ΤτΕ: Ανάπτυξη 2,5% για την ελληνική οικονομία το 2015

Σύμφωνα με τα όσα αναφέρει η Ενδιάμεση Έκθεση της Τράπεζας της Ελλάδος για τη Νομισματική Πολιτική 2014, το χρονικό διάστημα Ιανουάριος-Σεπτέμβριος 2014 η ελληνική οικονομία εμφάνισε σημάδια σταθεροποίησης.

Σημειώνει ακόμη ότι οι τράπεζες πέρασαν με επιτυχία τα stress tests, ενώ τονίζει ότι θα πρέπει να υπάρξει αποτελεσματική διαχείριση των δανείων σε καθυστέρηση.

«Ο τραπεζικός κλάδος στην Ελλάδα καλείται σήμερα να προχωρήσει σε μια πιο ενεργητική διαχείριση των προβληματικών δανείων, με σκοπό αφενός να ελαφρυνθούν οι συνεργάσιμοι δανειολήπτες που αντιμετωπίζουν προσωρινή δυσκολία στην εξυπηρέτηση των δανείων τους και αφετέρου να ανακτηθούν μακροπρόθεσμα κεφάλαια των τραπεζών που είναι δεσμευμένα σε προβληματικά δάνεια με χαμηλή πιθανότητα αποπληρωμής» αναφέρεται χαρακτηριστικά.

Ταυτόχρονα, η Κεντρική Τράπεζα επισημαίνει ότι η πρόσφατη αναταραχή των αγορών κεφαλαίων, που οδήγησε σε κατακόρυφη άνοδο της απόδοσης του δεκαετούς ομολόγου του Ελληνικού Δημοσίου σε επίπεδα άνω του 9%, δείχνει ότι η Ελλάδα ακόμη χρειάζεται υποστήριξη από ένα αξιόπιστο πρόγραμμα προληπτικής χρηματοδότησης από τους Ευρωπαίους εταίρους.

Κάτι τέτοιο είναι αναγκαίο έως ότου διασφαλιστεί η διατηρήσιμη χρηματοδότηση των δανειακών αναγκών της από τις διεθνείς αγορές. Και τονίζει ότι η άμεση εξάλειψη της αβεβαιότητας στο εσωτερικό της χώρας και η δέσμευση στην προώθηση των μεταρρυθμίσεων είναι αναγκαίες προϋποθέσεις για την ενίσχυση της οικονομικής ανάπτυξης και της απασχόλησης και την οριστική έξοδο της χώρας από την κρίση.

Στο πλαίσιο αυτό, απαιτούνται ακόμη να γίνουν πολλά βήματα προκειμένου η οικονομία να ορθοποδήσει, με την ΤτΕ να προβλέπει ότι για το 2015 οι προοπτικές είναι θετικές.

Οι προβλέψεις για το 2015

Για την επόμενη χρονιά, η ΤτΕ εκτιμά ότι οι προοπτικές είναι θετικές.

Στη θετική προοπτική των επενδύσεων για το 2015 συνηγορούν και οι εξής παράγοντες:

(α) η αξιοποίηση της ρευστότητας του ΕΣΠΑ και των χρηματοδοτήσεων της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων,

(β) η ικανοποιητική εξέλιξη των έργων υποδομής και

(γ) η επιτάχυνση του προγράμματος ιδιωτικοποιήσεων.

Η αναμενόμενη αποκατάσταση ομαλότερων συνθηκών χρηματοδότησης, μέσω της δυνατότητας των τραπεζών να αντλήσουν ρευστά διαθέσιμα με χαμηλά επιτόκια από το Ευρωσύστημα και να χρηματοδοτήσουν εξαγωγικές επιχειρήσεις με συγκριτικά πλεονεκτήματα, εκτιμάται ότι θα λειτουργήσει συμπληρωματικά προς τη σημαντική βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας την τελευταία πενταετία, δίνοντας περαιτέρω ώθηση στις εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών.

Επιπροσθέτως, ενθαρρυντικές ενδείξεις για την ενίσχυση της ιδιωτικής κατανάλωσης κατά τη διάρκεια του 2015 είναι η αύξηση της απασχόλησης, η βελτίωση της καταναλωτικής εμπιστοσύνης, η βελτίωση των επιχειρηματικών προσδοκιών στο λιανικό εμπόριο και η παράλληλη επιβράδυνση του ρυθμού μείωσης της τραπεζικής χρηματοδότησης της κατανάλωσης, καθώς και η προβλεπόμενη σταθεροποίηση των αποδοχών των εργαζομένων (μικρή αύξηση σε όρους καθαρών αποδοχών).

Εκτιμά ακόμη ότι είναι ενδείξεις είναι ενθαρρυντικές για την ενίσχυση της ιδιωτικής κατανάλωσης, την αύξηση της απασχόλησης, τη βελτίωση της καταναλωτικής εμπιστοσύνης, τη βελτίωση των επιχειρηματικών προσδοκιών στο λιανικό εμπόριο και την παράλληλη επιβράδυνση του ρυθμού μείωσης της τραπεζικής χρηματοδότησης της κατανάλωσης, καθώς και η προβλεπόμενη σταθεροποίηση των αποδοχών των εργαζομένων (μικρή αύξηση σε όρους καθαρών αποδοχών).

«Να συνεχιστούν οι μεταρρυθμίσεις»

Ωστόσο, η ΤτΕ σημειώνει ότι είναι απαραίτητο προκειμένου να συνεχιστεί η σταθερότητα και η προσπάθεια εξόδου από την κρίση θα πρέπει να γίνουν οι παρακάτω κινήσεις:

(α) Επιτάχυνση των διαρθρωτικών αλλαγών στις αγορές προϊόντων και υπηρεσιών προκειμένου να ενισχυθεί ο ανταγωνισμός και η καινοτομία, να αυξηθεί η ευελιξία των τιμών και να βελτιωθεί η ανταγωνιστικότητα. Οι δράσεις αυτές θα βελτιώσουν την ελκυστικότητα της χώρας ως τόπου προορισμού άμεσων ξένων επενδύσεων και θα συμβάλουν στην επιτάχυνση των ιδιωτικοποιήσεων και στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας σε ανταγωνιστικές και βιώσιμες επιχειρήσεις.

(β) Εξορθολογισμό της λειτουργίας του κράτους με έμφαση στην επιτάχυνση της διοικητικής μεταρρύθμισης, την εύρυθμη λειτουργία της δικαιοσύνης, τον περιορισμό της γραφειοκρατίας, την απλοποίηση των διαδικασιών με σκοπό τη μείωση του διοικητικού φόρτου για τους πολίτες και τις επιχειρήσεις, καθώς και την πάταξη των φαινομένων διαφθοράς.

(γ) Ενίσχυση των ενεργητικών πολιτικών στην αγορά εργασίας με ιδιαίτερη έμφαση στην εκπαίδευση και κατάρτιση, προκειμένου να βελτιωθεί η πιθανότητα επαναπρόσληψης ατόμων που βρίσκονται στο περιθώριο της αγοράς εργασίας, όπως οι μακροχρόνια άνεργοι και οι νέοι που έχουν επηρεαστεί δραματικά από την αύξηση της ανεργίας.

(δ) Συνέχιση της δημοσιονομικής προσπάθειας και τα επόμενα χρόνια. Η κύρια έμφαση θα πρέπει να δοθεί στην αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής μέσω ενδυνάμωσης της φορολογικής διοίκησης, έτσι ώστε να διευρυνθεί η φορολογική βάση και να ενισχυθεί το αίσθημα κοινωνικής δικαιοσύνης. Επίσης, θα πρέπει να επανεξεταστεί η σκοπιμότητα ύπαρξης εκείνων των εξαιρέσεων από τις γενικές διατάξεις άμεσης και έμμεσης φορολογίας οι οποίες δεν δικαιολογούνται με κριτήρια κοινωνικά ή/και αναπτυξιακά. Μέριμνα θα πρέπει να ληφθεί για τη βιωσιμότητα των ασφαλιστικών ταμείων, ενώ και στον τομέα αυτό θα πρέπει να επανεξεταστεί το καθεστώς των ποικίλων εξαιρέσεων από τις γενικές διατάξεις.

Οι ανωτέρω παρεμβάσεις θα επιτρέψουν τη σταδιακή μείωση των συντελεστών φορολογίας εισοδήματος φυσικών και νομικών προσώπων προκειμένου να τονωθεί η οικονομική δραστηριότητα με δημοσιονομικά ουδέτερο τρόπο.

Πώς κινήθηκε η οικονομία το διάστημα Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2014

Σύμφωνα με την ΤτΕ, μετά από έξι χρόνια συνεχούς και μεγάλης πτώσης, το ΑΕΠ εμφανίζει το β΄ και το γ΄ τρίμηνο του 2014 θετικούς ετήσιους ρυθμούς μεταβολής, με αποτέλεσμα την αύξησή του κατά 0,6% το εννεάμηνο του 2014 έναντι της αντίστοιχης περιόδου του 2013. Κινητήριες δυνάμεις αυτής της εξέλιξης ήταν η αύξηση των εξαγωγών και η ανάκαμψη της ιδιωτικής κατανάλωσης και των επενδύσεων σε μεταφορικό και μηχανολογικό εξοπλισμό.

Συγκεκριμένα, το διάστημα Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2014:

- Οι εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών αυξήθηκαν σε ετήσια βάση κατά 8,4%. Οι τουριστικές υπηρεσίες και η ναυτιλία είναι βασικοί τομείς που παρουσίασαν ισχυρή εξαγωγική δυναμική.

-  Η ιδιωτική κατανάλωση ενισχύθηκε σε ετήσια βάση κατά 1,5%.

-  Οι επενδύσεις σε μεταφορικό και μηχανολογικό εξοπλισμό αυξήθηκαν κατά 8,4%, μετά από πέντε χρόνια συνεχούς μείωσης.

Σημαντικές θετικές εξελίξεις αποτελούν η αύξηση της εξαρτημένης απασχόλησης κατά 1,5% και η μείωση του αριθμού των ανέργων κατά 1,6% το α΄ εξάμηνο του 2014 έναντι της αντίστοιχης περιόδου του 2013. Ωστόσο, το ποσοστό ανεργίας, αν και μειώθηκε, εξακολουθεί να είναι ιδιαίτερα υψηλό.

Το κόστος εργασίας ανά μονάδα προϊόντος στο σύνολο της οικονομίας συνεχίζει να υποχωρεί και το 2014, ενισχύοντας την ανταγωνιστικότητα κόστους κατά 20% από το 2010 έως σήμερα. Όμως, και η διαρθρωτική ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας παρουσιάζει ενδείξεις βελτίωσης, όπως προκύπτει από σχετικούς δείκτες της Παγκόσμιας Τράπεζας και άλλων διεθνών οργανισμών.

Με βάση τα μέχρι σήμερα δεδομένα, εκτιμάται ότι ο ρυθμός αύξησης του ΑΕΠ θα διαμορφωθεί σε 0,7% το 2014, ενώ προβλέπεται να επιταχυνθεί σε 2,5% ή και ελαφρώς υψηλότερα το 2015, αν ληφθεί υπόψη η πρόσφατη μείωση της τιμής του πετρελαίου στη διεθνή αγορά. Επιπλέον, αναμένεται να συνεχιστεί η βελτίωση του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών, με την επίτευξη πλεονάσματος περίπου 1,5% του ΑΕΠ το 2014.

Εκτιμάται επίσης ότι είναι δυνατή η υπερκάλυψη του δημοσιονομικού στόχου του Προγράμματος Οικονομικής Προσαρμογής σε επίπεδο Γενικής Κυβέρνησης για τρίτο συναπτό έτος, γεγονός που καταδεικνύει ότι η βελτίωση των δημοσιονομικών μεγεθών είναι διατηρήσιμη.