Στο «παρά πέντε» της ρήξης οδηγήθηκε την Τετάρτη το ΠΑΣΟΚ, με αφορμή την αιφνιδιαστική πρόταση Παπανδρέου προς την Κοινοβουλευτική Ομάδα του κόμματος για ψήφο εμπιστοσύνης στο πρόσωπό του με στήσιμο κάλπης. Η πρόταση προκάλεσε την έκρηξη του Ευάγγελου Βενιζέλου, ο οποίος χαρακτήρισε την πρόταση «επιχείρηση υφαρπαγής ψήφου». Σκληρή ήταν και η παρέμβαση του Κώστα Σημίτη, ενώ ρόλο «πυροσβέστη» ανέλαβε ο Απόστολος Κακλαμάνης, που αντιπρότεινε ψηφοφορία δια βοής.
Ο κ. Παπανδρέου κλείνοντας την ομιλία του, είπε χαρακτηριστικά ότι «έχουμε την υποχρέωση να δώσουμε συντεταγμένα και όλοι μαζί σκληρές μάχες στη Βουλή των Ελλήνων, ώστε να μην περάσουν οι κυβερνητικές επιλογές σε βάρος του λαού και της χώρας. Σε αυτή τη μάχη θέλω να έχω την εμπιστοσύνη και την υποστήριξή σας, ώστε να είμαστε ισχυροί και ενωμένοι. Και γι’ αυτό ζητώ να την εκφράσετε με ψηφοφορία, που θα διεξαχθεί αμέσως μετά τη λήξη της συνεδρίασής μας». Άμεση και οργισμένη ήταν η αντίδραση του Ευάγγελου Βενιζέλου, ο οποίος πήρε το λόγο και είπε ότι «γίνεται απόπειρα υφαρπαγής ψήφου εμπιστοσύνης. Είναι προσβολή στα πρόσωπά μας, στο καταστατικό του κόμματος μας. Δείχνει, ότι δεν έχουμε καταλάβει τι έγινε. Έχουμε ξεχάσει τη λεπτομέρεια της ήττας με 4% διαφορά. Αγαπητέ μου πρόεδρε, Γιώργο Παπανδρέου, σεβάσου τον λαό, σεβάσου την παράταξη. Μην επιμένεις στην πρόταση αυτή».
Έντονη όμως ήταν και η αντίδραση του πρώην Πρωθυπουργού Κώστα Σημίτη, ο οποίος πήρε το λόγο και αφού τάχθηκε κατά της πρότασης, είπε εξοργισμένος ότι «βρίσκομαι σε δυσάρεστη θέση, γιατί εγώ δεν έχω ταχθεί ούτε με τον έναν, ούτε με τον άλλο. Με αυτήν την πρόταση εξ αρχής θα είμαστε ταξινομημένοι σε κατηγορίες. Πώς έρχεται αυτό το θέμα; Αυτό διασπά την ενότητα, δημιουργεί παρατάξεις, υπέρ και κατά, κάποιοι που υποστηρίζουν τον έναν ή τον άλλον. Δεν συμφωνώ με αυτήν την πρόταση». Στη συνέχεια ο Απόστολος Κακλαμάνης επιχείρησε να αποφορτίσει το εκρηκτικό κλίμα, λέγοντας ότι «κανείς δεν αμφισβητεί ότι το κόμμα και η Κοινοβουλευτική Ομάδα έχει πρόεδρο» και απευθυνόμενος στον Γιώργο Παπανδρέου του είπε ότι «έχεις δια βοής τη στήριξη όλων μας». Για να εκτόνωση την κατάσταση παρενέβη και η Άννα Διαμαντοπούλου.
Προς στιγμή η κατάσταση ήταν εκτός ελέγχου, καθώς ο Γιώργος Παπανδρέου επέμενε και Δημήτρης Ρέππας ζήτησε να προχωρήσει η διαδικασία της ψηφοφορίας. Οι βουλευτές σχημάτισαν πηγαδάκια με εμφανή αμηχανία για το τι θα πράξουν. Ωστόσο, οι αντιδράσεις συνεχιζόταν, καθώς πολλοί βουλευτές πίεζαν τον κ. Παπανδρέου να αλλάξει γνώμη, με αποτέλεσμα λίγη ώρα αργότερα να συμφωνήσουν ομόφωνα στην πρόταση Κακλαμάνη να εκφραστεί η εμπιστοσύνη στο πρόσωπο του προέδρου του ΠΑΣΟΚ δια βοής. Οι περισσότεροι βουλευτές αποχώρησαν έντονα προβληματισμένοι για την ενότητα του ΠΑΣΟΚ, ενώ όσοι τοποθετήθηκαν δημόσια, επιχείρησαν να διασκεδάσουν τις εντυπώσεις.
Λίγο αργότερα σε δήλωσή του, ο Γιώργος Παπανδρέου εξήγησε τους λόγους, που τον οδήγησαν στην πρότασή του προς την Κοινοβουλευτική Ομάδα, τονίζοντας ότι ήταν πολιτική επιλογή. «Η απόφασή μου αυτή ήταν απόφαση πολιτική, μετά και τις τελευταίες εξελίξεις και απόρροια της συναίσθησης των ιστορικών μου ευθυνών… Θέλησα την ελεύθερη έκφραση των μελών της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΠΑΣΟΚ, όπως συνάδει με τις παραδόσεις μας και την δική μου προσωπική διαδρομή. Ζήτησα να υπάρξει κάλπη λόγω της δημοκρατικής μου ευαισθησίας. Από την στιγμή που επιβεβαιώθηκε μετά από πρόταση του προέδρου Απόστολου Κακλαμάνη η ομόφωνη στήριξη στο πρόσωπό μου και μάλιστα μετά από ερώτηση του Γραμματέα της Κοινοβουλευτικής Ομάδας Δημήτρη Ρέππα, δεν είχα λόγο να επιμείνω σε μυστική ψηφοφορία. Το αποτέλεσμα είναι απολύτως ικανοποιητικό», είπε χαρακτηριστικά.
Ο κ. Παπανδρέου πρότεινε, όπως είχε ατύπως συμφωνηθεί, τον Δημήτρη Ρέππα για γραμματέα της Κοινοβουλευτικής Ομάδας, τον Φίλιππο Πετσάλνικο για αντιπρόεδρο της Βουλής και τους Χάρη Καστανίδη και Θεόδωρο Πάγκαλο για κοινοβουλευτικούς εκπροσώπους, αντί του Γιώργου Φλωρίδη όπως αναμενόταν
Εκρηκτικοί διάλογοι μεταξύ των κορυφαίων στελεχών του ΠΑΣΟΚ ακολούθησαν την θυελλώδη συνεδρίαση της Κοινοβουλευτικής Ομάδας τόσο στην αίθουσα όσο και στους διαδρόμους της Βουλής. Μίμης Ανδρουλάκης και Ανδρέας Λοβέρδος ζήτησαν από τον Γιώργο Παπανδρέου να πάρει πίσω την πρότασή του για στήσιμο κάλπης, ενώ ενδεικτική του κλίματος που προκάλεσε η πρόταση του προέδρου του ΠΑΣΟΚ για ψηφοφορία, ήταν και η συνομιλία μεταξύ Βενιζέλου και Σημίτη, για το τι θα έπρατταν εάν ο Παπανδρέου παραιτούταν.
Η απόγνωση στη φωνή του γραμματέα της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΠΑΣΟΚ Δημήτρη Ρέππα, όταν ζητούσε να βρεθεί μία κάλπη, αντικατοπτρίζει την σύγχυση που προκάλεσε στους βουλευτές η πρόταση του Γιώργου Παπανδρέου. Η σύγχυση μεγάλωσε, όταν ο Γιώργος Παπανδρέου αποχώρησε από την αίθουσα και οι βουλευτές του ΠΑΣΟΚ δεν ήξεραν αν φεύγει και με ποιον θα κατέβουν ως αρχηγό για την ορκωμοσία. Ο Ευάγγελος Βενιζέλος στράφηκε στον Κώστα Σημίτη και τον ρώτησε: «Πρόεδρε, τι θα κάνουμε; Θα φύγουμε;». Ο πρώην Πρωθυπουργός απάντησε ότι «θα ψηφίσουμε δια βοής, όπως πρότεινε ο Απόστολος Κακλαμάνης», για να ρωτήσει ευρισκόμενος εμφανώς σε σύγχυση ο κ. Βενιζέλος «κι αν παραιτηθεί;». Η απάντηση Σημίτη ήταν ότι «το απόγευμα θα εκλέξουμε νέο αρχηγό», για να απαντήσει ο Ευάγγελος Βενιζέλος ότι «εγώ δεν μετέχω και δεν νομιμοποιώ αντικαταστατικές διαδικασίες».
Νωρίτερα πλησίασε τον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ ο Ανδρέας Λοβέρδος και με στόχο να τον μεταπείσει, του είπε: «Πρόεδρε, μην επιμένεις». «Θέλω ψήφο εμπιστοσύνης, για να είμαι ισχυρός απέναντι στον Κώστα Καραμανλή» ήταν η απάντηση του κ. Παπανδρέου, για να τον διαβεβαιώσει ο κ. Λοβέρδος ότι «την έχεις. Είμαστε δίπλα σου. Δεν πρέπει να χωριστούμε». Τον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ πλησίασε με τον ίδιο σκοπό και ο Μίμης Ανδρουλάκης, ο οποίος του είπε «πρόεδρε, σήμερα μετά από 3,5 χρόνια μίλησες Παπανδρεϊκά, αλλά επέλεξες λάθος ώρα. Πάρε πίσω την πρόταση, γιατί έφερες την 11η Νοεμβρίου». Ο κ. Ανδρουλάκης σε δηλώσεις του λίγο αργότερα έκανε λόγο για «καθεστωτικές νοοτροπίες».
Και όμως λίγη ώρα νωρίτερα τίποτα δεν προμήνυε τι θα ακολουθούσε. Ο Γιώργος Παπανδρέου μπαίνοντας στην αίθουσα χαιρέτησε τον Κώστα Σημίτη που καθόταν μπροστά, όχι όμως και τον Ευάγγελο Βενιζέλο ή την Άννα Διαμαντοπούλου, που επέλεξαν τα πίσω έδρανα. Ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ μόλις λίγα λεπτά πριν την εισήγησή του είχε γνωστοποιήσει την πρόθεσή του μόνο στους κ.κ. Ρέππα, Καστανίδη και Πετσάλνικο. Όταν εκείνοι προσπάθησαν να τον αποτρέψουν, τους απάντησε: «Δεν το συζητώ. Είναι θέμα προσωπικής τιμής. Δέκα ημέρες ακούω βουλευτές στα κανάλια να με αμφισβητούν. Θέλω να εκφράσει ελεύθερα η Κοινοβουλευτική Ομάδα την εμπιστοσύνη της στο πρόσωπό μου. Είναι προσωπική μου ανάγκη».
Ο Απόστολος Κακλαμάνης εμφανώς απορημένος με την πρόταση Παπανδρέου διερωτόταν «ποιος νοσηρός εγκέφαλος δίνει αυτές τις ιδέες;» και έσπευσε να προσθέσει ότι «πρέπει να στήνονται στον τοίχο αυτοί». Άμεση ήταν η αντίδραση του Ευάγγελου Βενιζέλου, ο οποίος απευθυνόμενος στον κ. Κακλαμάνη πέταξε το «καρφί» του για τον Γιώργο Παπανδρέου, λέγοντας ότι «αυτός που τις υιοθετεί, πρέπει να στηθεί στον τοίχο». Μετά το τέλος την συνεδρίασης ο Ευάγγελος Βενιζέλος μιλώντας σε δημοσιογράφους, υπερασπίσθηκε την αντίθεσή του στην ψήφο εμπιστοσύνης που ζήτησε ο Γιώργος Παπανδρέου, λέγοντας ότι «η παρέμβασή μου συνέβαλε στην ενότητα και την αξιοπρέπεια μας»
Η συνεδρίαση καρέ- καρέ
Μόλις ο κ. Γ. Παπανδρέου έβαλε θέμα ψηφοφορίας, τα χαμόγελα πάγωσαν και οι τύποι κατέρρευσαν στην αίθουσα της Γερουσίας. Μεμιάς άναψαν πάνω από 30 τσιγάρα, ο κ. Π. Ευθυμίου και η κυρία Β. Παπανδρέου ήταν οι πιο γρήγοροι, ενώ τα στελέχη αναζητούσαν μία εξήγηση κοιτώντας το ένα το άλλο και φωνάζοντας όλοι μαζί προς τη μεριά του κ. Δ. Ρέππα. Η ώρα ήταν 11.07 π.μ…
- Ο κ. Γ. Παπανδρέου καθόταν στην καρέκλα του και παρακολουθούσε ανέκφραστος. Στην αριστερή πλευρά των εδράνων, ο κ. Απ. Κακλαμάνης γύρισε προς τον κ. Ευ. Βενιζέλο. «Θέλει κρεμάλα ο νοσηρός εγκέφαλος που το σκέφτηκε αυτό», του είπε. «Και αυτός που το αποδέχτηκε τι θέλει;», ρώτησε ο κ. Ευ. Βενιζέλος. Απέναντί τους, στα δεξιά, ο κ. Κ. Σκανδαλίδης έλεγε σε όσους κάθονταν δίπλα του, «πάμε να φύγουμε»!
- Η ώρα πήγε 11.16. Ο κ. Γ. Παπανδρέου κατευθύνθηκε στην έξοδο. «Μην το κάνεις αυτό το λάθος. Η 11η Νοεμβρίου για εσένα θα έρθει τώρα», του είπε ο κ. Μ. Ανδρουλάκης. «Δεν γινόταν αλλιώς. Επί δέκα ημέρες με τσαλάκωναν οι ίδιοι οι βουλευτές μου στα κανάλια. Θέλω να μου το πουν στην κάλπη», απάντησε ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ.
- Στο κέντρο της αίθουσας, ακριβώς μπροστά από το βήμα του ομιλητή, είχε σχηματιστεί ένα μεγάλο πηγαδάκι. Κώστας Σημίτης, Ευάγγελος Βενιζέλος, Αννα Διαμαντοπούλου, Μιχάλης Χρυσοχοΐδης, Ανδρέας Λοβέρδος, Γιώργος Φλωρίδης και Μιλένα Αποστολάκη αναζητούσαν το τι έγινε και τι θα γίνει. Βλέποντας τον κ. Γ. Παπανδρέου να βγαίνει από την αίθουσα, το ρολόι έδειχνε 11.20, ο κ. Μ. Χρυσοχοΐδης ρώτησε: «Αν παραιτηθεί, τι θα κάνουμε;». «Σύμφωνα με τον κανονισμό, η Κ.Ο. θα πρέπει να εκλέξει νέο πρόεδρο», είπε ο κ. Κ. Σημίτης που πρότεινε σε όλους να στηρίξουν την πρόταση Κακλαμάνη για να ξεπεραστεί η κρίση. «Δεν θα νομιμοποιήσω αντικαταστατική διαδικασία», διεμήνυσε ο κ. Ευ. Βενιζέλος. «Αν θέλει σύγκρουση, να πάμε τώρα», ακούστηκε να φωνάζει θερμόαιμος βουλευτής που τον υποστηρίζει.
- Στην αριστερή πλευρά της αίθουσας οι κ.κ. Απ. Κακλαμάνης και Θ. Πάγκαλος είχαν μπλοκάρει τον κ. Δ. Ρέππα. Ηταν ένα δραματικό δεκάλεπτο. Τα στελέχη μέσα στην αίθουσα αναζητούσαν λύση, ενώ ο κ. Γ. Παπανδρέου περίμενε στο διάδρομο με τους άντρες της ασφαλείας του.
- Στις 11.25 οι κ.κ. Ρέππας, Πάγκαλος και Κακλαμάνης πήγαν να τον βρουν. Επειτα από μια σύντομη συνομιλία, ο πρώτος ανακοίνωσε πως ο πρόεδρος είχε αποδεχθεί τη διά βοής επιβεβαίωσή του. Οσοι είχαν παραμείνει στην αίθουσα ανακουφίστηκαν.
