Ένα εγκεφαλικό ηλεκτρονικό εμφύτευμα μπορεί για πρώτη φορά να προβλέψει σε ένα βαθμό τις επερχόμενες επιληπτικές κρίσεις, συλλαμβάνοντας τα πρόδρομα ηλεκτρικά εγκεφαλικά σήματα κάποια λεπτά πριν την κρίση, σύμφωνα με μια νέα αυστραλιανή επιστημονική έρευνα. Η συσκευή μπορεί να εκτιμήσει αν ο κίνδυνος κρίσης είναι μικρός, μεσαίος ή μεγάλος, ανάλογα με το επίπεδο της καταγραφόμενης ηλεκτρικής δραστηριότητας.
Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον καθηγητή Μαρκ Κουκ του πανεπιστημίου της Μελβούρνης, οι οποίοι έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο διεθνές περιοδικό νευρολογίας "Lancet Neurology", σύμφωνα με το BBC και το «New Scientist», έκαναν επί τέσσερις μήνες δοκιμές με 15 ασθενείς ηλικίας 20 έως 62 ετών (με δύο έως 12 κρίσεις το μήνα) και έδειξαν ότι το εμφύτευμα δουλεύει σε μερικούς αλλά όχι σε όλους. Είναι, έτσι, πρόωρο να θεωρηθεί ότι το εμφύτευμα είναι έτοιμο για χρήση.
Από επιληψία, που είναι η δεύτερη συχνότερη νευρολογική πάθηση μετά τα εγκεφαλικά, πάσχουν περίπου 50 έως 60 εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο, πολλοί από αυτούς νέοι. Σχεδόν το 1% του παγκόσμιου πληθυσμού έχουν χρόνια επιληψία, ενώ έως το 10% μπορεί να υποστούν έστω μία επιληπτική κρίση στη διάρκεια της ζωής τους.
Η μη φυσιολογική λειτουργία του εγκεφάλου προκαλεί κρίσεις που έχουν ως συνέπεια τους αθέλητους σπασμούς του ασθενούς, οι οποίοι, αν και διαρκούν λίγα μόνο δευτερόλεπτα ή λεπτά, μπορούν να έχουν καταστροφικές συνέπειες, όπως τραυματισμούς από πτώση, εγκαύματα, πνιγμό κ.α. Το 40% περίπου των ασθενών δεν καταφέρνει να ελέγξει τις κρίσεις με τα υπάρχοντα φάρμακα. Οι χρησιμοποιούμενες βενζοδιαζεπίνες χρειάζονται περίπου 15 λεπτά για να δράσουν και συνήθως δεν έχουν αποτέλεσμα μετά το ξεκίνημα της κρίσης,
Το εμφύτευμα (που κατασκευάστηκε από την αμερικανική εταιρία NeuroVista, η οποία και χρηματοδότησε την αυστραλιανή έρευνα) συλλαμβάνει ηλεκτρικά σήματα από την επιφάνεια του εγκεφάλου και, μέσω συρμάτων, τα στέλνει σε ένα άλλο εμφύτευμα στο στήθος. Από εκεί τα στοιχεία αποστέλλονται ασύρματα σε μια φορητή συσκευή, η οποία και επεξεργάζεται τις πιθανότητες μιας νέας κρίσης. Ένα λαμπάκι ανάβει και, ανάλογα με το χρώμα του, δείχνει πόσο μεγάλος είναι ο εκτιμώμενος κίνδυνος κρίσης (π.χ. το κόκκινο φωτάκι προειδοποιεί ότι ο κίνδυνος είναι άμεσος, δηλαδή μέσα στα τέσσερα επόμενα λεπτά).
Από τους 15 ασθενείς, μόνο στους οκτώ κατέστη δυνατό να λειτουργήσει πλήρως η συσκευή και σε αυτούς η πρόβλεψη των επιληπτικών κρίσεων είχε επιτυχία σε ποσοστό 56% έως 100%. Όπως είπε ο Κουκ, η συσκευή θα μπορούσε μελλοντικά, με τις κατάλληλες βελτιώσεις, να εξαλείψει την απρόβλεπτη φύση της επιληψίας, παρέχοντας προειδοποίηση πολλά λεπτά ή ακόμα και ώρες πριν την εμφάνιση των συμπτωμάτων της κρίσης.
«Αυτό θα μπορούσε να αλλάξει τον τρόπο που η ασθένεια αντιμετωπίζεται», ανέφερε ο αυστραλός ερευνητής και επεσήμανε ότι σήμερα συχνά χορηγούνται συνεχώς φάρμακα στους ασθενείς, επειδή δεν μπορεί να προβλεφθεί μια μελλοντική κρίση. Αν όμως τελικά κάτι τέτοιο καταστεί εφικτό, τότε νέα φάρμακα και μια διαφορετική θεραπευτική στρατηγική θα μπορούσαν να αναπτυχθούν. Με αυτό τον τρόπο, η ποιότητα ζωής και η ανεξαρτησία κινήσεων των ασθενών θα βελτιωθούν. «Όπως και με τους σεισμούς, δεν μπορείς να τους σταματήσεις, αλλά αν ξέρεις τι πρόκειται να συμβεί, θα μπορέσεις να προετοιμαστείς», είπε ο Κουκ.
Για «σημαντικό ορόσημο» στη θεραπεία της επιληψίας έκαναν λόγο άλλοι επιστήμονες και οργανώσεις καταπολέμησης της νόσου, αν και επεσήμαναν πως οι δοκιμές έγιναν σε μικρό δείγμα ασθενών, συνεπώς θα πρέπει να επεκταθούν στο μέλλον, κάτι που ήδη σχεδιάζουν οι αυστραλοί επιστήμονες.
Link: Για την πρωτότυπη επιστημονική εργασία (με συνδρομή) στη διεύθυνση:
http://www.thelancet.com/journals/laneur/article/PIIS1474-4422(13)70075-9/abstract
