα σας μάτι, να χαμογελάσετε, να ανασηκώσετε το ένα φρύδι, να σφυρίξετε ή να μιλήσετε καθαρά; Και όμως, αυτό θα συμβεί σε έναν άνθρωπο ανά 65 στη διάρκεια της ζωής του. Δεν πρόκειται για εγκεφαλικό επεισόδιο αλλά για τη συχνότερη νευρολογική βλάβη κρανιακού νεύρου, την παράλυση του προσωπικού νεύρου.

Συνήθως τα συμπτώματα αναπτύσσονται εντός ολίγων ωρών ή βαθμιαία στη διάρκεια μερικών ημερών, για να κορυφωθούν εντός τριών εβδομάδων. Συχνά προηγείται ένας ήπιος πόνος πίσω από το αυτί και ένα 'μούδιασμα' στο μισό πρόσωπο. Άλλα δυνητικά συμπτώματα είναι η αυξημένη δακρύρροια, η σιελόρροια, η αλλοίωση της γεύσης και η αίσθηση ότι οι ήχοι ακούγονται εντονότερα από την προσβεβλημένη πλευρά (υπερακουσία).

Ο ασθενής θα αντιληφθεί το πρόβλημα για πρώτη φορά κοιτώντας στο καθρέφτη και βλέποντας μια ασυμμετρία στο πρόσωπο όταν προσπαθεί να εκφραστεί. Είναι λογικό κανείς να αναζητήσει ιατρική βοήθεια έντρομος, σκεπτόμενος ότι πρόκειται για αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο. Ωστόσο, πρόκειται για διαταραχή του προσωπικού νεύρου.

Προσωπικό νεύρο

Το προσωπικό νεύρο μοιάζει με καλώδιο τηλεφώνου καθώς περιέχει περισσότερες από 7,000 νευρικές ίνες. Κάθε νευρική ίνα μεταφέρει ένα ηλεκτρικό σήμα από τον εγκέφαλο σε ένα συγκεκριμένο μυ του προσώπου. Πέρα από τους μυς, νευρώνει και τους δακρυϊκούς και σιελοφόρους αδένες, μέρος της γλώσσας και μυών που παίζουν ρόλο στην ακοή. Χάρη σε αυτό το νεύρο το πρόσωπο μας παίρνει όλες αυτές τις εκφράσεις που χαρακτηρίζουν τον άνθρωπο: γέλιο, κλάμα, χαμόγελο, δυσαρέσκεια κ.λπ.

Όταν υποστεί κάποια βλάβη, ορισμένοι μύες του προσώπου εκδηλώνουν αδυναμία ή και παραλύουν, άλλοι παθαίνουν σπασμό (τικ), τα μάτια στεγνώνουν, η γεύση αλλοιώνεται κλπ. Η βλάβη θα εμφανιστεί στο ημιμόριο του προσώπου που νευρώνει το σύστοιχο προσωπικό νεύρο.

Αίτια

Η μεγάλη, και πολύπλοκη επιφανειακή διαδρομή του νεύρου έχει ως αποτέλεσμα να υπάρχει μεγάλος αριθμός παραγόντων που θα μπορούσαν να το βλάψουν.

Καταρχήν, η επιφανειακή του διαδρομή έχει ως αποτέλεσμα να είναι επιρρεπές σε τραυματισμούς, είτε ως αποτέλεσμα ατυχήματος, είτε στα πλαίσια χειρουργικής επέμβασης για άλλο λόγο (συνήθως παρωτίδας). Τραυματισμός μπορεί να συμβεί και στο νεογνό κατά τη διάρκεια του τοκετού.

Διάφοροι ενδοκρανιακοί και εξωκρανιακοί όγκοι μπορούν να πιέζουν ή να διηθούν το νεύρο σε διάφορα σημεία της πορείας του. Άλλο αίτιο είναι η οξεία ή χρόνια ωτίτιδα που μπορεί να είναι βακτηριακή ή ιογενής.

Ωστόσο, στο 75% των περιπτώσεων και μετά από διεξοδική αναζήτηση δεν ανευρίσκεται κάποιο συγκεκριμένο αίτιο. Πρόκειται για την λεγόμενη ιδιοπαθή παράλυση του προσωπικού νεύρου ή παράλυση Bell, όπως ονομάστηκε προς τιμή του Bρετανού ιατρού που την περιέγραψε για πρώτη φορά τον 19ο αιώνα.

Παράλυση Bell

Η παράλυση Bell, λοιπόν, αποτελεί τη συχνότερη μορφή παράλυσης του προσωπικού νεύρου. Κάθε χρόνο θα εμφανιστεί σε 25/100.000 ανθρώπους, ελάχιστα συχνότερα στις γυναίκες απ'ότι στους άνδρες. Η επίπτωση της αυξάνεται με την πάροδο της ηλικίας καθώς και το χειμώνα. Αυξημένο κίνδυνο φαίνεται να διατρέχουν έγκυες γυναίκες, διαβητικοί, ανοσοκατασταλμένοι και όσοι προσβλήθηκαν πρόσφατα από γρίπη ή λοίμωξη του αναπνευστικού καθώς και άτομα με οικογενειακό ιστορικό.

Δεν είναι γνωστό τι ακριβώς προκαλεί τη νόσο αφού ούτως ή άλλως η διάγνωση τίθεται αφού αποκλειστούν όλα τα γνωστά πιθανά αίτια παράλυσης του προσωπικού νεύρου. Σήμερα φαίνεται να κερδίζει έδαφος η άποψη που ενοχοποιεί τον ιό του απλού έρπητα.

Κοινό σημείο σε όλες τις θεωρίες είναι η πρόκληση φλεγμονής στο νεύρο που εξοιδούται (πρήζεται), με τελικό αποτέλεσμα να 'στραγγαλίζεται' στη μικρή οπή διαμέτρου 66 χιλιοστών από την οποία εξέρχεται από το εσωτερικό του κρανίου. Έτσι, παραβλάπτεται η λειτουργία του σε άλλοτε άλλο βαθμό.

Για να αποκλειστεί κάθε άλλο αίτιο παράλυσης του προσωπικού νεύρου και κυρίως το ενδεχόμενο αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου, ο ιατρός θα στηριχτεί καταρχάς σε μια λεπτομερή κλινική εξέταση. Αν δεν έχει επηρεαστεί η νεύρωση του μετώπου, είναι πιθανότερη η διάγνωση του εγκεφαλικού ενώ αν η παράλυση εξελίσσεται σε διάστημα πολλών εβδομάδων είναι πιθανή η ύπαρξη κάποιου νεοπλάσματος.

Όταν υπάρχουν ενδείξεις, απεικονιστικές εξετάσεις όπως η αξονική και μαγνητική τομογραφία είναι χρήσιμες στον αποκλεισμό πολλών καταστάσεων ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις ενδείκνυται ακοολογική εξέταση. Ο βαθμός της βλάβης του νεύρου μπορεί να εκτιμηθεί με ηλεκτροφυσιολογική μελέτη.

Αντιμετώπιση

Όταν ενοχοποιείται συγκεκριμένο αίτιο, η θεραπεία κατευθύνεται προς την αντιμετώπισή του. Έτσι, όγκοι, λοιμώξεις και τραυματισμοί αντιμετωπίζονται χειρουργικά ή φαρμακευτικά κατά περίπτωση.

Στην παράλυση Bell έχει καθιερωθεί η αντιμετώπιση με την χορήγηση κορτικοστεροειδών που περιορίζουν την φλεγμονή, καθώς φαίνεται να επιταχύνουν την ανάρρωση και να μειώνουν τις πιθανότητες παραμονής κάποιου νευρολογικού ελλείμματος. Σημαντική είναι η χορήγηση το ταχύτερο δυνατόν από τη στιγμή που εμφανίζεται το επεισόδιο.

Η επικράτηση της θεωρίας ότι για τη πλειονότητα των περιπτώσεων ενοχοποιούνται οι ερπητοϊοί οδήγησε πολλούς ιατρούς στη χορήγηση ειδικής αντιϊκής αγωγής. Παρότι δεν υπάρχει καθολική συμφωνία, φαίνεται ότι σε πολλές περιπτώσεις έχει θετικά αποτελέσματα.

Ορισμένοι συνιστούν την παράλληλη λήψη βιταμινών του συμπλέγματος B με το σκεπτικό ότι βοηθούν την ανάπτυξη των νευρικών κυττάρων. Οπωσδήποτε δεν βλάπτουν, αλλά δεν υπάρχουν προς το παρόν μελέτες που να τεκμηριώνουν αυτήν την τακτική.

Η φυσιοθεραπεία ενδεχομένως να βοηθήσει ασθενείς με σοβαρές υπολειμματικές βλάβες μετά την παρέλευση ικανού χρονικού διαστήματος. Χειρουργική αποσυμπίεση του νεύρου σπανίως συνίσταται.

Πρέπει να τονιστεί ότι όλες οι περιπτώσεις παράλυσης του προσωπικού νεύρου απαιτούν ειδική οφθαλμολογική φροντίδα. Επειδή οι πάσχοντες δεν μπορούν να κλείσουν το ένα βλέφαρο, το μάτι παραμένει συνεχώς εκτεθειμένο με αποτέλεσμα να ξηραίνεται. Αυτή κατάσταση μπορεί να προκαλέσει μέχρι και εξέλκωση του κερατοειδούς με δυσάρεστες επιπτώσεις.

Για το λόγο αυτό συνιστάται η ενστάλαξη τεχνητών δακρύων κατά τη διάρκεια της ημέρας και ειδικής γέλης τη νύχτα. Σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να απαιτηθεί ταρσοραφή, μερική δηλαδή σύγκλειση των βλεφάρων με ράμματα.

Πρόγνωση

Πέρα από τα αίτια και την αντιμετώπιση, βασικό και αγωνιώδες ερώτημα των πασχόντων είναι κατά πόσον η βλάβη θα αποκατασταθεί. Το ευχάριστο είναι ότι όντως στο 80-85% των ασθενών αποκαθίσταται πλήρως χωρίς κανένα απολύτως υπόλειμμα και μάλιστα συνήθως εντός 2-3 εβδομάδων.

Ένα ποσοστό 10-15% αποκαθίσταται σε ικανοποιητικό βαθμό, με παραμονή περιορισμένης ασυμμετρίας στο πρόσωπο. Η βελτίωση σε αυτή την περίπτωση εξελίσσεται σε διάστημα έξι μηνών.

Δυστυχώς 5-10% των ασθενών έχουν επίμονες νευρολογικές βλάβες. Συχνά εμφανίζεται το φαινόμενο να παρατηρείται 'τικ' στη γωνία του προσώπου όταν κλείνει το μάτι. Αυτό οφείλεται σε στρεβλή ανάπτυξη του πληγέντος νεύρου. Αντίστοιχα, ορισμένοι θα έχουν 'κροκοδείλια δάκρυα', δηλαδή δακρύρροια κατά τη διάρκεια του φαγητού.

Μεγαλύτερες πιθανότητες να παραμείνουν μόνιμες βλάβες αντιμετωπίζουν οι ασθενείς που εμφανίζουν πλήρη και όχι μερική παράλυση κατά την οξεία φάση. Τέλος, η νόσος θα υποτροπιάσει στο 7% των πασχόντων μετά από χρονικό διάστημα 10 ετών κατά μέσον όρο.

Αντί επιλόγου

Αυτό που πρέπει να τονιστεί εν κατακλείδι είναι ότι η παράλυση του προσωπικού νεύρου δεν είναι μεταδοτική ασθένεια, δεν απειλεί την ζωή κανενός, υποστρέφει πλήρως στην πλειονότητα των περιπτώσεων και μόνο σε μικρό ποσοστό τελικά καταλείπει ουσιώδη προβλήματα.

Δεν αποτελεί παρά ένα προσωρινό και μάλλον μικρό εμπόδιο στην πορεία κάποιων ανθρώπων, όπως απέδειξαν άλλωστε οι ηθοποιοί George Clooney και Pierce Brosnan, ο Rick Savage του συγκροτήματος Def Leppard, ο τέως πρωθυπουργός του Καναδά Jean Chretien και πολλοί ακόμα.

health.in.gr

Ακολουθήστε το Madata.GR στο Google News Madata.GR in Google News

Δείτε ακόμα