Παίρνοντας θάρρος από τη διαβεβαίωση του Ντόναλντ Τραμπ ότι δεν θα αφήσει τη Βρετανία αβοήθητη στον παγκόσμιο ανταγωνισμό μετά την αποχώρηση από την Ε.Ε., η πρωθυπουργός Τερέζα Μέι παρουσίασε χθες σε κορυφαίους υπουργούς και ξένους πρέσβεις στο Λονδίνο το μανιφέστο ενός «σκληρού Brexit», προοίμιο κατά πολλούς ενός οικονομικού πολέμου ανάμεσα στο Λονδίνο και την ηπειρωτική Ευρώπη.
«Αν η Ε.Ε. απορρίψει μια λογική εμπορική συμφωνία θα κάνουμε το παν για να διατηρήσουμε την ανταγωνιστικότητά μας και να μη ρίξουμε το επίπεδο ζωής του λαού μας. Δεν θα κάτσουμε να υποταχθούμε στη φτωχοποίησή μας με σταυρωμένα χέρια», δήλωσε επιθετικά στη Βουλή ο υπουργός Οικονομικών, Φίλιπ Χάμοντ, την ώρα που η Τερέζα Μέι προειδοποιούσε τους Ευρωπαίους να αποφύγουν τον πειρασμό μιας «τιμωρητικής» συμπεριφοράς, που θα «αυτοτραυμάτιζε τις χώρες της Ευρώπης και δεν θα ήταν φιλική ενέργεια».
Στο ίδιο πλαίσιο η Συντηρητική πρωθυπουργός δήλωσε ότι προτιμά μια «μη συμφωνία» από μια «κακή συμφωνία» με τις Βρυξέλλες – παρότι κάτι τέτοιο συνεπάγεται «άτακτο Brexit», με όλες τις οικονομικές και γεωπολιτικές συνέπειες.
Στην έδρα των ευρωπαϊκών θεσμών στο Βέλγιο ετοιμάζονται για ιδιαίτερα σκληρές διαπραγματεύσεις, ώστε να αποτρέψουν χώρες με αντιευρωπαϊκό ρεύμα, όπως η Ολλανδία, η Δανία και η Σουηδία να ακολουθήσουν το βρετανικό παράδειγμα. Στη Γερμανία η Ανγκελα Μέρκελ ζήτησε από την επιχειρηματική ελίτ της χώρας να στηρίξει την κυβέρνηση στη νέα «μάχη της Αγγλίας» και συγκάλεσε σήμερα έκτακτο συμβούλιο των πολιτικών αρχηγών, καθώς η Ενωση Εμπορικών Επιμελητηρίων της Γερμανίας (DIHK) προέβλεψε μείωση των γερμανικών επενδύσεων στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Πιο διπλωματικός ο ΥπΕξ Φ.-Β. Σταϊνμάγερ χαρακτήρισε θετικό το ότι η βρετανική κυβέρνηση ξεκαθάρισε τις θέσεις της, με τον αντικαγκελάριο Ζίγκμαρ Γκάμπριελ να επιφυλάσσεται ως την επίσημη έναρξη των διαπραγματεύσεων, όπως και ο εκπρόσωπος της Κομισιόν, Μαργαρίτης Σχοινάς.
Το πολεμικό κλίμα που διαμορφώνεται στις σχέσεις Βρετανίας-Ευρωπαίων αντανακλάται στις δηλώσεις του Γάλλου υπουργού Οικονομικών Μισέλ Σαπέν («η Βρετανία δείχνει την αδυναμία της προχωρώντας με αυτοσχεδιασμούς»), του επίσης Γάλλου διαπραγματευτή της Ε.Ε. Μισέλ Μπαρνιέ («το ομαλό Brexit είναι προαπαιτούμενο για καλές σχέσεις στο μέλλον») και του διαπραγματευτή του Ευρωκοινοβουλίου Γκι Φερχόφσταντ («αυταπατώνται οι Βρετανοί αν νομίζουν ότι θα διατηρήσουν τα πλεονεκτήματα της ενιαίας αγοράς άνευ υποχρεώσεων»).
Η Τερέζα Μέι ωστόσο αποσαφήνισε πως η Βρετανία δεν θέλει να έχει καμιά υποχρέωση στην Ε.Ε., ούτε επιθυμεί να πατάει σε δύο βάρκες όπως άλλες χώρες με ειδική σχέση (σ.σ. Ελβετία, Νορβηγία και Ισλανδία).
Περισσότερο άλλωστε θορύβησαν παρά καθησύχασαν τους Ευρωπαίους οι διαβεβαιώσεις: «Θέλουμε να συνεχίσουμε να είμαστε αξιόπιστοι εταίροι σας, πρόθυμοι σύμμαχοι και στενοί φίλοι. Θέλουμε να αγοράζουμε τα προϊόντα σας και να σας πουλάμε τα δικά μας, να εμπορευόμαστε μαζί σας όσο πιο ελεύθερα γίνεται και να συνεργαζόμαστε για την κοινή μας ασφάλεια και ευημερία».
Η αποστροφή της Τερέζα Μέι ότι η Βρετανία επιθυμεί «ισότιμη σχέση» με την Ε.Ε. για να ξαναγίνει παγκόσμια δύναμη διέλυσαν κάθε ψευδαίσθηση συναινετικού διαζυγίου. Τεράστιο ήταν άλλωστε το καρφί της Μέι για το δημοκρατικό έλλειμμα της Ευρώπης, καθώς χαρακτήρισε την ψήφο υπέρ του Βrexit ως «αποκατάσταση της κοινοβουλευτικής δημοκρατίας (!) και πράξη διεθνισμού».
Το «Σχέδιο 12 Σημείων» για το Brexit, που παρουσίασε με διευκρινιστικά σχόλια η Βρετανίδα πρωθυπουργός, προβλέπει επιστροφή της Μ. Βρετανίας στο παγκόσμιο προσκήνιο σαν ένα μεγάλο, εμπορικό έθνος, έξοδο από την Ε.Ε. σε στάδια, έλεγχο της μετανάστευσης και του αριθμού των ατόμων που εισέρχονται στη Βρετανία από την υπόλοιπη Ευρώπη, με ταυτόχρονη διασφάλιση των δικαιωμάτων των πολιτών της Ε.Ε. που εργάζονται στη χώρα, απεξάρτηση από το δικαιοδοτικό σύστημα της Ε.Ε. και διακοπή της συνεισφοράς στον κοινοτικό προϋπολογισμό, ενδυνάμωση των δεσμών των τεσσάρων μελών του Ηνωμένου Βασιλείου (Αγγλία, Σκωτία, Ουαλία, Β. Ιρλανδία) με διατήρηση της ελεύθερης διακίνησης με τη Δημοκρατία της Ιρλανδίας (γεγονός που χαιρέτισε το Δουβλίνο). Κι ακόμη συνέχιση της στενής συνεργασίας με την Ε.Ε. σε εξωτερική πολιτική, άμυνα, ασφάλεια, επιστήμη, έρευνα και τεχνολογία, μια συνεκτική και φιλόδοξη συμφωνία Ελευθέρου Εμπορίου Βρετανίας-Ε.Ε. και σύναψη νέων συμφωνιών με χώρες εκτός Ενωσης.
Τα παραπάνω δεν άρεσαν καθόλου στην πρωθυπουργό της Σκωτίας, Νίκολα Στέρτζον, που χαρακτήρισε οικονομικά καταστροφική για το Ηνωμένο Βασίλειο την επιλογή ενός «σκληρού Brexit» και επαναφέροντας στο τραπέζι το ενδεχόμενο μιας ανεξάρτητης Σκωτίας.
Ο πρόεδρος της HSBC Ντάγκλας Φλιντ κάλεσε στο Νταβός τις τράπεζες να προετοιμάζονται για το χειρότερο δυνατό σενάριο και για αποχώρηση από το Ηνωμένο Βασίλειο.
